Στην καρδιά των Κυκλάδων, είναι στο πλάνο μια επένδυση που διαφοροποιείται από τις συμβατικές αναπτύξεις τουριστικής υποδομής. Ο Όμιλος Calilo, μέσω της εταιρείας 105 Α.Ε., υλοποιεί ένα στρατηγικό έργο στη θέση «Κουμπάρα – Διακοφτό – Φάρος» στην Ιο, το οποίο ακολουθεί ένα μοντέλο ανάπτυξης με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, σε αρμονία με το φυσικό τοπίο και την τοπική κοινότητα. Ο Όμιλος Calilo φαίνεται να επιλέγει μια προσέγγιση που ενσωματώνει τις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης, διαφοροποιώντας την επένδυσή του από τις πρόσφατες αμφιλεγόμενες εξελίξεις στις Κυκλάδες.
Το έργο βρίσκεται στη φάση της δημόσιας διαβούλευσης, ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι ο Όμιλος επέλεξε να περιορίσει τη δόμηση σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τα επιτρεπόμενα όρια, αναδεικνύοντας ένα πρότυπο υπεύθυνης τουριστικής ανάπτυξης.
Η παραπάνω επιλογή αυτή δεν προέκυψε ως απάντηση σε θεσμικές απαιτήσεις ή κοινωνικές πιέσεις, αλλά ως συνειδητή επιλογή του Άγγελου Μιχαλόπουλου, πολύ πριν οι αρχές αειφορίας γίνουν κεντρικό θέμα στον αναπτυξιακό σχεδιασμό. Η λογική που διέπει το εγχείρημα είναι σαφής: η ανάπτυξη δεν πρέπει να καταστρέφει ή να ταράσσει το τοπίο, αλλά να εντάσσεται σε αυτό με τρόπο που να διασφαλίζει τη μακροχρόνια διατήρηση και ανάπτυξή του.
Στρατηγικοί Πυλώνες Ανάπτυξης: Περιβάλλον, Οικονομία και Κοινωνία
Στο πλαίσιο αυτής της προσέγγισης, η επένδυση έχει οργανωθεί πάνω σε τρεις στρατηγικούς άξονες. Ο πρώτος αφορά τη δέσμευση σε έναν πολύ χαμηλό συντελεστή δόμησης, όπου ενώ η νομοθεσία επιτρέπει την εκμετάλλευση του 0,2% της συνολικής έκτασης για δομήσιμες επιφάνειες, ο Όμιλος αποφάσισε να περιορίσει αυτό το ποσοστό στο μόλις 0,05%, αφήνοντας έτσι ανέπαφα μεγάλα τμήματα της γης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, η επένδυση αυτή όχι μόνο να προστατεύει το φυσικό τοπίο της Ίου, αλλά και να εξασφαλίζει ένα υψηλής ποιότητας τουριστικό προϊόν, μακριά από μαζικές και επιθετικές επεκτάσεις που αλλοιώνουν, όπως όλοι γνωρίζουμε, τη φυσιογνωμία των νησιών μας.
Ο δεύτερος άξονας της επένδυσης αφορά την πολιτική αυτοσυγκράτησης, επιτρέποντας μόνο τις απολύτως απαραίτητες κατασκευές και διατηρώντας ανέπαφο το μεγαλύτερο μέρος της γης. Αυτός ο αυτοπεριορισμός στη χρήση της γης, έχει ως φιλοσοφία την ήπια παρέμβαση που εκδηλώνεται μέσα από μια αυστηρή πολιτική διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος, η οποία περιλαμβάνει την κατοχύρωση προστατευόμενων ζωνών σε ποσοστό που φτάνει το 80% της συνολικής έκτασης.
Ο τρίτος άξονας αφορά στην πρόταση για θεσμοθέτηση 30.000 στρεμμάτων ως περιοχές προστασίας, όπου απαγορεύεται οποιαδήποτε νέα δόμηση. Έτσι, διασφαλίζεται και νομικά η ακεραιότητα του φυσικού τοπίου, αποτρέποντας τις υπερβολικές παρεμβάσεις, με σκοπό ακριβώς τη διατήρηση του τοπίου ανέπαφου για τις μελλοντικές γενιές.
Οργάνωση της Γης σε Δύο Ζώνες: Ανάπτυξη & Προστασία
Στη βάση πάντα αυτής της στρατηγικής, η συνολική έκταση του έργου χωρίζεται σε δύο ζώνες. Η Ζώνη Α (Ανάπτυξης) περιλαμβάνει τις τουριστικές εγκαταστάσεις χαμηλού συντελεστή δόμησης (τουριστικό κατάλυμα και ένα πεντάστερο ξενοδοχείο), τα οποία θα κατασκευαστούν με τρόπο που να εναρμονίζεται πλήρως με την τοπική αισθητική και τη φυσική μορφολογία του νησιού. Η ζώνη αυτή των 273.051,14 τ.μ., αποτελεί το 48% του ακινήτου.
