Από τη Γη στον Αρη με σταθμό τη Σελήνη
Το αύριό μας εκτός γήινου βαρυτικού πεδίου έχει ήδη μπει σε τροχιά υλοποίησης, αλλά τα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν δεν είναι αμελητέα
Αν είστε συνδρομητής μπορείτε να συνδεθείτε από εδώ: Σύνδεση μέλους
«Στο όνομα των χρηματικών ποσών που ξοδεύουμε, η NASA ΔΕΝ θα έπρεπε να μιλάει για ταξίδι στη Σελήνη. Αυτό το κάναμε ήδη πριν 50 χρόνια. Θα έπρεπε να εστιάσουν στα πολύ πιο μεγαλόπνοα πράγματα που κάνουμε, και του (πλανήτη) Αρη συμπεριλαμβανομένου (του οποίου η Σελήνη είναι μέρος), στην Αμυνά (μας) και στην Επιστήμη».
Αυτό ήταν ένα (ακόμη) τιτίβισμα από τον πρόεδρο Τραμπ που έκανε τον γύρο του κόσμου και σχολιάστηκε πολύ. Μερικοί σκέφθηκαν ότι τιτιβίζει… με γρίφους ο γέροντας και ξέρει κάτι παραπάνω για τις… σχέσεις Σελήνης – Αρη, άλλοι πάλι θύμισαν πως απλά είναι οπαδός μιας «αυτόματης γραφής» που μερικές φορές πρέπει, ίσως πιο ορθά, να αποκαλείται και «χύμα γραφή». Ομως τα βιαστικά και ηθελημένα διαστρεβλωτικά σχόλια στην ουσία αποπροσανατόλισαν.
Διότι όποιος ήθελε να καταλάβει δεν δυσκολεύθηκε από αυτό το επίμαχο «του (πλανήτη) Αρη συμπεριλαμβανομένου, του οποίου η Σελήνη είναι μέρος» να βγάλει εύκολα το συμπέρασμα πως εννοούσε ότι η Σελήνη θα είναι η πέτρα στο Διάστημα που θα πατήσει ο άνθρωπος για να περάσει απέναντι και να βρεθεί κάποια στιγμή πιο εύκολα στον Αρη. Αφού το σχέδιο είναι να χρησιμοποιηθεί ο φυσικός δορυφόρος της Γης ως σταθμός παραγωγής των απαραίτητων καυσίμων για τον επόμενο προορισμό που θα είναι ο Αρης.
Και αυτό επιβεβαιώνεται από ένα προηγούμενο τιτίβισμα του ιδίου, στις 14.5.2019: «Κάτω από τη δική μου προεδρία ανασυστήνουμε τη NASA στο μεγαλείο της και πηγαίνουμε πίσω στη Σελήνη και μετά στον Αρη. Φρεσκάρω τον προϋπολογισμό μου ώστε να συμπεριλάβω το επιπλέον ποσό των 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να επιστρέψουμε στο Διάστημα ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΩΣ!».
Υπάρχει και η άποψη πως παρ’ όλα τα ελαττώματά του ο πρόεδρος Τραμπ έχει κάτι που δύσκολα δεν του το αναγνωρίζεις. Αυξημένη όσφρηση ως προς καθετί που μυρίζει χρήμα και κέρδος. Και για το Διάστημα έχει μυριστεί και εκείνος πως μέσα στην απεραντοσύνη του υπάρχουν πολλά σημεία που περιμένουν τους χρυσοθήρες νέας κοπής. Χωρίς κόσκινα πλέον και πρωτόγονα εργαλεία, αλλά αυτούς που μπορούν να κάνουν τεράστιου κόστους επενδύσεις για να αποκομίσουν και τα ανάλογα κέρδη.
Οχι το 2028, αλλά
το πιο κοντινό 2024!
