Η Νατάσσα Μποφίλιου ξέρει τι θα ψηφίσει. Οπως πολλοί Αθηναίοι γνωρίζουν ήδη ότι στις 25 Σεπτεμβρίου θα ψηφίσουν Νατάσσα Μποφίλιου και θα παρακολουθήσουν στο Κατράκειο Θέατρο της Νίκαιας την τελευταία καλοκαιρινή συναυλία μιας από τις δημοφιλέστερες τραγουδίστριες της νεότερης γενιάς. Ορμητική και ισχυρογνώμων, έχει παλέψει για να κατακτήσει τη θέση της στο ελληνικό τραγούδι. Και φαίνεται να έχει δουλέψει πολύ. Οι ερμηνείες που ακούς στις πρώτες της ηχογραφήσεις ουδεμία σχέση έχουν με τις σημερινές. Οι τονισμοί, το φραζάρισμα, οι αναπνοές της, όλα είναι βελτιωμένα: «Εγώ δεν μπορώ να ακούσω πια τα πρώτα μου άλμπουμ» σχολιάζει. «Μου αρέσει που έχω δουλέψει. Οταν σου δίνεται η ευκαιρία να κάνεις κάτι που σου αρέσει πολύ, πρέπει να το κάνεις όσο καλύτερα γίνεται. Δίνω σημασία στην εξέλιξη, θέλω να νιώθω ότι προχωράω, αλλιώς εγκλωβίζομαι και δεν μπορώ να αποδώσω. Γενικά στη ζωή μου. Τώρα που θα ξεκουραστώ δυο-τρεις μήνες θα κάνω μαθήματα πιάνου. Τα τελευταία χρόνια έχω ανάγκη να εμβαθύνω. Υπάρχει μια αναζήτηση υπαρξιακού τύπου. Δεν έχει να κάνει με την καριέρα. Μερικές φορές αυτή η αναζήτηση μπορεί να σε οδηγήσει και σε επιλογές που δεν ενισχύουν τη δημοτικότητά σου. Γιατί το ψάξιμο ενός καλλιτέχνη μέσα του μπορεί και να τον οδηγήσει σε πιο εσωστρεφή μονοπάτια».
Τι απολογισμό κάνεις για την περιοδεία σου το δύσκολο καλοκαίρι του 2015; «Δεν ξέρω αν φταίει που είμαστε σε όλα ανάποδοι εμείς, αλλά εφέτος ήταν πολύ καλή χρονιά. Κατ’ αρχάς, είμαστε πολύ ευχαριστημένοι (σ.σ.: όταν μιλάει σε α’ πληθυντικό πρόσωπο αναφέρεται στην ίδια και στους δύο στενούς συνεργάτες της, τον συνθέτη Θέμη Καραμουρατίδη και τον στιχουργό Γεράσιμο Ευαγγελάτο) με τον ήχο και με την μπάντα μας. Επίσης, το πρόγραμμά μας στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στο δικό μας ρεπερτόριο, με εξαίρεση δύο τραγούδια του Γιάννη Μαρκόπουλου, και είναι τρομερά συγκινητικό να κάνεις συναυλίες με δικά σου τραγούδια και να υπάρχει αποδοχή. Προσωπικά, είμαι και πολύ ξεκούραστη, επομένως νιώθω ασφαλής, ρέει όλο αυτό. Από την άλλη, όμως, μόλις κατεβαίνεις από τη σκηνή επιστρέφεις στην πραγματικότητα, στις συζητήσεις που έχεις με την οικογένεια και τους φίλους σου, σε αυτά που βλέπεις στην τηλεόραση ή αυτά που διαβάζεις στις εφημερίδες ή στο Internet, και έρχεσαι αντιμέτωπος με μια τραγική κατάσταση. Η περιοδεία είναι καταπληκτική σε καλλιτεχνικό και επαγγελματικό επίπεδο και ταυτόχρονα ζούμε μια τρομερή απογοήτευση. Υπήρχε μια ορμητικότητα και μια αίσθηση ότι κάτι μπορεί να γίνει, ήμασταν σε επιφυλακή. Τώρα υπάρχει μια παραίτηση που είναι πολύ δυσάρεστη».
Τι είναι πολιτική για σένα; «Πολιτική είναι η ζωή μας. Κι έπρεπε να φτάσουμε εδώ σήμερα για να καταλάβουμε ότι αν είμαστε παθητικοί πολίτες, θα είμαστε παθητικοί άνθρωποι. Επρεπε να μας τα στερήσουν όλα για να καταλάβουμε τι σημαίνει να αποφασίζουν οι άλλοι για εμάς και πόσο σημαντικό είναι να συμμετέχουμε σε αυτή τη διαδικασία, με την ψήφο μας, με τον διάλογο, με το να ακούμε τους άλλους και να διαμορφώνουμε τη σκέψη μας, με τη γόνιμη επικοινωνία».
Εχεις αυτοπροσδιοριστεί ως αριστερή. Τι σημαίνει αυτό σήμερα; «Σημασία δεν έχει πώς αυτοπροσδιορίζεσαι, αλλά πώς υπάρχεις. Προσπαθώ, λοιπόν, να ζω ως αριστερός άνθρωπος και αποτελεί στόχο μου να το καταφέρω. Προσπαθώ να γίνω ένας άνθρωπος που δεν ζει μόνο για τον εαυτό του, αλλά αφήνει χώρο στη ζωή και στην ψυχή του για τους άλλους. Αυτή είναι μια διαρκής μάχη με την καθημερινότητα, με τα ελαττώματά σου. Δίνω κάθε μέρα τον αγώνα μου γιατί πιστεύω στην ισότητα, στην αλληλεγγύη, στο δικαίωμα όλων στην εργασία. Μόνο έτσι μπορεί να υπάρχει πρόοδος και, εν τέλει, αποδοτικότητα».
Θα τραγουδούσες στη μεγάλη συγκέντρωση υπέρ του «Οχι» στο Σύνταγμα αν σου είχε ζητηθεί; «Οχι, δεν θα τραγουδούσα. Γιατί ήμουν επιφυλακτική, δεν είχα την απαιτούμενη σιγουριά, παρότι προσπάθησα να αναλύσω τη θέση μου, η οποία ήταν υπέρ του «Οχι»».
Πιστεύεις ότι υπήρχε κι άλλος δρόμος; «Ναι, αλλά νομίζω πως δεν ήμασταν, ούτε είμαστε, έτοιμοι για αυτόν. Είναι ένας δρόμος πολύ δύσκολος. Με τεράστιο κόστος προσωπικό και κοινωνικό. Αν δεν περάσουμε όμως από αυτό το στάδιο, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να χτίσουμε κάτι καλύτερο. Δεν υπάρχει κανείς αυτή τη στιγμή που δεν θα παραδεχτεί ότι η κατάσταση είναι δραματική. Εχουμε τη διάθεση να την αλλάξουμε; Κι αν το κάνουμε, σίγουρα δεν μπορούμε να βασιστούμε σε παλιά μοντέλα. Θα είμαστε ποτέ έτοιμοι να την ανατρέψουμε; Θα πρέπει να κλονιστούν συμφέροντα, να βγούμε εντελώς από τη βολή μας, αλλά και ο δρόμος στον οποίο βαδίζουμε τώρα οδηγεί, με μαθηματική ακρίβεια, σε αδιέξοδο».
Θα εμπλεκόσουν ποτέ ενεργά στα κοινά; «Δεν μπορώ να το αποκλείσω. Η ύπαρξή μου συνδέεται με τη συλλογική δράση, δεν νιώθω καλά όταν αισθάνομαι ότι δεν συμμετέχω. Δεν ξέρω αν κάποια στιγμή νιώσω ότι η εμπλοκή στα κοινά είναι απαραίτητη, αν και αυτή τη στιγμή μού φαίνεται αδιανόητη μια τέτοια εξέλιξη. Μπορεί κάποια στιγμή να έρθει μια συγκυρία που θα με πείσει».
Αισθάνεσαι καθόλου ικανοποίηση που έχουμε την πρώτη μας πρωθυπουργό –έστω και σε υπηρεσιακή κυβέρνηση; «Γενικώς, με ενδιαφέρει να με κυβερνά ένας άνθρωπος που θεωρώ άξιο, με πνεύμα, με πάθος, με πίστη και με αφοσίωση στο έργο του. Τώρα, αν αυτός ο άνθρωπος κάποια στιγμή είναι γυναίκα, θα νιώθω ότι μπορώ να τον καταλάβω περισσότερο και ίσως θεωρήσω ότι πρόκειται και για μια γυναικεία κατάκτηση. Δεν με ενδιαφέρει, όμως, τόσο το φύλο. Δεν έχει μεγάλη σημασία. Πιο πολύ θέλω να είναι ένας άνθρωπος που να εμπιστεύομαι και να θαυμάζω».

