ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΒΗΜΑ

Ποια ελληνική γραφή για το κοινό ευρωπαϊκό χαρτονόμισμα «euro»

Ο καθηγητής της Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Γιώργος Μπαμπινιώτης, εισηγητής (μέσα από τις σελίδες του «Βήματος») της γραφής «εύρο» για το κοινό ευρωπαϊκό χαρτονόμισμα, αντικρούει τη χρήση ενός άκλιτου τύπου «ευρώ», όπως πρότεινε με επιστολή του προς «Το Βήμα» (16.3.97) ο αναπληρωτής καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης κ. Τάσος Νικολαΐδης. Στον διάλογο μέσα από «Το Βήμα» παίρνει μέρος με σχετική επιστολή του και ο κ. Δημήτρης Τομπαΐδης, καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Αναλυτικά οι επιστολές των κκ. Μπαμπινιώτη και Τομπαΐδη:

* Με αφορμή την επιστολή του κ. Τ. Νικολαΐδη, κλασικού φιλολόγου του Πανεπιστημίου της Κρήτης, επανέρχομαι στο θέμα του εύρο. Με εκπλήσσει το ότι ένας κλασικός φιλόλογος που διδάσκει την κατ’ εξοχήν κλιτή γλώσσα, την αρχαία ελληνική, επιχειρηματολογεί με το μπαρ και με το τρόλεϊ για να στηρίξει τη χρήση ενός άκλιτου τύπου ευρώ! Μα από τον Ψυχάρη ως τις ημέρες μας το να μπορεί να κλιθεί ένας τύπος σύμφωνα με τους κανόνες της σύγχρονης γλώσσας αποτελούσε και αποτελεί καθοριστικό κριτήριο. Θα αγνοήσουμε αυτό το κριτήριο για μια καθημερινής και ευρύτατης χρήσεως λέξη που θα είναι το εύρο, επειδή λέμε άκλιτα το σουξέ και το πλαφόν; Και όλα αυτά για να «κερδίσουμε» το -ω στην κατάληξη; Αλήθεια, γνωρίζει ο κ. συνάδελφος στην ελληνική κανένα ουδέτερου γένους ουσιαστικό σε -ώ; Αυτά είναι τα ανατριχιαστικά ­ για τους γνωρίζοντες ­ και όχι φυσικά το να πούμε 3.000 εύρα. Ωραίο (και γλωσσολογικά πρωτότυπο) το επιχείρημα ότι πρέπει να τονίζουμε και ευρώ, γιατί «παραπέμπει αμεσότερα» στο Ευρώπη (κατά το Ευρώπη δηλαδή και ευρώ) και γιατί «ο τονισμός στη λήγουσα δυσχεραίνει (σε σύγκριση με τον τονισμό στην παραλήγουσα) την ενσωμάτωση στο κλιτικό μας σύστημα». Να τονίσουμε δηλ. ευρώ γιατί έτσι θα μπορεί ευκολότερα να παραμείνει άκλιτη! Να θυμίσω στον κ. Νικολαΐδη το παράγγελμα του Βιτγκενστάιν πως για όσα δεν συλλαμβάνουμε καθαρά στο μυαλό μας είναι καλύτερα να σιωπάμε; Και κυρίως γι’ αυτά που δεν ξέρουμε.

Τέλος, το μόνο ισχυρό επιχείρημα, που κι ο ίδιος έθιξα, ότι στο χαρτονόμισμα θα γράφεται ΕΥΡΩ, και αυτό δεν δεσμεύει ­ εξήγησα ­, όπως δεν δεσμεύει ότι γράφουμε ΕΛΛΑΣ ενώ στην καθημερινή χρήση χρησιμοποιούμε το Ελλάδα. Το ΕΥΡΩ όπως και το ΕΛΛΑΣ έχουν σημειολογική περισσότερο αξία και λειτουργία και καλώς υπάρχουν χωρίς να δεσμεύουν την καθημερινή χρήση που έχει άλλες απαιτήσεις. Γ. ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗΣ

