Σε «αγκάθι» για την κυβέρνηση εξελίσσεται για μια ακόμη φορά το τραπεζικό ζήτημα καθώς ο χρόνος πιέζει για τις αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν τόσο για την πώληση της Eurobank όσο και για τα αποτελέσματα των stress tests.

Ως αργά την Παρασκευή ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας έπειτα από αλλεπάλληλες συναντήσεις με τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά και τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης κ. Ευάγγελο Βενιζέλο δεν είχαν καταλήξει στο τελικό κείμενο του νομοσχεδίου για την πώληση των μετοχών του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) που αποτελεί προϋπόθεση για την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στη Eurobank. Στόχος είναι το νομοσχέδιο να κατατεθεί στη Βουλή ως το τέλος της ερχόμενης εβδομάδας. Παράλληλα συνεχίζεται η διαμάχη της κυβέρνησης με την τρόικα για τον λογαριασμό της BlackRock, δηλαδή των κεφαλαιακών απαιτήσεων που θα προκύψουν για τις τράπεζες από τον έλεγχο των δανείων τους.
Και όλο αυτό το στιγμή που η άσκηση ποινικών διώξεων κατά στελεχών του ΤΤ, μεταξύ των οποίων και η επικεφαλής του ΤΧΣ κυρία Αναστασία Σακελλαρίου, επιβαρύνει το κλίμα και δυσχεραίνει τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Πάντως ο υπουργός Οικονομικών έσπευσε με δήλωσή του να εκφράσει την απόλυτη εμπιστοσύνη της κυβέρνησης στο πρόσωπο της διευθύνουσας συμβούλου του ΤΧΣ, κλείνοντας το θέμα.
Η προϋπόθεση

Σε αυτό το περιβάλλον το υπουργείο Οικονομικών και η Τράπεζα της Ελλάδος θα πρέπει να αλλάξουν το νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), που αποτελεί προϋπόθεση για την έξοδο της Eurobank στις αγορές μέσω αύξησης κεφαλαίου το αργότερο ως και το τέλος του πρώτου τριμήνου. Η μεγάλη δυσκολία είναι ότι στο νομοσχέδιο θα υπάρχει η πρόβλεψη το Ταμείο να μπορεί να πουλάει μετοχές των τραπεζών κάτω από την τιμή στην οποία συμμετείχε στην ανακεφαλαιοποίησή τους. Είναι προφανές ότι η συγκεκριμένη διάταξη θα δημιουργήσει πολιτικές αναταράξεις.
Τραπεζικοί κύκλοι υπογραμμίζουν ότι τα χρονικά περιθώρια εξαντλούνται εκτιμώντας ότι αν η σχετική νομοθετική πρωτοβουλία καθυστερήσει πέραν του Ιανουαρίου, θα υπάρξουν παρενέργειες στη διαδικασία της αύξησης κεφαλαίου της Eurobank, καθώς θα απαιτηθεί η επικαιροποίηση του δελτίου της έκδοσης νέων μετοχών με τα οικονομικά στοιχεία τρίτου τριμήνου της τράπεζας. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν κομβικής σημασίας την επιτυχή –μερική έστω –ιδιωτικοποίηση του τέταρτου μεγαλύτερου ομίλου της χώρας, καθώς η είσοδος διεθνών funds στο μετοχικό του κεφάλαιο θα ενισχύσει από τη μία πλευρά την εμπιστοσύνη προς την ελληνική οικονομία και θα δημιουργήσει από την άλλη ένα κεφαλαιακό απόθεμα προς… πάσα χρήση.
«Μαξιλάρι»

Στο υπουργείο Οικονομικών θεωρούν πολύ σημαντική τη διαμόρφωση ενός «μαξιλαριού» από το πακέτο της ανακεφαλαιοποίησης το οποίο θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της επόμενης διετίας. Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση ευελπιστεί ότι θα αποφύγει τον σκόπελο σύναψης νέας δανειακής σύμβασης με τους εταίρους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (νέο Μνημόνιο, κ.λπ.).
Με την προοπτική να χρησιμοποιηθούν κεφάλαια από το ΤΧΣ για την κάλυψη αναγκών του Δημοσίου διαφωνεί ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, ο οποίος θεωρεί ότι τα κεφάλαια αυτά θα πρέπει να παραμείνουν ανέπαφα για τη διασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού κλάδου και την προστασία των καταθέσεων αν κάποια στιγμή στο μέλλον προκύψουν νέες ανάγκες.
Το καθεστώς των warrants
Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης για τον τρόπο λειτουργίας του ΤΧΣ αναμένεται να περιλαμβάνει ρυθμίσεις και για το καθεστώς των warrants που έχουν εκδοθεί επί μετοχών της Εθνικής Τράπεζας, της Τράπεζας Πειραιώς και της Alpha Bank. Σήμερα το Ταμείο δεν μπορεί να πουλήσει τις μετοχές που κατέχει πριν από το πέρας τριών ετών καθώς δεσμεύεται σε αυτό το χρονικό διάστημα να τις διαθέσει μόνο στους κατόχους των warrants και υπό την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι θα εξασκήσουν το σχετικό δικαίωμα. Το γεγονός αυτό δημιουργεί σημαντικό εμπόδιο για την πιο γρήγορη αποδέσμευση του Δημοσίου από τις τράπεζες. Μια λύση που έχει συζητηθεί προβλέπει τη διενέργεια από το ΤΧΣ δημόσιων προτάσεων για την απόκτηση των κυκλοφορούντων warrants πριν από την τριετία και την εν συνεχεία πώληση των μετοχών που αυτά αντιπροσωπεύουν υπό τη μορφή πακέτων σε στρατηγικούς επενδυτές.


