Διάβαζα πρόσφατα έναν αρθρογράφο στη Μ. Βρετανία που συνιστούσε, αν έχετε προβλήµατα, να µη διαβάζετε βιβλία του τύπου «Πώς να γίνετε ευτυχισµένη» ή «Πώς να φτιάξετε τις σχέσεις σας», αλλά εντρυφήστε στο κλασικό µυθιστόρηµα. Η Τζέιν Οστιν, ο Ε. Μ. Φόστερ, ο Γουίλιαµ Φόκνερ έχουν απείρως καλύτερες συµβουλές να σας δώσουν και µάλιστα µε πολύ πιο γοητευτικό και συναρπαστικό τρόπο.

Σκέφτοµαι ότι αυτή είναι µια χρηστική πλευρά του κλασικού µυθιστορήµατος.

Υπάρχουν και άλλες. Ας πούµε, µε την υπάρχουσα οικονοµική κρίση, το κλασικό βιβλίο γίνεται πιο ελκυστικό, αφού η διάρκεια ζωής του είναι αποδεδειγµένα πολύ µεγάλη και η αξία του παράγει συνεχώς υπεραξία επειδή δεν είναι µιας χρήσεως.

Η παράµετρος αυτή δεν έχει διαφύγει από τους εκδότες: το τελευταίο διάστηµα παρατηρούµε µια συνέχεια στις εκδόσεις κλασικών που δεν είχαν κυκλοφορήσει ως τώρα αλλά και επανεκδόσεις σε νέες µεταφράσεις και µε προσεγµένη τυπογραφική εµφάνιση. Για παράδειγµα, µόλις κυκλοφόρησε το «Μέλµοθ ο Περιπλανώµενος» του Τσάρλς Μάτσουριν (Gutenberg), ένα κλασικό ανέκδοτο ως τώρα στη χώρα µας γοτθικό µυθιστόρηµα για κάποιον που πουλάει την ψυχή του στον ∆ιάβολο µε αντάλλαγµα να ζήσει 150 χρόνια. Για πρώτη φορά κυκλοφόρησαν τα 145 διηγήµατα του Βαρλάµ Σαλάµοφ µε τίτλο «Ιστορίες από την Κολιµά» (εκδόσεις Ινδικτος).

Ο Σαλάµοφ έζησε ως µαθητής την Οκτωβριανή Επανάσταση, ταλαιπωρήθηκε για χρόνια σε φυλακές, εξορίες και ψυχιατρεία και πέθανε το 1982 έχοντας προλάβει να αποτυπώσει στα κείµενά του τη φρίκη της ανελευθερίας και του σοβιετικού καταναγκασµού.

Στις εκδόσεις Printa βρίσκω ακόµη δύο κλασικούς: τον Τόµας Χάρντι µε το «Δύο µάτια γαλανά», ένα σχεδόν αυτοβιογραφικό µυθιστόρηµα που παίζει µε τις κοινωνικές συµβάσεις και τις ταξικές διαφορές, και το κλασικό έργο του Ντ΄ Ανούτσιο «Ηδονή». Πρόκειται για µια άλλη εκδοχή του Ντόριαν Γκρέι και πώς η αγάπη για την τέχνη και η µεταµόρφωση της ίδιας της τέχνης σε ζωή καταλήγουν στην παρακµή. Μέσα στις γιορτές κυκλοφόρησε και πάλι το «Καθώς ψυχορραγώ» (εκδόσεις Κέδρος) του Γουίλιαµ Φόκνερ στη µετάφραση του Μένη Κουµανταρέα. Ενα βιβλίο για την ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης, για το «η ζωή συνεχίζεται, αλλά πώς;».

Την τάση προς το παρόν έχει προσέξει και ο κινηµατογράφος. Ο Κάρι Φουκουνάγκα γύρισε τη δική του εκδοχή της «Τζέιν Εϊρ», η Αντρέα Αρνολντ διασκευάζει τα «Ανεµοδαρµένα ύψη» και ο Ρέιφ Φάινς µεταφέρει τον «Κοριολανό» σε µια χώρα της πρώην Γιουγκοσλαβίας, ενώ ετοιµάζονται κινηµατογραφικές εκδοχές για το «Επικίνδυνο πάθος» του Μοπασάν και το «Κοράκι» του Πόου.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