Επιστροφή των Αμερικανών στη Σελήνη, για να πετάξουν όμως ακόμη πιο μακριά. Προσπαθούν ήδη να περιορίσουν τους κινδύνους από τα περιφερόμενα με τεράστιες ταχύτητες αδέσποτα μεταλλικά αντικείμενα που απειλούν τους δορυφόρους αλλά και τα επόμενα σκάφη, μαζί και τις ζωές των πληρωμάτων τους, ενώ σχεδιάζουν πτήσεις που να φέρνουν και κέρδη. Ακόμη και τουρίστες, πλούσιοι εννοείται, θα έχουν την ευκαιρία μιας ολιγοήμερης παραμονής στο Διάστημα. Ολα αυτά προγραμματίζονται με τόση ένταση πλέον ώστε θέλουν τώρα μια αποστολή που ήταν να ξεκινήσει σε εννέα χρόνια, αντί για το 2028 να πραγματοποιηθεί μόλις σε πέντε. Και ας κοστίσει όσο κοστίσει. Ηδη τα 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον, την προκαταβολή όπως είπαν στη NASA, τα έδωσε χωρίς γκρίνια ο πρόεδρος. Και ο καθένας μπορεί να μαντέψει το γιατί.
Ηδη δύο ρομποτικοί μηχανισμοί, InSight και Curiosity, βρίσκονται στην επιφάνεια του Αρη και εξερευνούν τον πλανήτη. Ομως η επόμενη αποστολή με ανθρώπους και η χρηματοδότησή της αυτή τη στιγμή είναι ένα μπλεγμένο κουβάρι. Δεν θα είναι κάτι απλό. Το μόνο απλό είναι το πώς θα ονομάζεται όλη αυτή η νέα αποστολή, που είναι πολύ λογικό να καταλήξεις σε αυτό αν σκεφθείς ότι το προηγούμενο μεγάλο πρόγραμμα ονομαζόταν Απόλλων. Σύμφωνα με το σχέδιο της αποστολής, το πλήρωμα θα επιβιβαστεί στο Space Launch System, έναν γιγάντιο καινούργιο πύραυλο που ετοιμάζει η NASA, και με αυτόν θα φθάσουν σε τροχιά σε κάποιο σημείο πέρα από τη Σελήνη. Από εκεί με άλλη διαστημική άκατο, την Orion, θα κατέβουν πρώτα σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη Σελήνη και στη συνέχεια θα προσσεληνωθούν κοντά στον νότιο πόλο της, όπου βρίσκεται μέσα σε κρατήρες πάγος και αυτός θα πρέπει να μετατραπεί σε νερό, που θα αναλυθεί για να διαπιστώσουν αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους ανθρώπους και θα ηλεκτρολυθεί (με ηλεκτρική ενέργεια από ηλιακούς συσσωρευτές) για να προκύψει καύσιμο υδρογόνο. Θα προηγηθούν πάντως μία ή δύο άλλες δοκιμαστικές αποστολές, μία χωρίς ανθρώπινο πλήρωμα για να ελεγχθεί η συνεργασία του πυραύλου φορέα και του σεληνιακού οχήματος και απλή περιφορά γύρω από τη Σελήνη, και μία ακόμη με πλήρωμα αλλά όχι σε πλήρη δράση. Στην τελική αποστολή υπολογίζουν πως θα υπάρχει και μία γυναίκα. Θα είναι και η πρώτη που θα πατήσει το πόδι της στο σεληνιακό έδαφος.
Οι «ιδιώτες» και
η χρηματοδότηση
Οι ειδικοί όμως είναι της γνώμης ότι ακόμη ψάχνουν για συστήματα όσο το δυνατόν πιο κατάλληλα για έναν τέτοιο συνδυασμό ενεργειών και ψάχνουν με διαγωνισμό 45,5 εκατομμυρίων δολαρίων για ιδέες και από «ιδιώτες» όπως είναι οι Boeing, Lockheed Martin, SpaceX και η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος. Αλλά ούτε και έτσι παίρνουν τα πράγματα τον δρόμο τους. Διότι για τη χρηματοδότηση όλων αυτών ο πρόεδρος είχε την ιδέα να αφαιρέσει πόρους από τα προγράμματα της NASA που διατίθενται για άλλους επιστημονικούς σκοπούς. Ναι, και με τον κ. Τραμπ ως πρόεδρο δεν είναι και τόσο δύσκολο να μαντέψει ο καθένας από ποια: 1 δισεκατομμύριο δολάρια που προοριζόταν για την ωκεάνια και ατμοσφαιρική διαχείριση, 4,5 δισεκατομμύρια από το υπουργείο Ενέργειας (για να μάθουν και να μην πουν ξανά «όχι άλλο κάρβουνο») και 300 εκατομμύρια από το Εθνικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας. Και όχι μόνον αυτό, αλλά διέταξε ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ISS) να βρει δικούς του ιδιωτικούς πόρους αν θέλει να συνεχίσει να είναι σε τροχιά, κόβοντας την ίδια στιγμή τους οικονομικούς δεσμούς του με τη NASA. Διότι απορροφά μεγάλο μέρος από τον προϋπολογισμό της. Που ήταν για το 2019 21,5 δισ. δολάρια, αλλά τώρα ξαφνικά του προσθέτει από τον Οκτώβριο 1,6 δισ. δολάρια.
