Δέκα πρόσωπα στις παρυφές της Ακρόπολης
Ενα ακόμη Φεστιβάλ Αθηνών βρίσκεται επί θύραις και, παρά τις επιμέρους διαφωνίες, μια λέξη θα ήταν αρκετή να δώσει τον τόνο στον εφετινό προγραμματισμό: συνέπεια. Οι 50 συνολικά εκδηλώσεις που σχεδιάστηκαν προκειμένου να «δροσίσουν» τους κατοίκους αλλά και τους επισκέπτες της πρωτεύουσας κατά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες κατανέμονται σε επτά ενότητες (Συμφωνική Μουσική και Μεγάλοι Ερμηνευτές, Χορός, Λυρικό Θέατρο, Ελληνική Δημιουργία, Σύνθετα Θεάματα, Θέατρο, Ειδικές Εκδηλώσεις) και δείχνουν να αξιοποιούν τα συμπεράσματα που προέκυψαν από την περυσινή, αρκετά καλή κατά γενική επισήμανση, χρονιά.
Σε ό,τι αφορά αυτές καθεαυτές τις εκδηλώσεις, δίπλα στις ελληνικές παρουσίες (τη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, το αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη κτλ.) και στους «πιστούς» φίλους της χώρας μας (τον διάσημο ρώσο μαέστρο Βλαντίμιρ Ασκενάζι αλλά και τον συμπατριώτη του διεθνούς φήμης χορευτή Ιγκόρ Ζελένσκι που θα δούμε για μία ακόμη φορά στο Ηρώδειο), σημαντικές είναι οι νέες παγκοσμίου εμβέλειας εμφανίσεις στον χώρο.
Στο πλαίσιο αυτό λοιπόν, τα δέκα πρόσωπα που ακολουθούν και «φωτογραφίζουν» ισάριθμες στιγμές του Φεστιβάλ διεκδικούν αναμφίβολα μια θέση στο θερινό μας πρόγραμμα.
Εϊμούντας Νεκρόσιους Σαίξπηρ: «Μάκβεθ»
Ανατρεπτικός και ταυτόχρονα πιστός στην παράδοση, ο λιθουανός σκηνοθέτης Εϊμούντας Νεκρόσιους θεωρείται σήμερα μια από τις πλέον αξιόλογες παρουσίες στο διεθνές θεατρικό στερέωμα. Τιμημένος μεταξύ άλλων με το Διεθνές βραβείο «Στανισλάφσκι» (2001) για την εν γένει προσφορά του στο σύγχρονο θέατρο, έχει καταφέρει να μετατρέψει τα αρχαϊκά σύμβολα της χώρας του σε μια σημερινή θεατρική γλώσσα, βασικά στοιχεία της οποίας είναι οι ισχυρές μεταφορές, οι αλληγορίες αλλά και τα έντονα οπτικά στοιχεία. Η παράσταση του σαιξπηρικού «Μάκβεθ» που θα παρουσιάσει στις 12 και 13 Ιουνίου στο Ηρώδειο με την ομάδα του Meno fortas πρωτοπαίχτηκε το 1999 και θεωρείται μία από τις σημαντικότερες δουλειές στο σύνολο της δημιουργίας του.
Γκαμπριέλα Μπενάτσκοβα Λέος Γιάνατσεκ: «Υπόθεση Μακρόπουλος»
Οσοι πριν από μερικά χρόνια είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν το ρεσιτάλ της διάσημης υψιφώνου Γκαμπριέλας Μπενάτσκοβα στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σίγουρα δεν χρειάζονται ιδιαίτερες συστάσεις γύρω από το άτομό της. Εφέτος το καλοκαίρι λοιπόν, η εκ Τσεχίας καλλιτέχνις επανακάμπτει στη χώρα μας προκειμένου να ερμηνεύσει – στις 3 Ιουλίου στο Ηρώδειο – τον απαιτητικό ρόλο της Εμίλια Μαρτί στην όπερα του Λέος Γιάνατσεκ «Υπόθεση Μακρόπουλος». Πρόκειται για την πανελλήνια πρώτη παρουσίαση του έργου ενός συνθέτη που θεωρείται από τους σημαντικότερους του 20ού αιώνα. Για τον σκοπό αυτό, το Φεστιβάλ Αθηνών μετακάλεσε από τη γενέτειρα του τσέχου δημιουργού την Οπερα Γιάνατσεκ του Brno, η οποία έχει στο ενεργητικό της πολλές πρώτες παγκόσμιες εκτελέσεις των λυρικών έργων του συνθέτη. Στις 5 Ιουλίου εξάλλου το ίδιο σχήμα θα παρουσιάσει στο Ηρώδειο – επίσης σε πανελλήνια πρώτη – μία ακόμη όπερα του Γιάνατσεκ: πρόκειται για «Το πονηρό αλεπουδάκι», ένα παραμύθι-αλληγορία όπου ζώα του δάσους κινούνται και τραγουδούν παράλληλα με ανθρώπινους χαρακτήρες.
