Αν και όλοι αναγνωρίζουν πως η Τουρκία παίζει αναγκαστικά κεντρικό ρόλο στην αντιμετώπιση του προσφυγικού, η πρώτη αποτίμηση του «σχεδιαγράμματος» συμφωνίας στη Σύνοδο της ΕΕ κινείται μεταξύ σκληρότητας και επιφυλάξεων.
Η εικόνα «παζαριού» κυριαρχεί σε αρκετούς τίτλους, οι αμφιβολίες για την εφαρμογή αλλά και την αποτελεσματικότητα των προτάσεων -κυρίως, το «ένας προς έναν», την αποδοχή ενός Σύρου πρόσφυγα για κάθε Σύρο που επαναπροωθείται- δεν λείπουν, ούτε και ο προβληματισμός για τη συνδιαλλαγή με τη σημερινή τουρκική ηγεσία. Ειδικά το τελευταίο σημείο μπαίνει υπό το πρίσμα της υπόθεσης της ελευθερίας του Τύπου, καθώς εκφράζονται ανησυχίες πως η ΕΕ θα κάνει τα «στραβά μάτια».
«Η Τουρκία ανεβάζει το ποντάρισμα απέναντι στην ΕΕ» βάζει τίτλο ο γαλλικός Monde, λέγοντας πως η Άγκυρα «έκανε την έκπληξη βάζοντας στο τραπέζι σειρά προτάσεων αλλά και απαιτήσεων στους απελπισμένους για μία λύση».
«Από θέση ισχύος, η Άγκυρα ανέβασε το τίμημα» συνεχίζει, που σημειώνει επίσης της επιφυλάξεις για το αν είναι νόμιμες και εφαρμόσιμες οι υπόλοιπες προτάσεις: «Να ξαναστείλουμε πρόσφυγες στην Τουρκία γιατί, για να τους ξαναπάρουμε;» ρωτά χαρακτηριστικά διπλωματική πηγή που επικαλείται η εφημερίδα, προφανώς σε σχέση με το «ένας προν έναν».
Ο βρετανικός Guardian στέκεται επίσης σε αυτό το σημείο, λέγοντας πως το σχεδιάγραμμα συμφωνίας στηρίζεται στην πρόταση για «έναν προς έναν». Λέγοντας πως πρόκειται για «απλοϊκή λύση», υποστηρίζει πως είναι και νομικά και ηθικά αμφισβητήσιμη -υποστηρίζοντας επίσης πως στην πράξη ενθαρρύνει τόσο τα ταξίδια στο Αιγαίο όσο και απόθαρρύνει την Τουρκία από προσπάθειες αναχαίτισης.
Οι τελικοί όροι είναι ακόμη υπό κατάρτιση, όμως η εφημερίδα εκτιμά επίσης πως, για τους υπόλοπους, η Άγκυρα θα έπρεπε παράλληλα με τη σειρά να υπογράψει συμφωνίες επαναπροώθησεις με τις χώρες προέλευσης των μη Σύρων, «κάτι που θα χρειαστεί χρόνο… και στο ενδιάμεσο, όλο και περισσότεροι θα φτάνουν στην Ελλάδα και, αν το σχέδιο Τουσκ για τα σύνορα της ΠΓΔΜ μείνει, η Ελλάδα θα βρεθεί αντιμέτωπη με έναν δυστοπικό εφιάλτη».
Αυστηρότερη στέκεται η ισπανική El Pais: «Η συμφωνία της ντροπής» είναι ο τίτλος του κεντρικού της άρθρου, λέγοντας πως «η Ευρώπη αρνείται τον ίδιο της τον εαυτό και καθιστά εξωτερικό το πρόβλημα της μετανάστευσης, με δέλεαρ την τουρκική ένταξη».
«Μην μπορώντας και μην θέλοντας να επιλύσει τη μεταναστευτική κρίση, η ΕΕ αποφάσισε να την παρακάμψει και να την “εξωτερικοποιήσει”» υποστηρίζει το κεντρικό άρθρο. «Το μεγάλο παράδοξο είναι ότι η Άγκυρα προχωρά τις ενταξιακές της επιδιώξεις ακριβώς την ώρα που οπισθοχωρεί περισσότερο από τα δημοκρατικά κεκτημένα» υπογραμμίζει, υποστηρίζοντας πως «η Ευρώπη κάνει παραχωρήσεις σε μία αυταρχική ηγεσία, προσφέρει ελπίδες στο σουλτανάτο του Ερντογάν ενώ ο τούρκος “πατριάρχης” χρησιμοποιεί ως μέσο πίεσης τους πρόσφυγες, καταχράται την εξουσία του, πνίγει την ελευθερία έκφρασης και καταπατά το κοσμικό κράτος».
Το προσφυγικό και η σύνοδος κορυφής ΕΕ – Τουρκίας κυριαρχεί στον γερμανόφωνο τύπο. Για μια ‘συμφέρουσα’ πρόταση κάνουν λόγο αρκετές εφημερίδες. Αναφορά και στις σχέσεις Ελλάδας – Γερμανίας με αφορμή το προσφυγικό.
