Βερολίνο

Η χθεσινή αναβολή της απόφασης για την Ελλάδα στο Eurogroup δεν προκάλεσε έκπληξη στο Βερολίνο. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση ήξεραν από καιρό, ότι ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε απεργαζόταν μεθοδικά αυτή την εξέλιξη. Κι αυτό όχι μόνο επειδή ήθελε να παρατείνει, από «σαδιστική» έξη, κατά το δυνατόν περισσότερο το μαρτύριο του Ευκλείδη Τσακαλώτου, για να του αποσπάσει έτσι τις ύστατες δυνατές παραχωρήσεις. Αλλά και επειδή επιδίωκε κυρίως να κερδίσει χρόνο ενόψει των αντιστάσεων που ορθώνονται τελευταία εναντίον του στο θέμα του χρέους από δυο πανίσχυρους εταίρους του στο στρατόπεδο των δανειστών: το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και μια ομάδα κρατών της ευρωζώνης με επικεφαλής τη Γαλλία.

Από αυτή την άποψη, η αναβολή αποτελεί αριστοτέχνημα σοϊμπλικής κωλυσιεργίας και παρέλκυσης. Πηγή του γερμανικού υπουργείου οικονομικών έλεγε, ότι αντί να δοθεί λύση του τύπου «μια και έξω» σχετικά με το χρέος αποφασίστηκε η τήρηση μιας διαδικασίας με «ανοιχτό τέλος» – στο τέρμα της οποίας πάντως θα στέκεται η μια, ή η άλλη δανειακή ελάφρυνση, σε καμιά περίπτωση όμως η ονομαστική μείωση του χρέους.

Παρόλα αυτά ο γερμανός πολιτικός δεν έφυγε, όπως συνέβαινε σχεδόν πάντα στο παρελθόν, ως θριαμβευτής από τη συνάντηση των υπουργών οικονομικών της ευρωζώνης στις Βρυξέλλες. Για πρώτη φορά, ύστερα από πολλά χρόνια, αναγκάστηκε να βάλει νερό στο κρασί του και να αποδεχθεί έναν «ανατρεπτικό» νεωτερισμό: Ότι η συζήτηση για το χρέος είναι υπόθεση της στιγμής και ότι δεν μπορεί να παραπέμπεται πλέον στις ελληνικές καλένδες. Το νέο «ανατρεπτικό» στοιχείο, σύμφωνα με την εφημερίδα «Die Welt», συνίσταται στο ότι η συζήτηση αυτή θα αρχίσει ήδη στην ερχόμενη σύσκεψη του Eurogroup στις 24 Μαϊου, και δη προτού αρχίσει η εφαρμογή των «μεταρρυθμίσεων» (κάτι που θα ήθελε ο κ.Σόιμπλε) που αποφάσισε η ελληνική Βουλή το περασμένο Σαββατοκύριακο, καθώς και η αξιολόγησή τους στη συνέχεια εκ μέρους του κουαρτέτου. Με τον χρόνο που κερδίζει μέχρι τότε, ο γερμανός υπουργός θα επιχειρήσει έτσι να περιορίσει τις παραχωρήσεις προς την Αθήνα στο θέμα του χρέους – να τις αναστείλει για αόριστο χρόνο ή και να τις εμποδίσει εντελώς δεν μπορεί όμως πλέον.

Γερμανικά ΜΜΕ: Ανοίγει η συζήτηση για την ελάφρυνση του χρέους

Από την άλλη βέβαια, ο κ.Σόιμπλε πήρε στο ακέραιο εκείνο που ήθελε στο θέμα των προληπτικών μέτρων. Στο Βερολίνο είναι κοινό μυστικό, ότι ο «τσάρος» της γερμανικής οικονομίας είναι ο πατέρας της ιδέας, την οποία «δώρισε» κατόπιν για περαιτέρω χρήση στο ΔΝΤ. Κι αυτό, επειδή τέτοια προληπτικά μέτρα δεν προβλέπονται στη συμφωνία του Ιουλίου/Αυγούστου 2015 μεταξύ της Αθήνας και των ευρωπαίων εταίρων.