Ανεξήγητο; Οχι βέβαια. Διότι στο Κογκρέσο όχι μόνον οι Δημοκρατικοί αλλά ακόμη και Ρεπουμπλικανοί έχουν αντιδράσει με όλες αυτές τις πολύ παρακινδυνευμένες μεθοδεύσεις. Δεν είναι και τόσο αφελείς οι άνθρωποι ώστε να μη βλέπουν πως ο τωρινός πρόεδρος, έχοντας στο μυαλό του ότι σίγουρα θα επανεκλεγεί το 2020, θέλει με κάθε θυσία (κυριολεκτικά) να είναι μέσα στη δική του θητεία η επανεκκίνηση για τη Σελήνη και το άλμα προς τον Αρη. Πρόκειται πάντως για μια αποστολή που θα έχει ως κωδικό όνομα το όνομα μιας γυναίκας, και πολύ γνωστής μάλιστα σε εμάς τους Ελληνες.
Από τον Απόλλωνα
στην Αρτεμη
Η δίδυμη αδελφή του Απόλλωνα κατά την ελληνική μυθολογία, η Αρτεμις, ήταν πολύ λογικό να επιλεγεί για τον επόμενο κύκλο διαστημικών πτήσεων της NASA και όχι τόσο απροσδόκητο το σκάφος της προσσελήνωσης να ονομαστεί Ωρίων, αφού από τον Ησίοδο και τον Ομηρο είναι γνωστό πως ήταν «ανήρ εξόχου ρώμης και καλλονής, και δεξιώτατος κυνηγός», με τρικυμιώδη σχέση ως προς την Αρτεμη.
Από το 2018 Ωρίων λέγεται και το μικρό διαστημόπλοιο που θα μεταφέρει σε αποστολή 21 ημερών από μια υψηλότερη τροχιά τέσσερις αστροναύτες στο έδαφος της Σελήνης, όπου θα μείνουν στην επιφάνεια επί επτά ολόκληρες ημέρες. Μόλις εννέα κυβικά μέτρα είναι ο εσωτερικός διαθέσιμος χώρος για μαγειρείο, καθίσματα και… τραπεζαρία. Το ότι έπρεπε να προσαρμοστεί στο εμπρόσθιο τμήμα ενός γιγάντιου μεν πυραύλου αλλά δεν μπορούσε η διάμετρος του Ωρίωνα να ξεπερνάει τη διάμετρο του πυραύλου βάζει αυτόματα και το όριο ως προς τον διαθέσιμο χώρο και τη μορφή του.
Οταν θα ξεκινήσει η κανονική αποστολή προς τον Αρη σχεδιάζεται να υπάρχει «συνημμένο» και ένα ακόμη τμήμα που θα είναι η κρεβατοκάμαρα του πληρώματος. Προς το παρόν όμως, σε σχέση με την πρώτη και δοκιμαστική αποστολή προβληματίζει η επιστροφή από τη Σελήνη της κάψουλας με τους τέσσερις που λόγω του αυξημένου βάρους της θα πρέπει να τελειώσει τη διαδρομή της στη θάλασσα. Αλλά εκεί δεν υπάρχει η δυνατότητα ούτε να έχει δικά της μέσα πλοήγησης, ούτε να τη σηκώσει άμεσα ελικόπτερο, ούτε να ανοίξουν την… πόρτα και να πέσουν στη θάλασσα. Ετσι οι άνθρωποι θα υποφέρουν ακόμη και από έναν πολύ μικρό κυματισμό ενώ θα ρυμουλκούνται προς το κοντινότερο πλοίο περισυλλογής! Προχωρώντας οι άνθρωποι στα διαστημικά ταξίδια θα αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερες δυσκολίες. Υπάρχει μάλιστα και η πρόβλεψη ότι θα συμβούν και μεταλλάξεις, εξαιτίας και των αναπόφευκτων στο Διάστημα ακτινοβολιών, που θα ευνοήσουν την εμφάνιση ανθρώπων ακόμη περισσότερο προσαρμοσμένων σε αυτόν τον χώρο παρά στη Γη.
