Δύο ημέρες πριν από την επίσκεψη Ολάντ στην Αθήνα το γαλλογερμανικό δίκτυο ΑRTE παρουσίασε ένα ντοκιμαντέρ με λεπτομέρειες από το άγνωστο παρασκήνιο των επτάμηνων διαπραγματεύσεων με τους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης και το δημοψήφισμα. Είναι η πρώτη φορά που οι βασικοί ευρωπαίοι πρωταγωνιστές του, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και ο Πιερ Μοσκοβισί, δέχονται να μιλήσουν σε δημοσιογράφο και συγκεκριμένα στον Γάλλο Ζαν Κατρεμέρ.
Αυτό όμως που προκαλεί τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι όλα αυτά που εκμυστηρεύονται, δημοσιοποιούν και σχολιάζουν με ιδιαίτερα καυστικό τρόπο έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την ως τώρα υποστηρικτική στάση που έχουν επιδείξει απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα και την κυβέρνησή του το τελευταίο διάστημα.
Η ελληνική κωλυσιεργία και ο ρόλος του Παππά


Αφετηρία του ντοκιμαντέρ με τίτλο «Η Ελλάδα την επόμενη μέρα» ήταν το ερώτημα που αφορούσε το πώς και γιατί υπήρξε η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Ο Πιερ Μοσκοβισί έσφαξε με το βαμβάκι τις προηγούμενες κυβερνήσεις, αιτιολογώντας το γιατί το κυβερνών κόμμα έφτασε στην εξουσία: «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήρθε τυχαία στην εξουσία, οι προηγούμενες κυβερνήσεις της Δεξιάς και της Κεντροαριστεράς δεν είχαν κάνει μεταρρυθμίσεις, δεν πέτυχαν την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας, απώλεσαν την εμπιστοσύνη. Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκε τότε σαν το κόμμα της τελευταίας ελπίδας».
Καυστικός ο γάλλος επίτροπος για τον Γιάνη Βαρουφάκη: «Νομίζω ότι ήρθε στις συνομιλίες για να κωλυσιεργήσει, δεν αποφάσιζε τίποτε, έβγαινε συνέχεια από την αίθουσα για να τηλεφωνήσει στον Πρωθυπουργό. Είναι ένα πρόσωπο γραφικό, αστείο. Υπάρχουν ανέκδοτα για τον Βαρουφάκη».
Οσο για την κυβερνητική συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ο γάλλος πολιτικός απασφάλισε στην κυριολεξία: «Ο υπουργός Αμυνας δεν ανήκει στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι ο αρχηγός του κόμματος της Ακροδεξιάς» απαντά και αλλάζει θέμα θίγοντας το θέμα της φορολόγησης των εφοπλιστών λέγοντας: «Ο Γιούνκερ επέμενε να μιλήσουμε για τη φορολόγηση των εφοπλιστών και έβλεπα απέναντί μου τον κ. Τσίπρα και το επιτελείο του εξαιρετικά διστακτικούς».
Για τον Πιερ Μοσχοβισί η στρατηγική της ελληνικής κυβέρνησης ήταν προβλέψιμη. «Ηθελαν να μας οδηγήσουν ως το τέλος Ιουνίου με το ρολόι στο χέρι ελπίζοντας ότι το Grexit θα μας τρομάξει αρκετά ώστε να κάνουμε υποχωρήσεις στο χρέος και σε κάποιες εμβληματικές μεταρρυθμίσεις. Αυτή ήταν η τακτική τους και ο Βαρουφάκης ήταν εδώ για να μη διαπραγματευτεί».
Ο ευρωπαίος επίτροπος ρίχνει ευθύνες και στον υπουργό Επικρατείας Νίκο Παππά λέγοντας: «Περάσαμε σχεδόν 24 ώρες κλεισμένοι και εδώ χάσαμε σίγουρα μια ευκαιρία. Πιστεύω ότι ο Αλέξης Τσίπρας ήταν πρόθυμος να διαπραγματευτεί, όμως κάθε φορά αυτός ο Παππάς του έλεγε: «Οχι, κύριε Πρωθυπουργέ, δεν μπορείτε να υποχωρήσετε εδώ, δεν μπορείτε να ξεκινήσετε από αυτή τη βάση»».
Τη βόμβα μεγατόνων όμως ο Πιερ Μοσκοβισί την κράτησε για το τέλος. Τι είπε λίγο-πολύ; Οτι το Grexit ήταν μια κίνηση τακτικής για να τρομάξει την κυβέρνηση. Ο ευρωπαίος επίτροπος υπογραμμίζει ότι δεν πίστεψε ποτέ σε ένα τέτοιο σενάριο. «Πάντα πίστευα ότι στο τέλος θα υπήρχε μια συμφωνία. Απλώς δεν ήξερα σε ποια βάση θα γινόταν αυτό» υποστηρίζει.

