JIM STEINMEYER

Κρύβοντας τον Ελέφαντα

Εκδόσεις Κέδρος, 2011,
σελ. 455, τιμή 25 ευρώ

Ηταν για εμένα το πιο ευχάριστο βιβλίο του καλοκαιριού. Μπορεί ο τίτλος να μη σου δίνει αμέσως να καταλάβεις περί τίνος πρόκειται. Ακόμη λιγότερο πηγαίνει το μυαλό σου ότι μπορεί να υπάρχει και λίγο από Φυσική εκεί μέσα.

Κορυφαία όμως παράλληλη ανακάλυψη είναι ένα άρθρο στο «Scientific American», Δεκέμβριος του 2008, με τον τίτλο: Μαγεία και Εγκέφαλος. Εκεί γίνεται λόγος για την Επιστήμη της Νευρομαγείας, δηλαδή την έρευνα από τη μεριά των νευροεπιστημόνων, ανθρώπων δηλαδή που έχουν σπουδάσει και ερευνούν τις λειτουργίες του εγκεφάλου. Εχουν πλησιάσει αυτούς τους ανθρώπους που ονομάζαμε παλαιότερα «θαυματοποιούς», του τύπου Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, παρακολουθούν από κοντά τα όσα γίνονται επί σκηνής και ταυτόχρονα τις αντιδράσεις των θεατών. Και όλα αυτά ξεκίνησαν από την παρατήρηση ότι πολλά ανεξήγητα επί σκηνής επιτυγχάνουν εξαιτίας κάποιων καθυστερήσεων στις αντιδράσεις των ματιών και του ίδιου του εγκεφάλου. Στόχος είναι η βαθύτερη κατανόηση εγκεφαλικών λειτουργιών που θα βοηθούσαν να αντιμετωπιστούν παθήσεις και δυσλειτουργίες αυτού του πολύπλοκου οργάνου.

Αν και υπάρχει μια σύμβαση που απαγορεύει να κοινοποιούνται τα μυστικά των μεγάλων κόλπων που μας αφήνουν άφωνους και έκπληκτους μερικές φορές, διαβάζοντας και το άρθρο του «Scientific American» αλλά πιο πολύ το βιβλίο του Steinmeyer παίρνεις μια ιδέα για το πού κατάφεραν να στηρίξουν οι θαυματοποιοί αυτοί τα όσα παρουσίασαν στις διάφορες σκηνές του κόσμου και ποιο ρόλο έπαιξαν οι νόμοι της Φυσικής στα περισσότερα από τα… «θαύματά» τους. Μαθαίνεις το πώς εξαφανίζονται άνθρωποι, ελέφαντες, ακόμη και αθώα γαϊδουράκια μέσα από κλειστά κουτιά, πώς ανυψώνονται στον αέρα σώματα με… ινδικά μαγικά και πώς λύνονται κάποιοι άλλοι σφιχτοδεμένοι και ασφαλισμένοι με λουκέτα. Υπάρχει πολύ υλικό γιατί ο συγγραφέας «έχει συνεργαστεί με τους περισσότερους σύγχρονους κορυφαίους μάγους όπως ο Ντέιβιντ Κόπερφιλντ, ο Νταγκ Χένινγκ και ο Ρίκι Τζέι, έχει συνεργαστεί σε παραστάσεις του Μπρόντγουεϊ, σε επιθεωρήσεις στο Λας Βέγκας και σε ειδικές τηλεοπτικές εκπομπές. Εχει γράψει πολλά βιβλία και άρθρα για την ιστορία της μαγείας και διαθέτει και δική του ιστοσελίδα: www.jimsteinmeyer.com.

Από το βιβλίο μαθαίνουμε και διάφορα άλλα χρήσιμα. Οπως ότι ο πρωτοπόρος της κινηματογραφίας Ζορζ Μελιέ διακρίθηκε πρώτα σε διάφορες παραστάσεις με τεχνάσματα μπροστά στο κοινό και στη συνέχεια είχε την ετοιμότητα να περάσει στην κατασκευή των πρώτων ειδικών εφέ για τον κινηματογράφο και τη φωτογραφία (κλασικό του τέχνασμα ήταν η φωτογραφία όπου φαίνεται σαν να τον έχουν αποκεφαλίσει και το κεφάλι του να βρίσκεται μόνο του επάνω σε ένα τραπέζι). Ο τίτλος του βιβλίου είναι κυριολεκτικός. Πραγματικά, ο γνωστός Χουντίνι είχε παρουσιάσει ένα καταπληκτικό νούμερο όπου έβαζε έναν ολόκληρο ελέφαντα σε βαγόνι τσίρκου και μέσα σε δευτερόλεπτα, ανοίγοντας τις πόρτες, ο θεατής δεν έβλεπε πλέον την Τζένι, το ογκώδες θηλαστικό που μόλις είχε μπει εκεί μέσα. Το μυστήριο δεν λύνεται διεξοδικά στο βιβλίο αλλά μια παρατήρηση του συγγραφέα και μια αβλεψία του Χουντίνι, ότι δηλαδή το βαγόνι το έφερναν στη σκηνή τρεις άνθρωποι και το απέσυραν είκοσι, φθάνει για να μας προσανατολίσει αρκετά. Γενικά ο αναγνώστης, παρ’ όλο που ο συγγραφέας αποφεύγει πολύ προσεκτικά να ασχοληθεί με κόλπα μετά το 1950, βρίσκει αρκετό υλικό με ενδιαφέρον και κυρίως μπαίνει με κάποιον τρόπο στον κόσμο των παρουσιαστών τέτοιων θεαμάτων. Επαναλαμβάνω, για εμένα είναι ένα από τα πιο διασκεδαστικά βιβλία που διάβασα τον τελευταίο καιρό.