Οι ευρωπαίοι Σταυροφόροι που γύρισαν στις πατρίδες τους έλεγαν ιστορίες για τα σπαθιά των ισλαμιστών πολεμιστών που οι λεπίδες τους μπορούσαν να σκίσουν ένα μαντίλι στον αέρα, να λυγίσουν σε γωνία 90 μοιρών και να ξαναϊσιώσουν χωρίς να πάθουν τίποτε. Αποκαλούσαν το μέταλλο από το οποίο ήταν φτιαγμένα δαμασκηνό ατσάλι. Παρά τους αιώνες προόδου στην επιστήμη των υλικών, το πώς ακριβώς το έφτιαχναν οι μουσουλμάνοι τεχνίτες εξακολουθεί να παραμένει άγνωστο.
Οι ευρωπαίοι σιδεράδες της εποχής ήξεραν ότι οι λεπίδες ήταν από χυτοχάλυβα, ο οποίος φτιαχνόταν λιώνοντας σίδηρο μαζί με φυτικά συστατικά, αλλά δεν μπορούσαν να αναπαραγάγουν την οξύτητα, την ευκαμψία και τα χαρακτηριστικά κυματιστά σημάδια του. Το μέταλλο έχει προβληματίσει πολλούς επιστήμονες, από τον Μάικλ Φαραντέι ως τους σημερινούς ερευνητές της Επιστήμης των Υλικών.
Ο Τζον Φερχόφεν του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Αϊοβα έχει δείξει ότι μόνο συγκεκριμένοι τύποι χυτοχάλυβα, οι οποίοι περιέχουν ιχνοστοιχεία όπως το βανάδιο, μπορούν να δώσουν το κατάλληλο μοτίβο της επιφάνειας. Το 2006 ερευνητές του Πολυτεχνείου της Δρέσδης στη Γερμανία μελέτησαν τα ξίφη με ηλεκτρονικό μικροσκόπιο και ανακάλυψαν ότι η αντοχή του μετάλλου τους μάλλον προέρχεται από νανοσωλήνες άνθρακα που παράγονται από ένα ορυκτό, τον σεμεντίτη. Παρόμοιες δομές δίνουν στα σύγχρονα συνθετικά υλικά την αντοχή τους. Παρ’ όλα αυτά, η ακριβής συνταγή εξακολουθεί να καλύπτεται από μυστήριο.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