Παρά την έντονη φημολογία των τελευταίων ημερών από δημοσιογραφικά site, που λειτουργούν ως προπομποί των ανακοινώσεων του Υπουργείου Πολιτισμού η μετά βεβαιότητας αντικατάσταση της Αννας Καφέτση από την Κατερίνα Κοσκινά, πρόεδρο του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου, δεν έχει προχωρήσει ακόμη.
Όπως δήλωσε η κ. Κοσκινά στην Εφημερίδα των Συντακτών, της έγινε πρόταση, «ωστόσο εκκρεμεί η συνάντηση με τον υπουργό για να διερευνηθούν οι προϋποθέσεις και οι όροι».
Η Κατερίνα Κοσκινά είναι μια καλή επιλογή από πλευράς Υπουργείου, είναι ίσως η μόνη επιλογή που μπορεί να μετριάσει τις αντιδράσεις για την εξόφθαλμη αδικία. Την έξω από κάθε λογική, αντικατάσταση της επί δέκα τέσσερα συναπτά έτη διευθύντριας του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Αννας Καφέτση, προτού δει να ολοκληρώνεται ένα όνειρο και ένα πρότζεκτ ζωής για το οποίο είναι καθ’ όλα υπεύθυνη: η μετεγκατάσταση του ΕΜΣΤ στο ανακαινισμένο κτίριο ΦΙΞ. Οπως είναι γνωστό, η άρνηση της Καφέτση να παραιτηθεί όταν της ζητήθηκε από τον Υπουργό Πολιτισμού, οδήγησε σε ανάκληση της ανανέωσης της θητείας της η οποία έληγε το 2016.
Η Κατερίνα Κοσκινά διαθέτει ένα γερό βιογραφικό και ακόμη πιο στέρεη εμπειρία στον τομέα διαχείρισης ενός μεγάλου πολιτιστικού οργανισμού. Διαθέτει τα τυπικά προσόντα για τη θέση καθώς είναι διδάκτωρ της ιστορίας της τέχνης και μουσειολόγος, ενώ έχει εργαστεί ως ειδικός σύμβουλος στο Eυρωπαϊκό Πολιτιστικό Kέντρο Δελφών, έχει επιμεληθεί πληθώρα εκθέσεων, έχει διατελέσει Εθνική Επίτροπος της 23ης Μπιενάλε του Σάο Πάολο και της 51ης Μπιενάλε της Βενετίας το 2005, όπως και Καλλιτεχνικός Σύμβουλος της Οργανωτικής Επιτροπής των Ολυμπιακών Αγώνων.
Στο ΚΜΣΤ ανέλαβε τα καθήκοντά της το 2009, επί υπουργίας
Μιχάλη Λιάπη, λίγο καιρό αφότου ο υπουργός είχε περάσει τροπολογία στη Βουλή για τα Μουσεία Σύγχρονης Τέχνης, (κοινώς τα ΕΜΣΤ και ΚΜΣΤ). Ηταν μια τροπολογία η οποία ενίσχυε τη θέση του Διοικητικού Συμβουλίου όσον αφορά τη διοίκηση, τη διαχείριση αλλά και τη χάραξη πολιτιστικής πολιτικής του Μουσείου καθώς και τον καλλιτεχνικό και επιστημονικό του προγραμματισμό, και αποδυνάμωνε ουσιαστικά το ρόλο του διευθυντή.
Εκτοτε, το πολύ δραστήριο και εξωστρεφές πρόγραμμα του ΚΜΣΤ, ο σκληρός αγώνας για να ανταπεξέλθει το μουσείο στα κλιμακωτά ψαλιδίσματα του προϋπολογισμού του από το Υπουργείο Πολιτισμού, και βεβαίως η διοργάνωση τριών πολύ αξιόλογων Μπιενάλε έφερε τη σφραγίδα της. Ισως, σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ όσο θα περίμενε κανείς. Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι η διευθύντρια του Μουσείου, Μαρία Τσαντσάνογλου, (ή οι επιμελητές των Μπιενάλε αντίστοιχα) υποσκελίστηκαν σημαντικά, αν όχι στην καλλιτεχνική επιμέλεια, σίγουρα όσον αφορά το επικοινωνιακό κομμάτι των εκθέσεων και εκδηλώσεων. Κάποιος κακόβουλος θα μπορούσε να μιλήσει για «συγκεντρωτισμό» αλλά αυτός είναι ένας χαρακτηρισμός που θεωρείται ταυτόσημος με την κ. Καφέτση.
