Την Πέμπτη το πρωί, μια μέρα μετά την ανακοίνωση του υπουργείου, μιλήσαμε με τη νέα διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. «Είχαμε μια συζήτηση με τον υπουργό αλλά δεν μπορώ να πω πολλά πράγματα γιατί δεν είμαι διορισμένη ακόμα, δεν έχει βγει το ΦΕΚ, δεν έχω αναλάβει καθήκοντα» λέει στο «Βήμα» η κυρία Κοσκινά.
«Προφανώς μίλησα με την ηγεσία του υπουργείου και ενημερώθηκα στον βαθμό που μπορούσα, γιατί πρόκειται για ένα μεγάλο έργο, και μας ενδιαφέρει πώς θα γίνει με τον καλύτερο τρόπο το άνοιγμα αυτού του μουσείου, όταν μπορεί να γίνει». Η κυρία Κοσκινά λέει ότι δεν μπορεί να μιλήσει ακόμα για το πότε θα χαραχτεί ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τη μεταστέγαση και την έναρξη λειτουργίας του Μουσείου. «Είναι ερωτήσεις που θα απαντήσω ευχαρίστως όταν θα είμαι σε θέση».
Υποθέτω ωστόσο ότι θα θελήσετε να συντάξετε τη δική σας μουσειολογική και μουσειογραφική μελέτη;
«Μην υποθέτετε τίποτε. Ούτε εγώ υποθέτω εάν δεν δω. Για να υποθέσει κάποιος πρέπει να έχει στα χέρια του κάτι και αυτό δεν συμβαίνει αυτή τη στιγμή. Μπορεί να μην υπάρχει μελέτη, μπορεί να υπάρχει και να μου αρέσει και να μη θέλω να αλλάξω τίποτε. Είναι αδύνατον να σας απαντήσω και δεν θέλω να σας απαντήσω γιατί δεν είναι σωστό και δίκαιο».
Ποια θα είναι λοιπόν η πρώτη σας μέριμνα μόλις διοριστείτε;
«Να πάω στο Μουσείο. Δεν έχω δει καν το κτίριο. Να δω τους ανθρώπους του και να ενημερωθώ. Είναι αυτονόητο».
Θα μπείτε σε ένα μουσείο με βεβαρημένο ιστορικό λόγω της διαμάχης ανάμεσα στο Διοικητικό Συμβούλιο και στην κυρία Καφέτση.
«Γιατί θα πρέπει να ξεκινήσω σκεπτόμενη αρνητικά; Είναι άλλα πρόσωπα. Ο καθένας είναι διαφορετικός, κατά συνέπεια εγώ είμαι ένας άλλος άνθρωπος, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι άλλοι άνθρωποι και δεν τους γνωρίζω τους περισσότερους. Οπωσδήποτε είναι μια δύσκολη συνθήκη εξαιτίας όσων έχουν προηγηθεί».
Το γεγονός όμως ότι η κυρία Καφέτση απομακρύνεται με πολύ άκομψο τρόπο δεν σας προβληματίζει για τον τρόπο που καταστρατηγούνται οι θεσμοί;
«Δεν γνωρίζω ποιος ήταν ο τρόπος. Εγώ αυτή τη στιγμή είμαι πρόεδρος σε ένα μουσείο και μάλιστα όχι σε ένα οποιοδήποτε μουσείο αλλά στο “δίδυμο” του ΕΜΣΤ. Κατά συνέπεια μπορεί να γνωρίζω πράγματα για τον τρόπο λειτουργίας ενός μουσείου που ο κόσμος απ’ έξω δεν τα γνωρίζει. Το τι μπορεί να μεσολάβησε ανάμεσα στο Διοικητικό Συμβούλιο και στην προκάτοχό μου –αν και μόνο όταν θα γίνω διευθύντρια θα μπορώ να την αποκαλώ έτσι, γιατί ακόμη δεν είμαι –δεν το γνωρίζω. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι στο αντίστοιχο δίδυμο μουσείο έχω ένα εξαίρετο Διοικητικό Συμβούλιο και μολονότι πάντα υπάρχουν προβλήματα προχωράμε παρά τις τεράστιες δυσκολίες. Εμείς κοντεύαμε να κλείσουμε αλλά τελικά καταφέραμε να μη συμβεί αυτό. Αλλά και πάλι δεν γνωρίζω τι συνέβη. Αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι γνωρίζω την κυρία Καφέτση. Την εκτιμώ και τη σέβομαι σαν άνθρωπο και σαν επιστήμονα. Δεν έχω να πω κάτι άλλο».
