Παρά τις προειδοποιήσεις για σοβαρές επιπτώσεις στα οικοσυστήματα και τις ακτογραμμές της χώρας, η Ινδία φέρεται έτοιμη να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο για τη σύνδεση δεκάδων ποταμών. Αυτό που θα προέκυπτε θα ήταν ένα υδάτινο δίκτυο διπλάσιο σε μήκος από τον Νείλο, το μακρύτερο ποτάμι του κόσμου.

Η έγκριση
Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Δασών αναμένεται να δώσει άμεσα την έγκρισή του και τα έργα θα αρχίσουν «σύντομα», ανέφεραν στο περιοδικό New Scientist αξιωματούχοι που γνωρίζουν την υπόθεση. Η ιδέα της σύνδεσης μεγάλων ποταμών στα Ιμαλάια και την Χερσόνησο Ντεκάν χρονολογούνται από την εποχή της βρετανικής κυριαρχίας στην Ινδία.

Στόχος ήταν ανέκαθεν είναι να μειωθούν οι πλημμύρες σε περιοχές που πλήττονται από μουσώνες, αλλά και οι ξηρασίες σε τμήματα της χώρας που δεν δέχονται υψηλά ύψη βροχόπτωσης. Η τελευταία βερσιόν του σχεδίου, την οποία στηρίζει ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι, προβλέπει τη δημιουργία 30 γιγάντιων καναλιών και 3.000 φραγμάτων. Θα συνέδεε 14 ποτάμια της βόρειας Ινδίας με 16 ποτάμια της υπόλοιπης χώρας, δημιουργώντας ένα δίκτυο συνολικού μήκους 12.500 χιλιομέτρων. Θα προσέφερε επίσης 34 Gigawatt υδροηλεκτρικής ενέργειας και θα δημιουργούσε 350 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργήσιμης γης.

Οι μελέτες
Η Εθνική Υπηρεσία Υδάτινων Πόρων έχει ολοκληρώσει τις μελέτες για τα τις τρεις πρώτες διασυνδέσεις. η πρώτη είναι το πιλοτικό έργο ανάμεσα στα ποτάμια Κεν και Μπέτβα στη βόρεια και την κεντρική Ινδία, ενώ ακολουθεί η διασύνδεση των ποταμών Ντάμαν Γκάντζα και Πινζάλ στη δυτική Ινδία και το έργο στα ποτάμια Παρ και Τάπτι στην δυτική και κεντρική Ινδία.

Πολλοί, όμως, δηλώνουν αντίθετη με μια παρέμβαση τόσο μεγάλης κλίμακας. Οι γεωλόγοι επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στις λεκάνες ποταμών που δέχονται υπερβολικά πολύ ή υπερβολικά λίγο νερό: σε έναν κόσμο που αλλάζει λόγω της παγκόσμιας θέρμανσης, τα μοτίβα της βροχόπτωσης μπορεί να αλλάξουν με απρόβλεπτες συνέπειες στη ροή του νερού.

Παλαιότερα, τα υπολογιστικά μοντέλα των κλιματολόγων προέβλεπαν ότι στο μέλλον οι υγρές περιοχές της Ινδίας θα γίνουν ακόμα πιο υγρές και οι ξηρές περιοχές ακόμα πιο άνυδρες. Αυτό, όμως δεν δείχνει να ισχύει: όπως επισημαίνει το New Scientist, ινδική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο στην επιθεώρηση «New Scientist» διαπίστωνε ότι η βροχόπτωση έχει μειωθεί σε λεκάνες που δέχονται νερό των μουσώνων ενώ ταυτόχρονα έχει αυξηθεί σε ξηρότερες λεκάνες.

Οι ανησυχίες

Επιπλέον, οι γεωλόγοι ανησυχούν ότι η γιγαντιαία παρέμβαση θα άλλαζε για πάντα τη ροή των ιζημάτων και των θρεπτικών συστατικών, τα οποία συντηρούν πλούσια οικοσυστήματα στα δέλτα των ποταμών και στις εκτάσεις που πλημμυρίζουν εποχιακά. «Τα ποτάμια δεν είναι απλοί φυσικοί σωλήνες μέσα στους οποίους ρέει νερό» λέει ο Τσιτενιπάτου Ραζέντραν, γεωλόγος του Κέντρου Προηγμένης Επιστημονικής Έρευνας στο Μπάνγκαλορ. «Τα ποτάμια μεταφέρουν ιζήματα, και τα φράγματα παγιδεύουν τα ιζήματα που παίζουν κρίσιμο ρόλο στα ενδιαιτήματα πιο χαμηλά στη ροή των ποταμών» εξηγεί.

Επιπλέον, οι εποχικές πλημμύρες ανανεώνουν τον υδροφόρο ορίζοντα στην περιοχή των εκβολών, εμποδίζοντας την εισβολή θαλασσινού νερού και την απώλεια καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Επιπλέον, η απόθεση ιζημάτων επιβραδύνει τη διάβρωση των ακτών και προστατεύει τις ακτογραμμές.

Μια άλλη πηγή ανησυχίας είναι ο εκτοπισμός πληθυσμών από την περιοχή των σχεδιαζόμενων ταμιευτήρων και η καταστροφή των τοπικών βιοτόπων. Το πιλοτικό σχέδιο διασύνδεσης των ποταμών Κεν και Μπέτβα, για παράδειγμα, θα κατέστρεφε 41.000 στρέμματα δάσους, συμπεριλαμβανομένου του 10% της έκτασης ενός καταφυγίου τίγρεων. Η κυβέρνηση, όμως, δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο για τις ανάγκες του πληθυσμού και την πιο ίση κατανομή των υδάτινων πόρων της Ινδίας. Μένει να δούμε αν το σχέδιο θα υλοποιηθεί πλήρως και πώς θα αλλάξει ολόκληρη την Ινδία.

Newsroom ΔΟΛ