Η κρίση φέρνει αλλαγές στην παραγωγή κρασιού, καθώς οι Ελληνες κατανάλωσαν λιγότερο το προηγούμενο έτος και μάλιστα φθηνότερες κατηγορίες κρασιών, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που προτιμούν πλέον την μπίρα, η οποία φαίνεται να κερδίζει σ΄αυτή την άτυπη διαμάχη ανάμεση στα δύο δημοφιλή, «ελαφρά», οινοπνευματώδη ποτά.
Τα μεγάλα αποθέματα κρασιού που άγγιξαν το 44% το 2009 και η πτώση της κατανάλωσης ως αποτέλεσμα της κρίσης έχουν αποτέλεσμα οι οινοπαραγωγοί να προχωρούν σε εκπτώσεις στα υπάρχοντα κρασιά ή στη δημιουργία φθηνότερων εμφιαλωμένων κρασιών από 3 ως και 6 ευρώ περίπου το μπουκάλι, έτσι ώστε να κρατηθούν στην αγορά. Επιπλέον, οι αλυσίδες σουπερμάρκετ πιέζουν για ακόμη χαμηλότερες τιμές, αγοράζοντας ακόμα και κάτω από 1 ευρώ τη φιάλη.
«Παρ΄ όλο που το κρασί δεν έχει φόρο ειδικής κατανάλωσης όπως τα σκληρά αλκοολούχα ποτά,η κατανάλωσή τους ειδικά στα ακριβά έπεσε ως και 40% το 2010 σε σχέση με πριν από δύο χρόνια,διότι ο κόσμος έχει στραφεί προς το χύμα, σε φθηνότερες κατηγορίες και στην μπίρα, ενώ και το 2011 κινείται πτωτικά και απ΄ ό,τι φαίνεται θα είναι χειρότερο» επισημαίνει ο κ. Δ. Χατζημιχάλης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείαςΚτήματα Χατζημιχάλη ΑΕ.
Ταυτόχρονα, πρόβλημα στον κλάδο αποτελεί και «η αύξηση αποθεμάτων,λόγω καλής παραγωγής το 2009 και κρίσης», σύμφωνα με τον ίδιο, γι΄ αυτό και πολλοί οινοπαραγωγοί έχουν ρίξει τα δίχτυα τους στο εξωτερικό και κάνουν προσπάθειες για περαιτέρω επέκταση και εξαγωγές οίνου στις τρίτες χώρες, όπως Αμερική, Καναδά, Κίνα και Ιαπωνία.
«Στα ράφια των σουπερμάρκετ και στις κάβες παρατηρείται πλέον ότι η κατηγορία των φθηνών κρασιών έχει αυξηθεί,καθώς υπάρχει μεγάλη εσωτερική μετατόπιση στον κλάδο», σημειώνει ο κ. Αγγ. Ρούβαλης , πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικού Οίνου και οινοποιός. «Κρασιά από 3 ως 6 ευρώ κινούνται πλέον πολύ στα σουπερμάρκετ», συνεχίζει ο ίδιος οινοποιός, «ενώ εταιρείες που παρήγαν κρασιά με image και τιμές από 8 ως 10 ευρώ τώρα κυκλοφορούν και άλλους οίνους, πιο οικονομικούς περίπου στα 4 ευρώ, ενώ αρκετοί οινοποιοί κάνουν εκπτώσεις και προσφορές στα υπάρχοντα μπουκάλια». Πάντως το κρασί, σύμφωνα με τον κ. Ρούβαλη, «είναι ένα προϊόν που καταναλώνεται από την Αρχαιότητα και γι΄ αυτό δεν κινδυνεύει από την κρίση αλλά από άλλα προβλήματα,όπως η παραοικονομία».
Ο κλάδος της ζυθοποιίας επηρεάστηκε και αυτός από την κρίση, καθώς έχασε το 5%-6% των δυνάμεών του το 2010, αλλά αυτό το ποσοστό είναι μικρό σε σχέση με άλλους τομείς, όπως αυτός του κρασιού. Ο κλάδος της μπίρας είναι ανθεκτικός επειδή αποτελεί μια σχετικά φθηνή αγορά και συχνά υποκαθιστά τα σκληρά αλκοολούχα ή τα ακριβά κρασιά. Οπότε είναι αναμενόμενο στις εξόδους του ο Ελληνας να προτιμήσει μια μπίρα των 5 ευρώ από ένα κοκτέιλ των 12 ευρώ ή ένα ουίσκι των 8 ευρώ. Την ίδια στιγμή πάντως που παρατηρείται μετατόπιση της κατανάλωσης από το κρασί στη μπίρα, καταγράφονται ανακατατάξεις και στην «εσωτερική» αγορά του ζύθου. Συγκεκριμένα η λεγόμενη «ζεστή αγορά», δηλαδή σουπερμάρκετ, μίνι μάρκετ κ.λπ., κερδίζει έδαφος από την «κρύα αγορά», δηλαδή τα μπαρ, τα εστιατόρια κ.λπ., αφού οι Ελληνες αρκούνται όλο και περισσότερο να πίνουν την μπίρα τους «κατ΄ οίκον».
