Ο γάλλος κηδεμόνας

Την αναθέρμανση της Ελληνογαλλικής Συμμαχίας προσδοκά η κυβέρνηση με την επίσημη επίσκεψη του Φρανσουά Ολάντ στην Αθήνα στις 22 και 23 Οκτωβρίου σε μια ιδιαίτερη συγκυρία. Ο Αλέξης Τσίπρας επενδύει πολλά στη στήριξη του γάλλου προέδρου για τα πολλά ανοιχτά μέτωπα που έχουν δημιουργήσει η οικονομική και η προσφυγική κρίση. Και η γαλλική πλευρά, όμως, προσδίδει μεγάλη σημασία στη σχέση της με την ελληνική κυβέρνηση και στον διαμεσολαβητικό ρόλο που έχει αναλάβει ανάμεσα στην Αθήνα και στους εταίρους της, προσβλέποντας στην αποκατάσταση της ισορροπίας στον γαλλογερμανικό άξονα, ο οποίος συνεχίζει να αποτελεί την κινητήριο δύναμη της Ευρώπης.

Χρέος και Προσφυγικό στο τραπέζι

Ο κ. Ολάντ θα μιλήσει την Παρασκευή στη Βουλή και όσα θα πει αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον, ιδίως για τα δύο μείζονα ζητήματα που έχει θέσει η Αθήνα και για τα οποία επιζητεί τη στήριξή του: την αναδιάρθρωση του χρέους και την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. Ο γάλλος πρόεδρος έθιξε το θέμα του χρέους και στο Στρασβούργο ενώπιον της Ανγκελα Μέρκελ, δεν είπε όμως κάτι που θα έκανε τον κ. Τσίπρα να πάρει βαθιά ανάσα και σύμφωνα με πληροφορίες, στο ίδιο πνεύμα θα κινηθεί η ομιλία του στην Αθήνα. Θα προτρέψει την κυβέρνηση να προχωρήσει τις μεταρρυθμίσεις ώστε να ολοκληρωθεί με επιτυχία η πρώτη αξιολόγηση και έπειτα να ανοίξει η συζήτηση για το χρέος. Κατά τις ίδιες πηγές, αναμένεται να στηρίξει την παρέμβασή του στο δίπτυχο υπευθυνότητα από την πλευρά της Ελλάδας και αλληλεγγύη από την πλευρά των εταίρων, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και να δημιουργηθεί ελπίδα για ανάπτυξη.

Ο κ. Ολάντ πάντως θα συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο, με τον οποίο αναπτύχθηκε στενός δεσμός εξαιτίας των συνεχών τηλεφωνικών επικοινωνιών που είχαν στην κορύφωση της κρίσης μεταξύ της εξαγγελίας του δημοψηφίσματος και της υπογραφής της συμφωνίας. Επίσης, θα ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ως την Παρασκευή το βράδυ παρέμενε ασαφές αν θα υπογραφόταν διμερές μνημόνιο συνεργασίας, εθεωρείτο όμως πολύ πιθανό να συζητηθεί η ενίσχυση της τεχνικής βοήθειας που παρέχουν ήδη γάλλοι τεχνοκράτες μέσω της Task Force στην ελληνική κυβέρνηση, κυρίως σε ζητήματα εκσυγχρονισμού της δημόσιας διοίκησης και του φορολογικού συστήματος.

Σημαντικό κομμάτι των συζητήσεων αναμένεται να αποτελέσουν η οικονομική συνεργασία και οι επενδύσεις, καθώς ο κ. Ολάντ θα συνοδεύεται από μεγάλη ομάδα επιχειρηματιών. Η γαλλική πλευρά δυσαρεστήθηκε με την παραχώρηση και των δεκατεσσάρων περιφερειακών αεροδρομίων στη γερμανική Fraport και θα επιδιώξει αποκατάσταση των ισορροπιών. Ηδη έχει εκφραστεί ενδιαφέρον για τον τομέα της ενέργειας (ΑΔΜΗΕ αλλά και θαλάσσια και χερσαία οικόπεδα έρευνας για υδρογονάνθρακες), για την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, και για τα δίκτυα και τις μεταφορές (ΕΕΣΣΤΥ – Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού / Rosco, Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης). Μεταδίδεται ότι πολλά θα εξαρτηθούν από τη μορφή του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων.