«Θα νικούσαν οι Ελληνες, καθώς οι υπόλοιποι θα λύγιζαν υπό την ιδέα του Grexit ή θα υποχωρούσε η ίδια η Ελλάδα γιατί θα κόστιζε πολύ η έξοδός της; Νομίζω ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν το ήθελε ούτε αυτός. Πιστεύω ότι υπολόγιζε το κόστος της αποχώρησης. Θεωρώ ότι οι απειλές περί Grexit έγιναν με στόχο να υποχωρήσει ο Τσίπρας. Δεν ήταν παρά ένα εργαλείο τακτικής»!
Ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, με μια δόση γονικής στοργής, απoκάλυψε πως οι χώρες της ΕΕ ήξεραν «ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα μη συμπαγές κόμμα» δείχνοντας ξεκάθαρα πως οι εταίροι μας είχαν από πολύ νωρίς «ακτινογραφήσει» και βγάλει τα συμπεράσματά τους για τον Αλέξη Τσίπρα και το κόμμα του.

«Δεν είναι ένα συμπαγές κόμμα, το διαπίστωσα καθ’ όλη τη διάρκεια των μακρών διαπραγματεύσεων που είχα με τον Αλέξη Τσίπρα με τον οποίο, παρά τις διαφορές, υπήρχε αμοιβαία συμπάθεια. Αντιθέτως στη Γερμανία, στην Αυστρία και στις Κάτω χώρες με κορόιδευαν ότι τον υποδέχτηκα με ιδιαίτερη στοργή» δηλώνει χαρακτηριστικά.
Το δημοψήφισμα και το τηλεφώνημα


