Διαβεβαιώσεις ότι το Κίεβο καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία, έδωσε με ανάρτηση του ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς ετοιμάζεται να συναντήσει τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στο Μαρ-α-λάγκο στην Φλόριντα. Όπως συμπλήρωσε ωστόσο, ο Ζελένσκι, η επίτευξη της ειρήνης εξαρτάται σε τελική ανάλυση από τους εταίρους της Ουκρανίας.
«Αυτές είναι ίσως οι πιο έτονες διπλωματικά ημέρες του έτους και πολλά μπορούν να επιλυθούν πριν από την Πρωτοχρονιά. Κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας, όμως το αν θα ληφθούν αποφάσεις εξαρτάται από τους εταίρους μας», έγραψε στην εφαρμογή Telegram, πριν από τις συνομιλίες στη Φλόριντα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι σύμμαχοι της Ουκρανίας θα πρέπει να εντείνουν την πίεση προς τη Μόσχα, «ώστε οι Ρώσοι να αισθανθούν τις συνέπειες της δικής τους επιθετικότητας».
Εκατέρωθεν επιθέσεις εν αναμονή της συνάντησης με Τραμπ
Ο Ζελένσκι αναμένεται να συναντηθεί με τον Τραμπ στον τελευταίο γύρο διπλωματικών επαφών στη Φλόριντα περίπου στη 1:00 μ.μ. τοπική ώρα (20:00 ώρα Ελλάδας).
Η συνάντηση, θα πραγματοποιηθεί στην κατοικία του πρώην προέδρου των ΗΠΑ, στο Μαρ-α-Λάγκο και θα είναι η πρώτη δια ζώσης επαφή των δύο ανδρών από τον Οκτώβριο.
Τις ημέρες που προηγήθηκαν των συνομιλιών, η Ρωσία έχει εντείνει τις επιθέσεις της στην ουκρανική πρωτεύουσα, εξαπολύοντας πυραύλους και drones κατά του Κιέβου, σε μια προσπάθεια να αυξήσει την πίεση προς τον Ζελένσκι.
Οι ρωσικές δυνάμεις έπληξαν ενεργειακή εγκατάσταση στην περιφέρεια Πολτάβα, προκαλώντας ζημιές σε τεχνολογικό εξοπλισμό, έγραψε σήμερα το πρωί σε ανάρτησή του στο Telegram ο επικεφαλής της τοπικής διοίκησης, Βολοντίμιρ Κογκούτ, δίνοντας λεπτομέρειες για δύο πρόσφατες ρωσικές επιθέσεις.
Ο ουκρανικός στρατός ανακοίνωσε την Κυριακή ότι έπληξε το διυλιστήριο πετρελαίου της Σίζραν, στη ρωσική περιφέρεια Σαμάρα, σε νυχτερινή επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Σύμφωνα με το Γενικό Επιτελείο στο Κίεβο, το πλήγμα προκάλεσε πυρκαγιά, ενώ οι ζημιές εξακολουθούν να αποτιμώνται.
Από τον Αύγουστο, η Ουκρανία έχει εντείνει τις επιθέσεις της σε ρωσικά διυλιστήρια και σε άλλες κρίσιμες ενεργειακές υποδομές, στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να περιορίσει τα έσοδα της Μόσχας από το πετρέλαιο, που αποτελούν βασική πηγή χρηματοδότησης για την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας, η οποία ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022.
Τι συμβαίνει στην Ζαπορίζια
Η κατάσταση στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, που βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο, είναι σταθερή και η ηλεκτροδότηση εξασφαλίζεται μέσω μίας γραμμής υψηλής τάσης, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA, επικαλούμενο εκπρόσωπο του σταθμού.
Ομάδα της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) παρακολουθεί τις εργασίες επισκευής στην περιοχή γύρω από τον σταθμό, μετά την έναρξη τοπικής εκεχειρίας που επιτεύχθηκε με τη διαμεσολάβηση της υπηρεσίας. Οι εργασίες εκτιμάται ότι θα διαρκέσουν αρκετές ημέρες.
Τα μηνύματα της Μόσχας
Η Μόσχα επιμένει επανειλημμένα ότι η Ουκρανία πρέπει να παραχωρήσει ολόκληρο το Ντονμπάς, ακόμη και περιοχές που παραμένουν υπό τον έλεγχο του Κιέβου, ενώ Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν εκφράσει αντιρρήσεις και για άλλα σημεία της τελευταίας πρότασης. Αυτό ενισχύει τις αμφιβολίες για το κατά πόσο ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θα αποδεχθεί οποιοδήποτε αποτέλεσμα προκύψει από τις συνομιλίες της Κυριακής.