Γιάννης Χρήστου Αφιέρωμα στη μνήμη του
Τρία από τα σπουδαιότερα έργα του κορυφαίου έλληνα συνθέτη του 20ού αιώνα Γιάννη Χρήστου, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα της μουσικής του δημιουργίας, παρουσιάζονται εφέτος το καλοκαίρι. Στη διάρκεια της συναυλίας που θα δοθεί στις 9 Ιουλίου στο ρωμαϊκό ωδείο θα ακουστεί η «Τοκάτα» για πιάνο και ορχήστρα με σολίστ την πιανίστρια Νέλη Σεμιτέκολο, το ορατόριο της Πεντηκοστής «Πύρινες γλώσσες» σε κείμενα από την Καινή Διαθήκη καθώς και η Πρώτη Συμφωνία του συνθέτη που έφυγε από τη ζωή το 1970.
Η εν λόγω συναυλία είναι μια συμπαραγωγή του Ελληνικού Φεστιβάλ και της Ορχήστρας των Χρωμάτων και θα δοθεί σε μουσική διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη. Συνεργάζεται η Χορωδία του Μουσικού Τμήματος του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Χοσέ Κούρα Γκαλά Οπερας
Τενόρος, συνθέτης, μαέστρος και… φωτογράφος, ο Χοσέ Κούρα, τον οποίο οι αθηναίοι φίλοι της όπερας θυμούνται από τις περυσινές εμφανίσεις του στο Μέγαρο Μουσικής όπου ερμήνευσε τον ρόλο του Ρανταμές στις παραστάσεις της βερντιανής «Αΐντα», επανακάμπτει το προσεχές καλοκαίρι στη χώρα μας με την πρώτη του ιδιότητα και πάλι. Εχοντας πρόσφατα κυκλοφορήσει την καινούργια δισκογραφική του δουλειά, η νέα εμφάνιση του «πιο ολοκληρωμένου καλλιτέχνη της νέας γενιάς», όπως έχει χαρακτηρίσει τον πολυβραβευμένο Κούρα η διεθνής κριτική, δεν μπορεί παρά να παρουσιάζει ενδιαφέρον για τους φίλους της όπερας. Στο πλαίσιο της εμφάνισής του στο Ηρώδειο στις 24 Ιουλίου λοιπόν, ο αργεντινός καλλιτέχνης με τις λιβανέζικες ρίζες που σήμερα έχει ως «βάση» την Ευρώπη θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα με άριες και αποσπάσματα από το ρεπερτόριό του. Η παράσταση είναι συμπαραγωγή του Ελληνικού Φεστιβάλ και της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών και συμμετέχει η Χορωδία του Φεστιβάλ Αθηνών υπό τη διεύθυνση του Αντώνη Κοντογεωργίου.
Νικολάι Τσισκαρίτζε Αλμπρεχτ στη «Ζιζέλ» του Αντάμ
Ενα από τα λαμπρότερα αστέρια του σύγχρονου ρωσικού χορού, ο Νικολάι Τσισκαρίτζε, ερμηνεύει τον ρόλο του κόμη Αλμπρεχτ στην πασίγνωστη «Ζιζέλ» του Αντόλφ Αντάμ, που θα παρουσιαστεί στις 30 Ιουλίου στο Ηρώδειο από το ιστορικό Μπαλέτο Μπαλσόι της Μόσχας. Ενα χρόνο μετά τις άκρως επιτυχημένες παραστάσεις του Κρατικού Ακαδημαϊκού Θεάτρου Μαριίνσκι (πρώην Κίροφ) της Αγίας Πετρούπολης, το έτερο διάσημο συγκρότημα της Ρωσίας εμφανίζεται στη χώρα μας επιχειρώντας να αποδείξει πως παρά τους κλυδωνισμούς των τελευταίων χρόνων αποτελεί άξιο συνεχιστή μιας μεγάλης παράδοσης. Δίπλα στον Νικολάι Τσισκαρίτζε, τον ρόλο της Ζιζέλ ερμηνεύει η Σβετλάνα Λούνκινα.
