H λίμνη των Ιωαννίνων άφησε το στίγμα της στον μύθο γιατί στέρησε τη ζωή της κυρά Φροσύνης. Η ίδια η λίμνη όμως είναι που δίνει ζωή σε ολόκληρη την περιοχή. Μια βόλτα στις όχθες της αποκαλύπτει όλες της τις εκφάνσεις και μαγεύει τον επισκέπτη.
Κάτω στη λίμνη γεννιόνταν τα όνειρα» γράφει η Ισμήνη Καρυωτάκη. Ενα τέτοιο όνειρο είναι και η χερσόνησος, φτιαγμένη λες με πλατανόκλαδα, με τον μιναρέ του τζαμιού του Ασλάν Πασά για κορυφή που ταξιδεύει στα ήρεμα την ώρα του δειλινού νερά της Παμβώτιδας. Ετσι, για λίγο, μπορείτε να βρεθείτε σε παράλληλη πορεία με τα καραβάκια που πηγαινοέρχονται στο Νησί. Πίσω, η παλιά πολιτεία μέσα στα τείχη μοιάζει να στέκει ακίνητη στον χρόνο. Ο,τι κινείται έχει επαφή με τη λίμνη: τα καραβάκια, τα αγωνιστικά σκάφη των αθλητών, οι βάρκες των ψαράδων, τα υδρόβια πουλιά, οι άνθρωποι στην προκυμαία. Η λίμνη είναι το όριο της ζωής στην πόλη, αλλά και της – χωρίς όρια – γοητείας της.
Τα Ιωάννινα είναι η πόλη με το πλούσιο παρελθόν και το απίστευτα νεανικό παρόν. Την Κυριακή το μεσημέρι οι θορυβώδεις ακαδημαϊκές συντροφιές – η πόλη φιλοξενεί τόσους φοιτητές όσους και κατοίκους – εμφανίζονται στην πιάτσα. Το εντυπωσιακό ξέσπασμα ζωντάνιας συμβαίνει φυσικά στα καφέ, στα μπαρ και στα εστιατόρια στην όχθη της Παμβώτιδας. Γενικώς, αυτός ο παραλίμνιος δρόμος – και οι δύο διακλαδώσεις του προς το Κάστρο και το Νησί – είναι οι βασικές αρτηρίες της ζωής (και της ομορφιάς) της πόλης. {{{ map }}}
Ο χειρότερος τρόπος για να διασχίσετε τον παραλίμνιο δρόμο των Ιωαννίνων είναι το αυτοκίνητο. Το καλύτερο μέσο είναι το ποδήλατο ή να κάνετε τη διαδρομή με τα πόδια, καθώς υπάρχουν διαμορφωμένος ποδηλατόδρομος και λωρίδα περιπάτου. Αφετηρία μπορεί να είναι η περιοχή μπροστά από το ξενοδοχείο Du Lac, εκεί που έχουν στήσει τις αυτοσχέδιες εξέδρες τους οι από στεριάς ψαράδες.
Οι ψαράδες είναι από τις πιο χαρακτηριστικές εικόνες της λίμνης, τα καλά ξωτικά της. Εμφανίζονται σε όλον τον παράκτιο δρόμο, ως πέρα στο τέρμα του, καθώς διαλύεται η πρωινή ομίχλη που κάθεται στην επιφάνεια της λίμνης. Εχουν πάρει τις καίριες θέσεις τους αξημέρωτα και έχουν στήσει τα καλάμια τους και τις πολύχρωμες πετονιές τους. Δίπλα, η απόχη σε πρώτη ζήτηση, καθώς το ψάρι που θα τσιμπήσει μπορεί να είναι ένα καλοθρεμμένο γριβάδι, γριβί, όπως το λένε εδώ οι ψαράδες. Τέτοια μεγάλα γριβιά και πλήθος πεταλούδων – και αυτά ψάρια της λίμνης – ενδέχεται να δείτε στη σκάλα μετά το πάρκο, αν περάσετε τη στιγμή που καταφθάνουν οι χαρακτηριστικές βάρκες που βλέπατε στο βάθος να σηκώνουν τα δίχτυα τους, για να ξεφορτώσουν την πλούσια ψαριά τους.