Εκατό δισεκατομμύρια δολάρια εισόδημα θα είχε ο κάθε κάτοικος της Γης αν καταφέρναμε να εξορύξουμε όλα τα πολύτιμα στοιχεία που υπάρχουν στους 12.000 περίπου αστεροειδείς καθώς αυτοί πλησιάζουν κάθε τόσο προς τη Γη ή στους άλλους πλανήτες μεταξύ Αρη και Δία.
Θυμίζει αυτό πιο πολύ προεκλογική υπόσχεση μιας παγκόσμιας κυβέρνησης και όντως είναι, όπως καταλαβαίνει ο καθένας, κάπως έτσι. Από το 1958 είχε πέσει μια τέτοια ιδέα και άρχισαν να δημιουργούνται εταιρείες με αυτόν τον σκοπό και αρκετοί θα πρέπει να έχασαν χρήματα αγοράζοντας μετοχές και υποσχέσεις. Δυστυχώς ακόμη τα πράγματα δεν έχουν αρχίσει καν να πηγαίνουν καλύτερα.
Γράφονται πολλά γι’ αυτή την προοπτική αλλά είναι λόγια. Η πραγματικότητα είναι πως και οι δύο τελευταίες και πιο παλιές στον χώρο εταιρείες, η Planetary Resources που ιδρύθηκε το 2012 και η εννέα μήνες μετά εμφανιζόμενη Deep Space Industries (DSI), μη έχοντας κατορθώσει κάτι σημαντικό, ούτε καν τη συγκέντρωση ικανοποιητικών κεφαλαίων, πουλήθηκαν σε νέους ιδιοκτήτες στις αρχές αυτού του χρόνου.
Πιο δύσκολη
και δαπανηρή
Το κακό, όπως επισημαίνουν αυτοί που γνωρίζουν, είναι πως τα πολύτιμα και τα χρήσιμα στοιχεία δεν παρουσιάζουν πυκνή συγκέντρωση, όπως γίνεται με τα γήινα κοιτάσματα, αλλά είναι αρκετά πιο διάχυτα, κάτι που κάνει την εξόρυξη ακόμη πιο δύσκολη και δαπανηρή – αν λάβουμε υπόψη πως η χαμηλή ένταση βαρύτητας κάνει πιο δύσκολη τη λειτουργία μηχανημάτων αποτελεσματικών εδώ στη Γη.
Οι αστεροειδείς χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες:
l Τύπου-C: Με σύσταση πηλώδη και πυριτική, χρώμα φαιοσκούρο.
l Τύπου-S: Με σύσταση πετρώδη και κάποια περιεκτικότητα επίσης σε σίδηρο-νικέλιο.
l Τύπου-M: Εδώ υπάρχουν αρκετά περισσότερα μέταλλα.
Αρα μόνον η μία κατηγορία παρουσιάζει ενδιαφέρον για εκμετάλλευση και όχι όλες. Υπάρχει προς το παρόν μόνον η πρόταση, αντί για τους έως τώρα κατασκευασμένους εξ ολοκλήρου από τον άνθρωπο διαστημικούς σταθμούς, να δημιουργηθούν τέτοιοι επάνω σε αστεροειδείς. Γιατί έτσι δεν χρειάζεται να δημιουργείς τεχνητή βαρύτητα προκαλώντας την περιστροφή τους. Αυτό εύκολα λέγεται και δύσκολα πραγματοποιείται. Υπάρχει πάντως μια φρέσκια πρόταση, από τον Δεκέμβριο του 2018, σε μελέτη ερευνητών του Τμήματος Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης, για την κατασκευή διαστημικών σταθμών επάνω σε αστεροειδείς.
