Οι πόλεις της Γης αυξάνονται και πληθύνονται διαρκώς εξελισσόμενες σε σημαντική απειλή για το περιβάλλον αλλά και τους κατοίκους της μέσα στις δυο επόμενες δεκαετίες. Αυτό υποστηρίζει η πρώτη συνολική μελέτη της επέκτασης των αστικών περιοχών του πλανήτη που διεξήχθη από ομάδα ειδικών τεσσάρων αμερικανικών πανεπιστημίων.

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Γέιλ, το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Αριζόνας, το Πανεπιστήμιο Texas A&M και το Πανεπιστήμιο Στάνφορντ προβλέπουν ότι ως το 2030 οι πόλεις του κόσμου θα έχουν επεκταθεί κατά περισσότερο από 1.528.092 τετραγωνικά χιλιόμετρα _ έκταση περίπου ίση με αυτή της Μογγολίας. Αυτό προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες 1,47 δισ. επί πλέον ατόμων που θα ζουν σε αστικές περιοχές.

Η πρώτη εκτίμηση

Αν και οι έρευνες για την ανάπτυξη και την κατανομή του παγκόσμιου πληθυσμού αφθονούν η νέα μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στη διαδικτυακή επιστημονική επιθεώρηση «PLoS ONE», προσφέρει την πρώτη εμπεριστατωμένη εκτίμηση σχετικά με την ανάπτυξη των πόλεων. Εξετάζει όχι μόνο πόσο γρήγορα επεκτείνονται οι αστικές περιοχές συνολικά σε όλον τον πλανήτη αλλά και πώς η επέκταση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί στο μέλλον.

Για να καταλήξουν στα συμπεράσματά τους οι ερευνητές προέβησαν σε μια μετα-ανάλυση προηγούμενων ερευνών εξετάζοντας δημοσιευμένες μελέτες που είχαν βασιστεί σε στοιχεία από δορυφόρους προκειμένου να χαρτογραφήσουν την αστική ανάπτυξη. Διαπίστωσαν ότι από το 1970 ως το 2000 το αστικό αποτύπωμα του πλανήτη αυξήθηκε κατά περισσότερο από 70.965 τετραγωνικά χιλιόμετρα _ έκταση ίση με αυτή της Φινλανδίας.

«Το νούμερο αυτό είναι τεράστιο, αλλά στην πραγματικότητα η επέκταση της αστικής γης υπήρξε μεγαλύτερη από αυτή που δείχνει η ανάλυσή μας επειδή εμείς ελέγξαμε μόνο δημοσιευμένες μελέτες που χρησιμοποίησαν στοιχεία από δορυφόρους» δήλωσε η Κάρεν Σέτο του Πανεπιστημίου Γέιλ, κύρια συγγραφέας της μελέτης. «Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε ανιχνεύσει την επέκταση περισσότερων από τις μισές από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου».

Επέλαση στις ακτές

Εστω και με αυτές τις «απουσίες», οι ειδικοί διαπίστωσαν ότι η ταχύτερη επέκταση των αστικών περιοχών έχει σημειωθεί στις ακτές, γεγονος το οποίο θεωρείται ιδιαίτερα επικίνδυνο. «Από όλα τα μέρη στα οποία μπορούν να αναπτυχθούν οι πόλεις οι ακτές είναι οι πιο ευάλωτες» τόνισε η κυρία Σέτο. «Οι άνθρωποι και οι υποδομές κινδυνεύουν εκεί από πλημμύρες, τσουνάμι, τυφώνες και άλλες περιβαλλοντικές καταστροφές».

Πέραν των τάσεων που αφορούν τους τόπους της επέκτασης οι ειδικοί εντόπισαν και τις αιτίες που την προκαλούν. Στην Κίνα οι πόλεις μεγαλώνουν σε μεγάλο βαθμό εξ αιτίας της οικονομικής ανάπτυξης _ η μεσαία τάξη αυξάνεται και ευημερεί και ζητάει μεγαλύτερα και καλύτερα σπίτια. Αντίθετα στην Ινδία και την Αφρική οι αστικές περιοχές επεκτείνονται κυρίως εξ αιτίας της αύξησης του πληθυσμού.

Η επέκταση των αστικών περιοχών που παρατηρείται σε όλο τον πλανήτη δεν προαναγγέλλει τίποτε ευοίωνο για το μέλλον του. «Το πιθανότερο είναι ότι αυτές οι πόλεις θα επεκταθούν στα μέρη με τη μεγαλύτερη βιοποικιλότητα _ στα δάση, στους βιότοπους, στις σαβάνες, στις ακτές, μέρη που είναι ευαίσθητα και ευάλωτα» εξήγησε η ερευνήτρια. «Αυτό θα έχει τεράστιες επιπτώσεις στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, θα επιφέρει απώλεια των αποθηκών άνθρακα και προβλήματα στη χρήση της ενέργειας».