Τι θα γίνει με το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο οποίο είστε πρόεδρος; Θα σταματήσετε να ασκείτε τα καθήκοντά σας σε αυτό;
«Και αυτό δεν το γνωρίζω. Το Κρατικό Μουσείο είναι ένα κομμάτι της ζωής μου πολύ σημαντικό. Προφανώς δεν είμαι άνθρωπος που μπορεί να κάνει τα πάντα, κατά συνέπεια θα πρέπει να υπάρξουν κάποιες αλλαγές. Αυτά είναι πράγματα που θα συζητηθούν με το Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου και με την Πολιτεία. Οι εξελίξεις είναι πολύ πρόσφατες. Από νομική άποψη δεν υπάρχει πρόβλημα να παραμείνω, γιατί είμαι πρόεδρος ΔΣ και όχι διευθύντρια στο Κρατικό και η θέση μου δεν είναι έμμισθη. Πρακτικά όμως υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Είναι αδύνατον να μπορώ να προσφέρω όσο προσφέρω στο Κρατικό αναλαμβάνοντας άλλο ένα μεγάλο μουσείο. Κάποια πράγματα δεν γίνονται, όταν όμως κάποιος έχει κάνει ψυχική επένδυση –δεν μιλάω για άλλου είδους επενδύσεις γιατί δεν είχα κάνει στη ζωή μου ποτέ –δεν μπορεί να κλείσει την πόρτα έτσι απλά. Το μυαλό μου και η σκέψη μου και η φόρα, αν θέλετε, που έχει πάρει το μουσείο με φέρνουν σε πολύ δύσκολη θέση».
Η επόμενη ημέρα Το μεγάλο βήμα έγινε. Την Τετάρτη που μας πέρασε ανακοινώθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού αυτό που φημολογούνταν: η Κατερίνα Κοσκινά, πρόεδρος του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και διευθύντρια του Ιδρύματος Ιωάννη Φ. Κωστόπουλου, θα είναι η νέα διευθύντρια του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στη θέση της κυρίας Αννας Καφέτση. Θα αρχίσουν άραγε να τρέχουν και οι εξελίξεις προκειμένου να κοπεί επιτέλους η κορδέλα των εγκαινίων του Μουσείου, ελπίδα που είχε αρχίσει να διατυπώνεται ήδη από το μακρινό 2009;
Οι οιωνοί δεν είναι και οι καλύτεροι. Οι χειρισμοί από πλευράς υπουργείου σχετικά με το μεγαλύτερο πρότζεκτ που αφορά τη σύγχρονη τέχνη υπήρξαν αμήχανοι, αποσπασματικοί και ανακόλουθοι. Μόλις πριν από δύο μήνες, στις 2 Οκτωβρίου, η υφυπουργός κυρία Αντζελα Γκερέκου διαβεβαίωνε ότι «δεν κινδυνεύει η θέση της κυρίας Καφέτση» και ότι πρόθεσή της ήταν να δημιουργήσει δίπλα της ένα πιο μικρό και ευέλικτο ΔΣ. Ο υπουργός Πολιτισμού κ. Κώστας Τασούλας τη διέψευσε ωστόσο κατηγορηματικά, δημοσιεύοντας σε ΦΕΚ την απομάκρυνση της επί δεκατέσσερα έτη διευθύντριας και δημιουργού ουσιαστικά του Μουσείου κυρίας Καφέτση, με ένα κείμενο που δεν διέθετε πολύ πειστικά επιχειρήματα.
Ο υπουργός έπαιρνε ξεκάθαρη θέση στη σφοδρή διαμάχη ανάμεσα στην Αννα Καφέτση και στο Διοικητικό Συμβούλιο του Μουσείου –αυτός είναι εξάλλου, υποτίθεται, ο λόγος για τον οποίο δεν προχωρεί η μετεγκατάσταση του Μουσείου. «Η έλλειψη συνεργασίας οφείλεται και στη συμπεριφορά της διευθύντριας του Μουσείου, η οποία, μεταξύ άλλων, δεν υλοποιεί τις αποφάσεις του ΔΣ, όπως προκύπτει από τη σχετική αλληλογραφία». Η αλήθεια είναι ότι η κυρία Καφέτση είχε διαρκώς προβλήματα με τα εκάστοτε Διοικητικά Συμβούλια του Μουσείου, τουλάχιστον από το 2004. Οπως όμως είναι επίσης αλήθεια ότι η εξόφθαλμη απόπειρα να απαξιωθούν το έργο και η προσφορά της στο πλαίσιο των έντονων αντιθέσεών της με το ΔΣ –όταν όλοι γνωρίζουν ότι χωρίς εκείνη δεν θα υπήρχε Μουσείο –μόνο ερωτηματικά μπορεί να προκαλέσει.
Η διαδικασία για την αλλαγή φρουράς δεν προκάλεσε τις αντιδράσεις που θα περίμενε κανείς. Η επιστολή συμπαράστασης προς την κυρία Καφέτση που είχε υπογραφεί τον Οκτώβριο από εικαστικούς, ιστορικούς τέχνης, γκαλερίστες και ανθρώπους της Τέχνης είναι αμφίβολο αν ποτέ διαβάστηκε από τον υπουργό, ενώ όταν έναν μήνα μετά ανακοινωνόταν η απομάκρυνσή της όλοι έμοιαζαν παραδομένοι στο τετελεσμένο του γεγονότος. Οσον αφορά τις πολιτικές παρατάξεις, μόνον ο ΣΥΡΙΖΑ, και συγκεκριμένα η βουλευτής Εφη Γεωργοπούλου, κατέθεσε ερώτηση στη Βουλή για το μέλλον του ΕΜΣΤ τη Δευτέρα που μας πέρασε. Ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού δήλωσε «κώλυμα» και δεν προσήλθε. Την ίδια ημέρα συναντούσε την κυρία Κοσκινά.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