Εκτός από τους ψαράδες και τις βάρκες τους, η πρωινή ομίχλη που αποτραβιέται αποκαλύπτει και τα άλλα πλάσματα της λίμνης, τα υδρόβια πουλιά, τα οποία κάνουν ένα σωρό χαριτωμένες φιγούρες στην προσπάθειά τους να εξασφαλίσουν τα… προς το ζην. Παρακολουθώντας τα φτάνετε στο μικρό πάρκο με τα γλυπτά, κάτω από τη χερσόνησο του Κάστρου, όπου λίγο μετά ανοίγεται δεξιά σας η κεντρική πύλη του.
Το Κάστρο των Ιωαννίνων είναι το παλαιότερο βυζαντινό που διατηρείται – κτίστηκε την εποχή του Ιουστινιανού το 528 μ.Χ. – και το μοναδικό, μαζί με τη Ρόδο και τη Μονεμβασιά, που κατοικείται και συνεχίζει τη δική του, ξεχωριστή ζωή. Περνάτε κάτω από τις επάλξεις και αμέσως αρχίζετε να ανηφορίζετε ανάμεσα σε παλιά κτίσματα ως την πύλη της ακρόπολης όπου βρίσκεται το τζαμί του Ασλάν Πασά. Περπατάτε ανάμεσα σε σωρούς από μπάλες κανονιών και παλιά κτίρια, όπως τους τουρκικούς στρατώνες, τα λουτρά και τη βιβλιοθήκη.
Στο τζαμί στεγάζεται το Δημοτικό Εθνογραφικό Μουσείο, στο οποίο εκτίθενται αντικείμενα από τους πολιτισμούς των Ελλήνων, των Τούρκων και των εβραίων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλούν οι συλλογές τέχνεργων αργυροχρυσοχοΐας – στην οποία η πόλη έχει μακρά παράδοση, αλλά και πλούσιο παρόν – αλλά και το δαμασκηνό σπαθί του Καραϊσκάκη. Από εδώ είναι εξαιρετική η θέα προς τη λίμνη, αλλά από την άλλη ακρόπολη, το Ιτς Καλέ – όπου λειτουργεί το Βυζαντινό Μουσείο –, είναι πολύ ωραία η θέα από τα ανοίγματα των επάλξεων προς τις κεραμοσκεπές της καστροπολιτείας και τον λόφο με το τζαμί. Μέσα στο Ιτς Καλέ τα παλιά μαγειρεία με τις χαρακτηριστικές καμινάδες που υψώνονται πάνω από τις κορυφές των απέναντι βουνών έχουν μετατραπεί σε ένα από τα πλέον ατμοσφαιρικά καφέ που μπορείτε να συναντήσετε.
Η δεύτερη διακλάδωση του παραλίμνιου δρόμου των Ιωαννίνων είναι υδάτινη και τραβά για το Νησάκι, μια ιδιαίτερη ψαράδικη κοινότητα με τον παραδοσιακό οικισμό της ανάμεσα στα βουνά. Τα γραφικά καραβάκια ξεκινούν από την προκυμαία, λίγο μετά την πύλη του κάστρου. Στο λιμάνι του Νησιού σάς υποδέχεται πλέον μια τουριστική ατμόσφαιρα, αλλά και ένα πιάτο με τα ονομαστά γιαννιώτικα γλυκά που προσφέρουν μέλη του γυναικείου συνεταιρισμού ενδημικών προϊόντων. Στα ενυδρεία μπροστά από τις ταβέρνες κολυμπούν όλα τα καλά της λίμνης, στα τραπεζάκια των καφέ περιμένουν οι ναργιλέδες και τα πλακόστρωτα σοκάκια είναι ανοιχτά για έναν γύρο στην πραγματική φυσιογνωμία του Νησιού.
Οι βάρκες μοιάζουν να είναι αραγμένες στις αυλές των σπιτιών και ο περιφερειακός δρόμος δεξιά από το λιμάνι πηγαίνει προς τις ονομαστές μονές με τις εκπληκτικές τοιχογραφίες, τα μοναστήρια των Φιλανθρωπινών και του Ντίλιου, που είναι επισκέψιμα, και της Ελεούσας, το οποίο ακόμη είναι κλειστό – αφιερωμένα και τα τρία στον Αγιο Νικόλαο. Εκατέρωθεν του δρόμου πρωταγωνιστούν τα χρώματα της φύσης, αριστερά τα αγριολούλουδα και δεξιά οι εντυπωσιακές καστανοκέφαλες πάπιες και τα άλλα πουλιά του νερού, ως τη Μονή Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, στην άκρη του οικισμού, όπου εκτελέστηκε ο θρυλικός Αλή Πασάς, και τη Μονή Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Ετσι φτάνετε στην άκρη της προβλήτας όπου τελειώνει ο γύρος του Νησιού και αρχίζει ένα νέο ταξίδι στον θρύλο της Παμβώτιδας.
ΠΟΥ ΝΑ ΜΕΙΝΕΤΕ
Η καλύτερη επιλογή μέσα στην πόλη, σε άμεση επαφή με τη λίμνη, είναι τα αρχοντικά κτίρια με τις παραδοσιακές αρχιτεκτονικές γραμμές του ξενοδοχείου Du Lac (www.epcon.gr/dulac/, τηλ. 26510 59100 ). Σε οπτική επαφή με τη λίμνη βρίσκεται και το πολυτελές Grand Sarai (www.mitsishotels.com, τηλ. 26510 42884), πρώην Ξενία. Με θέα την πόλη και τη λίμνη λειτουργεί και το Olympic (www.hotelolymp.gr, τηλ. 26510 22233). Μέσα στο Κάστρο υπάρχει ο ομώνυμος ξενώνας (www.ameliko.gr, τηλ. 26510 22866). Εξω από τα Ιωάννινα, σε 7 χλμ., λειτουργεί το πολυτελές Epirus Palace (www.epiruspalace.gr, τηλ. 26510 93555).
ΠΟΥ (ΚΑΙ ΤΙ) ΝΑ ΦΑΤΕ
Λένε ότι τα ονομαστά χέλια της Παμβώτιδας έφταναν ως το σεράι του σουλτάνου στην Πόλη. Τώρα μπορείτε να τα δοκιμάσετε στις ταβέρνες στο Νησί Κυρά Βασιλική και Απόπλους, μαζί με καραβίδες και βατραχοπόδαρα. Τις καραβίδες μπορούν να τις κάνουν με σκορδαλιά αν τους κάνετε τη σχετική παραγγελία μία ημέρα πριν. Στην πλατεία Αλιέων, το Παντοπωλείο προσφέρει εξαιρετικό τσίπουρο και μεζέδες. Οι περιηγητές εκθείαζαν τις πίτες των Ιωαννίνων και ειδικά την κοτόπιτα, την οποία σερβίρει το εστιατόριο Στην Ιθάκη,στην όχθη της λίμνης, μαζί με κεμπάμπ γκεσιτλέρι, γιαουρτλού κεμπάπ, πιλίκ σις κεμπάπ (κοντοσούβλι κοτόπουλο), κιουζού σις κεμπάπ (κοντοσούβλι αρνίσιο), κεμπάπ της Προύσας (καυτερό), σαρδέλες και πέστροφες ψητές, μεταξύ άλλων. Σερβίρουν επίσης νοστιμιές το εστιατόριο Φυσαρούφα στον παραλιακό δρόμο, το Ες Αεί στην οδό Κουντουριώτου, η Ταβέρνα του Φρόντζου στην Αγία Τριάδα, το Spuntino (Κυρά Φροσύνη) δίπλα στην είσοδο του κάστρου και πολλά άλλα.