* Ο κ. Γ. Μπαμπινιώτης σε παλαιότερο δημοσίευμά του («Το Βήμα», 25.2.96) εξέτασε τις μορφές που θα πάρει ενδεχομένως στη γλώσσα μας το νέο ευρωνόμισμα, το περιβόητο εύρο, όταν ευδοκιμήσουμε οικονομικά να το δούμε και στη χώρα μας. Η ανάλυση του κ. Μπαμπινιώτη δεν ήταν πρόωρη. Γιατί τώρα, δηλαδή πριν εισαχθεί το νέο ξένο αντικείμενο, πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα το πούμε. Μετά θα είναι αργά. Εκεί λοιπόν ο κ. Μπαμπινιώτης, ύστερα από ανάλυση όλων των παραμέτρων του θέματος (γραμματική μορφή, ορθογραφία, παραγωγικές δυνατότητες), κατέληγε στη μορφή το εύρο (του εύρου, τα εύρα, των εύρων). Η ανάλυση του κ. Μπαμπινιώτη είναι απολύτως μέσα στα πλαίσια και της ιστορίας της γλώσσας μας (μορφολογική αφομοίωση των ξένων λέξεων) και του γραμματικού συστήματος της νέας ελληνικής. Γιατί είναι γνωστό ότι ένα ξένο γλωσσικό δάνειο το χρησιμοποιούμε στη γλώσσα μας είτε σε ελληνική απόδοση (ουρανοξύστης, αδενοπάθεια) είτε αυτούσιο (κομπιούτερ, φεριμπότ) είτε προσαρμοσμένο μορφολογικά (όπως τουφέκι). Είναι φανερό ότι στην περίπτωση του εύρω δεν έχουμε τη δυνατότητα της μετάφρασης και άρα μας απομένουν οι άλλες δύο. Οσοι είναι ευχαριστημένοι με τις αναφομοίωτες ξένες λέξεις στη γλώσσα μας (επιστολή κ. Τ. Νικολαΐδη, «Το Βήμα», 16.3.97), ας σκεφτούν μόνο πόσο αυτές διασπούν τη γραμματική δομή της ελληνικής και γι’ αυτό όλα τα παλαιότερα δάνεια μόνο εξελληνισμένα τα δέχτηκε η γλώσσα μας. Από την άλλη μεριά, είναι αλήθεια ότι ­ για διάφορους λόγους που δεν είναι του παρόντος ­ στα τελευταία πενήντα χρόνια το γλωσσικό μας αίσθημα έγινε ανεκτικότερο απέναντι στις ξένες λέξεις και γι’ αυτό εκφράζονται απόψεις, όπως του επιστολογράφου σας, υπέρ της αποδοχής στη γλώσσα μας αυτούσιων ξένων λέξεων. Προσωπικά ανησυχώ για τη στάση αυτή και περισσότερο γιατί υποστηρίζεται από κλασικό φιλόλογο. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΟΜΠΑΪΔΗΣ Καθηγητής Νεοελληνικής Γλώσσας ΑΠΘ

Αποκλείεται ρητώς

* Στο φύλλο της εφημερίδας σας της 2ας Μαρτίου 1997 και στο ένθετο αυτής «Το Βήμα της Ευρώπης» (Ε3) διάβασα ένα ρεπορτάζ που είχε τον τίτλο «Θα εισάγουμε… και δημοσίους υπαλλήλους».

Ο φόβος όμως αυτός δεν δικαιολογείται.

Διότι η παράγραφος 4 του άρθρου 48 της Συνθήκης της ΕΟΚ που εισάγει εξαίρεση του κανόνα που θεσπίζουν οι διατάξεις των παρ. 1 έως και 3 του ίδιου άρθρου, σύμφωνα με το οποίο η κυκλοφορία καθώς και η απασχόληση των εργαζομένων των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) σε οποιαδήποτε εργασία, με την επιφύλαξη των περιορισμών που «δικαιολογούνται για λόγους δημοσίας τάξεως, δημοσίας ασφαλείας και δημοσίας υγείας», είναι ελεύθερη, αποκλείει ρητώς την εφαρμογή των διατάξεων αυτών όταν πρόκειται για απασχόληση στη Δημόσια Διοίκηση με την έννοια της άσκησης από αυτήν ως φορέα εξουσίας του κράτους δημόσιας διοικητικής εξουσίας.

Είναι λοιπόν αυτονόητο ότι εφόσον δεν συντρέχουν οι παραπάνω περιορισμοί, που κρίνονται κατά περίπτωση για το ομοιόμορφο ερμηνείας τους ως έννοιες κοινοτικές, είναι ελεύθερη η πρόσβαση και η απασχόληση των εργαζομένων των άλλων κρατών – μελών της ΕΕ σε όλες τις επιχειρήσεις της χώρας μας, ιδιωτικές ή δημόσιες με οποιαδήποτε μορφή και αν λειτουργούν. ΜΙΧΑΗΛ Π. ΠΥΡΟΒΕΤΣΗΣ Πρόεδρος Εφετών ΔΔ ε.τ., Θεσσαλονίκη

Οι αντιστασιακοί για το μέρισμα

* Επιτροπή αντιστασιακών αξιωματικών των τριών όπλων και των σωμάτων ασφαλείας επεσκέφθη τον υφυπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ κ. Πασχαλίδη και του έθεσε το θέμα της καθυστέρησης επί 12 χρόνια της χορήγησης μερίσματος Μετοχικού Ταμείου στην ως άνω κατηγορία αποστράτου.

