Είναι 91 ετών, λέγεται Ντέρεκ Γουίλαν και το βιβλίο του για τους έλληνες αγροτικούς ταχυδρομικούς διανομείς, που εκδόθηκε από την Ελληνική Φιλοτελική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας, κέρδισε το βραβείο Diagram of Diagrams, ένα από τα πιο δημοφιλή βραβεία της Γηραιάς Αλβιώνος που δίνεται συνεχώς από το 1978. Νονός του βραβείου, το οποίο επιβραβεύει ένα παράδοξο βιβλίο, είναι το επαγγελματικό περιοδικό των άγγλων εκδοτών Τhe Βookseller. Ο πλήρης τίτλος του βραβείου είναι Diagram Ρrize for Οddest Βook Τitle of the Υear. Οπως το γνωστότερο λογοτεχνικό βραβείο της Βρετανίας, το Βooker, έχει το όνομα του χορηγού του, της εταιρείας τροφίμων Βooker Group, το Diagram έχει το όνομα του δικού του χορηγού, της εκδοτικής επιχείρησης Diagram Group.

Το εφετινό Diagram, που ανακοινώθηκε την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, είχε πανηγυρικό χαρακτήρα γιατί ήταν το βραβείο των 30 χρόνων αυτού του παράδοξου θεσμού, που γνωρίζει τεράστια δημοσιότητα στα διεθνή μέσα. Συναγωνίστηκαν βιβλία που είχαν ήδη κερδίσει το βραβείο. Και το Greek Rural Ρostmen and Τheir Cancellation Νumbers, όπως είναι ο πρωτότυπος πλήρης τίτλος του βιβλίου του Ντέρεκ Γουίλαν, αναδείχθηκε πρώτο στην online ψηφοφορία που άρχισε στις 8 Αυγούστου και έκλεισε στις 4 Σεπτεμβρίου.

Τι είναι το βιβλίο; Είναι ουσιαστικά ένας κατάλογος όλων των ακυρωτικών αριθμών, από το 1 ως το 1195, που χρησιμοποιούσαν οι αγροτικοί διανομείς από το 1911, δηλαδή από τότε που ιδρύθηκε η ελληνική αγροτική ταχυδρομική υπηρεσία. Μέσα από τις λίστες αυτές, που συνοδεύονται από κείμενα, εικόνες και επεξηγηματικά σχόλια, παρουσιάζεται όλο το σύστημα της αγροτικής ταχυδρομικής υπηρεσίας, της οποίας οι διανομείς ήταν για δεκαετίες η μοναδική επαφή των αγροτικών κοινοτήτων με τον έξω κόσμο.

Δεν στάθηκε δυνατόν να βρούμε τον συγγραφέα Ντέρεκ Γουίλαν. Και απ΄ ό,τι διαπιστώσαμε δεν μπόρεσαν να τον βρουν ούτε οι δημοσιογράφοι των αγγλικών μέσων ενημέρωσης που αφιέρωσαν στο βραβευμένο βιβλίο μεγάλα ρεπορτάζ. Πάντως ο εκ των εκδοτών του Βookseller και υπεύθυνος του διαγωνισμού Φίλιπ Στόουν δήλωσε ότι οι βρετανοί ψηφοφόροι που πήραν μέρος στη διαδικασία μπορεί να επέλεξαν αυτό το βιβλίο σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την κατάργηση των αγροτικών ταχυδρομικών διανομέων στη Βρετανία. Το βραβείο δεν έχει χρηματικό έπαθλο. Συμβάλλει όμως στην άνοδο των πωλήσεων. Και όπως δήλωσε με χιούμορ ο Φίλιπ Στόουν, το Greek Rural Ρostmen, έκδοση που απευθύνεται αποκλειστικά σε φιλοτελιστές, αύξησε τις πωλήσεις του κατά 1.000%: ενώ είχε πουλήσει μόνο ένα αντίτυπο τις δύο εβδομάδες που προηγήθηκαν της ανακοίνωσης του βιβλίου, μετά την ανακοίνωση οι πωλήσεις… εκτινάχθηκαν στα 10 αντίτυπα.

Το Diagram Ρrize αλλά και το βιβλίο με το ελληνικό θέμα που πήρε το βραβείο των βραβείων είναι καθαρά βρετανικά και ως προς το χιούμορ και ως προς τη σύλληψη. Το βραβείο δημιουργήθηκε το 1978 από το Βookseller με σκοπό να σπάσει κάπως τη σοβαροφάνεια και την πλήξη της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου της Φραγκφούρτης. Κριτήριό του είναι η παραδοξότητα του τίτλου αλλά και του περιεχομένου ενός βιβλίου. Στη διάρκεια των 30 χρόνων κάποια από τα βιβλία που βραβεύτηκαν έγιναν τεράστιες εμπορικές επιτυχίες, όπως το περίφημο Ηow to Shit in the Woods: Αn Εnvironmentally Sound Αpproach to a Lost Αrt (Πώς να χ… στα δάση, Τen Speed Ρress), που έκανε πωλήσεις άνω του ενός εκατομμυρίου αντιτύπων.

Το βραβευμένο βιβλίο είναι επίσης καθαρά βρετανικό προϊόν. Εκδόθηκε από την Ελληνική Φιλοτελική Εταιρεία της Μεγάλης Βρετανίας (Ηellenic Ρhilatelic Society of Great Βritain), μια εταιρεία που έχει ιδρυθεί το 1960, το συμβούλιό της αποτελείται αποκλειστικά από Βρετανούς- μόνο άνδρες- και ο αρκούντως εκκεντρικός εταιρικός σκοπός της είναι η ενθάρρυνση της συλλογής ελληνικών γραμματοσήμων και η καλλιέργεια της μελέτης τους. Το βιβλίο του Ντέρεκ Γουίλαν έχει ήδη κριθεί θετικά από το περιοδικό της Βασιλικής Φιλοτελικής Εταιρείας του Λονδίνου (Ιανουάριος 1995).

Φαίνεται ότι αυτό το βραβείο προκαλεί αλυσιδωτές αντιδράσεις. Το σάιτ του ΒΒC Νews έχει καλέσει τους χρήστες του να εμπνευστούν ιστορίες από το βραβευμένο βιβλίο. Μία από αυτές έχει ως ήρωα τον ταχυδρομικό διανομέα που άκουγε στο όνομα Δημήτρης Βασιλικός και μοίραζε γράμματα στα χωριά της Ελασσόνας. Οταν πέθανε, σε ηλικία 87 ετών, ο γιος του ανακάλυψε σε μια σοφίτα 17 σακούλες με γράμματα που είχαν μεν σφραγιστεί, με τους ακυρωτικούς αριθμούς, αλλά δεν είχαν ποτέ διανεμηθεί.

Αλλά η πιο σοβαρή αντίδραση είναι η εξαγωγή του βραβείου. Ηδη αναγγέλθηκε ένα αντίστοιχο γερμανικό βραβείο, με τίτλο Κuriosester Βuchtitel, και νονό ένα λογοτεχνικό μπλογκ, το Literary Salon. Μπορεί όμως ένα τόσο βρετανικό βραβείο να ευδοκιμήσει έξω από τα χωράφια του χιούμορ και της ειρωνείας; Ιδού το νέο μεγάλο ερώτημα στο οποίο μας οδηγεί ένας… έλληνας αγροτικός ταχυδρομικός διανομέας.