Η Ζώνη Β (Προστασίας), που αφορά σε 292.786,44 τ.μ, αποτελεί το 52% του ακινήτου, προτείνεται ως «ζώνη προστασίας», στην οποία οι ανθρώπινες επεμβάσεις θα είναι ελάχιστες, περιοριζόμενες σε μονοπάτια, παρατηρητήρια και υποδομές χαμηλής κλίμακας που ενισχύουν την εμπειρία του επισκέπτη, χωρίς να αλλοιώνουν το περιβάλλον. Υπάρχει μάλιστα πρόβλεψη για 15 χιλιάδες τ.μ. πράσινων χώρων, που θα υποστηρίζονται από ανακυκλωμένα λύματα.
Μείωση της αρχικής δόμησης για ένα ακόμα πιο βιώσιμο μοντέλο
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός της τροποποίησης της αρχικής οικοδομικής δυνατότητας του έργου. Παρά την έγκριση το 2020 για μεγαλύτερη δόμηση (απόφαση Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων, ΔΕΣΕ 49/15.07.2020), η 105 Α.Ε προχώρησε από μόνη της σε μείωση της επιτρεπόμενης δόμησης κατά 42,64%, ενώ ταυτόχρονα μείωσε τον προβλεπόμενο αριθμό εξυπηρετούμενων επισκεπτών κατά 58,59%. Αυτή η στρατηγική κίνηση δηλώνει την πρόθεση της εταιρείας σε μια ανάπτυξη που δεν βασίζεται στην υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, αλλά σε μια μακροπρόθεσμα βιώσιμη τουριστική πρόταση που θα απολαμβάνουν όλοι, τοπική κοινωνία και επισκέπτες.
Στο επίκεντρο της επένδυσης βρίσκεται επίσης η προστασία των φυσικών πόρων, με τη διατήρηση του φυσικού ανάγλυφου του νησιού, την προστασία της τοπικής βιοποικιλότητας καθώς και την αποτροπή της υπερδόμησης. Παράλληλα, μεγάλη σημασία έχει δοθεί και στην αρχιτεκτονική των εγκαταστάσεων, που έχει σχεδιαστεί με τρόπο ώστε να αποφεύγεται η δημιουργία ογκωδών κτισμάτων που θα αλλοίωναν τη φυσική εικόνα του τοπίου, διατηρώντας πάντα την αυθεντικότητα της κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής.
Μακροπρόθεσμος σχεδιασμός με στόχο την ενίσχυση του ποιοτικού τουρισμού
Ένας από τους βασικούς στόχους αυτής της επένδυσης του Ομίλου Calilo, είναι η ενίσχυση του ποιοτικού τουρισμού. Αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη αυτή δεν επικεντρώνεται σε ένα μοντέλο μαζικού τουρισμού, αλλά αντιθέτως στη δημιουργία εναλλακτικών μορφών τουριστικής δραστηριότητας, όπως ο πεζοπορικός, ο γαστρονομικός και φυσικά ο πολιτιστικός τουρισμός. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και τη δημιουργία μόνιμων και ποιοτικών θέσεων εργασίας, διασφαλίζοντας ότι τα οφέλη της επένδυσης θα διαχυθούν σε ευρύτερο χρονικό ορίζοντα, έχοντας ως άμεσο αποδέκτη και την τοπική κοινωνία.
Παράλληλα, αυτό το έργο δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συνεργασία με την τοπική κοινότητα, στηρίζοντας τοπικές δράσεις και πολιτιστικές πρωτοβουλίες. Η εν εξελίξει δημόσια διαβούλευση αποδεικνύει τη δέσμευση του Ομίλου στην ανοιχτή επικοινωνία με τους κατοίκους, δίνοντάς τους την ευκαιρία να συμμετέχουν ουσιαστικά στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Επιπλέον, η επένδυση συμμορφώνεται πλήρως με το θεσμικό πλαίσιο ΕΣΧΑΣΕ (Χωρική ανάπτυξη στρατηγικών επενδύσεων), γεγονός που εξασφαλίζει τη νομική σταθερότητα και τη διαφάνεια στην ανάπτυξη.
Εν κατακλείδι, το νέο επενδυτικό πλάνο του Ομίλου Calilo στην Ίο δείχνει πολλά υποσχόμενο και αναμένουμε με ενδιαφέρον την εξέλιξη αυτού του project. Αυτή η στρατηγική επένδυση θα μπορούσε να αποτελέσει ένα υπόδειγμα ολοκληρωμένου σχεδιασμού, που αποδεικνύει πως οι μεγάλες τουριστικές αναπτύξεις μπορούν να λειτουργούν ως πρότυπα αειφορίας και υπεύθυνης επιχειρηματικότητας. Σε μια εποχή που, όπως μας θυμίζει τακτικά η επικαιρότητα, η ανεξέλεγκτη τουριστική εκμετάλλευση απειλεί τις Κυκλάδες, ένας τέτοιος σχεδιασμός αποδεικνύει ότι υπάρχει και ένας άλλος δρόμος για την ανάπτυξη: αυτός που γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον, σε συνεργασία με την τοπική κοινωνία και στοχεύοντας στη μακροχρόνια βιωσιμότητα του τόπου.
