Παρέμβαση για το σύστημα της αξιολόγησης στο Δημόσιο σε μια στιγμή που επιχειρείται να πέσουν οι τόνοι στις ενδοκυβερνητικές αντιπαραθέσεις για την ποσόστωση στην απόδοση των δημοσίων υπαλλήλων κάνει η υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κυρία Εύη Χριστοφιλοπούλου. Προβάλλει τροποποιήσεις ενταγμένες πλέον στο κλίμα της κυβερνητικής προσπάθειας για μείωση των εντάσεων στο δικομματικό πεδίο αλλά και για εκτόνωση των αντιδράσεων στον χώρο των εργαζομένων.
Οι αλλαγές που προτείνει, εστιάζουν στον τρόπο εφαρμογής της αξιολόγησης του προσωπικού στο Δημόσιο, χωρίς να αναιρούν πολιτικές επιλογές και χωρίς να ξεφεύγουν από τις δεσμεύσεις προς τους δανειστές. Είναι εμφανές ότι ισορροπεί στον ρόλο της ως στελέχους του ΠαΣοΚ αλλά και ως υφυπουργού, που μαζί με τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκο Μητσοτάκη «τρέχουν» τις αναδιαρθρώσεις στη δημόσια διοίκηση.
Πάντως, όπως δήλωσε στο «Βήμα» η κυρία Χριστοφιλοπούλου το μεσημέρι της Πέμπτης, «πιστεύω ακράδαντα ότι οι πολιτικές αντιπαραθέσεις ξεπερνιούνται με προτάσεις και εναλλακτικές λύσεις. Όχι με εμμονές να μην αλλάξει τίποτα, ούτε με γενικόλογους αφορισμούς «πάρτε το πίσω». Σε αυτή την κατεύθυνση βρίσκονται οι προτάσεις μου για την αξιολόγηση».
Η αλλαγή που προτείνει
Με μια αλλαγή-προσθήκη στο νόμο για την αξιολόγηση (Ν 4250/2014) επιχειρείται να κατευνασθούν αντιδράσεις που υπήρχαν για «παράθυρο» περί δυσμενών συνεπειών σε υπαλλήλους από τη βαθμολόγηση κακής επίδοσης. Η παράγραφος 5 του άρθρου 32 του νόμου 4250 αναφέρει ότι: «5. Οι εκθέσεις αξιολόγησης έτους 2013, οι οποίες έχουν συνταχθεί κατά τις διατάξεις του παρόντος ή κατά τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου δεν θα ληφθούν υπόψη κατά τη διαδικασία αποτίμησης των προσόντων των υπαλλήλων για τη θέση τους σε διαθεσιμότητα και κινητικότητα κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 90 και 91 του ν. 4172/2013 (Α’ 167)».
Η υφυπουργός προτείνει την προσθήκη της εξής φράσης στη διάταξη αυτή: «Κανένας υπάλληλος δεν πρόκειται να απολυθεί βάσει της αξιολόγησής του, ούτε πρόκειται να υποστεί μισθολογικές κυρώσεις ή οποιαδήποτε άλλη αρνητική υπηρεσιακή μεταβολή».
Επίσης, όπως επεσήμανε το πρωί της ίδιας ημέρας στο ραδιόφωνο του Σκάι, προτάσσει ως απαραίτητο ο αξιολογητής να προτείνει συγκεκριμένα μέτρα βελτίωσης της απόδοσης του υπαλλήλου, ιδίως για όσους θα εμπίπτουν στην κατηγορία του 15%. Έτσι, ανέφερε ενδεικτικά ότι στο έντυπο της αξιολόγησης μπορεί να υπάρχουν ως προκαθορισμένα πεδία για να επιλέξει ο αξιολογούμενος μεταξύ άλλων: συμμετοχή σε συγκεκριμένο πρόγραμμα επιμόρφωσης του ΕΚΔΔΑ/ΙΝΕΠ, προσωρινή αλλαγή αντικειμένου εργασίας, εκούσια μετακίνηση εντός της υπηρεσίας, εκούσια μετάταξη σε διαφορετικό κλάδο με βάση τα προσόντα και τις ικανότητες του υπαλλήλου.
Παράλληλα, η κυρία Χριστοφιλοπούλου σημείωσε ότι διερευνάται η δυνατότητα ευελιξίας στο επίπεδο των οργανικών μονάδων για την εφαρμογή της ποσόστωσης. Προτείνεται να δοθεί διακριτική ευχέρεια στους προϊσταμένους Γενικής Διεύθυνσης να προβούν σε επιμερισμό ποσοστών είτε μέχρι το επίπεδο της Διεύθυνσης, είτε μέχρι το επίπεδο του Τμήματος, ανάλογα με τις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της υπηρεσίας.
Αποστασιοποίηση από τον κ. Μητσοτάκη ως… κομματικό καθήκον
Ωστόσο, είναι αξιοσημείωτο ότι, αν και κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τον κ. Μητσοτάκη στα μείζονα θέματα για τη δημόσια διοίκηση, επιλέγει να αποστασιοποιηθεί στον τρόπο του χειρισμού του απέναντι στις αντιδράσεις των υπαλλήλων, σημειώνοντας στον Σκάι ότι «οι πειθαρχικές διώξεις δεν είναι λύση». Θεωρεί προτιμότερη τη θέσπιση κινήτρων και αντικινήτρων. Αναφέρει μάλιστα ως παράδειγμα ότι για να γίνει μετάταξη, απόσπαση ή μετάθεση πρέπει να είναι προϋπόθεση η συμμετοχή του υπαλλήλου στη διαδικασία της αξιολόγησης, ασχέτως της βαθμολογίας του, κάτι που μπορεί να ισχύει και στην περίπτωση που κάποιος υπάλληλος επιθυμεί να καταλάβει θέση ευθύνης.
Σαφώς αιχμηρή απέναντι στον κ. Μητσοτάκη, ευθυγραμμιζόμενη με το ΠαΣοΚ, ήταν η αναφορά της σε «λαϊκισμούς που ενδημούν παντού». Όπως είπε, «ήταν τουλάχιστον ατυχής η δήλωση του κ. Μητσοτάκη για τον κ. Βενιζέλο και τον φόρο ακινήτων, όταν, τότε, το κόμμα του σε μια πρωτόγνωρη συγκυρία για τη χώρα, εν μέσω κρίσης, παρήγαγε προτάσεις στα «Ζάππεια»».
Πάντως, επανέλαβε, στη «γραμμή» του υπουργείου, ότι δεν θα γίνει καμία επιπλέον απόλυση το 2014 πέραν των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί, και ότι μετά από διαπραγμάτευση με την τρόικα δεν υπάρχουν πλέον αριθμητικοί στόχοι απολύσεων για το 2015.
Ταυτόχρονα μίλησε για «ένα πάγιο, βιώσιμο, αντικειμενικό και αποτελεσματικό σύστημα αξιολόγησης» από το 2015. Χαρακτήρισε, μάλιστα, ιδιαίτερα χρήσιμο για την υλοποίηση της εξωτερικής αξιολόγησης δομών και υπηρεσιακών μονάδων, να συγκροτηθεί ένας «οίκος αξιολόγησης» στα διεθνή πρότυπα, ως αυτοτελής μονάδα εντός του Συνηγόρου του Πολίτη.