Πού και πώς ταξίδεψε ο κόσμος το 2025: τάσεις και νέοι προορισμοί

Μία ακόμη επιτυχημένη χρονιά για τον παγκόσμιο τουρισμό αποδείχθηκε ότι ήταν το 2025 καθώς, σύμφωνα με το World Tourism Barometer, οι αφίξεις από τον Ιανουάριο έως και τον Σεπτέμβριο, αυξήθηκαν 5% σε σχέση με το επίσης επιτυχημένο 2024 που κατάφερε να αγγίξει τα προ-πανδημίας νούμερα. 

Φέτος, είχαμε άνοδο 3% από το 2019 με περισσότερους από 1,1 δισεκατομμύρια ταξιδιώτες, δηλαδή περίπου 50 εκατομμύρια περισσότερους από πέρυσι, με την Αφρική και την Ευρώπη να ξεχωρίζουν.

Η Αφρική σημείωσε τη μεγαλύτερη άνοδο διεθνώς με αύξηση 10%, ενώ η Ευρώπη, η μεγαλύτερη τουριστική περιφέρεια, ακολούθησε με 625 εκατομμύρια ταξιδιώτες, αύξηση 4% έναντι του 2024.  

Όσο για την Ελλάδα, έως τον Αύγουστο του 2025 είχε υποδεχθεί σχεδόν 26 εκατομμύρια επισκέπτες, μια αύξηση 4,1% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2024.

Τα νούμερα αυτά έχουν τη σημασία τους και αποτυπώνουν τη δυναμική του διεθνούς τουρισμού, αδυνατούν ωστόσο να αναδείξουν τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά. 

Πού κατευθύνονται οι ταξιδιώτες; Με ποια κριτήρια οργανώνουν τις διακοπές τους; Τι επιδιώκουν όταν ταξιδεύουν και πως το κατορθώνουν; Ποιες είναι οι λεγόμενες «τάσεις» στον τουρισμό με λίγα λόγια.

Τα στοιχεία που προέκυψαν από έρευνες, ψηφιακή συμπεριφορά και προκρατήσεις δείχνουν πως το 2025 οι επιλογές του κοινού διαμορφώθηκαν από μια επιθυμία για «αληθινές» εμπειρίες, αυτοβελτίωση και ταξίδια με ουσία.

Σημαντικό ρόλο έπαιξαν επίσης η κλιματική αλλαγή, ο υπερτουρισμός, ακόμη και οι πλατφόρμες streaming. Ας δούμε πώς και ποιες ήταν οι πιο δημοφιλείς τάσεις στον τουρισμό για το 2025. 

«Coolcation»: διακοπές σε κρύους προορισμούς

Όσοι από εμάς έχουμε νιώσει εξάντληση από τον καύσωνα τους καλοκαιρινούς μήνες και έχουμε βαρεθεί τις υψηλές θερμοκρασίες που δεν υποχωρούν ακόμη και στην καρδιά του χειμώνα, ίσως να συμμεριζόμαστε την κυρίαρχη τάση της χρονιάς που αποχαιρετούμε. 

Άμστερνταμ μέσα στον Ιούλιο, Νορβηγία και Σουηδία για δροσερά τετραήμερα, Λονδίνο καθόλη την διάρκεια του χρόνου χωρίς να υπολογίζουμε τον καιρό και άλλα τέτοια πρωτάκουστα για τους Έλληνες. Παλιότερα θα μας φαινόταν αδιανόητο να προτιμήσουμε κάτι άλλο από το ελληνικό καλοκαίρι, ενώ δεν θα τολμούσαμε να κινηθούμε προς τον Βορρά από τον Δεκέμβριο έως τον Μάρτιο. Φάινεται ότι το ίδιο νιώθουν και οι κάτοικοι των υπόλοιπων χωρών του κόσμου.

Η άνοδος των coolcations παγκοσμίως συνδέεται με τα ακραία καιρικά φαινόμενα που επηρεάζουν τα παραδοσιακά θερινά θέρετρα, κυρίως εκείνα της Μεσογείου. 

Σύμφωνα με τον Globetrender, το καλοκαίρι του 2025 θεωρείται «καμπή για τον ευρωπαϊκό τουρισμό» καθώς κάθε περιοχή της Γηραιάς Ηπείρου επηρεάζεται από τη μεταβολή του κλίματος.

