ΠΟΙΟΙ είναι οι δύο πλουσιότεροι Ελληνες αν αποτιμήσουμε την ακίνητη περιουσία τους με τις αντικειμενικές αξίες της εφορίας; Πρόκειται για δύο ανθρώπους τους οποίους ενδεχομένως ουδέποτε θα γνωρίζαμε αν οι ίδιοι δεν φρόντιζαν να δηλώσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία στην εφορία με το περιβόητο έντυπο Ε9 δεν είναι βιομήχανοι ούτε κοσμικοί. Ο πρώτος και πλουσιότερος όλων είναι συνταξιούχος, ορμώμενος εκ Μενιδίου, κάτοικος Αθηνών, μέτοχος μιας τεχνικής εταιρείας η οποία την περασμένη χρονιά εμφάνισε ζημίες, και υποβάλλει δήλωση στη Β’ ΔΟΥ Περιστερίου. Τι κατέχει; Δεκαεπτά χιλιάδες στρέμματα στη Χελιδονού της Νέας Κηφισιάς τουτέστιν ολόκληρο αστικό τσιφλίκι αξίας 561 δισ. δρχ.! Ο δεύτερος, συνταξιούχος ωσαύτως, κατοικεί στην (υποβαθμισμένη) περιοχή της πλατείας Αττικής και κατέχει 9.272 στρέμματα γης στον Αγιο Στέφανο συνολικής αντικειμενικής αξίας 337 δισ. δρχ.!
Γενικώς πάντως η επεξεργασία των στοιχείων της δήλωσης Ε9 ανέδειξε τους έλληνες σούπερ κατέχοντες. Η αντικειμενική αξία της περιουσίας που δήλωσαν λίγο περισσότεροι από 3 εκατ. φορολογούμενοι ανέρχεται στο εκπληκτικό ποσό των 103 τρισ. δρχ., ήτοι τρεις φορές το ετήσιο εθνικό προϊόν ή ακόμη το ισόποσο των εσόδων των κρατικών προϋπολογισμών δέκα ετών!
Από τη στατιστική επεξεργασία αυτών των στοιχείων προκύπτει ότι οι εν λόγω φορολογούμενοι κατέχουν επτά ακίνητα ο καθένας κατά μέσο όρο. Δεν είναι μόνο αυτό. Αν πιστέψουμε και δεν έχουμε λόγο να μην το κάνουμε τους αριθμούς της εφορίας, η Ελλάδα διαθέτει 3.107 δισεκατομμυριούχους κατέχοντες· τόσοι είναι οι φορολογούμενοι που δήλωσαν αξία ακίνητης περιουσίας πάνω από 1 δισ. δραχμές.
Αυτά τα εκπληκτικά συμπεράσματα προκύπτουν από την επεξεργασία της δήλωσης ακινήτων που υπεβλήθη πέρυσι. Δηλαδή 4.200.000 φορολογούμενοι δήλωσαν συνολικά 21 εκατομμύρια πάσης φύσεως ακίνητα, των οποίων η αξία υπολογίζεται ότι με την ολοκλήρωση της επεξεργασίας όλων των στοιχείων θα πλησιάσει τα 110 τρισεκατομμύρια.