Με υπόμνημα και προφορικά τονίστηκε στον κ. υφυπουργό ότι υπόχρεα κατά νόμον χορήγησης μερίσματος Μετοχικού Ταμείου είναι τα αντίστοιχα Μετοχικά Ταμεία, εφόσον οι αντιστασιακοί αξ/κοί δικαιώθηκαν σύνταξης του Δημοσίου. Οσον αφορά τις καθυστερούμενες εισφορές τους προς τα Μετοχικά Ταμεία, ο ν. 1105/1980 προβλέπει ρύθμιση με διακανονισμό για κάθε ατομική περίπτωση (προκαταβολή συν δόσεις), γεγονός που αρνήθηκαν όμως να κάνουν εξαρχής τα Μετοχικά Ταμεία, πλην της Αεροπορίας, που το χορήγησε επί τέσσερα χρόνια από δικούς του πόρους σε εφαρμογή του ν. 1105/1980 και που κι αυτό τελικά διέκοψε τη χορήγησή του.

Τα Μετοχικά Ταμεία δεν νομιμοποιούνται να ζητούν οικονομική ενίσχυση από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι αντιστασιακοί αξ/κοί ζητούν να σταματήσει ο εμπαιγμός που γίνεται επί 12 χρόνια στους απόστρατους υπερήλικους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και αναμένουν μια ξεκάθαρη απάντηση στο αίτημά τους. Ο κ. υφυπουργός αναγνώρισε το δίκαιο της χορήγησης του μερίσματος, υπεσχέθη να ενημερώσει τον πρωθυπουργό κ. Σημίτη και ζήτησε πίστωση χρόνου για την απάντησή του.

Τέλος, ο κ. Πασχαλίδης ανέλαβε να επικοινωνήσει με τον υφυπουργό ΕΘΑ κ. Αποστολάκη για την απαράδεκτη καθυστέρηση καταβολής του βοηθήματος και στους αντιστασιακούς που πήραν όλοι οι απόστρατοι. Π. ΤΣΙΦΟΓΙΑΝΝΕΑΣ Επισμηναγός ε.α.

Τα τεκμήρια


και οι βάρκες

* Από τη δημοσίευση της ΣΕΚΑΠΛΑΣ ΠΕΕΥ (Σύνδεσμος Ελλήνων Κατασκευαστών Πλαστικών Σκαφών Παρελκομένων και Εξαρτωμένων Εμπόρων και Υπηρεσιών!) στο «Βήμα» της 9.3.97 έμαθα ότι το Κοινοβούλιο αποδέχθηκε υπόδειξη του ανωτέρω συνδέσμου και ψήφισε νομοσχέδιο για μειώσεις του τεκμηρίου διαβίωσης από κατοχή σκαφών αναψυχής.

Βάσει του δημοσιεύματος τα κωπήλατα σκάφη (προφανώς και βάρκες), δίχως όριο μήκους, δεν υπόκεινται σε τεκμήριο διαβίωσης, ενώ τα μηχανοκίνητα (και οι βάρκες) ως 3 μ. μήκος έχουν τεκμήριο 400.000, ως 4 μέτρα 600.000, ως 5 μέτρα 800.000 κοκ. Δηλαδή μια βάρκα 4 μ. δίχως μηχανή δεν αποτελεί τεκμήριο, αν όμως έχει ένα 4 ίππων εξωλέμβιο (αξίας 270.000 δρχ.) αποτελεί τεκμήριο 600.000, αλλά και το ίδιο τεκμήριο των 600.000 π.χ. έχει και αυτός με 4 μ. βάρκα και 50 ίππων εξωλέμβιο (αξίας 1,5 εκατ. δρχ.). Και αναλογικά ένας με 6 μ. βάρκα και 10άρα μηχανή (αξίας 500.000) έχει το ίδιο τεκμήριο του 1.000.000 δρχ. με έναν που έχει 6 μ. βάρκα με 115 ίππους εξωλέμβια (αξίας 2,5 εκατ. δρχ.) και με έξοδα λειτουργίας και συντήρησης πολλαπλάσια του πρώτου.

Νομίζω ότι θα ήταν δικαιότερο αν το τεκμήριο συμβάδιζε με την ιπποδύναμη της μηχανής του σκάφους ή με συνδυασμό μηχανής και μήκους (αλλά κυρίως της μηχανής). Ν. ΔΕΣΠΟΤΙΔΗΣ


Θεσσαλονίκη

Δεν είναι «Ελγίνειο»

* Αναφερόμενος στο άρθρο του καθηγητή Α. Μαρκοπούλου της 16ης Μαρτίου για τον αείμνηστο καθηγητή Robert Browning, παρακαλώ όπως σημειώσετε τα εξής:

Το γλυπτό σύμπλεγμα που εικονίζεται στο εν λόγω άρθρο δεν είναι «Ελγίνειο». Παριστάνει τον Κέκροπα και την Ερση και (ευτυχώς) ευρίσκεται στο Μουσείο Ακροπόλεως ενώ εκμαγείο του ιδίου στο δυτικό αέτωμα του Παρθενώνος. ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΑΤΖΗΦΑΝΗΣ Οι ανυπότακτοι επιστήμονες, η καριέρα (τους) και η ώρα του χρέους