Εχεις αποφύγει τις συνεργασίες με τα μεγάλα ονόματα του τραγουδιού της παλιότερης γενιάς. Εχει έρθει η στιγμή να κάνεις εμφανίσεις με κάποιον τραγουδιστή ή τραγουδίστρια που θαυμάζεις πολύ, τώρα που είναι ακόμη ενεργοί και δραστήριοι; «Οχι, και δεν θέλω κιόλας. Εγώ αγαπώ πολύ το τραγούδι. Πάρα πολύ όμως. Είναι η ζωή μου, με την έννοια ότι όλες μου οι στιγμές συνοδεύονται από ένα τραγούδι. Εχω, λοιπόν, την ανάγκη να υπάρχει ένα τμήμα της ζωής μου το οποίο θα μείνει αλώβητο από τον επαγγελματισμό της τραγουδίστριας. Εάν συνεργαστώ με τους ανθρώπους που θαυμάζω, θα αποκτήσω επαγγελματική σχέση μαζί τους. Θα έχω στον νου μου τι μπορώ να πάρω. Προτιμώ να μείνει μέσα μου αγνή η σχέση που έχω όταν πηγαίνω να δω τη Γαλάνη, για παράδειγμα, μια τραγουδίστρια που λατρεύω, και ξαναγίνομαι το παιδί που ήταν κλεισμένο στο δωμάτιό του και άκουγε το box-set της μέρα-νύχτα. Θέλω να μου μείνει αυτό. Γι’ αυτό και συνεργάζομαι πιο εύκολα με δημιουργούς, εκεί είναι αλλιώς. Με τις μεγάλες φωνές θέλω να παραμένω θεατής, ακροάτρια και θαυμάστρια. Με τους φίλους μου έχει χαθεί αυτό, με την Ελεωνόρα Ζουγανέλη, τον Μαραβέγια, τον Χαρούλη, τον Μουζουράκη, επειδή ξεκινήσαμε μαζί και έχουμε δουλέψει μαζί, είμαστε εκ των πραγμάτων και συνεργάτες. Πηγαίνω καμιά φορά να τους δω και προσπαθώ να αναγκάσω τον εαυτό μου να ξεχαστεί, να μη σκέφτεται τον μηχανισμό που κρύβεται από πίσω, όμως δεν μπορώ. Με τους άλλους, όμως, μου αρέσει που μαγεύομαι ακόμη χωρίς να σκέφτομαι τίποτα το επαγγελματικό».
Ούτε με καλλιτέχνες της δικής σου γενιάς έχεις κάνει ωστόσο κοινό κύκλο εμφανίσεων. «Μέχρι και τον επόμενο δίσκο νιώθω ότι πρέπει να είμαι μόνη μου στη σκηνή, έχω να ψάξω πολλά δικά μου που θέλω να δοκιμάσω και χρειάζομαι αυτό το περιθώριο του χώρου και του χρόνου. Γιατί όταν κάνεις μια συνεργασία οφείλεις να σκέφτεσαι πρώτα τον συνεργάτη σου και μετά τον εαυτό σου. Οχι για να το παίξεις καλός, αλλά γιατί είναι ο μόνος τρόπος να προκύψει κάτι καταπληκτικό. Ξέρω, λοιπόν, ότι θέλω να παίξω με την Ελεωνόρα, τη λατρεύω, είμαστε φίλες. Ξέρω, όμως, παράλληλα ότι θα δουλεύω μαζί της και θα σκέφτομαι πρώτα εκείνη, όπως ξέρω ότι θα συμβαίνει και το αντίστροφο, άρα για να μπορώ να το επιτρέψω αυτό, θα πρέπει τα δικά μου δεδομένα πάνω στη σκηνή να τα έχω εξαντλήσει και μέχρι να συμβεί αυτό χρειάζομαι για λίγο ακόμη την πολυτέλεια του να βρίσκομαι στη σκηνή μόνη».