Ο Πούτιν δήλωσε το Σάββατο ότι η Ρωσία θα συνεχίσει τον πόλεμο εάν το Κίεβο δεν επιδιώξει μια ταχεία ειρήνη. Τις τελευταίες εβδομάδες και μήνες, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν σημειώσει σταθερή προέλαση στο πεδίο της μάχης, ανακοινώνοντας την Κυριακή την κατάληψη ακόμη περισσότερων οικισμών.
Η θέση του Ζελένσκι
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε στο Axios την Παρασκευή ότι εξακολουθεί να ελπίζει πως θα «αμβλυνθεί» αμερικανική πρόταση που προβλέπει πλήρη αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς. Σε διαφορετική περίπτωση, όπως είπε, ολόκληρο το σχέδιο των 20 σημείων —αποτέλεσμα εβδομάδων διαπραγματεύσεων— θα πρέπει να τεθεί σε δημοψήφισμα.
Σύμφωνα με το Axios, Αμερικανοί αξιωματούχοι θεωρούν τη διάθεση του Ζελένσκι να προχωρήσει σε δημοψήφισμα ως ένα σημαντικό βήμα προόδου και ένδειξη ότι δεν αποκλείει πλέον εδαφικές παραχωρήσεις. Ωστόσο, ο ίδιος έχει ξεκαθαρίσει ότι η Ρωσία θα πρέπει πρώτα να συμφωνήσει σε εκεχειρία 60 ημερών, ώστε η Ουκρανία να μπορέσει να προετοιμάσει και να διεξαγάγει την ψηφοφορία.
Πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει πάντως ότι και οι Ουκρανοί ψηφοφόροι ενδέχεται να απορρίψουν το σχέδιο.
Αγκάθια γύρω από το εδαφικό ζήτημα
Το Κίεβο και η Ουάσινγκτον έχουν συμφωνήσει σε πολλά σημεία και ο Ζελένσκι δήλωσε την Παρασκευή ότι το σχέδιο των 20 σημείων έχει ολοκληρωθεί κατά 90%. Ωστόσο, παραμένει άλυτο το ζήτημα του ποια εδάφη —αν υπάρξουν— θα παραχωρηθούν στη Ρωσία.
Η Μόσχα απαιτεί την πλήρη απόκτηση του Ντονμπάς, ενώ το Κίεβο επιθυμεί «πάγωμα» της κατάστασης στις σημερινές γραμμές του μετώπου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αναζητώντας συμβιβασμό, έχουν προτείνει τη δημιουργία ελεύθερης οικονομικής ζώνης εάν η Ουκρανία αποχωρήσει από την περιοχή, αν και παραμένει ασαφές πώς θα λειτουργούσε κάτι τέτοιο στην πράξη.
Ο Ζελένσκι, του οποίου οι προηγούμενες συναντήσεις με τον Τραμπ δεν ήταν πάντοτε ομαλές, ανησυχεί —μαζί με τους Ευρωπαίους συμμάχους του— ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να «ξεπουλήσει» την Ουκρανία, αφήνοντας στις ευρωπαϊκές χώρες το βάρος της στήριξης μιας κατεστραμμένης χώρας. Οι ανησυχίες αυτές εντείνονται καθώς οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν μέσα στο 2025 από 12 έως 17 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους ημερησίως.
Η Ρωσία ελέγχει πλήρως την Κριμαία, την οποία προσάρτησε το 2014, και από την έναρξη της εισβολής πριν από σχεδόν τέσσερα χρόνια έχει καταλάβει περίπου το 12% της ουκρανικής επικράτειας. Σύμφωνα με ρωσικές εκτιμήσεις, αυτό περιλαμβάνει περίπου το 90% του Ντονμπάς, το 75% των περιοχών Ζαπορίζια και Χερσώνας, καθώς και τμήματα των περιφερειών Χαρκόβου, Σούμι, Μικολάιβ και Ντνιπροπετρόφσκ.
Στις 19 Δεκεμβρίου, ο Πούτιν δήλωσε ότι μια ειρηνευτική συμφωνία θα πρέπει να βασιστεί στους όρους που είχε θέσει το 2024: πλήρη αποχώρηση της Ουκρανίας από το Ντονμπάς, τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, καθώς και επίσημη εγκατάλειψη της επιδίωξης ένταξης στο ΝΑΤΟ.
Ουκρανοί αξιωματούχοι και Ευρωπαίοι ηγέτες θεωρούν τον πόλεμο μια ιμπεριαλιστικού τύπου αρπαγή εδαφών από τη Μόσχα και προειδοποιούν ότι, εάν η Ρωσία επιτύχει τους στόχους της στην Ουκρανία, θα μπορούσε μελλοντικά να στραφεί και κατά χωρών του ΝΑΤΟ.
