Τι γύρευε ο τζιχαντιστής «Μάξιμος» στα Βαλκάνια

Ως ένας εκ των δημιουργών του παραρτήματος της «Αλ Κάιντα στη Βόρεια Ευρώπη» προσδιορίζεται ο τζιχαντιστής Μιρσάντ Μπεκτάσεβιτς, που συνελήφθη από την ΕΛ.ΑΣ. στην Αλεξανδρούπολη, στο βιβλίο «Τζιχάντ» του σουηδού συγγραφέα Μάγκνους Σάντελιν. Οι κινήσεις στην Ελλάδα του 29χρονου «Μάξιμου», καθώς είχε αυτό το ψευδώνυμο, και ενός 20χρονου με καταγωγή από την Υεμένη που συνελήφθη μαζί του είναι το αντικείμενο έρευνας της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας και της ΕΥΠ.

Στο εν λόγω βιβλίο ωστόσο –αποσπάσματα του οποίου παρουσιάζει «Το Βήμα» –παρουσιάζονται εντυπωσιακά, άγνωστα στοιχεία της δράσης του. Ανάμεσα στα άλλα εμφανίζεται ότι είχε συνεργασία με τουλάχιστον επτά άλλα μέλη της Αλ Κάιντα, ανάμεσα σε αυτούς έναν βρετανό χάκερ που ήταν ο κύριος «αρωγός» της ισλαμιστικής οργάνωσης σε θέματα Διαδικτύου. Επιπλέον, παρουσιάζονται άγνωστες πτυχές της ζωής του «Μάξιμου», τα ταξίδια του στη Συρία αλλά και τα υμνητικά σχόλια για την αιματηρή επίθεση στο γαλλικό περιοδικό «Charlie Hebdo» πριν από έναν χρόνο.

Στο βιβλίο προσδιορίζεται αρχικά ότι η οικογένεια του «Μάξιμου» έφθασε το 1992 στη Σουηδία, λίγο μετά την έναρξη του πολέμου στη Βοσνία, και τα μέλη της έλαβαν τη σουηδική υπηκοότητα το 1998.

Για τη διαδικασία προσχώρησης του «Μάξιμου» στην Αλ Κάιντα ο Μάγκνους Σάντελιν σημειώνει: «Ο Μοχάμαντ, ένας συμμαθητής και γείτονάς του, τον πήρε μαζί του στο Bellevue τζαμί στη συνοικία της Παλιάς Πόλης, στο Γκέτεμποργκ. Το τέμενος ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1990 από σουνίτες και είχε φήμη για την «αυστηρή ερμηνεία» της θρησκείας. Από τότε άρχισε να επισκέπτεται ολοένα πιο συχνά το τζαμί. Αρχισε να αφήνει μούσι και να χρησιμοποιεί φαρδιά ρούχα που αγόρασε σε ένα κατάστημα δίπλα στο τζαμί Bellevue. Στο σχολείο προσπάθησε να πείσει άλλους νεαρούς μουσουλμάνους να λάβουν πιο ακραίες θρησκευτικές θέσεις και γι’ αυτό του είχαν δώσει το παρατσούκλι «Ταλιμπάν». Στη συνέχεια ήλθε σε επαφή με τη Μουσουλμανική Ενωση Νέων TUFF.

Σημαντικό ρόλο στην αλλαγή του ήταν ένας σχεδόν συνομήλικός του μαροκινής καταγωγής που γεννήθηκε στη Δανία και μεγάλωσε στην περιοχή Νόρεμπρο της Κοπεγχάγης. Και αυτός φερόταν να είχε ακραίες θέσεις, υπερασπιζόταν τον λιθοβολισμό των γυναικών στο πλαίσιο της σαρίας και μισούσε τους Εβραίους. Επιπλέον, το 2004 είχε πάει στο Λονδίνο και είχε ασπασθεί τα κηρύγματα του κληρικού Ομάρ Μπάκρι, γνωστού για την υποστήριξή του ακόμη και στην Αλ Κάιντα. Ο «Μάξιμος» πήγε στο τέμενος Τάιμπα της Κοπεγχάγης και συμμετείχε σε επίθεση εναντίον σιιτών που έπαιζαν δυνατά αραβική μουσική από το στερεοφωνικό αυτοκινήτου έξω από την είσοδο του τεμένους. Τότε ήταν που εκδήλωσε την πρόθεση να επιστρέψει στο Σαράγεβο όπου είχε γεννηθεί και προχώρησε σε διαδικτυακές παραγγελίες για ρούχα παραλλαγής, στρατιωτικά είδη που θα χρησιμοποιούσε εκεί.