Τέλος του μήνα τα αποτελέσματα των στρες τεστ
Προς ποια κατεύθυνση θα αλλάξει ο νόμος για την αποχώρηση του ΤΧΣ από τις τράπεζες

Την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών, να προωθηθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο για την τροποποίηση των κανόνων λειτουργίας του ΤΧΣ. Παρά το γεγονός ότι οι επικεφαλής των δύο κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση έχουν ήδη συμφωνήσει για το περιεχόμενο των αλλαγών, τραπεζικοί κύκλοι υπογραμμίζουν ότι πρόκειται για ένα δύσκολο πολιτικά εγχείρημα. Οπως εξηγούν σχετικά, οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας θα κληθούν να ψηφίσουν υπέρ μιας ρύθμισης που θα επιτρέπει στο ΤΧΣ να προβαίνει σε κινήσεις αποχώρησής του από το μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών, ακόμη κι αν χάνει μέρος της επένδυσής του, εις βάρος του ελληνικού Δημοσίου. Δηλαδή, θα έχει τη δυνατότητα να πουλά μετοχές και να εκδίδει νέους τίτλους σε τιμή χαμηλότερη από τα επίπεδα με τα οποία το ίδιο το Ταμείο έχτισε τη θέση του.
Οι αλλαγές στον νόμο είναι απαραίτητες για την αύξηση κεφαλαίου της Eurobank, η οποία θα κυμανθεί μεταξύ 2-2,50 δισ. ευρώ, βάσει των αποτελεσμάτων των ασκήσεων αντοχής που αναμένονται. Οπως έχει συμφωνηθεί με την τρόικα, η έκδοση θα πραγματοποιηθεί με όρους αγοράς, που σημαίνει ότι οι νέες μετοχές θα διατεθούν σε ιδιώτες με τίμημα πολύ χαμηλότερο από την τιμή κτήσης του ΤΧΣ.
Μέχρι σήμερα, από τα περίπου 40 δισ. ευρώ που έχουν χρησιμοποιηθεί από το πακέτο της ανακεφαλαιοποίησης συνολικού ύψους 50 δισ. ευρώ, τα 17 δισ. κάλυψαν το χρηματοδοτικό κενό που δημιούργησαν οι εκκαθαρίσεις των μη συστημικών τραπεζών και τα υπόλοιπα 23 δισ. επενδύθηκαν στο μετοχικό κεφάλαιο των τεσσάρων τραπεζικών σχημάτων που αναδείχθηκαν από τις συγχωνεύσεις της περυσινής χρονιάς. Μετά την άνοδο των τιμών στις τελευταίες συνεδριάσεις στο χρηματιστήριο, το ΤΧΣ καταγράφει κέρδη της τάξης των 2 δισ. ευρώ από τη συμμετοχή του στους τέσσερις συστημικούς ομίλους.
Τα στρες τεστ

Εν τω μεταξύ, πληροφορίες αναφέρουν ότι τα αποτελέσματα των στρες τεστ θα ανακοινωθούν από την Τράπεζα της Ελλάδος προς τα τέλη του μήνα, ώστε να έχει προηγηθεί η συμφωνία με την τρόικα για τη μεθοδολογία τους. Σε αυτά θα αποτυπώνονται οι κεφαλαιακές ανάγκες του συστήματος, αφού ληφθούν υπόψιν τα ευρήματα των ελέγχων της BlackRock στα δανειακά χαρτοφυλάκια των τραπεζών, αλλά και τα επιχειρησιακά πλάνα της επόμενης τριετίας.
Τραπεζικοί κύκλοι εκφράζουν την αισιοδοξία τους ότι οι ελληνικές τράπεζες θα περάσουν με επιτυχία τη σχετική δοκιμασία, σημειώνοντας ότι η εκτιμώμενη εσωτερική δημιουργία κεφαλαίου μέσω της οργανικής κερδοφορίας και της πώλησης περιουσιακών στοιχείων θα αντισταθμίσουν τις προβλεπόμενες ζημιές από επισφάλειες.
Εξάλλου, εφόσον υπάρξει σχετική συμφωνία με την τρόικα, ένα επιπρόσθετο μαξιλάρι ασφαλείας θα δημιουργηθεί από την προσμέτρηση του συνόλου του αναβαλλόμενου φόρου στα εποπτικά κεφάλαια των τραπεζών. Επειτα από απόφαση της Τραπέζης της Ελλάδος την περασμένη εβδομάδα, με την οποία υπήρξε εναρμόνιση με την κοινοτική νομοθεσία, οι τράπεζες μπορούν πλέον λογιστικά να αποτυπώσουν στους ισολογισμούς τους τα επιπρόσθετα κεφάλαια. Πρόκειται για ένα ποσό ύψους 9 δισ. ευρώ, από τα οποία μέχρι στιγμής έχουν αναγνωριστεί τα 4 δισ. Ωστόσο, εάν δεν δοθεί το πράσινο φως από τους δανειστές, τα επιπλέον 5 δισ. ευρώ δεν μπορούν να συνυπολογιστούν στα στρες τεστ. Οπως υπογραμμίζουν τραπεζικοί κύκλοι, τα πάντα θα ξεκαθαρίσουν μετά την έλευση της τρόικας στην Αθήνα.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