Ζωηρό αντίλογο προκάλεσε η επιστολή του κ. Γιάννη Παπαδόπουλου, δρος Πολιτικής Επιστήμης και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Λωζάνης, που δημοσιεύθηκε στο «Βήμα» της 16.3.1997 με τίτλο «Είναι (όλοι) οι ανυπότακτοι καλοπερασάκηδες και δειλοί;». Από τις σχετικές με το θέμα επιστολές που έλαβε, «Το Βήμα» δημοσιεύει σήμερα δύο από τις πλέον χαρακτηριστικές, αυτές του κ. Χαρίδημου Τσούκα, αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, και του δρος Νικολάου Κ. Πετρόπουλου, Μ. St., D. Phil. Πανεπιστημίου Οξφόρδης.

* Δεν ξέρω αν οι ανυπότακτοι είναι δειλοί, πιθανότατα όμως είναι καλοπερασάκηδες και σίγουρα είναι ιδιώτες. Οπως προκύπτει λ.χ. από την επιστολή του δρος Ι. Παπαδόπουλου, οι περισσότεροι από αυτούς έκαναν επιλογές στη ζωή τους οι οποίες τους επέφεραν προσωπικά οφέλη (κυρίως επαγγελματικά), αλλά για τις οποίες επιλογές τους αρνούνται να καταβάλουν το αντίστοιχο τίμημα. Αν κάποιος επέλεξε να ακολουθήσει μια επαγγελματική σταδιοδρομία στο εξωτερικό, γιατί δεν αποδέχεται τις συνέπειες της πράξεώς του σε ό,τι αφορά την ανυποταξία από τον στρατό; Γιατί θα πρέπει να επωμίζεται η υπόλοιπη κοινωνία το κόστος των (λαμπρών για τον ίδιο) επιλογών του δρος Παπαδόπουλου;

Δεν σας προκαλεί εντύπωση η ευκολία με την οποία οι επιστήμονες ανυπότακτοι επικαλούνται την επιστημονική τους ιδιότητα προκειμένου να αποσπάσουν την ειδική μεταχείριση του κράτους; (Ενα ακόμη λόμπι!). Γιατί να μην επικαλεσθούν «ειδικές περιστάσεις» και άλλες κατηγορίες πολιτών; Τι παραπάνω συνεισφέρει στην κοινωνία ένας ανυπότακτος επιστήμονας από έναν αγρότη, έναν δάσκαλο ή έναν ποιητή; Ποιος και πώς ζυγίζει τη συνεισφορά της κάθε κοινωνικής ομάδας; Μήπως οι επιστήμονες είναι πάνω από τον νόμο; Μήπως ο πολίτης επιλέγει ποιους νόμους θα τηρεί; Αν ναι, ποιους και με τι κριτήρια;

Αυτό που με εντυπωσιάζει περισσότερο είναι η ευκολία με την οποία οι επιστήμονες ανυπότακτοι αξιώνουν δημοσίως ειδική μεταχείριση. Αντί σιωπηρά να περιμένουν να ευνοηθούν για πολλοστή φορά από δήθεν πατριώτες υπουργούς Αμυνας, αρθρογραφούν προκειμένου να μας εξηγήσουν πώς οι προσωπικές τους περιστάσεις τους οδήγησαν στην ανυποταξία και γιατί, κατά συνέπεια, θα έπρεπε να τύχουν ευνοϊκών ρυθμίσεων. Είναι σαν να εξηγεί ο φοροφυγάς στην Εφορία τους λόγους για τους οποίους φοροδιαφεύγει και να αξιώνει ειδική μεταχείριση.

Είναι λυπηρό, αλλά στη σημερινή Ελλάδα όλοι ζητούν ειδικές ρυθμίσεις από ένα χρονίως διεφθαρμένο κράτος και αρνούνται να υπαγάγουν τη συμπεριφορά τους στους κανόνες του δημοκρατικά οργανωμένου συλλογικού βίου. Το δημόσιο συμφέρον στην Ελλάδα φαίνεται να απαρτίζεται από ένα άθροισμα ατομικών συμφερόντων, τα οποία προσπαθεί η κάθε κοινωνική ομάδα με πείσμα να κατοχυρώσει, σε έναν αγώνα «όλοι εναντίον όλων». Δυστυχώς η προτροπή του Τζον Κένεντι «μη ρωτάς τι μπορεί να κάνει η χώρα σου για σένα, αλλά τι μπορείς να κάνεις εσύ για τη χώρα σου» ακούγεται όλο και πιο ακατανόητη σε πολλούς Ελληνες. ΧΑΡΙΔΗΜΟΣ ΤΣΟΥΚΑΣ Αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου,


Λευκωσία

* Με ενδιαφέρον διάβασα την επιστολή του κ. Γιάννη Παπαδόπουλου. Χωρίς οποιοδήποτε άλλο σχόλιο, θα ήθελα να καταθέσω την προσωπική μου μαρτυρία ως δειγματική και μόνο περίπτωση της αντίθετης άποψης.