Από την έρευνα στον υπολογιστή του διαπιστώθηκε ότι είχε έλθει σε επαφή με άλλους υπόπτους για τρομοκρατία και ανάμεσα σε αυτούς με άτομο με το ψευδώνυμο «Irhaby 007» που βοηθούσε την Αλ Κάιντα στην προπαγάνδα στο Διαδίκτυο και ήταν δημιουργός «φόρουμ» υποστηρικτών της ενώ τη βοηθούσε ώστε στα μέλη της να έχουν ειδικές εφαρμογές στα κινητά τους».

Το πρωί της 27ης Σεπτεμβρίου 2005 πάτησε στο Σαράγεβο (περίπου τρεις μήνες μετά τις πολλαπλές βομβιστικές επιθέσεις της Αλ Κάιντα στο Λονδίνο με 52 νεκρούς). Δεν πήγε όμως στους συγγενείς του απευθείας, όπως είχε υποσχεθεί η μητέρα του. Πήρε ένα ταξί για ένα φτηνό ξενοδοχείο στο περίχωρα της πόλης. Την επόμενη ημέρα ο ίδιος κατάφερε να νοικιάσει ένα διαμέρισμα μέσω μιας καταχώρισης. Μετά την πληρωμή του ενοικίου ενός μήνα πριν, πήρε τα κλειδιά και ήταν σε θέση να εγκατασταθεί ο ίδιος.

Οταν ο Μιρσάντ ήρθε σε επαφή με τους συγγενείς του, δεν είπε τίποτε σχετικά με το διαμέρισμα. Την ημέρα ο Μιρσάντ είχε εντατική επαφή με διάφορους ανθρώπους. Ανάλυση τηλεφωνικών κλήσεων από την Αστυνομία θα δείξει αργότερα ότι κάλεσε τουλάχιστον 18 φορές έναν άνδρα περίπου 30 ετών που είχε ποινικές εμπλοκές και μετά μετατράπηκε σε φανατικό ισλαμιστή, ενώ στο στήθος του είχε τατουάζ το πρόσωπο του Οσάμα Μπιν Λάντεν. Αυτός και ένας φίλος του θα προμηθεύσουν στον «Μάξιμο» εκρηκτικά που υπήρχαν γύρω από το Σαράγεβο από την εποχή του εμφυλίου.

Ο Μιρσάντ Μπεκτάσεβιτς τηλεφώνησε ακόμη και σε φίλους του στην Κοπεγχάγη. Οπως αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων, είχε επαφή με έναν 19χρονο που ονομάζεται «Turky» ο οποίος δήλωσε έτοιμος να μεταβεί στο Σαράγεβο αμέσως. Κατά τη διάρκεια της κλήσης ο «Μάξιμος» τού είπε ότι είχε πάρει στα χέρια του «πραγματικά καλά πράγματα».

Οπως προέκυψε εκ των υστέρων, ο Μπεκτάσεβιτς και οι συνεργάτες του είχαν σκοπό να δημιουργήσουν την «Αλ Κάιντα Βορείου Ευρώπης» επιχειρώντας να λύσουν και τα προβλήματα που είχαν με την «εξουσιοδότηση» από την κεντρική οργάνωση. Επιπλέον, είχαν συνεννοηθεί ότι θα έδιναν τον κωδικό «AQUA» στην οργάνωση αυτή.