Στο πλαίσιο των αθηναϊκών εμφανίσεών τους ωστόσο, τα Μπαλέτα Μπαλσόι θα παρουσιάσουν στις 29 και 31 Ιουλίου τον θρυλικό «Σπάρτακο» σε μουσική Αράμ Χατσατουριάν και χορογραφία Γιούρι Γκριγκορόβιτς. Τον ομώνυμο ρόλο ερμηνεύει ο Ντμίτρι Μπελογκολόβτεφ.
Τον Κόοπμαν Χέντελ: «Μεσσίας»
Ενα από τα αριστουργήματα της παγκόσμιας μουσικής δημιουργίας, το περίφημο ορατόριο «Μεσσίας» του Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ, θα ερμηνεύσει στο Ηρώδειο στις 28 Αυγούστου η Amsterdam Baroque Orchestra & Choir, υπό την καθοδήγηση του διάσημου οργανίστα, τσεμπαλίστα και μόνιμου αρχιμουσικού της Τον Κόοπμαν. Γνωστή για τις εξαιρετικές της ερμηνείες, η Ορχήστρα Μπαρόκ του Αμστερνταμ έχει στο ενεργητικό της εμφανίσεις σε μεγάλα λυρικά θέατρα και φεστιβάλ σε όλον τον κόσμο: από τη Βιέννη ως το Λονδίνο και από τη Νέα Υόρκη ως το Τόκιο. Πολύπλευρη μουσική προσωπικότητα, ο Τον Κόοπμαν πέρα από τις παραπάνω ιδιότητές του είναι επίσης μουσικός διευθυντής της Netherlands Radio Chamber Orchestra, καθηγητής του τσέμπαλου στο Βασιλικό Ωδείο της Χάγης και επίτιμο μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας της Μουσικής του Λονδίνου. Παράλληλα έχει τιμηθεί από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης για την εργασία του επάνω στις Καντάτες και τα Πάθη του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ.
Αντζελα Γκιόργκιου Γκαλά Οπερας
Μια από τις κορυφαίες υψιφώνους της νεότερης γενιάς, η περίφημη Ρουμάνα Αντζελα Γκιόργκιου εμφανίζεται για πρώτη φορά στη χώρα μας στο πλαίσιο του εφετινού Φεστιβάλ Αθηνών. Η διεθνούς φήμης καλλιτέχνις είχε αρκετές εμφανίσεις στο ενεργητικό της ως το 1994, οπότε και δημιούργησε τεράστια αίσθηση ερμηνεύοντας τον ρόλο της Βιολέτας στην «Τραβιάτα» του Βέρντι, που παρουσιάστηκε στο Κόβεντ Γκάρντεν σε μουσική διεύθυνση του θρυλικού Γκέοργκ Σόλτι. Στις 6 Σεπτεμβρίου λοιπόν η Αντζελα Γκιόργκιου θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο από κοινού με τον σύζυγό της, εξίσου διεθνούς εμβέλειας τενόρο Ρομπέρτο Αλάνια, σε ένα γκαλά όπερας που αναμένεται να αποτελέσει μια από τις λαμπρότερες στιγμές του Φεστιβάλ. Οι δύο καλλιτέχνες, που έχουν ως σήμερα εμφανιστεί επανειλημμένως μαζί, θα ερμηνεύσουν άριες και ντουέτα από γνωστά έργα του λυρικού ρεπερτορίου συνοδευόμενοι από τη Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ.
Χέλμουτ Ρίλινγκ Μπετόβεν: «Missa Solemnis»
Η πρόσφατη παρουσία του διαπρεπούς γερμανού αρχιμουσικού Χέλμουτ Ρίλινγκ στη χώρα μας και στο Μέγαρο Μουσικής, όπου διηύθυνε τη μνημειώδη «Λειτουργία σε σι ελάσσονα» του Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ, άφησε αναμφίβολα τις καλύτερες εντυπώσεις. Στο πλαίσιο της νέας του εμφάνισης στη χώρα μας λοιπόν, που θα γίνει στις 10 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο, ο διάσημος καλλιτέχνης θα καθοδηγήσει ένα ακόμη κολοσσιαίο έργο: την περίφημη «Missa Solemnis» του Μπετόβεν. Εργο βαθιάς μουσικής και φιλοσοφικής αξίας, η εν λόγω Λειτουργία σε ρε μείζονα op. 123 θα ερμηνευθεί από την Ορχήστρα και Χορωδία του Ευρωπαϊκού Φεστιβάλ Μουσικής της Στουτγάρδης, σχήματα που ίδρυσε ο ίδιος ο Ρίλινγκ.
