«Το μεγάλο πανηγύρι με τον δυναμίτη γίνεται στην Κρήτη, στις Κυκλάδες και γενικά σε ερημικές βραχώδεις εκτάσεις σε όλη τη χώρα, ίσως σε μικρότερη έκταση. Εχουν φτάσει να ψαρεύουν με δυναμίτη μέρα μεσημέρι.Δεν φοβούνται πλέον κανέναν. Ωσπου να ειδοποιήσει κάποιος το Λιμεναρχείο,μην τον είδατε τον Παναή» λέει ο κ. Δημήτρης Νταουτζής, ιδιοκτήτης τράτας και γρι-γρί. Και προσθέτει: «Με τον δυναμίτη δεν καταστρέφεται μόνο ο βυθός αλλά και σημαντικοί πληθυσμοί ψαριών. Αν χτυπήσουν 100 κιλά ψάρια, παίρνουν μόνο τα δέκα διότι τα υπόλοιπα βουλιάζουν και δεν προλαβαίνουν να τα μαζέψουν. Εκτός από τον δυναμίτη, όμως, μεγαλύτερη ζημιά στη θάλασσα κάνουν τα χημικά.Ξεκίνησε με τη γαλαζόπετρα που έβαζαν στα θαλάμια των χταποδιών,συνέχισαν με χλωρίνη και σήμερα έφτασαν να χρησιμοποιούν μεγάλες μπουκάλες υγραερίου.Ανοίγουν τη βαλβίδα και τις βυθίζουν σε ψαρότοπους ή σε ναυάγια.Τα ψάρια ναρκώνονται, ανεβαίνουν στην επιφάνεια και τα μαζεύουν».

Τα «Ζωνιανά» των Κυκλάδων

«Από τη Νάξο και κάτω- Κουφονήσια,Ηρακλειά κτλ.- είναι τα Ζωνιανά των Κυκλάδων. Εκεί κάνουν κυρίως χρήση δυναμίτιδας. Σε όλη την περιοχή όμως των Κυκλάδων υπάρχει παράνομη αλιεία,όπως και σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο. Ακόμη και στο στενό της Μακρονήσου έξω από το Λαύριο ψαρεύουν παράνομα» λέει ο παράκτιος ψαράς από την Ανδρο κ. Δημήτρης Ζάννες, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Παράκτιας Αλιείας στο Νότιο Αιγαίο.
Τον κύκλο της παρανομίας διευρύνουν και επαγγελματίες της αλιείας με μεγάλα σκάφη, οι οποίοι ψαρεύουν κοντά στην ακτή. Αλλά και οι παράκτιοι, όπως παραδέχεται ο κ. Ζάννες, «έχουμε μαύρα πρόβατα.Κάποιοι πιάνουν τον αστακό εποχή όπου απαγορεύεται ή χρησιμοποιούν δίχτυα με μικρό μάτι και παγιδεύουν ψάρια σε μικρό μέγεθος. Επίσης, έχουμε μια γιγάντια ερασιτεχνική αλιεία, η οποία δεν ακολουθεί τους κανόνες. Δυστυχώς τη βιάζουμε καθημερινά τη θάλασσα και δεν θα αντέξει για πολύ» καταλήγει ο ίδιος.
Την ίδια στιγμή το Λιμενικό Σώμα βρίσκεται σε παρακμή. «Δεν έχει μέσα για να τους κυνηγήσει. Θα μπορούσε όμως να προσπαθήσει. Ορισμένα λιμεναρχεία της χώρας νοικιάζουν καΐκια. Είναι και αυτό μια λύση, όταν το κράτος δεν σου παρέχει ούτε τα βασικά.Αλλά υπάρχουν συγκεκριμένα λιμεναρχεία τα οποία κάνουν συστηματικά τα “στραβά μάτια”. Δεν είναι τυχαίο ότι σε συγκεκριμένο νησί των Κυκλάδων έχουν συγκεντρωθεί τα τελευταία χρόνια σχεδόν όλες οι μηχανότρατες. Μάλιστα τις χρησιμοποιούν για τη διακίνηση των αλιευμάτων» λέει ο διευθυντής του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» κ. Θοδωρής Τσιμπίδης.
Αποτέλεσμα της παράνομης αυτής δραστηριότητας είναι η καταστροφή του θαλάσσιου οικοσυστήματος. Ούτε λέπι δεν έχει μείνει σε ορισμένους κόλπους των Κυκλάδων. Το ίδιο χάος επικρατεί και στην περιοχή νότια της Σάμου και στους Φούρνους. Οπως λέει ο κ. Τσιμπίδης, «πέρυσι παράκτιοι ψαράδες κατήγγειλαν παράνομη αλιεία με εκρηκτικές ύλες στο Λιμεναρχείο. Σε μία ώρα είχαν ειδοποιηθεί οι δυναμιτιστές και απειλούσαν τους καταγγέλλοντες». Η Ελλάδα παρουσιάζει μια ιδιαιτερότητα. «Πίσω από την παράνομη αλιεία δεν είναι τόσο τα οργανωμένα συμφέρονταόσο η αναρχία, η ανομία και η αναποτελεσματικότητα του υπάρχοντος μηχανισμού ελέγχου» αναφέρει η υδροβιολόγος κυρία Αναστασία Μήλιου . Στον… χάρτη της παρανομίας σημαντικό χώρο καταλαμβάνουν και οι ερασιτέχνες, οι οποίοι συχνά χρησιμοποιούν εξελιγμένες μεθόδους ψαρέματος- δυναμίτιδα, σύνθετες εκρηκτικές ύλες, μπουκάλες, ψαροντούφεκο τη νύχτα, κομπρεσέρ για την οστρακαλιεία κτλ.
Οι μηχανότρατες είναι οι ικανότεροι «θηρευτές» του Αιγαίου. Στο πέρασμά τους μπορούν να αφανίσουν κάθε ίχνος ζωής. Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο πρώην πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Πλοιοκτητών Μέσης Αλιείας κ. Δημήτρης Νταουτζής, ιδιοκτήτης τράτας και γρι-γρι, «γίνονται ανεξέλεγκτα εισαγωγές με είδη που ανταγωνίζονται τα δικά μας.Πριν από έναν χρόνο πέταξα στη θάλασσα δύο τόνους φρεσκότατο σκουμπρί. Τους είχα δύο ημέρες στην αγορά και παρέμειναν αδιάθετοι.Γι΄ αυτό οι μηχανότρατες τα πετούν.Φθάνουν στην αγορά πληρώνοντας 4 ευρώ το κιβώτιο (κόστος κιβωτίου,πάγου και μεταφορικών) για να μείνουν τελικά αδιάθετα».
Οσο για τα γρι-γρι, όπως καταγγέλλει ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας Αλιέων Ελλάδας κ. Δημήτρης Κοτσόργιος, «πάνε ως εκεί που δεν βρίσκουν οι προπέλες τους, δηλαδή δίπλα στην ακτή, πάνω σε Ποσειδωνίες» . Και αυτό παρ΄ ότι δεν επιτρέπεται να αλιεύουν σε απόσταση μικρότερη των 100 μέτρων από την ακτή και σε βάθος μικρότερο των 50 μέτρων.

