«Ψευδαισθήσεις» στη ζωή και τη σκηνή

Ο Λευτέρης Βογιατζής το εντόπισε στο τεύχος του γερμανικού Teater Heute, αυτού του πρωτοποριακού και ουσιαστικού θεατρικού περιοδικού. Ενα απόγευμα το μετέφρασε, prima vista από τα γερμανικά, στην Κατερίνα Ευαγγελάτου _«ήταν μια σημαντική και συγκινητική στιγμή για μένα», λέει η ίδια.

Ήταν η εποχή που οι δύο τους αναζητούσαν το έργο εκείνο που θα τους επέτρεπε μια «συνεργασία» για τα τριάντα χρόνια της Σκηνής: Οι «Ψευδαισθήσεις» του ρώσου συγγραφέα Ιβάβ Βιριπάγεφ κέρδισαν αμέσως τον έμπειρο θεατράνθρωπο και την νεώτερης γενιάς επιτυχημένη σκηνοθέτιδα.

Έτσι εκείνη ανέλαβε να το ανεβάσει στην ιστορική Σκηνή του _και να προσθέσει το όνομά της στη λίστα με τα ελάχιστα ονόματα που έχουν σκηνοθετήσει στο θέατρο της Οδού Κυκλάδων, πλην του ίδιου του Λευτέρη Βογιάτζη (Νίκος Μαστοράκης, Δημήτρης Μαυρίκιος, Ρούλα Πατεράκη).

«Πρόκειται για ένα έργο διπλά σημαντικό», λέει η Κατερίνα Ευαγγελάτου: «Από τη μια πραγματεύεται την αγάπη, την αληθινή αγάπη αλλά και το ψέμα, την πίστη και την προδοσία, το νόημα της ζωής και τα ερωτήματα για τον θάνατο… Παράλληλα όμως το ίδιο το έργο αποτελεί και μια πρόταση για δραματουργία. Πώς δηλαδή μπορεί να είναι ένα έργο σήμερα. Κι αυτό επιβεβαιώνεται κι από τη θεματολογία του αλλά και τον ίδιο του τον τίτλο.

Ψευδαισθήσεις για τη ζωή αλλά και το θέατρο. Με ένα τρόπο βαθειά σαρκαστικό, το έργο διαθέτει υπόγειο χιούμορ και διαλύει τις ψευδαισθήσεις και τις προσδοκίες για τους ηθοποιούς και την τέχνη τους».

Με διαρκώς αναμμένα τα φώτα στην πλατεία, η Κατερίνα Ευαγγελάτου με τη σκηνοθεσία της καλεί το κοινό σε συμμετοχή και εγρήγορση «διανοητική και συναισθηματική», ενώ οι τέσσερις ηθοποιοί διηγούνται τις ιστορίες δύο παντρεμένων ζευγαριών, χωρίς να τις δραματοποιούν. Αλλοτε σε πρώτο πρόσωπο κι άλλοτε σε τρίτο, χωρίς καμμία ταύτιση με τους ήρωες, οι ηθοποιοί θέτουν όλα αυτά τα ζητήματα που απασχολούν τον συγγραφέα και όλους μας.

«Τους παρακολουθούμε από τα νιάτα τους ως τα βαθειά γεράματα και τον θάνατό τους. Και μαζί τους αναρωτιόμαστε αν υπάρχει αγάπη αληθινή, αμοιβαία, χωρίς ανταπόδοση». Οσο για τη μορφή της παράστασης, επισημαίνει η σκηνοθέτις, «μοιάζει με φιλοσοφικό αγώνα, έναν αγώνα με λόγο όμως άμεσο και λιτό, ενίοτε λογοτεχνικό.

Ουσιαστικά με τις «Ψευδαισθήσεις» γίνεται μια νέα πρόταση», λέει. «Και για μένα ήταν, είναι μια πρόκληση», καθώς το έργο δεν δίνει απαντήσεις αλλά διατηρεί ανοιχτή και διαρκή την επικοινωνία ανάμεσα στους ηθοποιούς, το κείμενο και τους θεατές. Με τη φόρμα μιας «ιδιότυπης διάλεξης», μιλώντας σε μικρόφωνα και απευθυνόμενοι στο κοινό, οι τέσσερις ηθοποιοί πάνω στη σκηνή με τους τρεις μαυροπίνακες, θυμίζει ακόμα και μάθημα. Ο Παντελής Δεντάκης, η Αλεξία Καλτσίκη, ο Βασίλι Κουκαλάνι και η Ηλέκτρα Νικολούζου μοιράζονται τους ρόλους του Ντάνυ και της Σάντρας, του Αλμπερτ και της Μάργκαρετ.

«Πράγματι νοιώθω τεράστια ευθύνη, όχι μόνον γιατί με αυτή την παράσταση γιορτάζονται τα τριαντάχρονα της Σκηνής, αλλά και γιατί εδώ, στο θέατρο της οδού Κυκλάδων έχουν ανέβει τόσες και τόσες σημαντικές παραστάσεις, παραστάσεις που έχουν αφήσει εποχή. Οπότε το τράκ μου είναι δικαιολογημένα αυξημένο. Από την άλλη, κάνω κι εγώ αυτό που έχω να κάνω. Σκηνοθετώ».

Γεννημένος στο Ιρκούτσκ, το 1974, ο θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης, κινηματογραφιστής και ηθοποιός Ιβάν Βιριπάγεφ αποτελεί μια από τις πιο πρόσφατες μορφές του ευρωπαϊκού θεάτρου, που εισήλθε με δύναμη στην Πολωνία, και την Αγγλία, τη Φινλανδία την Ιταλία και μέσω της Γερμανίας, στο Βέλγιο ή τη Γαλλία…..

Το έργο του 2011, οι «Ψευδαισθήσεις», έρχεται να προστεθεί στον κατάλογο της πλούσιας εργογραφίας του: «Οξυγόνο», «Όνειρα». «Γένεσις 2», «Χορός Δελχί» ενώ η ταινία του «Ευφορία», τον έκανε ευρύτερα γνωστό _καθώς συμμετείχε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ της Βενετίας. σε όλον τον κόσμο.

Έχει κερδίσει πολλά βραβεία για τις ταινίες και τα έργα του. Οι «Ψευδαισθήσεις» ήταν παραγγελία του θεάτρου του Χέμνιτς στη Γερμανία, όπου έκαναν πρεμιέρα την Δεκέμβριο του 2011. Ακολούθησαν, μεταξύ άλλων, παραστάσεις στη Μόσχα, την Κρακοβία, τη Βαρσοβία, τη Ζυρίχη, το Εδιμβούργο.