Δεν είναι η βία της Δεξιάς και της Αριστεράς ένα και το αυτό, τονίζει ο επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο οποίος μίλησε στο «Βήμα» με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης της έκθεσής του για την Ελλάδα σήμερα, Τρίτη. Αντίθετα προς την ευρέως διαδεδομένη άποψη ότι η βία είναι ίδια απ’ όπου κι αν προέρχεται, ο Νιλς Μούιζνιεκς τονίζει ότι η ρατσιστική βία, η βία που συχνά προέρχεται από τη Χρυσή Αυγή, «είναι ένα διαφορετικό είδος βίας, πιο σοβαρής διότι αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για τη δημοκρατία».
«Μου έκανε μεγάλη εντύπωση στην Ελλάδα το ότι ο κόσμος ευτελίζει την έκταση της ρατσιστικής βίας» μας λέει τηλεφωνικά από την έδρα του στο Στρασβούργο. Ο κ. Μούιζνιεκς θεωρεί τη ρατσιστική βία ως τη μεγαλύτερη απειλή για τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα μας.
Μέρος ενός μεγαλύτερου προβλήματος η Χρυσή Αυγή
«Τα μέσα ενημέρωσης επικεντρώνονται υπερβολικά στα σχόλιά μου για τη Χρυσή Αυγή» προσθέτει αναφερόμενος στην προτροπή που περιέχει η έκθεσή του προς τις ελληνικές αρχές να βρουν μια φόρμουλα για να θέσουν εκτός νόμου τη Χρυσή Αυγή. «Αλλά ακόμη κι αν η Χρυσή Αυγή απαγορευόταν αύριο, το πρόβλημα της ρατσιστικής βίας θα συνέχιζε να υπάρχει. Η Χρυσή Αυγή αποτελεί μόνο ένα μέρος του προβλήματος αυτού το οποίο απαιτεί συνολική αντιμετώπιση –εφαρμογή νομοθεσίας που συχνά μένει στα χαρτιά, ρόλος Αστυνομίας, γενικότερη μεταναστευτική πολιτική…».
Το νέο στοιχείο στην παρούσα έκθεση σε σχέση με τις προηγούμενες είναι η έκταση της ρατσιστικής βίας. «Το πρόβλημα περιγράφεται στις εκθέσεις μας εδώ και περισσότερα από 10 χρόνια, όμως τώρα συμβαίνει σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα». Το πρώτο που συστήνει ο κ. Μούιζνιεκς είναι να πάψει σε πολιτικό επίπεδο η άμεση ή έμμεση ενθάρρυνση τέτοιων πράξεων. «Πρέπει όλοι οι πολιτικοί να στείλουν τα σωστά μηνύματα» λέει.
Για παράδειγμα, στην έκθεσή του ο επίτροπος στηλιτεύει δήλωση του πρωθυπουργού Α. Σαμαρά τον Νοέμβριο 2012 για «ανακατάληψη» των κέντρων των πόλεων που έχουν «καταληφθεί» από μετανάστες και έχουν παραδοθεί στις «παράνομες δραστηριότητές τους» όπως και δήλωση του υπουργού Δημόσιας Τάξης Ν. Δένδια τρεις μήνες νωρίτερα ότι εξαιτίας της παράνομης μετανάστευσης «η χώρα χάνεται… Πρόκειται για βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας».
Χαρακτηριστική είναι η «αμυντική» απάντηση των ελληνικών Αρχών όσον αφορά τις δηλώσεις των κκ. Σαμαρά και Δένδια. Στις παρατηρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης για την έκθεση του επιτρόπου –που επίσης δίνονται σήμερα, Τρίτη, στη δημοσιότητα μαζί με την έκθεση –το κυριότερο επιχείρημα είναι ότι «η ρατσιστική ή ξενοφοβική στάση έναντι των μεταναστών είναι ξένη προς τα ήθη και την πολιτική τους ιστορία» του Πρωθυπουργού.
«Η περίεργη «αδυναμία» των ελληνικών Αρχών»
Ο κ. Μούιζνιεκς έχει «μεικτά συναισθήματα» για τις παρατηρήσεις της ελληνικής κυβέρνησης. «Τα καλά νέα είναι ότι οι ελληνικές αρχές μας πληροφορούν πως προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός για την ανέγερση τζαμιού στην Αθήνα καθώς και ότι αναγνωρίζουν πως πρέπει να γίνουν περισσότερα για τα ασυνόδευτα ανήλικα. Βρίσκω όμως περίεργη την αδυναμία των ελληνικών αρχών να αναγνωρίσουν ότι η Χρυσή Αυγή δεν είναι ένα οποιοδήποτε κόμμα σαν τα υπόλοιπα και να την αντιμετωπίσουν αναλόγως».