Ξεκινούν από την παραδοχή πως η (τεχνητή) βαρύτητα θα πρέπει να είναι τουλάχιστον το 38% της βαρύτητας στη Γη για να μην υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων εκεί επάνω και για έναν αστεροειδή με διαστάσεις 500 μέτρα Χ 390 μέτρα υπολογίζουν πως θα πρέπει σκάβοντας να δημιουργηθεί υπόγειος σταθμός και να προκληθεί περιστροφή του αστεροειδούς με γωνιακή ταχύτητα τριών περιστροφών το λεπτό. Θεωρητικά η περιστροφή αυτή θα επιτυγχάνεται με τις στοχευμένες προσεδαφίσεις και απεδαφίσεις των οχημάτων ανεφοδιασμού. Και οι άνθρωποι αυτής της μελέτης ακόμη υπολογίζουν πως έπειτα από μια εικοσαετία να είναι πιθανές οι κάποιες εξορύξεις.
Βαστότσνιε
Κασμαντρόμ
Ετσι, το Διάστημα προς το παρόν εμφανίζεται να είναι πρόσφορο εμπορικά πιο πολύ στο θέμα του τουρισμού. Και αυτή τη στιγμή γίνεται πραγματικά χορός, ιδιαίτερα γύρω από τους διαστημικούς σταθμούς. Αλλά και κάτω στη Γη. Αν κρίνουμε από τις πληροφορίες που μας έρχονται και εξ ανατολών. Από το εξωτικό Μπλαγκοβέστσενσκ. Μια πόλη 200.000 κατοίκων στη βόρεια όχθη του ποταμού Αμούρ, πολύ κοντά στα πιο απόμακρα ρωσο-κινεζικά σύνορα.
Ηταν 2007 όταν ξεκίνησαν οι εργασίες για ένα κοσμοδρόμιο που θα βρίσκεται σε ρωσικό έδαφος, διότι το γνωστό και εξαιρετικά πολυσύχναστο του Μπαϊκονούρ είναι στο Καζακστάν. Σε μια έκταση 18 χιλιομέτρων επί 36, δηλαδή κοντά στα 700 τετραγωνικά χιλιόμετρα, 180 χιλιόμετρα από το Μπλαγκοβέστσενσκ, έπειτα από δέκα περίπου χρόνια κατασκευής, 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια και μόλις 4 εκτοξεύσεις από την ημέρα των εγκαινίων τον Απρίλιο του 2016 περιμένει τώρα στο τέλος Ιουνίου να γίνει μία ακόμη για να τεθεί κάποιος μετεωρολογικός δορυφόρος σε τροχιά. Ομως ένα τέτοιο κολοσσιαίο έργο δεν φτιάχτηκε για μια τόσο πενιχρή έως τώρα συγκομιδή εκτοξεύσεων. Ούτε για το τουριστικό ρεύμα που δημιουργήθηκε με τις οργανωμένες επισκέψεις στο γνωστό πλέον ως Vostochny Cosmodrom (στα ρωσικά προφέρεται ως Βαστότσνιε Κασμαντρόμ και σημαίνει απλά Ανατολικό Διαστημοδρόμιο).
Οι προσδοκίες είναι μεγάλες. Ηδη αμερικανικές ιδιωτικές εταιρείες χρησιμοποιούν τις εγκαταστάσεις του Μπαϊκονούρ για τις εκτοξεύσεις τους και θα βρουν τον δρόμο και για το Βαστότσνιε. Αλλά το κοσμοδρόμιο αυτό έχει και άλλα προσόντα. Βρίσκεται στα σύνορα με την Κίνα, το Πανεπιστήμιο του Μπλαγκοβέστσενσκ απέκτησε Τμήμα Αεροναυτικής, σε αυτό προσφέρθηκαν άφθονα μέσα για την οργάνωση των μαθημάτων, φοιτητές και από τη γειτονική κινεζική πόλη συρρέουν σε αυτό και δεν είναι κρυφό το ενδιαφέρον των Κινέζων για το Διάστημα. Εδώ δηλαδή έχουμε μια στοχευμένη κατασκευή που παρ’ όλες τις παλιές παθογένειες των γραφειοκρατικών καθεστώτων (εκατομμύρια δολάρια ή ευρώ χάθηκαν σε μαύρες οπές εκεί στις αχανείς εκτάσεις και πρόσφατα ένας ακόμη εργολάβος κατηγορήθηκε ότι έφαγε χρήματα χωρίς να κάνει έργα με την εταιρεία του), δείχνει πως οι προσδοκίες για το Διάστημα δεν έπαψαν να υπάρχουν και είναι μεγάλες και για τις χώρες της Ανατολής.
