Ενα αουτσάιντερ. Ο 94χρονος, σήμερα, γάλλος βετεράνος διπλωμάτης Στεφάν Εσέλ, από τους συντάκτες της Διακήρυξης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου του ΟΗΕ το 1948, έκανε τη διαφορά το φθινόπωρο του 2010. Εγραψε ένα βιβλιαράκι με τον τίτλο Αγανακτήστε και λέγοντας τα αυτονόητα κατόρθωσε να γίνει ο πνευματικός πατέρας μιας κίνησης ή ενός κινήματος που το βλέπουμε σήμερα να αγανακτεί και να οργίζεται στην Πουέρτα δελ Σολ της Μαδρίτης ή στην πλατεία Συντάγματος της Αθήνας.
Από τον Οκτώβριο του 2010 και από τον μικρό εκδοτικό οίκο Ιndigene του Μονπελιέ, το Αγανακτήστε έχει πουλήσει ως τώρα, στη γαλλική του έκδοση, 2 εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί σε 30 γλώσσες, ανάμεσα στις οποίες τα ελληνικά (Πατάκης). Ο Στεφάν Εσέλ έχει γίνει ο ήρωας της ημέρας. Ολοι τρέχουν πίσω του και ο ίδιος δεν προλαβαίνει να δίνει συνεντεύξεις. Είναι χαρακτηριστικό, για την υποδοχή των απόψεών του, ότι όλες οι συνεντεύξεις του από τον Ιανουάριο του 2011 και μετά είναι στα Νέα Μέσα. Στο ΥouΤube ο Στεφάν Εσέλ είναι κιόλας ένας σταρ.
«Η αγανάκτηση ήταν η κινητήριος δύναμη της Αντίστασης» λέει ο Στεφάν Εσέλ, ενεργό μέρος της Γαλλικής Αντίστασης, που έφθασε πολύ κοντά στον θάνατο και κατόρθωσε να αποδράσει δύο φορές από τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αρκεί όμως η αγανάκτηση; Αυτό σκέφτηκε ο Στεφάν Εσέλ και πριν από λίγο καιρό προχώρησε στο δεύτερο βήμα. Ενα νέο βιβλιαράκι, καμιά 60αριά σελίδες, με τίτλο Στρατευτείτε (Εngagez-vous!), στο παράρτημα του οποίου ο Εσέλ αναδημοσιεύει το κείμενο της Διακήρυξης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου του ΟΗΕ και το πρόγραμμα του γαλλικού Εθνικού Συμβουλίου Αντίστασης (1944), προφανώς για να μας υπενθυμίσει από πού εμπνέεται.
Το Στρατευθείτε είναι ουσιαστικά μια συνέντευξη του Εσέλ προς τον 25χρονο οικολόγο Ζυλ Βάντερποτεν. Η συνέντευξη είχε προηγηθεί του Αγανακτήστε, αλλά η έκδοσή της τώρα μοιάζει να έρχεται σαν μια φυσική συνέχεια του πρώτου βιβλίου. Ο Εσέλ κάνει και πάλι αυτονόητες διαπιστώσεις που τελικά πιάνουν τόπο, γιατί, όπως σχολιάζουν πολλοί σχολιαστές στα γαλλικά Μέσα, «η κρίση και η απουσία του πολιτικού λόγου μετατρέπουν το αυτονόητο,όταν αυτό ακούγεται με μαχητικότητα,σε αφυπνιστικό λόγο». Πάντως ο Εσέλ κάνει σ΄ αυτό το βιβλιαράκι μια δραματική διαπίστωση. Οτι η νέα γενιά έχει χαμηλά αντανακλαστικά αντίστασης σε σχέση με ό,τι τη σκανδαλίζει και εναντίον του οποίου θα έπρεπε να αντιδράσει. Και ποια είναι αυτά τα σκάνδαλα; Στην πρώτη γραμμή ο Εσέλ τοποθετεί τις κοινωνικές ανισότητες, «τη συνύπαρξη απόλυτου πλούτου και απόλυτης φτώχειας σ΄ έναν πλανήτη διασυνδεδεμένο».
Ο τίτλος Στρατευτείτε είναι πολεμικός. Ο Εσέλ τον δικαιολογεί. Δεν θα μπορούσε να ήταν αλλιώς, αφού «μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων και της νεολαίας υπάρχει ένα απροσμέτρητο χάσμα». «Ο αποσταθεροποιημένος κόσμος στον οποίο ζούμε είναι μισητός.Πρέπει να τον αλλάξουμε το συντομότερο δυνατόν» λέει ο Εσέλ. Στράτευση όμως σε τι; Στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των άστεγων, των μεταναστών. Κυρίως στράτευση για την προστασία του περιβάλλοντος και της γης, για την οποία ο Εσέλ αφιερώνει πολλές σελίδες.
«Δεν δίνει λύσεις,ο λόγος του είναι απλοϊκός, αλλά λειτουργεί ως προσκλητήριο και ως εγερτήριο που κινητοποιεί τους νέους» λένε στη Γαλλία για τον Εσέλ και για το φαινόμενο Εσέλ. Δεν είναι τυχαίο ότι, παρ΄ όλο που έχουν εμφανιστεί πολλά «αντι-Εσέλ» βιβλιαράκια που καταγγέλλουν ή κοροϊδεύουν τον κοινότοπο λόγο του γηραιού διπλωμάτη, κανένα δεν έχει την επιτυχία του Αγανακτήστε ή του Στρατευτείτε. nbak@dolnet.gr
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
