Κέρδη 20% σημειώνει το β’ τρίμηνο του 2015 η τιμή του πετρελαίου, ράλι που προκλήθηκε από μια εντυπωσιακή αύξηση στην επενδυτική ζήτηση για αργό πετρέλαιο τόσο μέσω ETFs (διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια) όσο και μέσω Futures (συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης).
Φαίνεται πως οι κερδοσκόποι έχουν διαταράξει το στρατηγικό παιχνίδι της Σαουδικής Αραβίας κατά των αμερικανών παραγωγών πετρελαίου από σχιστόλιθο, ανέφεραν ορισμένοι αναλυτές, προβλέποντας ότι η ανάκαμψη της τιμής μπορεί να μην έχει μεγάλη διάρκεια.
Και ενώ όλα δείχνουν ότι τους επόμενους μήνες τα επίπεδα της παραγωγής και των αποθεμάτων στις ΗΠΑ θα μειωθούν, η συνεχιζόμενη αύξηση της παραγωγής από βασικά μέλη του OPEC, όπως η Σαουδική Αραβία και το Ιράκ, καθιστούν βέβαιο ότι το πλεόνασμα προσφοράς θα αργήσει να συρρικνωθεί, εκτιμά ο Ole Hansen, επικεφαλής Στρατηγικής Εμπορευμάτων της Saxo Bank.
Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα (δηλαδή μέσα στους επόμενους τρεις-έξι μήνες), διαβλέπει αυξημένο κίνδυνο διόρθωσης, δεδομένου ότι τα θεμελιώδη οικονομικά στοιχεία δεν υποστηρίζουν αυτό το ράλι.
Οι παραγωγοί σχιστολιθικού πετρελαίου στις ΗΠΑ, οι οποίοι είδαν τα κόστη παραγωγής να μειώνονται δραματικά, καθώς στην αγορά υπήρξε υπερπροσφορά εργατικού δυναμικού και εξοπλισμού, προετοιμάζονται να ξεκινήσουν πάλι την παραγωγή εφόσον η τιμή του αργού πετρελαίου WTI κυμανθεί στα 65 δολάρια/βαρέλι.
Προβλήματα
Για χώρες μη μέλη του OPEC, καθώς και για κάποια πιο αδύναμα μέλη του, αυτό προμηνύει προβλήματα. Η Ρωσία εξαρτάται π.χ. σημαντικά από τα έσοδα από το πετρέλαιο και θα πρέπει να ακολουθήσει πιο αυστηρή πολιτική, ενώ οι περισσότερες χώρες του OPEC, με εξαίρεση ελάχιστες, θα δυσκολευθούν να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους με την τιμή του πετρελαίου στα 70 δολάρια/βαρέλι ή χαμηλότερα.
Το τι θα συμβεί μακροπρόθεσμα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης και τη ζήτηση. Οι έντονες μαζικές πωλήσεις του αργού πετρελαίου από τον περασμένο Αύγουστο φαίνεται ότι απλώς ενίσχυσαν τη ζήτηση στις ΗΠΑ, ενώ σε πολλές από τις μεγάλες αναδυόμενες αγορές δεν έχει παρατηρηθεί ακόμη κάτι ανάλογο. Εδώ και πολλούς μήνες τα διυλιστήρια απολαμβάνουν ιδιαίτερα μεγάλα περιθώρια κέρδους και ως εκ τούτου συνεχίζουν να διατηρούν υψηλή ζήτηση για αργό πετρέλαιο, ακόμη και στις ΗΠΑ. Ωστόσο, αν δεν αυξηθεί η ζήτηση για προϊόντα, το μόνο που θα έχουμε καταφέρει θα είναι να μεταφέρουμε το πετρέλαιο από τη μία δεξαμενή (αργό πετρέλαιο) στην άλλη (βενζίνη).
Προς τα τέλη του έτους, το αργό πετρέλαιο WTI λογικά θα έχει ανακάμψει προς την τιμή των 65 δολαρίων. Με δεδομένη όμως την ικανότητα του κλάδου σχιστολιθικού πετρελαίου να μειώνει τα κόστη, οποιαδήποτε ανάκαμψη πάνω από αυτό το επίπεδο θα είναι εξ ορισμού βραχύβια λόγω της ταυτόχρονης ανάκαμψης της παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου –εκτός και αν στο μεταξύ συμβεί κάποιο σημαντικό γεωπολιτικό γεγονός.
Οι προβλέψεις
Για τους αναλυτές των τμημάτων εμπορευμάτων των μεγάλων επενδυτικών τραπεζών η πτώση του μαύρου χρυσού από τα 100 δολάρια/βαρέλι ήταν απόρροια του ιδιότυπου πολέμου. Ετσι οι τιμές κατέρρευσαν στα 50 και στα 40 δολάρια/βαρέλι για το αργό πετρέλαιο Brent και το αργό πετρέλαιο WTI, αλλά το συνεχιζόμενο ράλι από τις αρχές Απριλίου ανέβασε τους παγκόσμιους δείκτες αναφοράς ως τα 67 δολάρια/βαρέλι και τα 61 δολάρια/βαρέλι αντίστοιχα.
Για την ομάδα εμπορευμάτων της Citigroup, η διαπραγμάτευση των τιμών μεσοπρόθεσμα αναμένεται μεταξύ των 60 και των 80 δολαρίων/βαρέλι. Στο τέλος του 2015 προβλέπουν ότι η τιμή του Brent θα κυμανθεί στα 63 δολάρια/βαρέλι και του πετρελαίου τύπου WTI στα 56 δολάρια/βαρέλι.
Η επιστροφή στις αστρονομικές τιμές της περιόδου 2010-2014 μοιάζει πάντως απίθανη, παρ’ όλο που τόσο ο OPEC όσο και ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) προέβλεψαν μικρές αυξήσεις στη ζήτηση για το 2016. Η Παγκόσμια Αρχή Ενέργειας προβλέπει εξάλλου ότι ο ανταγωνισμός για μερίδιο στην αγορά πετρελαίου δεν πρόκειται να τελειώσει σύντομα, καθώς, όπως λέγεται, η μάχη για το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά μεταξύ του OPEC και των ανταγωνιστών του με υψηλό κόστος παραγωγής «μόλις άρχισε».
Αντιδράσεις
Μια τιμή στα 100 δολάρια/βαρέλι θα πυροδοτήσει εξάλλου την έντονη αντίδραση της βιομηχανίας σχιστολιθικού πετρελαίου και ενδεχομένως αυτός είναι ένας από τους λόγους που η τιμή δεν προβλέπεται να επιστρέψει σύντομα σε αυτά τα επίπεδα. Η πολιτική του OPEC να διατηρήσει την παραγωγή στα ίδια επίπεδα προκειμένου να συμπιέσει την τιμή έχει αποδώσει και πλέον η παραγωγή των ΗΠΑ επιβραδύνεται και τα επενδυτικά έργα σε χώρες εκτός OPEC περιορίζονται. Ενώ όμως η τακτική αυτή λειτουργεί προς όφελος της ηγέτιδας χώρας του OPEC, της Σαουδικής Αραβίας, είναι πολύ δύσκολο για τα υπόλοιπα μέλη του να εφαρμόσουν την αυστηρή πειθαρχία που απαιτείται για να αυξηθεί η πίεση στο σχιστολιθικό πετρέλαιο, τον παράγοντα που έχει αλλάξει τα δεδομένα της αγοράς, κάτι που ενδέχεται να δυσχεράνει τη δυνατότητα του καρτέλ να χειραγωγεί τις τιμές στο μέλλον.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