Ανάμεσα στις πιο δημοφιλείς χώρες αυτού του είδους τουρισμού ήταν η Ισλανδία, η οποία κατέκτησε την κορυφή των προτιμήσεων, η Νορβηγία, που σημείωσε άνοδο αναζητήσεων χάρη στο βόρειο σέλας, ενώ η Σλοβενία επωφελήθηκε από το μεγάλο ενδιαφέρον του κόσμου για μέρη με υψηλό υψόμετρο, καθαρό περιβάλλον και λίμνες.

Πόλεις όπως Μπέργκεν, Λουλέο, Ρέικιαβικ και περιοχές όπως τα Τάτρα ή τα υψίπεδα της Σκωτίας βλέπουν άνοδο σε αφίξεις που ξεπερνά κάθε προηγούμενο.

Όσο για τους μεσογειακούς προορισμούς, οι προβλέψεις κάνουν λόγο για πιθανή μετατόπιση της τουριστικής περιόδου σε μήνες με ηπιότερα καιρικά φαινόμενα όπως είναι ο Μάιος, ο Ιούνιος, ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος. 

«Νoctourism»: νυχτερινός τουρισμός 

Στενά συνδεδεμένος με το coolcation είναι ο νυχτερινός τουρισμός, το λεγόμενο noctourism, καθώς  σε μεγάλο βαθμό η θερμοκρασία είναι η κινητήριος δύναμη και η αφορμή για την συγκεκριμένη επιλογή. Μόνο που εδώ υπεισέρχεται και ένας επιπλέον παράγοντας, η νύχτα. 

Πρόκειται για μία τάση που ξεκίνησε από τον διακαή πόθο των ταξιδιωτών να δουν το Βόρειο Σέλας (παρόλο που τελικά τις περισσότερες φορές δεν είναι ορατός). Για αυτό και οι ειδικοί της βιομηχανίας του τουρισμού χαρακτηρίζουν το 2025 ως την χρονιά της Ισλανδίας. Η, για πολλά χρόνια εξαιρετικά μη δημοφιλής στους τουρίστες χώρα, συγκέντρωσε φέτος πρωτοφανές ενδιαφέρον, για τις χαμηλές της θερμοκρασίες, αλλά και για τις διαδρομές που προσφέρει μέσα στο σκοτάδι. 

Το ίδιο συνέβη και με τη Νορβηγία, όπου περιοχές όπως η Τρόμσο βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις χάρη στη δυνατότητα παρακολούθησης φαινομένων που σχετίζονται με την ηλιακή δραστηριότητα της χρονιάς.

Και σε άλλες χώρες όμως του κόσμου υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για δραστηριότητες μετά την δύση του ηλίου, όπως νυχτερινές ξεναγήσεις σε μουσεία, θρησκευτικούς χώρους και ιστορικά μνημεία. Πολλοί επιλέγουν να επισκεφθούν εμβληματικά τοπόσημα λίγο πριν κλείσουν οι πόρτες τους στο κοινό.

Εκτός από την αποφυγή των υψηλών θερμοκρασιών, οι τεράστιες ουρές που σχηματίζονται απ’ έξω από όλα τα μνημεία στην διάρκεια της ημέρας είναι ένας ακόμη παράγοντας που οδηγεί την επιλογή της νύχτας. 

Ένας άλλος είναι η περιπέτεια. Άνθρωποι που αποζητούν τις έντονες συγκινήσεις, δεν θα διστάσουν, σε περιοχές όπως η Κόστα Ρίκα, να κάνουν έναν βραδινό περίπατο μέσα σε ζούγκλες για να δουν από κοντά τα νυκτόβια ζώα. 

Στην Ασία δημοφιλείς είναι οι ξεναγήσεις με μηχανάκι μέσα στις πόλεις όπου οι επισκέπτες δοκιμάζουν την τοπική κουζίνα και διασκεδάζουν με τη μουσική. 

Στην Αυστραλία από την άλλη, πολλοί επιλέγουν να ζήσουν την εμπειρία μιας νυχτερινής κατάδυσης σε σημεία με μοναδικό θαλάσσιο κόσμο. Εμπειρίες που είναι εντελώς διαφορετικές την ημέρα. 

Detour destinations: εναλλακτικοί προορισμοί, 

Ρίγα για όσους θέλουν να ζήσουν μια πόλη σαν την Πράγα χωρίς όμως τις ορδές τουριστών και σε χαμηλότερες τιμές. Ρενς ως εναλλακτική του Παρισιού. Μπρέσια αντί για Μιλάνο, Άμπου Ντάμπι αντί για Ντουμπάι και Τζιρόνα στη θέση της Βαρκελώνης. 