Το βασικότερο χαρακτηριστικό της ζήτησης μπίρας στην Ελλάδα είναι η εποχικότητα. Η περίοδος ουσιαστικής κατανάλωσης μπίρας στη χώρα μας αρχίζει τον Μάρτιο και διαρκεί περίπου οκτώ μήνες, με την κατανάλωση να κορυφώνεται μεταξύ των μηνών Μαΐου και Σεπτεμβρίου. Το στοιχείο της εποχικότητας συνδυάζεται και με την τουριστική κίνηση προς τη χώρα μας, η οποία έχει σαφώς θετική επίδραση στην εγχώρια κατανάλωση μπίρας. Οι εκτιμήσεις για αύξηση περί το 10% των τουριστών (αφίξεις) στη χώρα μας αναμένεται να επηρεάσουν θετικά και τον κλάδο της μπίρας.
Π ολλά κτήματα και οινοπαραγωγοί κυκλοφορούν αυτή την περίοδο «οικονομικά» κρασιά.
Εμφιαλωμένα: το Κτήμα Στροφιλιά με 5 ευρώ το λευκό και 5,50 ευρώ το κόκκινο, το Κτήμα Χατζημιχάλη το Μeritage με 3 ευρώ, ο Νίκος Λαζαρίδης κρασί με 5 ευρώ, το Κτήμα Αβαντίς κρασί με 5 ευρώ, ο Τσάνταλης το κρασί Διττός με 3,5 ευρώ.
Χύμα: Πολλοί οινοποιοί για να αντιμετωπίσουν την κρίση παράγουν και χύμα κρασί σε πιο εξελιγμένη μορφή, δηλαδή σε ασκούς (πλαστική συσκευασία με αλουμίνιο), όπως το Κτήμα Μερκούρη πουλάει τον Ασκό του Τρυγητή (λευκό κρασί) με 1,50 ευρώ και τον Ασκό του Κλαδευτή (κόκκινο κρασί) με 2 ευρώ. Προσφορές κρασιών κάνει και η εταιρεία Οινοφόρος με έκπτωση 20% στο Ασπρολίθι.
Η εξέλιξη του συνολικού μεγέθους των αποθεμάτων οίνου παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς επιδρά στη διαμόρφωση της αγοράς. Το 2009, ύστερα από τρία συνεχή έτη μείωσης, το μέγεθος των αποθεμάτων οίνων παρουσίασε μεγάλη αύξηση (κατά 44%), σύμφωνα με την ΙCΑΡ. Η ποσότητα αποθεμάτων οίνων έφθασε τις 2.514 χιλιάδες εκατόλιτρα (ΗL), το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο από το 1993. Αυτή η απότομη αύξηση, σε συνδυασμό με την πτώση της κατανάλωσης, επηρεάζει αρνητικά και την παραγωγή του 2009/2010. Σχετικά με τη διάρθρωση των αποθεμάτων, οι λευκοί οίνοι το 2009 αποτελούσαν το 55,4% του συνολικού όγκου, ενώ τα συνολικά αποθέματα μούστου κάλυψαν το 6,4%. Αναφέρεται ότι η αύξηση αποθεμάτων αποτελεί μεγαλύτερο πρόβλημα για τα λευκά κρασιά, η ποιότητα των οποίων, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο τμήμα τους, επιδεινώνεται με το πέρασμα του χρόνου.
Η ετήσια παραγωγή οίνου σημείωσε μείωση της τάξεως του 13% την περίοδο 2009-2010. Την τελευταία πενταετία (περίοδοι από 2005/06 ως 2009/10) η παραγωγή κινήθηκε πτωτικά, με εξαίρεση την οινική περίοδο 2008/09, οπότε και αυξήθηκε κατά 10%. Η αύξηση αυτή σε συνδυασμό με τη μείωση της εγχώριας κατανάλωσης οίνου το 2009/08 (κατά 12%) οδήγησε σε σημαντική αύξηση των αποθεμάτων.
Επίσης, σύμφωνα με κλαδική μελέτη της ΙCΑΡ, το 2009 η συνολική εισαγόμενη ποσότητα μειώθηκε κατά 7,9%, με τις χώρες της ΕΕ να καλύπτουν το 95% των εισαγωγών. Οι εξαγωγές ύστερα από μία διετία συνολικής μείωσης (-16,6%) ανέκαμψαν το 2009, με την εξαγόμενη ποσότητα να φθάνει στα 266.533 εκατόλιτρα (ΗL), αυξημένη κατά 5,7% σε σχέση με το 2008.
Η εγχώρια κατανάλωση οίνου την τελευταία πενταετία κινείται πτωτικά με μέσο ετήσιο ρυθμό μείωσης 7,8%. Κατά κατηγορία οίνου την πλειοψηφία κατέχουν τα επιτραπέζια κρασιά (με μερίδιο 89%-91% την τελευταία τριετία), ενώ με βάση το χρώμα τα λευκά κρασιά υπερτερούν, με μερίδιο 67% για το 2009.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