Και άλλοι πολλοί αφήσαμε την Ελλάδα για (μεταπτυχιακές) σπουδές στο εξωτερικό. Προσφέρθηκαν και σε άλλους θέσεις με εξαίρετες προοπτικές είτε στον ακαδημαϊκό είτε στον επιχειρηματικό κλάδο. Πλησιάζοντας τα 30, θα μπορούσαμε ωραιότατα να έχουμε αρπάξει τέτοιες ευκαιρίες και να τις κρατήσουμε περιμένοντας… Είμαστε πολλοί όμως αυτοί που επιλέξαμε να επιστρέψουμε, διότι ξέραμε απλώς πως είχε έρθει η ώρα του χρέους προς εκείνους που τόσα χρόνια μας πλήρωναν να σπουδάζουμε (είτε ιδρύματα ήσαν εκείνοι είτε φορολογούμενες οικογένειες). Και δεν θελήσαμε να λακίσουμε μπροστά σε αυτό το χρέος.

Και με τη θέλησή μας επανήλθαμε στην κατάσταση οικονομικής αστάθειας και νομαδικής ζωής του στρατευμένου. Από το ένα ελληνικό νησί στο άλλο, κοιμηθήκαμε και κάποια βράδια με τις πέτρες των βραχονησίδων της Ελλάδας μας στην πλάτη, κάποτε σε απόσταση βολής από τους αντίστοιχους στρατευμένους γείτονες. Ξαγρυπνήσαμε και κάποιες νύχτες ενεδρεύοντας για λαθρομετανάστες. Μάθαμε διάφορα όπλα ­ αρχαία και πρόσφατα ­ και τρέξαμε σε ασκήσεις. Αλλά να σας πω και κάτι; Μας άρεσε κιόλας!! Αναπνέεις άλλον αέρα από τις «άκρες» της πατρίδας.

Καθείς με τις επιλογές του (αλλά και με τις συνέπειές τους!). Δρ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Κ. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Μ. St., D. Phil. Πανεπιστημίου Οξφόρδης,


δόκιμος έφεδρος αξιωματικός Πεζικού, Αθήνα

Για τη ζεύξη


του Μαλιακού

* Αντί να ολοκληρωθεί η ευβοϊκή χάραξη της Εθνικής οδού που συντομεύει την απόσταση Αθηνών – Θεσσαλονίκης κατά 110 χλμ. μέσω των φέρι μπόουτ Αγιοκάμπου – Γλύφας και τις αποστάσεις προς τις Βόρειες Σποράδες και το Ανατολικό Πήλιο, για την οποία υπάρχει από πολλών ετών μελέτη, το δε κόστος της ολοκλήρωσης, δηλαδή της διάνοιξης του δρόμου Χαλκίδας – Πολιτικών – Λίμνης, σύμφωνα με τη γνώμη του νομομηχανικού Ευβοίας κ. Γ. Γεωργατζή, θα είναι κατώτερο των 30 δισ. δρχ., επιχειρείται η ζεύξη του Μαλιακού κόλπου για τον ίδιο σκοπό, αλλά η σύντμηση θα είναι 40 χλμ., το δε κόστος θα ανέλθει, σύμφωνα με δημοσιεύματα, στα 180 δισ. δρχ.

Επειδή τη σύμβαση για τη ζεύξη του Μαλιακού κόλπου τη θεωρώ, εκτιμώντας απόψεις ειδικών, έργο φαυλότητας, διαπλεκομένων συμφερόντων, θα επιδιώξουμε την ακύρωσή της με την ελληνική Δικαιοσύνη, την οποία πιστεύουμε ως προστάτη του έλληνα φορολογουμένου και εν ανάγκη με την ευρωπαϊκή Δικαιοσύνη, λόγω βουλευτικής ασυλίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αν οι αρμόδιοι υπουργοί ΠΕΧΩΔΕ κ. Κ. Λαλιώτης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γ. Παπαντωνίου δεν ακυρώσουν τη σύμβαση ζεύξης και δεν προχωρήσουν στην άμεση ολοκλήρωση της ευβοϊκής χάραξης. Θ. ΠΑΠΑΔΙΩΤΗΣ, Ιστιαία Ευβοίας

Αντικατάσταση


και όχι επισκευή

* Σχετικώς με σχόλιο του «Βηματοδότη» έχω να παρατηρήσω τα εξής:

Το παλαιό κτίριο του υπουργείου Εξωτερικών επί της οδού Ζαλοκώστα 2 έχει δύο ανελκυστήρες εκ των οποίων ο ένας είχε σοβαρά προβλήματα λειτουργίας λόγω παλαιότητας.