Πολυβραβευμένος και παράλληλα διευθυντής της Διεθνούς Ακαδημίας Μπαχ της Στουτγάρδης, ο Χέλμουτ Ρίλινγκ είναι ο μοναδικός μαέστρος που έχει ηχογραφήσει όλες τις Καντάτες του Μπαχ. Το 1995 – στην επέτειο των 50 χρόνων από το τέλος του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου – διηύθυνε το «Ρέκβιεμ της Συμφιλίωσης», γραμμένο από 14 συνθέτες από διαφορετικές χώρες, ενώ υπήρξε ο πρώτος γερμανός μαέστρος που του επετράπη να διευθύνει στο Τελ Αβίβ.
Ρενάτο Τσανέλα Μπαλέτο Κρατικής Οπερας της Βιέννης
Την «υπογραφή» του διάσημου ιταλού χορογράφου και καλλιτεχνικού διευθυντή του Μπαλέτου της Κρατικής Οπερας της Βιέννης Ρενάτο Τσανέλα φέρει το μπαλέτο «Alles Walzer» που θα παρουσιάσει το ιστορικό, ηλικίας τριών περίπου αιώνων, συγκρότημα στο πλαίσιο των αθηναϊκών εμφανίσεών του στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου. Βασισμένο σε μουσική των Γιόχαν Στράους και Γκούσταφ Μάλερ, το εν λόγω έργο ορίζεται ως μια «αποθέωση του βιεννέζικου βαλς», ιδωμένο ωστόσο μέσα από μια σύγχρονη ματιά. Τιμημένος με πολλά βραβεία ως σήμερα, ο 40χρονος σήμερα Τσανέλα ανέλαβε το «τιμόνι» του διάσημου συγκροτήματος το 1995 ενώ πέρα από την Οπερα της Βιέννης έχει ως σήμερα συνεργαστεί με γνωστές όπερες της Γερμανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Στο πλαίσιο των αθηναϊκών τους παραστάσεων τα διάσημα μπαλέτα θα παρουσιάσουν εξάλλου και τα έργα «Theme & Variations» (Θέμα και Παραλλαγές) και «Pas de Deux» – και τα δύο σε μουσική Τσαϊκόφσκι – και χορογραφίες Ζορζ Μπαλανσίν. Τα κοστούμια φέρουν την υπογραφή του Κριστιάν Λακρουά.
Τζον Νοϊμάγερ Μπαλέτο Κρατικής Οπερας του Αμβούργου
Μία από τις εξέχουσες προσωπικότητες της διεθνούς χορευτικής σκηνής, τον Τζον Νοϊμάγερ, φιλοξενεί εφέτος το καλοκαίρι το Ελληνικό Φεστιβάλ στο Ηρώδειο. Ο διάσημος αμερικανός χορογράφος και το Μπαλέτο της Κρατικής Οπερας του Αμβούργου – συγκρότημα του οποίου ηγείται τα τελευταία 29 χρόνια – παρουσιάζουν στην Αθήνα το έργο «Μεσσίας», βασισμένο σε μουσική των Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ και Αρβο Περτ. Γεννημένος στο Γουισκόνσιν των ΗΠΑ το 1942, ο Νοϊμάγερ πήρε τα πρώτα μαθήματα χορού στη γενέτειρά του για να συνεχίσει αργότερα τις σπουδές του σε Κοπεγχάγη και Λονδίνο. Τις πρώτες του χορογραφίες τις υπέγραψε τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60 για το Μπαλέτο της Στουτγάρδης. Σύντομα κατέκτησε το διεθνές κοινό με τις πρωτοποριακές του αναγνώσεις σε κλασικά έργα, όπως για παράδειγμα ο «Καρυοθραύστης». Διάσημες είναι οι χορογραφίες έργων όπως το «Ρέκβιεμ» του Μότσαρτ και «Τα κατά Ματθαίον Πάθη» του Μπαχ. Εχει υπογράψει αρκετές σκηνοθεσίες λυρικών έργων ενώ ως επικεφαλής του Μπαλέτου της Κρατικής Οπερας του Αμβούργου έχει περιοδεύσει με μεγάλη επιτυχία σε ολόκληρο τον κόσμο.
Οι εφετινές εκδηλώσεις του Ελληνικού Φεστιβάλ στο Ηρώδειο εγκαινιάζονται στις 6 Ιουνίου με τα Μπαλέτα Μπεζάρ της Λωζάννης. Πληροφορίες στο τηλέφωνο 010 3221.459.