ΓΛΙΤΩΣΑΜΕ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

Το 2008 με απόφαση του τότε αρμόδιου υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ.Αλέξανδρος Κοντούη αλιεία με μηχανότρατα διενεργείται πέρα από το όριο του ενός ναυτικού μιλίου από την ακτή, παρ΄ ότι ο Μεσογειακός Κανονισμός Αλιείας ορίζει ως ελάχιστη απόσταση το 1,5 ναυτικό μίλι.Τον περασμένο Σεπτέμβριο νέα υπουργική απόφαση στέλνει τις βιντζότρατες να ψαρεύουν στα τρία μίλια εφαρμόζοντας επιλεκτικά την ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθώς αφήνει εκτός ρύθμισης τις μηχανότρατες.
Γι΄ αυτό στις 24 Φεβρουαρίου η Γενική Διεύθυνση Ναυτιλιακών Υποθέσεων και Αλιείας της ΕΕ απέστειλε επιστολή συμμόρφωσης στην Ελλάδα, δίνοντας περιθώριο δέκα εβδομάδων, διαφορετικά θα βρεθούμε ενώπιον του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Ετσι προ ημερών υπεγράφη υπουργική απόφαση η οποία ορίζει ως ελάχιστη απόσταση για όλη τη χώρα το 1,5 ν.μ. για τις μηχανότρατες. Επιτρέπει ωστόσο να αλιεύουν κατά παρέκκλιση σε ορισμένες περιοχές (π.χ. στη συνοριογραμμή με την Τουρκία) μεταξύ ενός και ενάμισι μιλίου, πρακτική που βρίσκει αντίθετους τους παράκτιους ψαράδες.
Η λήψη μέτρων είναι αναγκαία, καθώς, όπως έχει αναγνωρίσει η αρμόδια επίτροπος κυρίαΜαρία Δαμανάκη, θεωρείται βέβαιον ότι με τον ισχύοντα τρόπο αλίευσης σε διάστημα 10 ετών, μόνο οκτώ από τα 136 ευρωπαϊκά αλιευτικά αποθέματα θα παραμένουν υγιή και επαρκή.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