Ο θαυμάσιος κόσμος του Ασγκάρ Φαραντί

Είναι ένας από τους πιο σημαντικούς κινηματογραφικούς σκηνοθέτες παγκοσμίως και επίσης ο άνθρωπος που κατάφερε να δώσει νέα πνοή στον ιρανικό κινηματογράφο της τελευταίας δεκαετίας. Είναι εξαιρετικά αγαπητός στην Ελλάδα, όπου όλες του οι ταινίες σημειώνουν επιτυχία, κάτι που προβλέπεται να γίνει και με την τελευταία δημιουργία του, «Ο εμποράκος», που από την ερχόμενη Πέμπτη ανοίγει στις αίθουσες. Με αυτή την αφορμή η εταιρεία διανομής της ταινίας, η Seven Films, σε συνεργασία με τη Strada Films, παρουσιάζει ένα αφιέρωμα στο κινηματογραφικό έργο του Ασγκάρ Φαραντί προβάλλοντας στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος τέσσερις από τις καλύτερες ταινίες του.

Η ταινία που δεν θα μπορούσε να λείπει από το αφιέρωμα είναι η πρώτη που προβλήθηκε στην Ελλάδα (από τη Strada Films) κάνοντας αμέσως γνωστό το όνομα Ασγκάρ Φαραντί: «Τι Απέγινε η Ελι;» (About Elly, 2009), η ταινία που άρχισε με φόρα την πορεία της από το κινηματογραφικό φεστιβάλ Βερολίνου (Αργυρή Αρκτος), κάνοντας για πρώτη ίσως φορά τη ματιά του Φαραντί γνωστή στο ευρύ κοινό. Μετά από πολλά χρόνια στη Γερμανία, ένας νέος, ο Aχμάντι, επιστρέφει στην Τεχεράνη και μαζί με τους παλιούς συμφοιτητές πηγαίνει για ένα τριήμερο στην Κασπία Θάλασσα. Η διασκέδαση όμως θα διακοπεί απότομα όταν η Eλι, μια δασκάλα που βρίσκεται στην παρέα, εξαφανίζεται. Ο Φαραντί φτιάχνει έναν γρήγορο, άμεσο κινηματογράφο, ντύνοντας έξυπνα με το στοιχείο του θρίλερ μια δυνατή ιστορία μυστικών, ψεμάτων και υπαρξιακών αναζητήσεων.

Ο Ασγκάρ Φαραντί γεννήθηκε το 1972. Σκηνοθέτησε την πρώτη μικρού μήκους ταινία του σε ηλικία 13 ετών, ενώ ολοκλήρωσε συνολικά πέντε μικρού μήκους ταινίες προτού πάει στο Πανεπιστήμιο της Τεχεράνης, όπου και ολοκλήρωσε τις θεατρικές του σπουδές. Το 1996 πήρε και το πτυχίο του στη Σκηνοθεσία για το Θέατρο. Ξεκίνησε να δουλεύει σκηνοθετώντας τηλεοπτικές σειρές που έγραφε ο ίδιος (A tale of city) και το 2002 έγραψε και σκηνοθέτησε την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του (Dancing in the dust). Ακολούθησαν κάποιες ακόμη ταινίες, και η έκρηξη έγινε το 2009 με την «Ελι».

Την επιτυχία της «Ελι» ακολούθησε μία ακόμη μεγαλύτερη επιτυχία, το «Ενας χωρισμός» (A separation), παραγωγής 2011. Η ταινία, όχι απλώς βραβεύτηκε, αλλά σάρωσε (δικαιότατα) και πάλι στο φεστιβάλ Βερολίνου (Χρυσή Αρκτος, βραβεία ερμηνειών για όλους τους ηθοποιούς) και στα Οσκαρ (κέρδισε το ξενόγλωσσο, ενώ ο ίδιος ο Φαραντί ήταν υποψήφιος και για το σενάριό της). Το φιλμ αρχίζει και τελειώνει με έναν χωρισμό και κατά τη διάρκειά του μας θυμίζει πόσο εύκολα μπορεί να καταστραφεί μια ζωή –κυριολεκτικά –από τη μια στιγμή στην άλλη. Σε μια έκρηξη δικαιολογημένης οργής ένας τριαντάρης καλοβαλμένος οικογενειάρχης της Τεχεράνης σπρώχνει έξω από την πόρτα του σπιτιού του τη γυναίκα που, ενώ έπρεπε να φροντίζει τον άρρωστο πατέρα του, τον εγκατέλειψε δεμένο και έφυγε από το σπίτι για προσωπικό λόγο. Με αυτή την αφορμή, ο Ασγκάρ Φαραντί στήνει έναν ολόκληρο κόσμο ως επί το πλείστον μέσα σε ένα στενό διαμέρισμα και γεμίζει την ταινία με μια ποικιλία συναισθημάτων και ηθικών διλημμάτων που δεν σε αφήνουν στιγμή σε ησυχία και αποδεικνύουν γιατί ο Φαραντί είναι μια από τις μεγαλύτερες δυνάμεις, όχι απλώς του ιρανικού κινηματογράφου, αλλά του παγκόσμιου.

Θρίαμβος όμως και για το «Παρελθόν» (Le passe, 2013), την πρώτη ταινία που ο Φαραντί γύρισε σε γαλλικό έδαφος: τοποθετείται στον μικρόκοσμο ενός σπιτιού στα προάστια του Παρισιού, όπου ο φακός του σκηνοθέτη παρακολουθεί με όρεξη την επιρροή που ασκεί η παρουσία του πρώην συντρόφου μιας γυναίκας από τη στιγμή που την επισκέπτεται και πάλι για να τη βοηθήσει. Στους δύσκολους καιρούς μας, επισημαίνει πολύ εύστοχα ο Φαραντί, όσο προσπαθείς να ξεδιαλύνεις το κουβάρι του παρελθόντος τόσο περισσότερο μπερδεύεις το παρόν σου. Η ταινία χάρισε στην Μπερενίς Μπεζό το βραβείο ερμηνείας του φεστιβάλ των Καννών, όπου το «Παρελθόν» έκανε την πανευρωπαϊκή πρεμιέρα του.

Στο ίδιο φεστιβάλ, εφέτος, παίχτηκε και ο «Εμποράκος», κερδίζοντας βραβεία σεναρίου και α’ ανδρικού ρόλου για τον Σαχάμπ Χοσεϊνί. Μια ταινία ελαφρώς εμπνευσμένη από τον «Θάνατο του εμποράκου» (η παράσταση του έργου του Αρθουρ Μίλερ υπάρχει στην ταινία). Εδώ παρακολουθούμε την ιστορία του Εμάντ και της Ράνα από τη στιγμή που αναγκάζονται να αφήσουν το ετοιμόρροπο διαμέρισμά τους και να μεταφερθούν σε ένα διαμέρισμα στην Τεχεράνη…

ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ιερά Οδός 48 & Μεγάλου Αλεξάνδρου, Κεραμεικός.
Τηλέφωνα: 210 3609695, 210 3612046.
E-mail: contact@tainiothiki.gr