Γάμοι ανθρώπων
και… εταιρειών
«Θα ήθελα να οργανώσω τον πρώτο γάμο στο Διάστημα. Θα ήταν εξαιρετικά διασκεδαστικό εκεί στον Διαστημικό Σταθμό». Θα ήταν άραγε και εξαιρετικά επιπόλαιο να λέγεται αυτό σήμερα;
Εξαρτάται. Διότι ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός, γνωστός και ως ISS, είναι ό,τι πιο δαπανηρό έχουν φτιάξει όταν συνεργάστηκαν Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία και άλλα 13 κράτη. Σε είκοσι χρόνια ξοδεύτηκαν 100 δισεκατομμύρια δολάρια και για την ετήσια συντήρηση η Αμερική δίνει έως και 4 δισεκατομμύρια δολάρια. Αλλά ο πρόεδρος Τραμπ, χωρίς να ρωτήσει το Κογκρέσο, είπε πως το 2024 αυτό θα σταματήσει εντελώς. Και τώρα οι ιδιώτες σκέπτονται πώς θα το εκμεταλλευτούν.
Για παράδειγμα, η εταιρεία του κ. Μπίγκελοου, στο Βόρειο Λας Βέγκας, έχει αρχίσει να κατασκευάζει αναδιπλούμενους διαστημικούς σταθμούς για να μπορούν να μεταφερθούν με τη βοήθεια πυραύλων στην κατάλληλη τροχιά και εκεί να αναπτύσσονται και να γίνονται πλήρεις κατοικίες για 12 άτομα. Οι Β330 θα είναι έτοιμοι για εκτόξευση το 2021 και μία ακόμη μεγαλύτερη κατασκευή με το μεγαλοπρεπές όνομα «Ολυμπος» λίγο αργότερα.
Μια άλλη εταιρεία, η NanoRocks, σε συμφωνία με Boeing και Lockheed, τους κατασκευαστές των πυραύλων Atlas-5, θέλει να παίρνει τον Κένταυρο, που ενώνει το δεύτερο τμήμα του πυραύλου με το κομμάτι με το ωφέλιμο φορτίο που θα τεθεί σε τροχιά, έναν τεράστιο κύλινδρο, και έχοντας από πριν προσαρμόσει κατάλληλο ρομποτικό μηχανισμό και κάνοντας τις απαραίτητες εγκοπές, οπές και διευθετώντας χωρίσματα εν πτήσει, να τα μετατρέπει σε συναρμολογούμενα τμήματα ενός διαστημικού σταθμού!
Μια άλλη, επίσης ιδιωτική εταιρεία, η Axiom, ισχυρίζεται ότι μπορεί ένας δικός της διαστημικός σταθμός να κοστίζει μόνον 50 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο, για μια αγορά που υπολογίζουν πως μπορεί να έχει και 1 δισεκατομμύριο δολάρια τζίρο προσφέροντας ξενοδοχειακές υπηρεσίες, εργοστάσια κατασκευής οπτικών ινών από πολύ καθαρό υλικό, εργαστήρια για φαρμακευτικές εταιρείες.
Η Κίνα υπολογίζει να έχει έτοιμο τον δικό της διαστημικό σταθμό το 2020, ενώ οι Ρώσοι είπαν πως και αν ακόμη αποσυρθούν οι Αμερικανοί, εκείνοι θα διατηρήσουν το δικό τους κομμάτι του ISS. Και τώρα, την πρώτη Παρασκευή του Ιουνίου, αναγγέλθηκε από τη NASA πως θα επιτρέψει σε ιδιώτες να πετάξουν μέχρι τον ISS. Οι ιδιωτικές εταιρείες θα της πληρώνουν 35.000 δολάρια για αυτό το δικαίωμα και μετά εκείνες θα χρεώνουν τους ταξιδιώτες όσο θέλουν για τη μεταφορά, για να κοιμηθούν στα (άβολα) κρεβάτια του σταθμού και για τη χρήση τουαλέτας, αέρα, νερού, Διαδικτύου.
Από τα παραπάνω φαίνεται πως θα γίνουν πολλοί γάμοι στο Διάστημα τα επόμενα χρόνια και μεταξύ ανθρώπων και μεταξύ εταιρειών.