Οι Ρώσοι, οι ΗΠΑ και η Μέρκελ

Επιπλέον, θεωρείται ότι η αιφνιδιαστική αποχώρηση των Ρώσων από τη διεκδίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, του ΟΛΘ και της Rosco δημιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον για τις συζητήσεις με τους Γάλλους, οι οποίοι επιθυμούν να κερδίσουν το χαμένο έδαφος στη χώρα μας και να ασκήσουν ταυτόχρονα διπλωματία της κανονιοφόρου –δεν ήταν τυχαία η αναφορά του γάλλου προέδρου κατά την ομιλία του στο Στρασβούργο στις στρατιωτικές δυνάμεις που έστειλε η χώρα του στη Συρία –και οικονομική διπλωματία στην ευρύτερη περιοχή. Πίσω από το επιχειρηματικό κρύβεται ένα σύνθετο παιχνίδι γεωπολιτικής επιρροής. Αναλυτές εκτιμούν ότι η αποχώρηση των Ρώσων από τους διαγωνισμούς των αποκρατικοποιήσεων υποκρύπτει ένα στοιχείο δυσαρέσκειας για την αμερικανική στροφή της ελληνικής κυβέρνησης. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ επιθυμεί να αυξήσει την επιρροή της στην ευρωζώνη και για αυτό στηρίζει χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία που επιχειρούν να αντιταχθούν στον μονόδρομο της λιτότητας που έχει επιβάλει η Γερμανία. Είναι δύσκολο να προβλέψει κάποιος πώς θα αντιδράσει η Ανγκελα Μέρκελ στη διπλή πίεση που δέχεται από το εξωτερικό και από το εσωτερικό του κόμματος της, εκτιμάται πάντως ότι το προσεχές διάστημα ο γαλλογερμανικός επιχειρηματικός ανταγωνισμός θα ενταθεί σε διάφορα πεδία, όπως π.χ. στο Ιράν.

Είναι ενδεικτικό ότι αμέσως μόλις επιτεύχθηκε η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα (14 Ιουλίου), ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ πραγματοποίησε στις 21 Ιουλίου επίσημη επίσκεψη στο Ιράν. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 29 Ιουλίου, έσπευσε στην Τεχεράνη ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Λοράν Φαμπιούς. Η άρση σημαντικού αριθμού κυρώσεων και η σταδιακή επιστροφή του Ιράν στη διεθνή πολιτική σκηνή έχει πυροδοτήσει έναν διεθνή οικονομικό ανταγωνισμό.

Στις 28 και 29 Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος του ΣΕΒ Θεόδωρος Φέσσας συνοδευόμενος από έλληνες βιομηχάνους επισκέφθηκε το Παρίσι έπειτα από πρόσκληση του γαλλικού συνδέσμου βιομηχάνων και εργοδοτών MEDEF και, εκτός των άλλων, συναντήθηκε με τους υπουργούς Οικονομικών Μισέλ Σαπέν και Οικονομίας Εμανουέλ Μακρόν. Σε όλες τις συζητήσεις εκδηλώθηκε έντονο ενδιαφέρον για την Ελλάδα που απέρρεε από την αίσθηση ότι η Γαλλία έπαιξε καθοριστικό ρόλο για την παραμονή της χώρας μας στην ευρωζώνη. Το μήνυμα όμως από τους δύο πολιτικούς ήταν αυστηρό. Μόνο η πιστή και έγκαιρη εφαρμογή του Μνημονίου θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη και ξένες επενδύσεις.

Ο ΣΕΒ κατέθεσε στο Παρίσι και μια σειρά προτάσεων οι οποίες δεν συζητήθηκαν εκεί αλλά τίποτε δεν αποκλείει να συζητηθούν στην Αθήνα, μεταξύ των οποίων η επιλογή της Ελλάδας ως της πιο σύντομης και φθηνής εμπορικής οδού για τη διοχέτευση προϊόντων της ιρανικής αγοράς προς την Ευρώπη. Οι Γάλλοι έδειξαν ενδιαφέρον, αν και γνωρίζουν ότι για να υλοποιηθεί αυτό το σχέδιο απαιτείται αναβάθμιση των υποδομών, κυρίως λιμανιών και σιδηροδρόμων, ενώ οι ελληνικές επιχειρήσεις από την πλευρά τους αναγνωρίζουν ότι δεν έχουν το εκτόπισμα να ανταγωνιστούν μεγάλες ξένες εταιρείες και ότι μόνο μέσω συνεργασιών θα αποκτήσουν πρόσβαση στο ιρανικό επενδυτικό όνειρο.