Οι εναλλακτικοί προορισμοί που μοιάζουν και βρίσκονται δίπλα σε κάποιους άλλους, κορεσμένους από τον υπερτουρισμό, αποτελούν μια ακόμη σημαντική τάση για το 2025, την οποία ταξιδιωτικές εταιρείες αποκαλούν detour destinations.

Η λογική είναι απλή για την ορολογία. Αντί να ακολουθήσει κανείς την ευθεία γραμμή από το σημείο Α στο σημείο Β, προτιμά μια μικρή παράκαμψη.  Μία επίσκεψη σε μια περιοχή που μέχρι πρότινος είχε ξεφύγει της μανίας τους μαζικού τουρισμού. 

Η Ρενς, για παράδειγμα, προσφέρει πρόσβαση στη Γαλλική Καμπανία σε απόσταση μόλις 45 λεπτών από το Παρίσι. Η Μπρέσια, λίγα χιλιόμετρα ανατολικά του Μιλάνου, συνδυάζει ιστορικό κέντρο, τέχνη και χαμηλότερο κόστος διαμονής. Η Τζιρόνα, στη βορειοανατολική Ισπανία, επιτρέπει στους επισκέπτες να φτάσουν στη Βαρκελώνη σε λιγότερο από μία ώρα, προσφέροντας όμως ηρεμία και σταθερά καλύτερη ποιότητα ζωής μέσα στην ημέρα.

Στον υπόλοιπο κόσμο ισχύουν πάνω κάτω τα ίδια. Φουκουόκα ως εναλλακτική για το Τόκιο και Σάντα Μπάρμπαρα αντί για Λος Άντζελες. 

Οι εικόνες από κορεσμένα ιστορικά κέντρα, λιμάνια που δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν κρουαζιερόπλοια και ουρές σε μουσεία οδήγησαν χιλιάδες επισκέπτες να αναζητήσουν εναλλακτικές.  Χώρες όπως το Ουζμπεκιστάν εμφανίστηκαν ξαφνικά στις κορυφαίες επιλογές, ενώ νησιά της Ανατολικής Αφρικής συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον όσων θέλουν διακοπές μακριά από πολυκοσμία.

Πολλοί από όσους επιλέγουν detour διαδρομές εκμεταλλεύονται την ευκολία των σιδηροδρομικών δικτύων της Ευρώπης και αποφασίζουν, συχνά την τελευταία στιγμή, να προσθέσουν μια στάση στο πρόγραμμα.

Στην Ασία, η νέα γραμμή υψηλής ταχύτητας στο Λάος δημιούργησε μια εντελώς νέα κατηγορία ταξιδιών για όσους επισκέπτονται την Ταϊλάνδη και θέλουν να συνδυάσουν ένα δημοφιλές κέντρο όπως το Τσιάνγκ Μάι με πόλεις όπως το Λουάνγκ Πραμπάνγκ.

«Rail travel»: ταξίδια με τρένο 

Και κάπως έτσι φτάνουμε και στα ταξίδια με τρένο. Μια τάση που ενισχύθηκε σταδιακά τα τελευταία χρόνια και μέσα στο 2025 έγινε τάση.

 Το τρένο λειτουργεί πια ως εμπειρία από μόνη της καθώς είναι ο ορισμός της φράσης «σημασία έχει το ταξίδι και όχι ο προορισμός». Πανέμορφα τοπία, μικρά χωριά που αλλιώς δεν θα αντίκριζαν πει περισσότεροι, άνεση και ρυθμός. Ελβετία, Ιταλία, Γαλλία, Ιρλανδία και Βρετανία πρωταγωνιστούν και ειδικά οι γραμμές που διασχίζουν τις Άλπεις με τη μοναδική χιονισμένη φύση. 

Αυτή η τάση φαίνεται και από το γεγονός ότι μέσα στο 2025 δημιουργήθηκαν αρκετές ολοκαίνουργιες διαδρομές με τρένο σε όλον τον κόσμο.  

Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, έχουμε την επιστροφή της γραμμής που συνδέει τη Νέα Ορλεάνη με το Μόμπιλ της Αλαμπάμα, μετά από 20 χρόνια απουσίας. 

Ανάμεσα στις πιο εντυπωσιακές νέες εμπειρίες περιλαμβάνεται το Britannic Explorer της Belmond, το οποίο από το Λονδίνο πάει προς Κορνουάλη και Ουαλία. Οι διαδρομές περιλαμβάνουν μικρές εκπλήξεις, όπως ιδιωτική βραδιά σε παραδοσιακή pub των Cotswolds ή γευσιγνωσία κρασιού με θέα το St Michaels Mount. 

