Οι δύο προτάσεις-«βόμβες», που έσκασαν διαδοχικά την Τρίτη και την Πέμπτη, και οι οποίες αποβλέπουν στην επιβολή ενός πρωτοφανούς για τα ευρωπαϊκά χρονικά καθεστώτος κηδεμονίας σε ένα κράτος-μέλος της ευρωζώνης δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία.
Η πρώτη βόμβα ήταν το γράμμα του γερμανού υφυπουργού Οικονομικών Τόμας Στέφεν προς την ελληνική κυβέρνηση, με το οποίο προτείνει –κατά παράβαση του γράμματος και του πνεύματος του δεύτερου μνημονίου –το άνοιγμα ενός ειδικού λογαριασμού για την Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σε αυτό, σημειώνεται στο γράμμα, θα κατατίθενται όλες οι δανειακές δόσεις και μεγάλο μέρος των εσόδων του ελληνικού κράτους και από αυτό πάλι θα εξυπηρετούνται στη συνέχεια αποκλειστικά οι δανειστές των Ελλήνων.
Και η δεύτερη βόμβα: Η πρόταση της τρόικας να εγκατασταθεί στην Ελλάδα ένα μόνιμο κλιμάκιο ευρωπαίων και ξένων υπαλλήλων, οι οποίοι θα αναλάβουν την εποπτεία και καθοδήγηση της επανίδρυσης της ελληνικής διοίκησης.
Ο εμπνευστής της δεύτερης ιδέας, η οποία, αν εφαρμοστεί –σε συνδυασμό και με την πρώτη -, θα εδραιώσει τη μετατροπή μιας κυρίαρχης χώρας εντός της ευρωζώνης σε οικονομικό «προτεκτοράτο» των εταίρων της, είναι το Ινστιτούτο Οικονομίας wi της Κολονίας, που πρόσκειται στον Σύνδεσμο Γερμανών Εργοδοτών. «Το Βήμα» απευθύνθηκε γι’ αυτό στον διευθυντή του Τμήματος Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Ινστιτούτου.
Ζητάτε τη θέσπιση του λεγόμενου «δικαιώματος σύμπραξης» των χωρών της ευρωζώνης που θα ενεργοποιείται σε περίπτωση που μια χώρα-μέλος θα αδυνατεί να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της. Ως κύριο παράδειγμα για αυτό χρησιμοποιείτε την Ελλάδα. Γιατί;
«Επειδή η Ελλάδα είναι το κατ’ εξοχήν παράδειγμα μιας χώρας η οποία έχει τεράστια ανάγκη αναδιαμόρφωσης της διοίκησής της, δεν δείχνει όμως ικανή να το κάνει μόνη της. Οι υπάλληλοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που κατέχουν τη δέουσα εμπειρία και τεχνογνωσία, θα μπορούσαν να συμβάλουν αποφασιστικά σε αυτό».
Με ποιον τρόπο θα συμμετέχουν οι εταίροι στην αναδιαμόρφωση; Ως σύμβουλοι ή ως εντολείς;
«Κατ’ αρχάς ως σύμβουλοι. Αν ωστόσο διαπιστωθεί ότι αυτό δεν γίνεται, είτε επειδή οι Ελληνες δεν μπορούν είτε επειδή δεν θέλουν, τότε και ως εντολείς. Η Ελλάδα πρέπει να αναμορφωθεί εκ βάθρων. Και η πρώτη προϋπόθεση για αυτό είναι η πλήρης αναμόρφωση της διοίκησής της».
Ολα αυτά μυρίζουν μοντέρνα αποικιοκρατία…
«Την οποία θέλουμε κι εμείς να αποφύγουμε. Γι’ αυτό και προσφέρουμε τη συνεργασία μας. Η εφαρμογή του δικαιώματος σύμπραξης θα γίνει μόνο σε ακραία περίπτωση».
Τι ρόλο θα παίζει σε αυτό η τρόικα;
«Αυτή θα πρέπει να εγκατασταθεί μονίμως στην Ελλάδα. Οι νευρικές κρίσεις που προκαλεί η έλευσή της στη χώρα κάθε τρεις-τέσσερις μήνες, όταν είναι να δοθεί η επόμενη δανειακή δόση, πρέπει να σταματήσουν. Η εποπτεία και ο έλεγχός της πρέπει να πάρουν μόνιμο χαρακτήρα».
Αυτό προϋποθέτει όμως την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ.
«Ασφαλώς. Εμείς τασσόμαστε υπέρ και κάνουμε πρακτικές προτάσεις για αυτό».
Η πηγή έμπνευσης τέτοιων ιδεών είναι προφανώς το καθεστώς εκτάκτου ανάγκης της ελληνικής οικονομίας. Αυτό το καθεστώς έχει επιδεινωθεί τα τελευταία δύο χρόνια ακριβώς λόγω του μνημονίου. Είναι η επιδείνωση προσωρινή ή θα μπορούσε να γίνει χρόνια;
«Προσωρινή. Η μείωση των μισθών, συντάξεων και παροχών ήταν απολύτως αναγκαία για να ξανακερδίσει η οικονομία την ανταγωνιστικότητά της. Αυτό προκάλεσε συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης και κατ’ επέκταση της αγοράς. Ωστόσο οι μεταρρυθμίσεις αρχίζουν να αποδίδουν, όπως δείχνει η αύξηση των εξαγωγών. Η ανάρρωση της συνολικής οικονομίας είναι θέμα χρόνου».
Μόνο με τις μεταρρυθμίσεις;
«Οχι μόνο. Σε αυτές πρέπει να προστεθούν και επενδύσεις –κατ’ αρχάς από τα κοινοτικά ταμεία, επειδή οι ξένοι επενδυτές δεν έρχονται στην Ελλάδα αν δεν προηγηθεί η βαθιά διοικητική μεταρρύθμιση. Και αυτή, αν όλα πάνε καλά, θα κρατήσει τουλάχιστον δύο-τρία χρόνια».
Είναι αυτό η τελευταία ευκαιρία της Ελλάδας να παραμείνει στη νομισματική ένωση;
«Θεωρητικά ναι. Αν αυξήσει όμως επαρκώς την ανταγωνιστικότητά της, θα μπορέσει να μείνει μόνιμα στο ευρώ».

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