Πολύ περισσότερο από την ίδρυση και την άνοδό της, είναι η παρακμή και η πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που απασχολεί τους ιστορικούς. Σε μια πρόσφατη καταγραφή ο καθηγητής του Ελεύθερου Πανεπιστημίου του Βερολίνου Αλεξάντερ Ντεμάντ καταμετρούσε 210 διαφορετικές υποθέσεις αναφορικά με τα αίτια που την προκάλεσαν, από την εγγενή αστάθεια του συστήματος διαδοχής ως τις δημογραφικές μεταβολές. Ο κατακερματισμός στο σύντομο χρονικό διάστημα πενήντα περίπου ετών μιας υπερδύναμης πέντε αιώνων με διακριτό καταμερισμό εργασίας, ανεπτυγμένη γραφειοκρατία, υψηλού βαθμού στρατιωτική οργάνωση παραμένει εύλογα ζήτημα ζωηρού επιστημονικού διαλόγου, αν και, ταυτόχρονα, παρά την επιβίωση και την περαιτέρω ακμή του ανατολικού ρωμαϊκού κράτους, για τη σύγχρονη ιστοριογραφία το 476 μ.Χ. συνιστά συχνά βολικό όριο διαχωρισμού της αρχαιότητας από τον πρώιμο μεσαίωνα.
Τόσο όμως η πρωτοκαθεδρία των κοινωνικοπολιτικών παραγόντων όσο και η συμβατική χρονολογία της κατάρρευσης θα πρέπει να επανεξεταστούν, σύμφωνα με τον καθηγητή του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα Κάιλ Χάρπερ: όπως υποστηρίζει στο βιβλίο του Η μοίρα της Ρώμης (Εκδόσεις του 21ου), πρωτεύοντα ρόλο στην αποκαθήλωση της αυτοκρατορίας έπαιξαν το κλίμα και οι πανδημίες, φαινόμενα τα οποία έπληξαν και τον ανατολικό της βραχίονα συμβάλλοντας καθοριστικά στην αραβική πλημμυρίδα του 7ου αιώνα, που αποτελεί ασφαλέστερο ορόσημο οριστικής ακύρωσης της ρωμαϊκής ισχύος.
Περιεχόμενο για συνδρομητές
Το παρόν άρθρο, όπως κι ένα μέρος του περιεχομένου από tovima.gr, είναι διαθέσιμο μόνο σε συνδρομητές.