Greek NewSpace Society: η ελληνική απόχρωση
To GrΝSS, παράρτημα του NewSpace Society, είναι μια ομάδα νέων επιστημόνων που έχουν στρέψει το βλέμμα αλλά και το μυαλό προς το Διάστημα και συγκεκριμένα προς αυτό που ονομάζεται πλέον Νέα Διαστημική Οικονομία ή NewSpace. Δηλαδή έναν χώρο με απεριόριστες ευκαιρίες για τεχνολογικές εφαρμογές, με θετικό πρόσημο οικονομικά, προτείνοντας και τρόπους επιβίωσης σε ένα, προς το παρόν, κάθε άλλο παρά φιλικό για τον άνθρωπο περιβάλλον. Είναι μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα την Αθήνα, βασικός του σκοπός είναι η έρευνα, η καλλιέργεια της γνώσης και της μάθησης στον τομέα αυτόν, διαθέτει διασυνδέσεις και συνεργασίες τόσο με τοπικούς όσο και με διεθνείς φορείς, με εργαστήρια ιδρυμάτων όπως το Πολυτεχνείο Κρήτης και το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ενώ μέλη του βρίσκονται διασκορπισμένα και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού.
Διαχειρίζεται προγράμματα που έχουν σχέση κυρίως με το να ανοίγουν τον δρόμο σε όποιον θα ήθελε να ασχοληθεί με το Διάστημα. Είτε με τη μορφή «σκληρής» έρευνας είτε και με τη μορφή μιας εμπειρίας που θα φθάνει έως και την εκπαίδευσή του ως αστροναύτη. Αυτή τη στιγμή μάλιστα και έως τις 30 Ιουνίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.spaceedu.net/signup δίδονται πληροφορίες για δηλώσεις συμμετοχής σε ένα τέτοιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα.
Οχι μόνο μηχανικοί των εδώ Πολυτεχνείων είναι ευπρόσδεκτοι στα διάφορα προγράμματα του GrNSS αλλά και άνθρωποι με γνωστικό αντικείμενο τους υπολογιστές, την ψυχολογία, την επιχειρηματικότητα, καλλιτέχνες και σχεδιαστές χώρων επιβίωσης και διαβίωσης, φοιτητές αλλά και νέοι άνθρωποι που κάνουν τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα.
Ηδη έχουν οργανωθεί τρεις διαγωνισμοί του τύπου Hackathon, 48ωρες, χωρίς διακοπή για ξεκούραση, συναντήσεις ομάδων που είχαν να προτείνουν την υλοποίηση καινούργιων ιδεών. Δύο στη Θεσσαλονίκη και μία στον Πειραιά. Στο πρώτο λιμάνι της χώρας μάλιστα η υποδοχή ήταν τόσο θετική και η συμμετοχή του δήμου τόσο αποφασιστική ώστε τον Οκτώβριο θα οργανωθεί οπωσδήποτε άλλο ένα Hackathon εκεί, όπως και σε άλλες πόλεις, για πρώτη φορά. Περισσότερες πληροφορίες για όλα αυτά στη διεύθυνση: http://greek.nss.org/.
Τουαλέτες: το
μεγάλο πρόβλημα
Από τη Γη στη Σελήνη πολλά πράγματα αλλάζουν. Παραξενεύουν όμως πιο πολύ όσα εδώ κάτω γίνονται με πολύ απλό τρόπο και μόλις βρεθεί ο άνθρωπος σε συνθήκες έλλειψης βαρύτητας γίνονται τόσο περίπλοκα που χρειάζεται ειδική εκπαίδευση για να τα βγάλεις πέρα. Ενα από τα πιο απροσδόκητα είναι το τι γίνεται όταν θέλεις να πας τουαλέτα ενώ βρίσκεσαι κάπου… χαμένος στο Διάστημα.