Η Τεχνική Δ/νση ζήτησε την πλήρη αντικατάστασή του διότι το κόστος επιδιορθωτικών εργασιών θα ήταν περίπου όσο και το κόστος αντικατάστασής του. Ηδη μετά την ολοκλήρωση των απαιτουμένων διοικητικών πράξεων έχει υπογραφεί σύμβαση πλήρους αντικατάστασής του από το 5.2.97 με συμβατική ημερομηνία περαίωσης των εργασιών 5.4.97.

Στο διαρρεύσαν χρονικό διάστημα λειτουργεί κανονικά και χρησιμοποιείται ο δεύτερος ανελκυστήρας του κτιρίου χωρίς ιδιαίτερη όχληση στην ομαλή λειτουργία των γραφείων από την ακινητοποίηση του πρώτου. ΚΩΣΤΑΣ ΖΩΡΑΣ Γεν. Γραμματέας υπουργείου Εξωτερικών

«Εξεστι Λακεδαιμονίοις»

* Είμαι απόλυτα σύμφωνος γι’ αυτό που γράφεται εις «Το Βήμα» της 2.2.97 για τα καμώματα του Μάκη μόνο που το «έξεστι Λακεδαιμονίοις ασχημονείν» δικαιώνεται στο καναδικό Κοινοβούλιο.

Αναφέρω δύο πρόσφατες περιπτώσεις. Οταν η κυβέρνηση έφερε το νομοσχέδιο στη Βουλή προς ψήφισιν για το GST ­ είναι κάτι όπως ο ΦΠΑ στην Ελλάδα ­ και ένας βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος το καταψήφισε, την άλλη μέρα ο κ. Jean Cretien τον διέγραψε από το κόμμα των Liberals. Μιλώ για τον John Nonsiata από το Οντάριο. Αλλη περίπτωση στο αντιπολιτευόμενο κόμμα Reform Party: η βουλευτής από το Calgary κυρία Jean Brown έκανε μια ομιλία που θεωρήθηκε ρατσιστική, ο αρχηγός του κόμματος κ. Preston Manning της ζήτησε να ανακαλέσει αυτά που είπε, δεν συμμορφώθηκε και έτσι τη διέγραψε από το κόμμα.

Δεν νομίζετε ότι η αρχαία ρήση έξεστι Λακεδαιμονίοις ασχημονείν πρέπει να δικαιωθεί και στο ελληνικό Κοινοβούλιο; ΚΩΣΤΑΣ ΔΙΩΝΟΣ Calgary Alberta, Καναδάς

Μαραθώνιος


…προβλημάτων

* Θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα θέμα που αφορά την Αθήνα και τις διάφορες αθλητικές διοργανώσεις που λαμβάνουν χώρα σ’ αυτήν. Ερέθισμα αποτέλεσε ένα δημοσίευμα στο ιταλικό αθλητικό περιοδικό Correre (τεύχος 158 του Ιανουαρίου 1997) που αναφερόταν στον 14ο Διεθνή Μαραθώνιο Ειρήνης που έχει σαν αφετηρία τον Μαραθώνα και σαν τερματισμό το Παναθηναϊκό Στάδιο.

Εμειναν ενθουσιασμένοι από το Παναθηναϊκό Στάδιο που το θεώρησαν μνημείο αθλητισμού. Τονίζεται επίσης η φιλοξενία και η συμπάθεια για τους Αθηναίους, η ομορφιά των μνημείων και το καλό φαγητό. Αλλά…

Η οργάνωση ήταν ανεπαρκής και προφανώς δεν είχε προβλέψει την επιτυχία του μαραθωνίου, αφού από 600 άτομα το 1995 η συμμετοχή ανέβηκε σε 3.500 το 1996. Τα προβλήματα που αναφέρονται στο δημοσίευμα είναι τα εξής:

* Απαράδεκτο θεωρείται το γεγονός ότι η κίνηση αυτοκινήτων συνεχιζόταν ενώ οι μαραθωνοδρόμοι έτρεχαν. Το ποιος θα πείσει τους Αθηναίους να μην πάρουν το καταραμένο ΙΧ προκειμένου να προβληθεί η χώρα μας διεθνώς είναι ασφαλώς δύσκολη δουλειά!

* Υπήρξε έλλειψη εφοδίων για αθλητές κατά μήκος των δρόμων . Κάποιος αθλητής αναγκάστηκε στον τερματισμό να αγοράσει νερό από περίπτερο.

* Ορισμένοι αθλητές δεν βρήκαν στον τερματισμό τις τσάντες τους που είχαν δώσει στους οργανωτές. Αυτό κι αν είναι απαράδεκτο!

* Στην εκκίνηση δεν υπήρχαν τουαλέτες. Ενας αθλητής αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει παρακείμενο κάμπο όπου και άλλοι αθλητές, άντρες και γυναίκες, έκαναν το ίδιο με αυτόν πράγμα.