«Το ΔΝΤ, που δεν συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις του περασμένου καλοκαιριού, έχει τώρα κάθε ευχέρεια να θέτει ακόμα και τους πιο παράλογους καινούριους όρους στην Αθήνα, κάτι που δεν μπορεί να κάνει ο Σόιμπλε» λέει έμπειρος σοσιαλδημοκράτης βουλευτής που θέλει να μείνει ανώνυμος. «Βάζει έτσι το ΔΝΤ να βγάλει το φίδι από την τρύπα χωρίς να διακινδυνεύει ο ίδιος να χάσει την αύρα του τυπολάτρη – του πολιτικού που τηρεί το λόγο και δεν παραβιάζει τις συμφωνίες».

Συνολικά ωστόσο, στη γερμανική πρωτεύουσα κυριαρχεί η αίσθηση, ότι για πρώτη φορά το ελληνικό πρόβλημα μπήκε από χθες σε νέα φάση. Αυτό δεν προοιωνίζεται βελτίωση της ελληνικής οικονομίας – βραχυπρόθεσμα, ή μεσοπρόθεσμα. Το αντίθετο μάλιστα: H «Süddeutsche Zeitung» θεωρεί, ότι τα μέτρα που λήφθηκαν κατά εντολή των δανειστών το Σαββατοκύριακο συν τα «προληπτικά» στο μέλλον θα επιδεινώσουν την κατάστασή της. Χάρη στο άνοιγμα της συζήτησης για το χρέος δημιουργούνται όμως και ορισμένες ευκαιρίες για την Αθήνα, που δεν είναι όμως σίγουρο αν θα καρποφορήσουν.

Ο κ.Σόιμπλε φέρεται να έχει πάρει «βαρέως» την έστω και μικρή «ήττα» του στο Eurogroup. Μια ένδειξη γι αυτό ήταν το ότι απέφυγε να δώσει συνέντευξη Τύπου μετά τον τερματισμό της τρίωρης σύσκεψης στις Βρυξέλλες. Τα «γεράκια» των οικονομολόγων στη Γερμανία, όπως ο νέος πρόεδρος του ινστιτούτου οικονομικών ερευνών του Μονάχου ifo Κλέμενς Φούεστ και ο εκ των πέντε «σοφών» οικονομικών εμπειρογνωμόνων της γερμανικής κυβέρνησης Λαρς Φελντ, προσπάθησαν να στηρίξουν το ηθικό του προτρέποντας τον να μην κάνει καμία παραχώρηση στην Αθήνα στο θέμα του χρέους.

Παρόμοια ήταν και η συμβουλή του εκπροσώπου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην κοινοβουλευτική ομάδα των Χριστιανοδημοκρατών Κρίστιαν φον Στέτεν. Στον αντίποδα βρίσκεται ο πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών και αντικαγκελάριος Σίγκμαρ Γκάμπριελ, ο οποίος ζητά άμεσα και χωρίς περιστροφές ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους.

Η σιωπή του κ.Σόιμπλε δεν πρόκειται να κρατήσει όμως για πολύ ακόμα: Όλοι περιμένουν ότι θα μιλήσει αναλυτικά για την Ελλάδα στο δείπνο που του παραθέτουν τη νύχτα της Τρίτης στο Βερολίνο οι συντάκτες της εφημερίδας «Handelsblatt». Και ότι από αυτό θα φανεί, αν έχει συμβιβαστεί με την ιδέα ότι δεν είναι πλέον ο μοναδικός κυρίαρχος παίκτης στο παιχνίδι για την Ελλάδα και ότι στις 24 Μαϊου θα βάλει, προσωρινά τουλάχιστον, φρένο στο μαρτύριο της Αθήνας.