Συμμετέχεις όμως σε μια καλλιτεχνική κολεκτίβα, τους ΑΓΑΠΗ ΡΕ+, με τους οποίους χαρίσατε πρόσφατα μια πολύ συγκινητική βραδιά στο αθηναϊκό κοινό και μάλιστα με σκοπό την ενίσχυση, με τρόφιμα και φάρμακα, του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων. «Εμείς κλαίγαμε εκείνο το βράδυ στα καμαρίνια. Κι όταν είδαμε τους τόνους με τα πράγματα που είχαν συγκεντρωθεί τρελαθήκαμε. Ηταν μια απόδειξη ότι η μουσική και η συλλογικότητα είναι η απόλυτη ένωση. Μου έλειπε πάρα πολύ, το είχα μεγάλη ανάγκη να συμπορευτώ. Λειτουργεί υποδειγματικά αυτή η κολεκτίβα σε επίπεδο συνεννόησης και ψυχικής ταύτισης, υπάρχει τόση αρμονία μεταξύ μας, και κινούμαστε στο ίδιο πλαίσιο πολιτικής σκέψης, παρόλο που υπάρχουν φυσικά διαφοροποιήσεις. Προσωπικά τους χρωστάω πολλά, με έχουν κάνει καλύτερο άνθρωπο και διόρθωσαν ελαττώματα που είχα. Μαλάκωσαν τον θυμό και την επιθετικότητά μου και με βοήθησαν να αφήσω χώρο μέσα μου για περισσότερο φως. Τους είμαι ευγνώμων για αυτό».

