Με το δίλημμα «κεφάλια ή αναδιοργάνωση» κάλεσε την τρόικα σε διαπραγμάτευση το υπουργείο Υποδομών προτάσσοντας ένα παράτολμο σχέδιο που φιλοδοξεί να συνδυάσει τη μείωση των εισιτηρίων με την «αναίμακτη» αναδιάρθρωση των αστικών συγκοινωνιών.
Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων του η εντολή του υπουργού Υποδομών Μ. Χρυσοχοΐδη ήταν όχι μόνο να αποφευχθεί η αύξηση του εισιτηρίου στα 1,70 ευρώ και της μηνιαίας κάρτας στα 60 ευρώ αλλά να μειωθούν τα κόμιστρα και να μην υπάρξουν κενά στο ανθρώπινο δυναμικό των φορέων που θα δημιουργούσαν πρόβλημα στο συγκοινωνιακό έργο.
Ετσι ο κ. Χρυσοχοΐδης έστειλε τον ΟΑΣΑ στην τρόικα προκειμένου να διαπραγματευθεί το συγκεκριμένο «μπουκέτο» στο πλαίσιο της ριζικής αναδιάρθρωσης των αστικών συγκοινωνιών. Η ιδέα της μείωσης των εισιτηρίων δεν άρεσε καθόλου στους δανειστές. Το ΔΝΤ ζητούσε πρώτα αναδιάρθρωση και μετά μείωση κομίστρων, φοβούμενο την ελληνική αναβλητικότητα. Οι Ευρωπαίοι ήταν λιγότερο επιφυλακτικοί, δεδομένης της σημασίας των δημόσιων μεταφορών στην ΕΕ.
Το βασικό επιχείρημα του υπουργείου σε αυτή τη διαπραγμάτευση είναι η άνευ προηγουμένου οικονομική προσαρμογή του ΟΑΣΑ. Σύμφωνα με στοιχεία του πενταμήνου του 2014, τα έσοδα λειτουργίας έφτασαν τα 123 εκατ. ευρώ και αυξήθηκαν κατά 20% σε σχέση με το 2013 (103 εκατ. ευρώ) και κατά 13% σε σύγκριση με το 2012 (110 εκατ. ευρώ). Η κρατική επιδότηση ανήλθε στα 41 εκατ. ευρώ, μειωμένη κατά 38% σε σχέση με πέρυσι (67 εκατ. ευρώ) και κατά 50% σε σύγκριση με το 2012 (82 εκατ. ευρώ). Επίσης, τα έξοδα λειτουργίας ανήλθαν σε 148 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 7,6% σε σχέση με το 2013, έτος κατά το οποίο οι συγκοινωνίες απεργούσαν ολόκληρο τον Ιανουάριο (138 εκατ. ευρώ).
Ετσι συντελέστηκε μια σημαντική οικονομική αποκλιμάκωση καθώς το πρωτογενές έλλειμμα λειτουργίας έφτασε στα 24 εκατ. ευρώ, μειωμένο κατά 29% σε σχέση με το 2013 (34 εκατ.) και κατά 68% σε σύγκριση με το 2012 (77 εκατ.).
Αυτές οι επιδόσεις έχουν κάνει την τρόικα διαλλακτική καθώς ναι μεν επισήμως δεν υποστηρίζει την πρόταση για μείωση κομίστρων αλλά τη συζητεί και την «ανέχεται».
Παράλληλα το υπουργείο διαπραγματεύεται την αναδιάρθρωση των συγκοινωνιών χωρίς ανθρώπινες απώλειες, παρ’ όλο που το Μνημόνιο προβλέπει την αποχώρηση 1.000 ατόμων (και) από τους φορείς των υπουργείων Υποδομών, Πολιτισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης. Το μήνυμα που έστειλε το υπουργείο στην τρόικα ήταν «κεφάλια ή αναδιοργάνωση» βάζοντας στο τραπέζι τον δομικό μετασχηματισμό του ΟΑΣΑ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, βρίσκεται σε εξέλιξη μελέτη για τη βέλτιστη λειτουργία του δικτύου η οποία θα δείξει τις ανάγκες σε στόλο και προσωπικό. «Αυτό δεν σημαίνει απολύσεις ή μη απολύσεις» λένε πηγές του υπουργείου και σημειώνουν ότι η μελέτη των αλλαγών και των αναγκών θα δείξει τι τελικά μέλλει γενέσθαι. Ηδη η πρώτη εικόνα δείχνει σημαντικές ελλείψεις σε οδηγούς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, διερευνάται η ομογενοποίηση των διοικητικών και υποστηρικτικών υπηρεσιών με στόχο συνέργειες και οικονομίες κλίμακος. Ωστόσο ο πυρήνας των συγκοινωνιακών δραστηριοτήτων των ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ και η διακριτή τους λειτουργία διατηρούνται. Οι πρώτες αλλαγές θα ξεκινήσουν σταδιακά και θα επιταχυνθούν από τα μέσα του 2015 με στόχο να ολοκληρωθούν εντός του 2016 για να «κουμπώσουν» με το ηλεκτρονικό εισιτήριο και τις μπάρες στο μετρό.
Στελέχη του υπουργείου Υποδομών σχολιάζουν ότι, αν δεν είχε γίνει αυτή η παράτολμη κίνηση, τωρα θα συζητούσαμε για απολύσεις προσωπικού και αυξήσεις εισιτηρίων. «Αντίθετα, σήμερα είμαστε ένα βήμα μπροστά στη διαπραγμάτευση και θέτουμε την ατζέντα» καταλήγουν.