Αυτές είναι οι δυσάρεστες πλευρές μιας εκδήλωσης που θα μπορούσε άνετα να είναι η μεγαλύτερη και καλύτερη στον τομέα της. Και αυτό μπορεί να γίνει με συνεργασία των δήμων, της αρμόδιας Ομοσπονδίας αλλά και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Οικονομικό ενδιαφέρον σαφώς υπάρχει, πρέπει να βρεθεί ο τρόπος σωστής εκμετάλλευσης. ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ Ζωγράφου

ΤΟ ΒΗΜΑ δημοσιεύει επιστολές αναγνωστών για συγκεκριμένα θέματα, με τον όρο ότι είναι ενυπόγραφες. Για τον λόγο αυτόν οι επιστολογράφοι πρέπει να σημειώνουν και τον αριθμό του τηλεφώνου, μέσω του οποίου η Γραμματεία της Συντάξεως θα μπορεί να ελέγξει το γνήσιο της επιστολής. Ανευ των στοιχείων αυτών η δημοσίευση καθίσταται αδύνατη. Η Σύνταξη διατηρεί το δικαίωμα να συντομεύει τα κείμενα. Οι επιστολές με την ένδειξη «για δημοσίευση» μπορούν να αποστέλλονται μέσω Fax, στο (01) 3239.097 / μέσω Internet Ε-Mail: tovima@dolnet.gr Οι τούρκοι έποικοι και η λύση του Κυπριακού

Από τον κ. Πέτρο Βοσκαρίδη, πρώην κυβερνητικό εκπρόσωπο της Κυπριακής Δημοκρατίας, «Το Βήμα» έλαβε κείμενο που σχολιάζει τις θέσεις του συνεργάτη μας καθηγητή κ. Νίκου Μουζέλη. Παρά το ότι το κείμενο του κ. Βοσκαρίδη περιέχει οριακούς προσωπικούς χαρακτηρισμούς, δημοσιεύεται, με απάντηση όμως του καθηγητή κ. Ν. Μουζέλη, υπόψη του οποίου και ετέθη.

Το κείμενο του κ. Βοσκαρίδη έχει ως εξής:

* Ο κ. Ν. Μουζέλης, τακτικός εκ Λονδίνου αρθρογράφος του «Βήματος», φαίνεται πως θεωρεί αναγκαίο, σε κρίσιμες στιγμές, να προσθέτει τον «πολύτιμο» (λόγω ελληνικού ονόματος) οβολό του για την προώθηση «λύσεως» του Κυπριακού. Τελευταία «εισφορά» του, το άρθρο του με τίτλο «Οι έποικοι» («Το Βήμα», 9 Μαρτίου 1997).

Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο κ. Μουζέλης εισηγείται ότι πρέπει να αποδεχθούμε την παραμονή των τούρκων εποίκων στην Κύπρο και, επειδή κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε μελλοντικά προβλήματα, προκρίνει σαφώς ως λύση της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού τη «συνομοσπονδία». Στην πραγματικότητα, ο κ. Μουζέλης εισηγείται την από μέρους μας αναγνώριση και νομιμοποίηση όλων των τετελεσμένων της τουρκικής εισβολής και κατοχής, όπως ακριβώς επιδιώκουν η Αγκυρα και ο Ντενκτάς.

Η λογική του στηρίζεται στο «ανέφικτο» των στόχων μας για μια Κύπρο ενιαία, ελεύθερη, απηλλαγμένη από κατοχικά στρατεύματα και εποίκους. Και ασφαλώς με τέτοιους συνηγόρους ο τουρκικός επεκτατισμός δικαιώνεται. Η Τουρκία, κρατώντας σφιχτά το χαρτί ενός έλληνα καθηγητή πανεπιστημίου, μπορεί κάλλιστα να το τρίψει στη μούρη του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Ευρωκοινοβουλίου, του αμερικανικού Κογκρέσου και όλων εκείνων των «ενοχλητικών» ξένων που με αλλεπάλληλες θέσεις και αποφάσεις τους στηρίζουν το δίκαιο του αγώνα μας. Ούτε ακόμη και οι αγωνιώδεις εκκλήσεις των Τουρκοκυπρίων, που ζητούν την απομάκρυνση των εποίκων, δεν συγκίνησαν τον ελληνόφωνο καθηγητή μας.

Ας παραγράψουμε λοιπόν την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας, τους αγώνες μας και όλους εκείνους που με το αίμα τους κατόρθωσαν να διασφαλίσουν τη συνέχειά μας ως ελεύθερων Ελλήνων. Εκείνοι οι «άλογοι», που πάλευαν «και με φως και με θάνατον ακαταπαύστως», δεν κατείχαν, ευτυχώς, όπως θα ‘λεγε και ο Μακρυγιάννης, από εφικτά και ανέφικτα, από συσχετισμούς και από αριθμούς. Σηκώνονταν και έπεφταν άπειρες φορές, σχεδόν πάντα από θέση συγκριτικής αδυναμίας, αλλά τα κατάφεραν να ονομάζεται σήμερα ο κ. Μουζέλης Νίκος και όχι Χασάν.