Ακόμη πιο φιλόδοξο είναι το Dream of the Desert στη Σαουδική Αραβία με 41 καμπίνες και διαδρομή περίπου 800 μιλίων που ξεκινά από το Ριάντ και φτάνει κοντά στα σύνορα με την Ιορδανία. Το τρένο περνά από ερήμους, ορεινές ζώνες και από το King Salman Bin Abdulaziz Royal Natural Reserve. 

Στην Ιταλία, τα δρομολόγια του Orient Express La Dolce Vita περιλαμβάνουν στάσεις σε Βενετία, Πορτοφίνο, Τοσκάνη και Σικελία. Κατά τη διάρκεια της νύχτας το τρένο γίνεται πιο διασκεδαστικό με κοκτέιλ, μουσική και μενού που έχει σχεδιαστεί από σεφ με τρία αστέρια Michelin.

Το Νοέμβριο έκανε το ντεμπόυτο του το The Blue Jasmine, ένα πολυτελές τρένο που συνδέει την Μπανγκόκ με το Τσιάνγκ Μάι, μέσα από διαδρομή 9 ημερών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει στάσεις σε 5 περιφέρειες, οι οποίες συνδυάζονται με ξεχωριστές εμπειρίες, όπως γεύμα δίπλα σε λίμνη με νούφαρα, ξενάγηση σε αρχαιολογικό χώρο, εργαστήριο κεραμικής και γνωριμία με τεχνίτες χρυσού, κ.ά.

Την ίδια στιγμή, ο Καναδάς προετοιμάζει νέα διαδρομή του Rocky Mountaineer στις επαρχίες Αλμπέρτα και Βρετανική Κολομβία, η οποία θα λειτουργήσει μέσα στο επόμενο έτος. Τέλος, σχεδιάζεται τρένο με αποκλειστικά ιδιωτικά δωμάτια που θα συνδέει περίπου 100 ευρωπαϊκές πόλεις το 2027. Στην Αφρική, εξετάζεται δημιουργία σιδηροδρομικής γραμμής υψηλής ταχύτητας στη Νιγηρία, με κόστος που υπολογίζεται στα 60 δισεκατομμύρια δολάρια, έργο που θα μειώσει θεαματικά τους χρόνους διαδρομής σε Λάγος, Αμπούτζα, Κάνο και Πορτ Χάρκορτ.

Γυναίκες μόνες, ταξιδεύουν

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Guardian, παρατηρείται σταθερή άνοδος στα solo ταξίδια, ιδιαίτερα ανάμεσα σε γυναίκες που αναζητούν χώρο και χρόνο μακριά από την καθημερινότητα. Το ιδιαίτερο στην περίπτωση τους είναι ότι οι συγκεκριμένες γυναίκες δεν είναι singles. Αντίθετα, διαθέτουν οικογένεις και απαιτητικές εργασίες και γι’ αυτό  επιλέγουν να ζήσουν λίγες μέρες μακρυά από τις ευθύνες.

Βρετανικές εταιρείες τουρισμού αναφέρουν ότι το μεγαλύτερο μέρος των κρατήσεων για solo ταξίδια προέρχεται από γυναίκες άνω των 45. Πολλές δηλώνουν ότι πέρασαν χρόνια οργανώνοντας τις ανάγκες άλλων και πως τώρα θέλουν ο προορισμός και το πρόγραμμα να καθορίζεται αποκλειστικά από τις προσωπικές τους επιθυμίες και ανάγκες. 

Η Jules Verne καταγράφει για το 2025 το ποσοστό των solo ταξιδιωτών στο 46% των συνολικών κρατήσεων, ενώ περίπου 70% όσων επιλέγουν να ταξιδέψουν με αυτόν τον τρόπο είναι γυναίκες. Αντίστοιχα στοιχεία παρουσιάζουν οι Explore Worldwide και Intrepid Travel, με άνοδο που ξεπερνά το 20% σε διάστημα δύο ετών. 

Οι εταιρείες σημειώνουν ότι το κοινό αυτό επιλέγει χώρες όπως Μαρόκο, Ινδία και Περού, αλλά και ευρωπαϊκά μέρη που συνδυάζουν περπάτημα και ποδηλασία. Η πλειονότητα επιλέγει ταξίδια μικρών ομάδων, ώστε να υπάρχει στήριξη και ταυτόχρονα περιθώριο προσωπικής αναζήτησης. Ο Σεπτέμβριος και ο Οκτώβριος αποτελούν τους πιο δημοφιλείς μήνες μέσα στο έτος για τέτοιου είδους ταξίδια.

