«Εχω την αίσθηση ότι η νεότερη γενιά με καταλαβαίνει περισσότερο από τη δική μου γενιά, από τους συμμαθητές μου». Το λέει αυτό η Αφροδίτη Μάνου με τη ηχόχρωμά της που θα μπορούσε να ανήκει σε φοιτήτρια και δεν μπορείς να μη σκεφτείς ότι μάλλον έχει δίκιο, πως κάποια από τα τραγούδια της, ειδικά από τη δεκαετία του ’80, ίσως και να ήταν λίγο προχωρημένα για την εποχή τους –κυρίως επειδή τα είχε γράψει γυναίκα. Τώρα όμως η Αφροδίτη Μάνου δεν ετοιμάζεται να μας πει τα δικά της, αλλά θα τραγουδήσει Μάνο Ελευθερίου.
Η πρόταση ήρθε από τον Μιχάλη Ρέππα και τον Θανάση Παπαθανασίου. «Με τα παιδιά είμαστε φίλοι. Σε μια κουβέντα που κάναμε με θέμα το ελληνικό τραγούδι και τους ανθρώπους του, αναφερθήκαμε στον Μάνο Ελευθερίου και συμφωνήσαμε στο ότι πρόκειται για ξεχωριστή περίπτωση δημιουργού με βαρυσήμαντο λόγο. Τα παιδιά διατύπωσαν τότε μια αυτονόητη ερώτηση: Γιατί δεν κάνεις μια συνεργασία με τον Ελευθερίου;».
Τι απαντήσατε λοιπόν;
«Πέταξα από τη χαρά μου. Ξέρετε, είμαι λίγο δυσκίνητη σε αυτά, δεν τα σκέφτομαι, είναι και μπερδεμένα τα πράγματα στις μέρες μας. Εμένα μου αρέσει να κάθομαι σπίτι, να γράφω, να διαβάζω, τέτοια πράγματα. Νιώθω μεγάλη χαρά ωστόσο που αποφασίσαμε να κάνουμε εμφανίσεις μαζί, ο στίχος του είναι τόσο υψηλού επιπέδου, και νομίζω πως κι αυτές θα είναι, τηρουμένων των αναλογιών, παραστάσεις υψηλής τέχνης».
Σας έχει καθορίσει με το έργο του;
«Ναι. Ασυζητητί. Τον διακρίνει μια εσωτερικότητα πολύ προσωπική. Ολοι μας όταν γράφουμε κάνουμε βουτιά στον εαυτό μας. Τα δικά του τα νερά είναι όμως πολύ βαθιά. Η μαγεία είναι ότι κατορθώνει να μας αγγίζει με αμεσότητα κι ας είναι σκοτεινά τα βήματα του. Τα λόγια του καταφέρνουν να επικοινωνούν μαζί μας από το πρωτο κιόλας επίπεδο».
Οι αμφιλεγόμενες συνεργασίες του, με την Πέγκυ Ζήνα φερ’ειπείν, σας προβλημάτισαν καθόλου;
«Δεν τους δέχομαι τους χαρακτηρισμούς αυτούς. Είναι πολλά τα αμφιλεγόμενα στο ελληνικό τραγούδι, για να μιλήσω τώρα για τα αμφιλεγόμενα του Μάνου».
Υπάρχει κάποιο πρόσφατο τραγούδι του που να σας έχει ενθουσιάσει;
«Υπάρχει ένα τραγούδι του που δεν το γνώριζα και με έχει συναρπάσει. Το ακούω 24 ώρες το 24ωρο. Το τραγουδάει ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας. Πρόκειται για μια μπαλάντα σε μουσική του καταλανού Μιγκελ Μαρτι. «Αν κάτι κάποτε σωθεί» είναι ο τίτλος του. Με έχει γονατίσει αυτό το κομμάτι».
Ποιων Μάνων Αφροδίτη είστε; Του Χατζιδάκι, του Ελευθερίου και του Λοίζου; Σας λείπουν σήμερα καλλιτεχνικά μεγέθη ανάλογα του πρώτου;
«Το ονομα μου το καλλιτεχνικό το είχε βρει ο Νίκος Γκάτσος, επομένως σίγουρα περιέχει τον Χατζιδάκι, αλλά να που περιέχει τώρα και τον Μάνο Ελευθερίου, και γιατί όχι και τον Μανο Λοίζο, έναν γλυκύτατο φίλο και τραγουδοποιό που χάσαμε πολύ νωρίς και πολλά είχε να προσφέρει ακόμη στο τραγούδι. Νομίζω πως η Ελλάδα χωρίς τον Μανο Χατζιδάκι είναι πάρα πολύ φτωχότερη. Δεν ξέρω αν μπορούν να ξαναγίνουν τέτοια πράγματα. Όπως ξερουμε, η τέχνη είναι κομμάτι των τεκταινομένων μιας εποχής και οι εκπτώσεις σήμερα μας κρατάνε σε ένα επίπεδο χαμηλό. Αρνούμαι ωστόσο να πιστέψω ότι με τη δική μας αποτυχία σαν γενιά, με τα δικά μας λάθη όλα τα ωραία τελειώσανε και έχουν περάσει ανεπιστρεπτί για αυτή τη χώρα. Υπάρχουν παιδιά που μεγαλώνουν με σωστές αξίες και πολλά σοβαρά ερεθίσματα και πιστεύω στο μέλλον τους. Δεν μπορώ να δεχτώ το κάθε πέρυσι και καλύτερα».
Φτάνουν στα αυτιά σας καλά τραγούδια από τη νεότερη γενιά δημιουργών;
«Φυσικά, όμως έχω αποσπασματικά ερεθίσματα. Δεν ξέρω αν μπορούμε να μιλάμε για σπουδαία τραγούδια, αλλά νομίζω ότι και η εποχή απαιτεί περισσότερο να ακούσουμε, παρά να γράψουμε. Είναι περίεργα αυτά τα χρόνια, οι δημιουργοί αφουγκράζονται».
Μου περιγράφετε μια φάση ανασυγκρότησης, εσωστρέφειας και παρατήρησης.
«Ναι και μας έχει καταστήσει λίγο πιο υπεύθυνους όλους. Δεν είμαστε τόσο επιπόλαιοι όσο παλιότερα και ίσως τώρα να χρειάζεται περισσότερος χρόνος και πιο πολλή σκέψη αυτό που θα εκφράσουμε».
Περνάτε κι εσείς από αυτή τη διαδικασία τον τελευταίο καιρό;
«Προέρχομαι από μια προσωπική τρικυμία κάποιων χρόνων και προσπαθώ να σταθώ ξανά στα πόδια μου, να ανασυγκροτηθώ σαν άνθρωπος και σαν καλλιτέχνης. Αυτό που μου λείπει είναι λίγη χαρά, λίγο παραπάνω κέφι για να συνεχίσω αυτά που ούτως ή άλλως κάνω όλα αυτά τα χρόνια».
Η Αφροδίτη Μάνου τραγουδάει Μάνο Ελευθερίου και ο Μάνος Ελευθερίου διαβάζει κείμενα από τη Βιβλιοθήκη της καρδιάς του. Στο πιάνο ο Αχιλλέας Γουάστωρ.
στον ΙΑΝΟ (Σταδίου 24, 210 3217810)
Σάββατο 15 Νοεμβρίου2014, στις 21:30
& Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2014, στις 20:30