Συγκεκριμένα, πριν από λίγες ημέρες έγινε επεξεργασία σε 3.227.556 έντυπα Ε9 με τα οποία δηλώθηκαν 17.017.573 πάσης φύσεως ακίνητα. Από αυτά 8.660.371 είναι ακίνητα που βρίσκονται εντός αντικειμενικού συστήματος, δηλαδή μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες, διαμερίσματα, οικόπεδα κλπ. των οποίων η συνολική αντικειμενική αξία ανέρχεται σε 65,864 τρισ. δραχμές. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αξία των οικοπέδων, η οποία ανέρχεται σε 24,172 τρισ. δρχ., δεν είναι απόλυτα ακριβής διότι πολλοί φορολογούμενοι με μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες δήλωσαν το οικόπεδο στο οποίο βρίσκεται το ακίνητο δύο και τρεις φορές. Ακόμη θα πρέπει να σημειωθεί ότι στον πίνακα 1 του εντύπου Ε9, όπου δηλώθηκαν τα εντός αντικειμενικού συστήματος ακίνητα, έχουν αναγραφεί 112.884 ακίνητα χωρίς να προσδιοριστεί από τους φορολογουμένους το είδος του ακινήτου. Το υπουργείο Οικονομικών θεώρησε τα ακίνητα αυτά κατοικίες και προσδιόρισε την αξία κτισμάτων και οικοπέδων σε 930 δισ. δρχ. Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι οι εντός αντικειμενικού συστήματος κατοικίες, διαμερίσματα, μονοκατοικίες και διπλοκατοικίες ανέρχονται σε 5.623.945 συνολικής αντικειμενικής αξίας 44 τρισ. δρχ. Αν υπολογιστεί ότι η τρέχουσα αξία είναι κατά 30% περίπου υψηλότερη της αντικειμενικής, η αγοραία αξία των εντός αντικειμενικού συστήματος κατοικιών που δηλώθηκαν θα πρέπει να ανέρχεται σε 60 τρισ. δρχ.
Τα εκτός αντικειμενικού συστήματος ακίνητα που δηλώθηκαν, δηλαδή αγροτεμάχια, βοσκότοποι, δασικές εκτάσεις κλπ., ανήλθαν σε 8.352.262, συνολικής τρέχουσας αξίας 35 τρισ. 665 δισ. δρχ. Η αξία όμως αυτή δεν είναι απόλυτα ακριβής, διότι ο τρόπος προσδιορισμού της ο οποίος χρησιμοποιήθηκε, των συγκριτικών στοιχείων, λειτούργησε ισοπεδωτικά με συνέπεια να προσδιοριστούν αξίες για αγρούς και βοσκότοπους που βρίσκονται σε βουνά ίδιες με εκείνες που έχουν τα αγροτεμάχια που βρίσκονται σε οικισμούς ή παραλίες.
Από τα 4.200.000 φορολογουμένους που συμπλήρωσαν το έντυπο Ε9 σε φόρο ακίνητης περιουσίας υπήχθησαν 210.000 άτομα. Δήλωση ακίνητης περιουσίας υπέβαλαν μέχρι προ ολίγων ημερών 184.949, οι οποίοι δήλωσαν 1.454.675 ακίνητα εντός αντικειμενικού συστήματος φορολογητέας αξίας 21 τρισ. 775 δισ. και 1.226.936 ακίνητα εκτός αντικειμενικού συστήματος αγοραίας αξίας 22 τρισ. 134 δισ. δρχ.
Στην Αθήνα δηλώθηκαν 175.942 ακίνητα εντός αντικειμενικού συστήματος, δηλαδή διαμερίσματα, μονοκατοικίες, οικόπεδα κλπ., και 3.593 ακίνητα εκτός αντικειμενικού συστήματος, συνολικής αξίας 1 τρισ. 606 δισ. δρχ. Οι κατοικίες που δηλώθηκαν στην Αθήνα ανέρχονται σε 140.844 συνολικής αντικειμενικής αξίας 1 τρισ. Οι κάτοικοι της Κηφισιάς είναι οι πλουσιότεροι Ελληνες. Στον φόρο ακίνητης περιουσίας υπήχθησαν 5.000 άτομα, κάτοικοι Κηφισιάς.
