Στον Μεσαίωνα η διαχείριση του χρόνου των κοινωνιών ανήκε στους παπάδες και στους καλογέρους.
Οι καμπάνες των Εκκλησιών έδιναν τον τόνο και προσδιόριζαν το χρόνο έναρξης, διακοπής και λήξης των εργασιών.
Ο πρωινός όρθρος είχε χαρακτήρα ξυπνητηριού και ο απογευματινός εσπερινός προειδοποιούσε για το τέλος της μέρας.
Γι’ αυτό και τα καμπαναριά δοξάστηκαν στους αιώνες των αιώνων και οι άνθρωποι επένδυσαν σ΄ αυτά, κατασκευάζοντας δίπλα ή εντός των Εκκλησιών ξεχωριστά και μοναδικά οικοδομήματα.
Όπου και να βρεθείς, από την Παναγία των Παρισίων μέχρι το τελευταίο ελληνικό χωριό, το κωδωνοστάσι ή το καμπαναριό ξεχωρίζει.
Το 1492 ένας Ελβετός εμπειροτέχνης επινόησε το μηχανικό ρολόι και έτσι σιγά – σιγά η διαχείριση του χρόνου έφυγε από τα χέρια της Εκκλησίας και κατέστη ατομική υπόθεση.
Εκτοτε παρήλθαν χρόνοι πολλοί και η έννοια του χρόνου έλαβε άλλες διαστάσεις. Στις μέρες μας άλλος είναι ο πραγματικός χρόνος, άλλος ο πολιτικός, άλλος ο οικονομικός, άλλος ο κοινωνικός και βεβαίως πολύ ιδιαίτερος και ξεχωριστός ο προσωπικός χρόνος του καθενός.
Καθένας απ΄ αυτούς έχει διαφορετική πυκνότητα, άλλη σημασία κι άλλη αξία.
Στην περίπτωσή μας, στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης ο χρόνος απεδείχθη ο κρισιμότερος παράγων.
Η χρόνος αντίδρασης της πολιτικής υπήρξε καταστροφικός και ήταν αυτός που επέβαλε στο χρόνο της πολιτικής να γίνει τόσο πυκνός, προκειμένου να καλύψει το κενό της αρχικής αντίδρασης.
Η συντελεσθείσα κοινωνική καταστροφή στα χρόνια της μεγάλης κρίσης αποδίδεται ακριβώς στο έλλειμμα χρόνου για την επεξεργασία, την κατανόηση των συνθηκών και την επιλογή των κατάλληλων μέτρων.
Υπήρξαν περιπτώσεις όπου υπό την πίεση του περιορισμένου οικονομικού χρόνου ελήφθησαν αντιοικονομικές και απολύτως προβληματικές αποφάσεις, που έφεραν αποτελέσματα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα.
Αλλά και περιπτώσεις στις οποίες η διεκδίκηση οικονομικού χρόνου διέσωσε περιουσίες και απέτρεψε ανεπιθύμητες καταστάσεις.
Ποιος δεν θυμάται την τρόικα να πιέζει πριν δύο χρόνια το τραπεζικό σύστημα για πλειστηριασμούς ξενοδοχείων και γενικότερα επιχειρήσεων του τουριστικού τομέα.
Κανείς τότε δεν προέβλεπε την μετέπειτα τουριστική έκρηξη.
Σήμερα οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις έχουν βελτιώσει τη θέση τους, η αύξηση της ζήτησης τουριστικών υπηρεσιών αύξησε τα έσοδα, τα δάνεια ξεπληρώνονται σε πολλές περιπτώσεις με ίδια μέσα και το σημαντικότερο οι αξίες αναγεννήθηκαν, δεν μπορούν πια να ξεπουληθούν για ένα κομμάτι ψωμί και επιπλέον οι αναγεννημένες αξίες μπορούν να αποτελούν βάση για νέες χρηματοδοτήσεις.
Ο οικονομικός χρόνος απεδείχθη πολυτιμότερος όλων στην περίπτωση των ξενοδοχείων.
Στην παρούσα φάση αντίστοιχες συνθήκες καταπιέζουν επιχειρήσεις και άτομα. Και πάλι υπό την πίεση του αδυσώπητου οικονομικού χρόνου επιχειρείται η αναδιάρθρωση κλάδων ολόκληρων, σχεδόν ολόκληρου του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας.
Λύσεις υπό πίεση προφανώς δεν μπορούν να υπάρξουν. Αποφάσεις χωρίς ευελιξία, αξιολόγηση και απόδοση χρόνου θα αποδειχθούν κατά πάσα βεβαιότητα καταστροφικές για δραστηριότητες και πρόσωπα. Ο χρόνος γίνεται και πάλι κρίσιμο και διεκδικήσιμο μέγεθος από πολλούς.
Η πολιτική τον θέλει δικό της, οι Τράπεζες θεωρούν ότι παρήλθε, οι επιχειρήσεις που τα κατάφεραν με ίδιες δυνάμεις τον διεκδικούν με δυναμισμό, ο κάθε πολίτης που βλέπει τη ζωή του να φεύγει τον θέλει πίσω.
Ο χρόνος λοιπόν είναι χρόνος και χρήμα μαζί, για να θυμηθούμε μια παλιά αρχή.
Μόνο που αποτιμάται διαφορετικά από τον καθένα και η απόδοσή του η μη έχει πολύ διαφορετικές συνέπειες κατά περίπτωση. Ο καιρός των καμπαναριών έχει παρέλθει ,είναι καιρός να πάρουμε ξανά το χρόνο στα χέρια μας…