Και αυτή ήταν μόνο η αρχή των δηλώσεων αποδόμησης του άτυπου ευρωπαίου «υπερπροέδρου» για τη διαπραγματευτική ομάδα της κυβέρνησης. «Δεν κατάφερα ποτέ να καταλάβω τη στρατηγική της Ελλάδας και πιστεύω ειλικρινά, έχοντας ζήσει όλα αυτά, ότι η Ελλάδα δεν είχε πραγματικό σχέδιο, ότι η στρατηγική και τα διαβήματά τους σχεδιάζονταν ημέρα με την ημέρα» υποστηρίζει ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και «καρφώνει» τον Αλέξη Τσίπρα συμπληρώνοντας: «Ο έλληνας πρωθυπουργός και οι συνάδελφοί του διαπραγματεύονταν με την Ευρώπη όπως είχαν συνηθίσει να διαπραγματεύονται στο εσωτερικό του κόμματός τους. Πιστεύω ναι μεν ότι όσοι απαρτίζουν τον ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι διαπλεκόμενοι, αλλά φυσικά ούτε και επαναστάτες» λέει με μια δόση πικρόχολου χιούμορ. Ιδιαίτερη είναι η αναφορά του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στο δημοψήφισμα όπου αποκαλύπτει ότι ο Αλέξης Τσίπρας τού τηλεφώνησε εκείνο το βράδυ αλλά όπως λέει «ήταν μια πολύ δύσκολη εβδομάδα εργασιών, κυρίως για την Ελλάδα. Ημουν κουρασμένος και έκανα αυτό που κάνω σπάνια, έκλεισα το κινητό μου και κοιμήθηκα. Το κινητό ήταν δίπλα μου, αλλά δεν κατάφερε να με βρει. Δεν περίμενα να γίνει αυτή η ανακοίνωση. Αν ήξερα ότι θα γίνει θα του είχα τηλεφωνήσει πριν».
Πιο αιχμηρός, ο Πιερ Μοσχοβισί αποκάλυψε:
«Με εντυπωσίασε η αντίδραση του Γιούνκερ. Το εξέλαβε σαν προσωπική προδοσία. Τι να έκανε η Κομισιόν; Εμείς δεν είμαστε δανειστές, είμαστε ένας θεσμός που τους βοήθησε». Για το δημοψήφισμα ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ με πρωτοφανή τρόπο σχολίασε: «Περισσότερη εντύπωση μου έκανε το 40% που ψήφισε «ΝΑΙ». Μόνο ένας σοφός λαός θα έλεγε «ΝΑΙ» σε ένα πρόγραμμα-σφαγή, πολύ πιο επώδυνο από αυτό που αρχικά είχε παρουσιαστεί».

Η γερμανική στάση
«Το Βερολίνο δεν θεωρούσε σοβαρή την ελληνική ηγεσία»
Ο επίλογος του ντοκιμαντέρ ήταν αφιερωμένος στη γερμανική στάση και στη θεωρία των παιγνίων του Βαρουφάκη, με τον Μοσκοβισί να υποστηρίζει: «Τσίπρας και Βαρουφάκης έπαιξαν σκληρό παιχνίδι με τη Γερμανία, η οποία έλεγε την ίδια στιγμή ότι δεν εμπιστεύεται αυτούς τους ανθρώπους γιατί δεν είναι σοβαροί και ως εκ τούτου θα ζητούσε ένα πρόγραμμα που θα είναι εξαιρετικά ελεγχόμενο, με αυστηρούς όρους και δύσκολες μεταρρυθμίσεις. Αυτή ήταν η θέση του Σόιμπλε από την αρχή».
Για τον Γιούνκερ ένα επώδυνο πρόγραμμα δεν ήταν γερμανική υπαγόρευση, γιατί, όπως λέει, «άλλες κυβερνήσεις είχαν πολύ μεγαλύτερες απαιτήσεις από την Ελλάδα. Είναι εύκολο να πει κανείς ότι η Γερμανία ήθελε να ταπεινώσει την Ελλάδα, αλλά δεν είναι αυτή η περίπτωση, καθώς άλλες κυβερνήσεις ήθελαν να το πάνε παραπέρα».
Λιγότερο απ’ όλους μίλησε στο ντοκιμαντέρ το «πάντζερ» της γερμανικής οικονομίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όπου δήλωσε πως 15 από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης είχαν συμφωνήσει πως καλύτερη λύση για την Ελλάδα θα ήταν ένα προσωρινό Grexit.
Οπως είπε ο Σόιμπλε, «η Ελλάδα θα χρειαστεί λίγο χρόνο. Αλλά θα πρέπει να παραδεχθεί ότι στον 21ο αιώνα οι απαιτήσεις είναι τέτοιες που αν θέλει να επωφεληθεί ενός επιπέδου ζωής αλλά και κοινωνικής ασφάλειας και των αμέτρητων ευκαιριών που δίνονται σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, πρέπει να πληροί περισσότερες προϋποθέσεις απ’ όσες πληρούσε τις τελευταίες δεκαετίες». Διαφορετικά, όπως κατέληξε, «σε μακροπρόθεσμο επίπεδο δεν θα τα καταφέρουμε».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