Με την επεξεργασία και των υπολοίπων εντύπων της δήλωσης ακίνητης περιουσίας που θα γίνει σύντομα, αφού διευθετηθούν κάποιες οικονομικές διαφορές μεταξύ Δημοσίου και Instrasoft, θα έχει ολοκληρωθεί η απογραφή όλης της ακίνητης περιουσίας που ανήκει στα φυσικά πρόσωπα, ώστε να δημιουργηθεί το περιουσιολόγιο, το οποίο θα προηγηθεί κατά πολύ του Κτηματολογίου. Ως το τέλος του έτους εξάλλου θα ολοκληρωθεί και η μελέτη για την υπαγωγή στο αντικειμενικό σύστημα και των αγροτεμαχίων, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι αμφισβητήσεις ως προς το ύψος της αξίας των ακινήτων αυτών. Στις προθέσεις του υπουργείου Οικονομικών είναι να μετατοπιστεί το κέντρο βάρους όσον αφορά την ακίνητη περιουσία από τους πολίτες στις υπηρεσίες των υπουργείων. Στις αρχές του 1999 το πληροφοριακό σύστημα του υπουργείου Οικονομικών θα υποδεικνύει όλους τους υποχρέους σε δήλωση ΦΜΑΠ και θα υπολογίζει την αξία της ακίνητης περιουσίας καθώς και τον οφειλόμενο φόρο με βελτιωμένους αλγορίθμους. Για την υποστήριξη της δουλειάς που γίνεται με την ακίνητη περιουσία θα ενεργοποιηθεί και το σύστημα Taxis. Με ειδικό υποσύστημα, το οποίο παραδίδεται στο υπουργείο Οικονομικών στις 23 Ιουνίου, θα δίνεται η δυνατότητα για την καταχώριση και τη δημιουργία χαρτών και τιμών του αντικειμενικού συστήματος.
Εκπληκτικά ωστόσο είναι και ορισμένα άλλα στοιχεία για την ακίνητη περιουσία των Ελλήνων. Κατ’ αρχήν οι Ελληνες έχουν την ολιγότερο υποθηκευμένη ακίνητη περιουσία από όλη την Ευρώπη. Οι Ευρωπαίοι αποκτούν ακίνητη περιουσία με δανεικά, ενώ οι Ελληνες με αυτοχρηματοδότηση.
Ακόμη από έρευνα οικογενειακών προϋπολογισμών του 1988-1989 που έκανε η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία προκύπτει ότι η Ελλάδα έχει το υψηλότερο ποσοστό ιδιοκατοικούμενης κατοικίας από όλη την Ευρώπη. Οι ιδιοκτήτες κατοικιών ανέρχονται σε ποσοστό 72,20% και οι ενοικιαστές σε ποσοστό 23,18%, ενώ τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης για τις ημιαστικές και τις αγροτικές περιοχές ανέρχονται αντιστοίχως σε 78% και 93%.
Παρ’ όλα αυτά η ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα βρίσκεται υπό κρατικό κλοιό. Βαρύνεται με πολλούς και υψηλούς φόρους, με σωρεία πολεοδομικών δεσμεύσεων, ενώ το νομοθετικό καθεστώς που διέπει τις μισθώσεις κατοικιών και καταστημάτων έχει υποστεί έναν κυκεώνα μεταβολών από το ενοικιοστάσιο ως την πλήρη απελευθέρωση.
Μικρομεσαίοι είναι οι περισσότεροι κατέχοντες
Τράπεζες, θρησκευτικές οργανώσεις και το… ΚΚΕ είναι τα νομικά πρόσωπα με τη μεγαλύτερη ακίνητη περιουσία. Πρώτη η Εμπορική Τράπεζα με αντικειμενική αξία της ακίνητης περιουσίας της 31 περίπου δισ. δραχμές, ακολουθεί η ΕΚΟ ΑΒΕΕ με 14 δισ. δραχμές και η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία, με τα Αρσάκεια και Τοσίτσεια Σχολεία, με αξία ακίνητης περιουσίας 9,6 δισ. δραχμές.
Αυτά τα στοιχεία προκύπτουν από την επεξεργασία της δήλωσης ακίνητης περιουσίας που υπέβαλαν πέρυσι τα νομικά πρόσωπα. Από τη δηλωθείσα αξία των νομικών προσώπων το Δημόσιο εισέπραξε το 1997 φόρους που ανήλθαν σε 13 δισ. δραχμές, ενώ για το 1998 το ποσό αυτό υπολογίζεται να ανέλθει σε 17 δισ. δραχμές.