Κατά καιρούς έχουν προσάψει στην κ. Κοσκινά ότι είναι «φιλόδοξη», ότι εποφθαλμιούσε διευθυντικές θέσεις στην Αθήνα και στις ναυαρχίδες των πολιτιστικών οργανισμών της όπως η Εθνική Πινακοθήκη αλλά και το ΕΜΣΤ. Η ίδια το έχει αρνηθεί αν και θα ήταν απόλυτα θεμιτό να είναι μέσα στις επιδιώξεις της. Υποτίθεται εξάλλου ότι οι διευθυντές μουσείων δεν διορίζονται εφ’όρου ζωής και επιβάλλεται να αντικαθίστανται από ανθρώπους ικανούς και με όρεξη για δουλειά, «φιλόδοξους» όπως τους αποκαλούν ορισμένοι με υποτιμητική διάθεση. Το ότι αυτό συμβαίνει κατά το δοκούν στην ιδιάζουσα ελληνική πραγματικότητα είναι απλώς άλλη μια υποσημείωση στην «υπόθεση ΕΜΣΤ».
Ωστόσο η Κατερίνα Κοσκινά καλείται να αναλάβει ένα πόστο σε μια πολύ άχαρη συγκυρία καθώς θα αντικαταστήσει μια συνάδελφό της που απομακρύνθηκε από τα καθήκοντά της με πολύ άκομψο τρόπο. Δηλαδή με έναν τρόπο που ανοίγει το δρόμο για παρόμοιες υπουργικές παρεμβάσεις οι οποίες πολιτικοποιούν θέσεις διευθυντών μουσείων όπως στην προκειμένη περίπτωση, χωρίς πειστικά επιχειρήματα.
Όπως και να’χει δεν είναι υπεύθυνη η Κατερίνα Κοσκινά για τα ευτράπελα που έχουν συμβεί στο ΕΜΣΤ, ούτε για την τόσο άγαρμπη διαχείρισή τους από τον υπουργό Κώστα Τασούλα. Η διαρκής κόντρα ανάμεσα στην «αυταρχική», όπως χαρακτηρίζεται από πολλούς, Αννα Καφέτση, και το Διοικητικό Συμβούλιο ήταν ένα πραγματικό σήριαλ. Περιελάμβανε μεταξύ άλλων τους ισχυρισμούς της Καφέτση ότι το ΔΣ δεν υπέγραφε επί έναν ολόκληρο χρόνο τη σύμβαση που θα αποδέσμευε τη δωρεά, ύψους 3 εκατομμυρίων, του Ιδρύματος Νιάρχου η οποία θα άνοιγε το δρόμο για τα εγκαίνια του Μουσείου. Οπως και τον αντίλογο του ΔΣ ότι η διευθύντρια «δεν εκτελεί τις αποφάσεις μας», -εύλογος αν θυμηθούμε και εκείνη την τροπολογία του ’09 που νομιμοποιεί πλήρως τις ενστάσεις τους.
«Για μένα η ψυχή ενός φορέα είναι ο άνθρωπος που πραγματικά αναλαμβάνει να διεκπεραιώσει με τον καλύτερο τρόπο τη λειτουργία του χώρου. Μπορεί να είναι ο επιμελητής, μπορεί ο διευθυντής, μπορεί ο πρόεδρος, μπορεί να είναι και ένας άλλος, λιγότερο σημαντικός παράγοντας» έλεγε η Κατερίνα Κοσκινά σε παλιότερη συνέντευξή της. Τι θα αντιμετωπίσει λοιπόν στην κάθοδό της στην Αθήνα ως διευθύντρια, και όχι ως πρόεδρος ΔΣ πλέον, καθώς θα καλείται να λογοδοτεί στο Διοικητικό Συμβούλιο και τον Πρόεδρό του;
Ο νέος πρόεδρος του ΔΣ είναι ο αρχιτέκτονας-μηχανικός Γεώργιος Παπαναστασίου, αντιπρόεδρος είναι ο Αναπληρωτής Καθηγητής της ΑΣΚΤ, Αγγελος Αντωνόπουλος ενώ μέλη του ΔΣ είναι οι εξής: ο οικονομολόγος Ιωάννης Κυνηγόπουλος, οι δικηγόροι Γεώργιος Ξηρουχάκης και Βικτωρία Ευθυμιάδου, οι ιστορικοί τέχνης Ολγα Μεντζαφού-Πολύζου, Ευθυμία Αννα Στρούζα και Ανθεια Κώτση καθώς και ο εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών, Μιχάλης Παπαδάκης. Οι Βικτωρία Ευθυμιάδου, Αγγελος Αντωνόπουλος και Μιχάλης Παπαδάκης ανήκαν στο προηγούμενο ΔΣ το οποίο είχε κληθεί να παραιτηθεί.