Στους διαστημικούς σταθμούς, στα «λεωφορεία» και σε κάθε είδους διαστημόπλοιο το θέμα έχει κάπως αντιμετωπιστεί. Η τουαλέτα έχει διάμετρο μόλις 4 ίντσες, δηλαδή 10 εκατοστά, και για να κεντράρει σωστά ένας άνδρας ή μια γυναίκα όταν κάθεται υπάρχει ειδική κάμερα στο εσωτερικό της λεκάνης που προβάλλει το τι γίνεται σε μια οθόνη δίπλα ώστε προτού αρχίσεις να έχεις όσο το δυνατόν μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχεις τον στόχο. Φυσικά αυτό που κάνει εδώ κάτω η βαρύτητα, άκοπα και ανέξοδα, στο Διάστημα, όπου απουσιάζει παντελώς, χρειάζεται ισχυρός απορροφητήρας, όπως αυτός στις ηλεκτρικές σκούπες. Στη συνέχεια γίνεται συμπίεση των στερεών αποβλήτων μαζί με τα χαρτιά της τουαλέτας που αποτίθενται σε σακούλα σε ειδικό δοχείο και με απορρόφηση πηγαίνουν και αυτά για συμπίεση και κάποια στιγμή τα πακέτα αφήνονται να φύγουν εκτός και να καούν στην ατμόσφαιρα λόγω τριβής. Τα ούρα όμως ακολουθούν άλλη πορεία, ύστερα από την απαραίτητη αναρρόφηση, και καταλήγουν να μετατραπούν σε πολύ καθαρό, από ό,τι λέγεται, νερό.
Διαγωνισμός για να βρεθούν λύσεις
Μέχρι τώρα για τις εκτός διαστημοπλοίου δραστηριότητες οι αστροναύτες φορούσαν κάτι που έμοιαζε με τις πάνες ακράτειας. Τώρα όμως η παραμονή για εβδομάδες στην άκατο Ωρίων και για ημέρες επάνω στη Σελήνη επέβαλε στη NASA την προκήρυξη παγκόσμιου διαγωνισμού («Space Poop Challenge»). Τι κάνουν η γυναίκα ή ο άνδρας αστροναύτης όταν τους έλθει να πάνε στην τουαλέτα ενώ έχουν ήδη φορέσει τη στολή, που βρίσκεται και υπό πίεση, και δεν πρέπει να τη βγάλουν για πολλές ώρες ή και ημέρες; Διότι, όπως φαίνεται, οι αστροναύτες θα πάνε έως εκεί όχι με καινούργιες ελαστικές, αρκετά πιο λεπτές στολές, αλλά με τις παλιές και ογκώδεις, όπου κυκλοφορεί στο εσωτερικό τους αέρας υπό πίεση. Διότι από τα 19.200 μέτρα (63.000 πόδια) και επάνω η έλλειψη πίεσης θα έκανε τα υγρά του σώματος να βράζουν και να εξατμίζονται. Και το σχίσιμο ή το άνοιγμα της στολής είναι επικίνδυνη ζημιά.
Το πρώτο βραβείο δόθηκε στην ομάδα που πρότεινε ό,τι χρειάζεται να μπαίνει και να βγαίνει εύκολα, από μια ειδική οπή της στολής στην ηβική σύμφυση, δηλαδή στην ένωση των κάτω άκρων. Ετσι οι χρησιμοποιημένες πάνες ασφαλείας δεν θα μένουν για ώρα επάνω στο σώμα. Οι βραβευθέντες ήταν γιατροί που εμπνεύστηκαν την όλη διαδικασία από τις δυνατότητες της σημερινής χειρουργικής επιστήμης, όπως είναι η λαπαροσκόπηση και οι εγχειρήσεις με καθετηριασμό της καρδιάς. Εκεί όπου από ανεπαίσθητες οπές εισχωρεί ο γιατρός πολύ αποτελεσματικά πλέον. Στο δεύτερο βραβείο η πρόταση είναι ένα ισχυρό ρεύμα αέρα από τα επάνω να παρασύρει τα σωματικά απόβλητα προς μια ειδική θήκη στο κάτω και πίσω μέρος της στολής. Στο τρίτο προτάθηκε ένα κοντό «κορμάκι» όπου θα αποθηκεύεται ό,τι δεν χρειάζεται. Από τα αποτελέσματα και τα τρία πρώτα βραβεία οι άνθρωποι της NASA θα προσπαθήσουν να δημιουργήσουν την ιδανική διάταξη. Ολα αυτά θα βοηθήσουν ίσως και ανθρώπους εδώ στη Γη. Επίσης μπορεί να επιβληθούν σε όσους εργάζονται σε κάτι μεγάλες εταιρείες παραγγελιών που χρονομετρούν ακόμα και την όποια ώρα περνούν οι υπάλληλοί τους στην τουαλέτα…