Set jetting: από το White Lotus στον κόσμο του Τζέιμς Μποντ

Θυμάστε το jet-setting; Τώρα έχει αντικατασταθεί με το set jetting, μία τάση που καθόρισε το 2025. Πρόκειται για το φαινόμενο όπου οι ταξιδιώτες επιλέγουν προορισμούς επηρεασμένοι από σειρές και ταινίες που αγάπησαν.

Η επιτυχία του White Lotus ήταν που ξεκίνησε το trend, καθώς οι εικόνες που προβάλλονταν από το πολυτελές resort σε Μάουι και Σικελία εκτόξευσαν τον αριθμό των κρατήσεων.  Σύμφωνα με στελέχη της εταιρείας, η ζήτηση πολλαπλασιάστηκε μέσα σε λίγους μήνες, ενώ ενδιαφέρον συγκέντρωσε και το Κο Σαμούι στην Ταϊλάνδη, όπου διαδραματίστηκε ο νεότερος κύκλος της σειράς.

Ο όρος set-jetting έγινε ευρέως γνωστός μετά το 2007, αν και η πρακτική έχει ρίζες σε παλαιότερες δεκαετίες. Μετά την κυκλοφορία του The Sound of Music το 1965, η Αυστρία είδε κύμα επισκεπτών στο Σάλτσμπουργκ και στους κήπους Μιραμπέλ. 

Το Blue Hawaii του Έλβις Πρίσλεϊ έφερε παρόμοια άνοδο στη Χαβάη τη δεκαετία του 1960, ενώ στις αρχές των 2000 η τάση απέκτησε παγκόσμια διάσταση. 

Η Νέα Ζηλανδία έγινε τόπος προσκυνήματος μετά τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών, το Game of Thrones έστρεψε το βλέμμα εκατομμυρίων στη Δρογκα, στο Ρέικιαβικ και στο Ντουμπρόβνικ. Σήμερα, εταιρείες όπως η Black Tomato φτιάχνουν ολόκληρα ταξιδιωτικά πακέτα με βάση δημοφιλείς παραγωγές. 

Από διαδρομές που θυμίζουν Yellowstone με ιππασία έως εμπειρίες που παραπέμπουν στον κόσμο του Τζέιμς Μποντ, με εκπαίδευση από συντονιστές κασκαντέρ και πρόσβαση σε εργαστήρια της Aston Martin. 

Τα ποσά που επενδύουν οι ταξιδιώτες είναι πολύ υψηλά, με τον μέσο κόστος να κυμαίνεται μεταξύ 10 και 20 χιλιάδων δολαρίων για διακοπές 10 ημερών.

Ψυχολόγοι που μελετούν το φαινόμενο μιλούν για βαθιά σύνδεση των επισκεπτών με χαρακτήρες και τόπους μέσα από το online streaming και το binge watching που δημιουργεί οικειότητα με σκηνικά, τα οποία ανήκουν στη μυθοπλασία.

Μια ματιά στο 2026 – οι κορυφαίοι προορισμοί ανάμεσά τους και ένας ελληνικός

Πριν ακόμη αφήσουμε για τα καλά πίσω μας το 2025, οι μεγάλες ταξιδιωτικές εταιρείες και τα ΜΜΕ δίνουν τις προβλέψεις τους για τις ταξιδιωτικές τάσεις, αλλά και τους προορισμούς της επόμενης χρονιάς. Ας ρίξουμε μια ματιά στους δεύτερους για να ταξιδέψουμε νοερά σε αυτούς ή, για τους πιο τυχερούς, να οργανώσουμε το επόμενο ταξίδι. 

Σύμφωνα με το CNN Traveller, οι προορισμοί του 2026, μεταξύ άλλων, θα είναι οι Τανζανία, Μπαρμπέιντος, Βρυξέλλες, Παναμάς, Γιούτα, Μαρόκο, Γκαμπόν, Σλοβενία, Γκουανταλαχάρα στο Μεξικό, Χονγκ Κονγκ, Ναοσίμα της Ιαπωνίας, Βόρεια Ναμίμπια, αλλά και η Πελοππονησσος!

Πηγές: New York Times, UN tourism, BBC, Conde Nast, CNBC, Forbes, CNN traveller, Time Out, The Guardian

Το Year in Review, η ετήσια ανασκόπηση του ΒΗΜΑΤΟΣ, ανανεώνεται με νέα άρθρα διαρκώς για τις εξελίξεις που σημάδεψαν το 2025 στην Ελλάδα και τον κόσμο.