Προσωπικά, και πιστεύω όλους τους Ελληνες, μας ενδιαφέρει το όνομα και η ψυχή των παιδιών μας, η συνέχειά μας, η αυθυπαρξία μας. Γι’ αυτό και είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε τον αγώνα, παρά τις δυσκολίες. Αυτό το «γινάτι», αν είναι μόνο «γινάτι», είναι καταχωρημένο στον γενετικό μας κώδικα και σ’ αυτό οφείλουμε την επιβίωσή μας. Αν δεν το είχαμε, θα μπορούσαμε σήμερα να ήμασταν Πέρσες, Φοίνικες, Οθωμανοί, Τούρκοι, οτιδήποτε άλλο εκτός από Ελληνες. Σε πείσμα όμως της εκάστοτε «λογικής» του ανέφικτου, παραμείναμε Ελληνες, ακριβώς γιατί δεν μας παρέσυραν οι κατά καιρούς «Μουζέληδες».

Η Κυρήνεια, μια πόλη – σύμβολο της Κύπρου, συνέτριψε τον χρόνο και παρέμεινε ελληνική ξεπερνώντας κατακτητές και κατακτήσεις. Γιατί θα πρέπει σώνει και καλά να σπεύσουμε σήμερα, 23 μόλις χρόνια μετά την τουρκική εισβολή, να προσφέρουμε αυτό που για τόσους αιώνες αρνηθήκαμε, τη «βούλα» της μεταβίβασής της, στην Τουρκία;

Λυπούμαι που είμαι υποχρεωμένος να διερωτηθώ μήπως τέτοιοι Ελληνες, όπως ο κ. Μουζέλης, είναι παράγωγα «κλωνισμού» που ίσως τελειοποίησαν οι Τούρκοι πριν απ’ όλους τους άλλους. Η μέθοδος άλλωστε είναι γνωστή από την εποχή της Γένεσης, αφού σύμφωνα με τις γραφές «σαρξ εκ της σαρκός» του Αδάμ, άρα προϊόν κλωνισμού, υπήρξε και η Εύα. ΠΕΤΡΟΣ ΒΟΣΚΑΡΙΔΗΣ, πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κυπριακής Δημοκρατίας

Η απάντηση του καθηγητή κ. Νίκου Μουζέλη έχει ως εξής:

* Δυο λόγια σχετικά με την κριτική που ο κ. Βοσκαρίδης κάνει στο άρθρο μου «Οι έποικοι» («Το Βήμα», 9.3.97).

Οσον αφορά το ύφος της κριτικής, πρόκειται για ένα υστερικό παραλήρημα όπου ο ουσιαστικός διάλογος καταργείται και αντικαθίσταται από ένα συνδυασμό πατριδοκαπηλίας και προσωπικής επίθεσης.

Οσο τώρα για την ουσία του προβλήματος, ο κ. Βοσκαρίδης δεν ανέπτυξε ούτε ένα επιχείρημα που να δείχνει πώς είναι δυνατόν να φύγουν οι έποικοι από την Κύπρο· ή, στην περίπτωση όπου δεν είναι δυνατόν, ποιος είναι ο καλύτερος για μας τρόπος αντιμετώπισης αυτού του θέματος. Δυστυχώς ούτε ο στομφώδης υπερπατριωτισμός ούτε οι αμπελοφιλοσοφίες περί γενετικών κωδίκων, «κλωνισμού», Αδάμ και Εύας κλπ. ούτε, τέλος, οι εύκολες και συνάμα χυδαίες κατηγορίες ότι «παίζω το παιχνίδι των Τούρκων» δεν αποτελούν σοβαρά επιχειρήματα. Τέλος, το επιχείρημά του πως αυτό που προτείνω είναι η «αναγνώριση και νομιμοποίηση όλων των τετελεσμένων της τουρκικής εισβολής και κατοχής» δεν ευσταθεί βέβαια. Αυτό που προτείνω είναι στις διαπραγματεύσεις να δώσουμε το βάρος σε τρόπους αποζημίωσης που να ενισχύουν αντί να υποσκάπτουν την εκπληκτική ελληνοκυπριακή ανάπτυξη των δύο τελευταίων δεκαετιών.

Επειδή φέτος είναι η εκατοστή επέτειος του τραγικού ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897, αξίζει να αναλογιστούμε τι μπορεί να συμβεί όταν, όπως στην κριτική του κ. Βοσκαρίδη, το θυμικό δεν συμβαδίζει με το ορθολογικό. Ο τύπος του αυταρχισμού που αντικαθιστά τον επικοινωνιακό λόγο με μια δαιμονολογία που βασίζεται στο ζεύγος πατριώτες/προδότες, όπως είδαμε και στη χουντική επταετία, όχι μόνο δεν ωφελεί αλλά βλάπτει συστηματικά τα εθνικά συμφέροντα. ΝΙΚΟΣ ΜΟΥΖΕΛΗΣ