Γιατί ένιωθες θυμό; «Οποτε συνέβαινε κάτι που θεωρούσα άδικο ή αντιπροοδευτικό έβλεπα μόνο το σκοτεινό κομμάτι κι αυτό με θύμωνε, με εξαγρίωνε, με σκλήραινε. Με τους ΑΓΑΠΗ ΡΕ+ ηρέμησα λίγο. Ημουν ο τύπος που ήθελε με τη στάση μας να πούμε «Οχι» σε μια λίστα από πράγματα. Και μέσα από τις συζητήσεις κατάλαβα ότι είναι σημαντικότερο τελικά πού θα πεις «Ναι». Φωτίζοντας την αγάπη, σβήνεις το μίσος. Είναι πιο σωστό και πιο αποτελεσματικό».

Δίνεις την εντύπωση ότι δεν σηκώνεις μύγα στο σπαθί σου. Εχεις καταπιεστεί ποτέ; «Υπάρχουν άνθρωποι που με έχουν καταπιέσει πολύ. Εχει συμβεί σε κάποιες επαγγελματικές σχέσεις μου. Δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι έχω καταπιεστεί για να ενσωματωθώ ή να προσαρμοστώ σε αυτό που λέμε μουσικό σύστημα. Η σχέση μου με την καταπίεση είναι η εξής: στην αρχή τη δέχομαι, κάποια στιγμή αντιδρώ πολύ άσχημα και δεν την ξεπερνάω ποτέ. Επειδή είμαι ελεύθερο πνεύμα, όποιος θελήσει να με καταπιέσει το κάνει υπογείως, με χειραγωγεί, και μου παίρνει καιρό να το καταλάβω. Είμαι αρκετά αθώα σε μερικά πράγματα. Ενας άνθρωπος ευφυής μπορεί να με μανιπουλάρει. Αργώ λίγο, αλλά το καταλαβαίνω».