Η βοσνιακή αστυνομία είχε ήδη πληροφορηθεί ότι «ένας άνδρας από τη Σουηδία ήταν στον δρόμο προς τη Βοσνία με σκοπό να δημιουργήσει ένα στρατόπεδο εκπαίδευσης για Μουτζαχεντίν». Οι διωκτικές Αρχές της χώρας εντόπισαν αρχικά τον «Μάξιμο» σε ένα internet cafe όπου καθόταν μαζί με τον 19χρονο συνεργό του. Οι ντετέκτιβ τούς ακολούθησαν προς την έξοδο και έξω στον δρόμο. Οι αστυνομικοί είδαν τον Μπεκτάσεβιτς να μπαίνει σε ένα διώροφο σπίτι στην οδό Πολιγκάνσκα όπου και συνελήφθη. Υστερα ακολούθησε η δίκη του στη Βοσνία, όπου ο «Μάξιμος» σήκωνε συχνά το χέρι του και φώναζε: «Allahu Akbar!» («Ο Θεός είναι μεγάλος»). Τον Ιανουάριο του 2007 εκδόθηκε η ετυμηγορία. Ο Μιρσάντ Μπεκτάσεβιτς κρίθηκε ένοχος για τρομοκρατικά εγκλήματα και καταδικάστηκε σε φυλάκιση για 15 χρόνια και τέσσερις μήνες, ενώ ο 19χρονος συνεργός του σε 13 χρόνια και τέσσερις μήνες. Αργότερα μεταφέρθηκε σε σουηδικές φυλακές, όπου πολύ συχνά ήταν στην απομόνωση επειδή δημιουργούσε σοβαρά επεισόδια. Στις αρχές Μαΐου του 2011 αφέθηκε ελεύθερος με την αιτιολογία ότι κρατήθηκε σε απομόνωση για μεγάλο μέρος της ποινής του. Από κλήσεις που είχαν γίνει από το κινητό του εντοπίστηκε στο Δυτικό Λονδίνο ο «χάκερ» συνεργός του «Irhaby 007».

Διαπιστώθηκε ότι πρόκειται για έναν 22χρονο φοιτητή Τεχνολογίας Πληροφορικής στο Westminister College of Computing. Είχε μετακομίσει στη Βρετανία από το Μαρόκο πριν από μερικά χρόνια με τον πατέρα του, ο οποίος ήταν διπλωμάτης. Από τις έρευνες προέκυψε ότι ο φοιτητής ήταν πρόσωπο εμπιστοσύνης της ηγετικής ομάδας της Αλ Κάιντα, είχε οργανώσει το δίκτυο στρατολόγησης μέσω Διαδικτύου και είχε επαφές ως και με τον περιβόητο ηγέτη της οργάνωσης στο Ιράκ Αμπού Μουσάμπ αλ Ζαρκάουι.

Ακολούθησαν και άλλες συλλήψεις συνεργατών του «χάκερ», ενώ στην κατοχή ενός από αυτούς βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 37.000 αριθμοί πιστωτικών καρτών, με τις οποίες οι τρεις φίλοι κατάφεραν να κάνουν αγορές συνολικής αξίας 3,5 εκατ. δολαρίων, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται προπληρωμένες κάρτες κινητής τηλεφωνίας και αεροπορικά εισιτήρια. Ο «Irhaby 007» καταδικάστηκε σε ποινές κάθειρξης 15 ετών.

Στο τέλος του βιβλίου του σουηδού δημοσιογράφου υπάρχουν αναφορές στα πρόσφατα ταξίδια του «Μάξιμου» στη Συρία, οι αναρτήσεις του στο Facebook αλλά και οι ύμνοι για την επίθεση στο γαλλικό σατιρικό περιοδικό τον Ιανουάριο του 2015. Στη σχετική ανάρτησή του σημείωνε: «Χαχαχαχα, καλή σας όρεξη. Στο επανιδείν, κύριοι…».