Στον επίτροπο προκάλεσε αρνητική εντύπωση το ότι στις προτροπές του να βρεθεί φόρμουλα απαγόρευσης της Χρυσής Αυγής, η ελληνική κυβέρνηση επικαλείται το ότι ακόμη και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης δεν απαγόρευσε τη συμμετοχή της βουλευτίνας της Χρυσής Αυγής Ελένης Ζαρούλια στην ελληνική αντιπροσωπεία. «Αυτό δεν δικαιολογεί την αδυναμία των ελληνικών αρχών να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Άλλωστε στη ρίζα του ανοίγματος της πόρτας του Συμβουλίου της Ευρώπης στην ακροδεξιά ευθύνεται η Ελλάδα που συμπεριέλαβε την κυρία Ζαρούλια στην αντιπροσωπεία της» λέει.
Στην έκθεσή του, ο κ. Μούιζνιεκς –που επισκέφθηκε την Ελλάδα στα τέλη Ιανουαρίου –τονίζει ιδιαίτερα την ανάγκη να καταπολεμηθεί η ατιμωρησία των δραστών εγκλημάτων μίσους και εκφράζει την απογοήτευσή του ότι ελάχιστοι οδηγούνται στη Δικαιοσύνη και ακόμη λιγότεροι τιμωρούνται.
Μιλώντας στο «Βήμα», ο επίτροπος εξηγεί τις κυριότερες συστάσεις προς τις ελληνικές αρχές: «Να στήσουν έναν μηχανισμό παραπόνων για τη συμπεριφορά των αστυνομικών, να λύσουν το θέμα της ιθαγένειας των παιδιών μεταναστών μακροχρόνιας διαμονής και να καταργήσουν το τίμημα των 100 ευρώ για τις μηνύσεις εναντίον δραστών ρατσιστικών εγκλημάτων».
Συμπεριφορά αστυνομικών
Θυμίζουμε ότι ο μηχανισμός παραπόνων για τη συμπεριφορά αστυνομικών αποτελεί πάγιο αίτημα σειράς επιτρόπων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όμως οι ελληνικές αρχές είτε κωφεύουν είτε στήνουν μηχανισμούς όχι ανεξάρτητους, όπως τους συστήνεται, αλλά εξαρτημένους από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στους οποίους οι κρίνοντες ουσιαστικά κρίνουν τον εαυτό τους.
Χαρακτηριστικό του ύφους της ελληνικής απάντησης στην έκθεση του επιτρόπου είναι ο ισχυρισμός ότι όλα βαίνουν καλώς στα κέντρα κράτησης μεταναστών –ακριβώς τη στιγμή που οι «φιλοξενούμενοί» τους βρίσκονται σε απεργία πείνας στην Κόρινθο και στην Αμυγδαλέζα διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες κράτησής τους –καθώς και στη διαδικασία χορήγησης ασύλου –ενώ πρόσφατα είδαν τη δημοσιότητα σκηνές ντροπής στην Πέτρου Ράλλη όπου κατατίθενται οι αιτήσεις από τους πρόσφυγες.
Στην έκθεσή του, ο επίτροπος προτείνει επίσης διάφορες φόρμουλες για την απαγόρευση της Χρυσής Αυγής: με βάση το άρθρο 4(β) της Διεθνούς Σύμβασης του 1966 για την Κατάργηση κάθε Μορφής Φυλετικών Διακρίσεων (ICERD), την οποία η Ελλάδα επικύρωσε το 1970, ή την ερμηνευτική έκθεση (παράγραφος 10) που αφορά τη θέση της ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία μέσω του Νόμου (Επιτροπή της Βενετίας). Τονίζει ότι υπάρχει προηγούμενο: η απαγόρευση του κόμματος «Τυραννοκτόνοι» από τον Αρειο Πάγο τον Απρίλιο 2012.
Κλείνοντας τη συνέντευξή του προς «Το Βήμα», ο κ. Μούιζνιεκς λέει ότι το γραφείο του θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις σε ζητήματα όπως «η ενίσχυση του ειδικού εισαγγελέα για τον ρατσισμό που, προς το παρόν, είναι ένας μερικούς απασχόλησης για ολόκληρη την Αττική και η πορεία των διώξεων μελών της Χρυσής Αυγής» και ότι θα συνεχίσει τον διάλογο με τις ελληνικές Αρχές.