Με τις απαιτήσεις που έχει η ελληνική κοινωνία από μια γυναίκα έχεις ξεμπερδέψει; «Ημουν τυχερή σε κάτι. Μεγάλωσα σε πολυμελή οικογένεια και πάντα έψαχνα να αναπαραστήσω αυτό το περιβάλλον. Με διαμόρφωσαν δηλαδή περισσότερο μικρές κοινότητες και λιγότερο το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον. Τυχερή ήμουν γιατί αυτές οι κοινότητες δεν λειτουργούσαν με στερεότυπα. Δεν έχω αισθανθεί ποτέ ότι θα έπρεπε να είμαι παντρεμένη και να μεγαλώνω ήδη ένα παιδί. Είχα ανέκαθεν την ελευθερία να επιλέξω τη σεξουαλικότητά μου, τη στάση μου απέναντι στη ζωή, το επάγγελμά μου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν καταλαβαίνω τι συμβαίνει γενικότερα. Με ξαφνιάζει και μου κάνει εντύπωση να συναντώ κορίτσια που υιοθετούν προκάτ ζωές. Τα στερεότυπα λειτουργούν τόσο περιοριστικά».

Με ποιον τρόπο σε έχει αλλάξει η επιτυχία; «Η επιτυχία με έχει ωριμάσει. Γιατί συνειδητοποίησα ότι τελικά δεν με αφορά, ότι δεν είναι αυτοσκοπός για μένα. Πάντα το ένιωθα, αλλά τώρα το ξέρω. Αισθάνομαι ευγνωμοσύνη και συγκίνηση για την επιτυχία, την αγάπη και την αποδοχή, και χάρη σε αυτές μπορούν να γίνουν τα όνειρά μας πραγματικότητα».

Θα σταματούσες ποτέ να τραγουδάς αν σου το ζητούσε ένας μεγάλος έρωτας; «Δεν θα ερωτευόμουν ποτέ έναν άνθρωπο που θα μου ζητούσε να σταματήσω το τραγούδι. Εχω έναν παράξενο συνδυασμό, ο οποίος ξέρω ότι τρελαίνει τους ανθρώπους γύρω μου. Είμαι βαθιά συναισθηματική αλλά και πάρα πολύ σκληρή. Τα συναισθήματά μου έχουν συνειδητότητα. Δεν παρασύρομαι. Είμαι 100% αφοσιωμένη, δεν έχω πει ποτέ «μακάρι να μην το ένιωθα αυτό». Αν υπήρχε όμως ανάγκη να αφήσω το τραγούδι για κάτι πιο σημαντικό, ίσως να το έκανα. Το ίδιο κι αν έρθει μια στιγμή και νιώσω ότι δεν έχω κάτι να πω μέσα από τη μουσική –κάτι που είναι εξαιρετικά πιθανό. Ή αν πάψει να έχει έρεισμα αυτό που κάνουμε. Θέλω να είμαι πάντα έτοιμη για αυτό. Δεν θέλω να γίνω από τους ανθρώπους για τους οποίους λέμε «μα γιατί δεν φεύγει;». Δεν θέλω να τρέφομαι από το τραγούδι. Θέλω να τρέφομαι από τη ζωή και να τραγουδάω επειδή τρέφομαι από τη ζωή και όχι να ζω επειδή με τρέφει το τραγούδι. Θα τρελαθώ αν συμβεί αυτό κι έχω πει στους φίλους μου, τους έχω ορκίσει, να με κλείσουν κάπου αν δουν ότι βαδίζω προς τα εκεί».

Τσιτσάνης ή Χατζιδάκις; «Αυτά τα διλήμματα είναι σαχλαμάρες. Είναι αδύνατον να επιλέξει κανείς. Είναι σαν να μου λες αγαπάς πιο πολύ τη μάνα σου ή τον πατέρα σου;».

Ποια είναι η μεγαλύτερη θυσία που έχεις κάνει για το τραγούδι; «Οτι έπρεπε να σκοτώσω το ρεμάλι που έχω μέσα μου. Είμαι κανονικά πολύ αραχτός τύπος. Η φύση μου είναι να κάθομαι να καπνίζω, να πίνω καλό κρασί και να μιλάω με τους φίλους μου. Αντί γι’ αυτό, δουλεύω άπειρες ώρες, προσέχω, πειθαρχώ. Αξίζει, όμως, τον κόπο».
Η Νατάσσα Μποφίλιου ολοκληρώνει την καλοκαιρινή περιοδεία της με μία συναυλία στο Κατράκειο Θέατρο στις 25/09, στις 21.00.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2015

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