Εχουμε αντικαπνιστικούς νόμους, αλλά και τα πρωτεία στην κατανάλωση τσιγάρων

Οι αντικαπνιστικοί νόμοι ψηφίστηκαν αλλά δεν εφαρμόστηκαν, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να έχει τα «πρωτεία» στην κατανάλωση τσιγάρων. Η συχνότητα του καπνίσματος εξακολουθεί να αυξάνεται στη χώρα μας, σε αντίθεση με τις άλλες δυτικοευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες βαίνει συνεχώς μειούμενη.

Οι διαπιστώσεις των εκπροσώπων της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος (31 Μαΐου) είναι απογοητευτικές.

–Οι καπνιστές παθαίνουν 4-5 φορές συχνότερα οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου σε σχέση με τους μη καπνιστές.

–Σε προοπτική δεκαετίας ο αντίστοιχος κίνδυνος είναι διπλάσιος στους καπνιστές άνω των 50 ετών και πενταπλάσιος στις ηλικίες κάτω των 50.

–Οι καπνιστές έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να μη φτάσουν τα 70 χρόνια σε σχέση με τους μη καπνιστές.

–Η νικοτίνη προκαλεί εθισμό ίσο με εκείνο της ηρωίνης.

Στην Ελλάδα το 51,2% των ανδρών, το 25,7% των γυναικών και το 38,2% του γενικού πληθυσμού είναι καπνιστές. Στις πιο παραγωγικές ηλικίες (25-44 ετών) το ποσοστό τους φθάνει το 64,2% στους άντρες, το 37% στις γυναίκες και το 50,7% στον γενικό πληθυσμό.

Παράλληλα πολύ σοβαρές είναι και οι επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος καθώς η έκθεση στον καπνό του περιβάλλοντος έχει ως αποτέλεσμα ο παθητικός καπνιστής να εισπνέει πάνω από 4.000 χημικές ουσίες, από τις οποίες τουλάχιστον 250 είναι επιβλαβείς και περισσότερες από 50 καρκινογόνες.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας κ. Στέφανο Φούσα, το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται σε όλον τον κόσμο για 600.000 θανάτους ετησίως, οι 379.000 από τους οποίους οφείλονται σε ισχαιμική καρδιακή νόσο.

Στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 έχει αποδειχθεί η επικινδυνότητα του παθητικού καπνίσματος σε έρευνα που πραγματοποίησε το Εργαστήριο Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ωστόσο ταυτόχρονα αποτελεί την τρίτη αιτία θνησιμότητας που μπορεί να προληφθεί.

Για τις ολέθριες συνέπειες του καπνίσματος μίλησε στην «Αντικαπνιστική Καμπάνια» της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας και ο πρόεδρος του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου κ. Μιχαήλ Βλασταράκος. Οπως είπε, είναι καθοριστική η άμεση θέσπιση στρατηγικών στο πλαίσιο μιας αντικαπνιστικής πολιτικής με γνώμονα την προστασία της δημόσιας υγείας από την επιδημία. «Μόνο η πρόληψη ως πολιτική μπορεί να σώσει, με βέβαιη επιτυχία και με το χαμηλότερο κόστος, τον πληθυσμό μας από τις ολέθριες συνέπειες του καπνίσματος. Και αυτό μπορεί να γίνει πραγματικότητα μόνο μέσα από έναν εθνικό καθολικό προγραμματικό σχεδιασμό που θα έχει συνέχεια και συνέπεια» τόνισε.

Προς την κατεύθυνση αυτή και με στόχο την έρευνα και τη συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος δημιουργεί το Ινστιτούτο Μελέτης και Ερευνών το οποίο θα ασχολείται με όλα τα επίπεδα έρευνας, εκπαίδευσης, ειδικοτήτων, επιστημονικών εταιρειών αλλά και με τα εργασιακά και συνταξιοδοτικά θέματα των γιατρών. «Μέσα από τη συνεργασία του ΔΕΠ, εκλεκτών ακαδημαϊκών, αλλά και γιατρών της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης, θα έχουμε και εμείς στην Ελλάδα ένα Εθνικό Κέντρο Αναφοράς για τα καίρια προβλήματα της δημόσιας υγείας και του ιατρικού επαγγέλματος» προσέθεσε.

Σύμφωνα με τον κ. Φούσα, το παθητικό κάπνισμα προκαλεί μόνιμη βλάβη στη δομή και στο πάχος των αρτηριών των παιδιών, γεγονός που σημαίνει ότι αυξάνεται ο κίνδυνος να πάθουν έμφραγμα ή εγκεφαλικό σε κάποια στιγμή της ενήλικης ζωής τους. Επίσης όταν καπνίζουν και οι δύο γονείς, είναι πιθανότερο τα παιδιά τους να γίνουν και οι ίδιοι καπνιστές σε σχέση με όσα δεν έχουν γονείς καπνιστές.

Ιδιαίτερης σημασίας είναι και οι επιπτώσεις του παθητικού καπνίσματος στις γυναίκες που κυοφορούν καθώς ενδέχεται να παρουσιαστούν προβλήματα στην ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου, όπως αυξημένη συχνότητα αποκόλλησης πλακούντα, πρόδρομος πλακούντας, αιμορραγίες και πρόωρη ρήξη θυλακίου. Το παθητικό κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι συντελεί σε γέννηση νεογνών χαμηλού σωματικού βάρους, σχετίζεται με το σύνδρομο αιφνιδίου θανάτου στα βρέφη και με προβλήματα συμπεριφοράς στην παιδική ηλικία, όπως υπερκινητικότητα, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής κ.τ.λ.

Οταν ένας καπνιστής διακόψει το κάπνισμα, ο κίνδυνος εμφάνισης εμφράγματος αρχίζει να μειώνεται μετά από ένα έτος κατά προσέγγιση και σχεδόν μηδενίζεται έπειτα από μερικά χρόνια. Μελέτες δείχνουν ότι η διακοπή του καπνίσματος προκαλεί μείωση κατά 50% της πιθανότητας για εμφάνιση νέων οξέων καρδιακών συμβάντων εντός δύο ετών παρακολούθησης, ενώ μακροπρόθεσμα έπειτα από οξύ ισχαιμικό επεισόδιο η μέση ετήσια θνησιμότητα είναι 2,8 φορές μεγαλύτερη σε όσους συνεχίζουν το κάπνισμα.

Η διακοπή του καπνίσματος έχει επίσης συνδεθεί με την εμφάνιση λιγότερων συμπτωμάτων μετά από ένα οξύ ισχαιμικό επεισόδιο αλλά και με υποδιπλάσια πιθανότητα να εκδηλωθεί νέο οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου.