Καθυστερήσεις και ΕΛΣΤΑΤ φρένο στην αξιολόγηση

Περιθώρια για αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα αφήνει η διφορούμενη απάντηση της Κριστίν Λαγκάρντ σε συνέντευξή της στο Reuters. Η επικεφαλής του Ταμείου είπε: «Δεν μετέχουμε στο πρόγραμμα επειδή έχω πει επανειλημμένως ότι αυτό πρέπει να βασίζεται σε δύο σκέλη: πρώτον, πρέπει να υπάρχουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις και, δεύτερον, πρέπει να υπάρχει ένα χρέος που να είναι βιώσιμο με τους κανόνες και τις μετρήσεις μας, και αυτό δεν ισχύει τώρα». Οπως σημειώνουν κοινοτικές πηγές, «είναι η πρώτη φορά που η Κριστίν Λαγκάρντ λέει ότι «δεν μετέχουμε στο πρόγραμμα», διατύπωση που δίνει λαβή για ενδεχόμενη εξαγορά του δανείου που έχει χορηγήσει το Ταμείο στην Ελλάδα από τον ESM».

Ο χρησμός της Λαγκάρντ

Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι με τη διατύπωση αυτή η επικεφαλής του Ταμείου δεν λέει ότι φεύγουμε από το πρόγραμμα επειδή δεν αποδίδει, αλλά πως έχει λήξει η συμμετοχή μας και δεν την ανανεώνουμε. Βεβαίως επισημαίνουν ότι πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ πρέπει να γίνει αποδεκτή από τα κοινοβούλια των χωρών που θέτουν ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας τη συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα.

Επιπλέον, συνδέουν την καθυστέρηση που έχει σημειωθεί στη διαδικασία εξεύρεσης βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους με πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ. Στην περίπτωση αυτή, ο ΕSM θα αποπληρώσει τα δάνεια του Ταμείου για λογαριασμό της Ελλάδας, χορηγώντας ισόποσο δάνειο στη χώρα.

Πάντως, όσο η κυβέρνηση καθυστερεί την υλοποίηση των προαπαιτουμένων για να ξεκλειδώσει η υποδόση των 2,8 δισ. ευρώ που εκκρεμεί από τον Ιούλιο και να ξεκινήσει η δεύτερη αξιολόγηση, τα ζητήματα της ρύθμισης του χρέους και της συμμετοχής ή μη του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα πάνε πιο πίσω. Μάλιστα η αβεβαιότητα που υπάρχει ως προς το χρονοδιάγραμμα αποτυπώθηκε στην απάντηση του Μάριο Ντράγκι σε ερώτηση του Δημήτρη Παπαδημούλη για το πότε θα μπορέσει να συμπεριληφθεί η Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ. Ο ευρωτραπεζίτης είπε ότι «αυτή τη στιγμή ουδείς μπορεί να προσδιορίσει ακριβές χρονοδιάγραμμα για την ένταξη των ελληνικών κρατικών ομολόγων στο πρόγραμμα QE», βάζοντας έτσι πάγο στα σχέδια του Αλέξη Τσίπρα για επιστροφή της χώρας στις αγορές.

Η αβεβαιότητα ενισχύθηκε μετά τη νέα δίωξη που ασκήθηκε στον πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέα Γεωργίου σχετικά με το ύψος του ελλείμματος του 2009. Κάτω από την πίεση των Ευρωπαίων η κυβέρνηση προχώρησε σε μερική αναδίπλωση. Το φίδι από την τρύπα κλήθηκε να βγάλει, για ακόμα μία φορά, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης. «Η κυβέρνηση έχει πλήρη εμπιστοσύνη στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και στη Eurostat (…) Eγγυάται και προστατεύει πλήρως την ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ. Σεβόμαστε τα στοιχεία πάνω στα οποία διαμορφώθηκε η συμφωνία του Αυγούστου» τόνισε την Πέμπτη στη Βουλή λειτουργώντας ως αλεξικέραυνο για τον Ευκλείδη Τσακαλώτο ο οποίος θα αντιμετωπίσει την Παρασκευή τους ομολόγους του στο Eurogroup της Μπρατισλάβας.

Ο κ. Χουλιαράκης έκανε την αδιανόητη για τους λαϊκιστές συναδέλφους του, αυτονόητη για κάθε ευρωπαϊκή χώρα και απαραίτητη για την κυβέρνηση «δουλειά» της επιβεβαίωσης της εμπιστοσύνης της υπουργείου Οικονομικών στα στατιστικά στοιχεία που παράγει το ελληνικό κράτος. Το μήνυμα έφτασε στις Βρυξέλλες, οι οποίες ανέφεραν αρμοδίως ότι λαμβάνουν υπόψη τους την αναφορά του. Η αλήθεια είναι ότι την περίμεναν. Αλλωστε τη ζήτησαν. Οχι μόνο γραπτώς, στην περίφημη επιστολή Ντομπρόβσκις, Μοσκοβισί και Τίσεν, αλλά και προφορικώς κατά τη συνάντηση που είχε το οικονομικό επιτελείο με τον επίτροπο Οικονομικών Πιερ Μοσκοβισί την περασμένη Δευτέρα.

Αναγκαστική αλλαγή ρότας

Μιλώντας με τον κ. Μοσκοβισί η ελληνική αποστολή διαπίστωσε ότι οι Ευρωπαίοι δεν εντυπωσιάστηκαν από την καλλιέπεια της απαντητικής επιστολής του κ. Τσακαλώτου προς την Κομισιόν με την οποία προσκαλούσε την Επιτροπή «αν έχει προνομιακή επιστημολογική θέση να κρίνει την υπόθεση» να την καταθέσει στην ελληνική Δικαιοσύνη και επέμειναν στις θέσεις τους. Ετσι στο Μαξίμου άλλαξαν ρότα, καθώς επικράτησε το σκεπτικό ότι δεν υπήρχε τρόπος να παρακάμψουν το πικρό ποτήρι μιας σαφούς δήλωσης.

Σε αντίθετη περίπτωση υπήρχε κίνδυνος να συμβούν δύο πράγματα: Πρώτον, στο Eurogroup της ερχόμενης Παρασκευής ο κ. Τσακαλώτος θα αντιμετώπιζε την οργή των κρατών-μελών που ζητούν να μάθουν γιατί εγκρίνουν προγράμματα που στηρίζονται σε στατιστικά τα οποία εμμέσως αμφισβητούνται από την ίδια τη χώρα που τα εκδίδει. Και, δεύτερον, η υπόθεση της ΕΛΣΤΑΤ θα μπορούσε να θέσει εμπόδια στη δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος και στη διαδικασία για την εκταμίευση των 8,9 δισ. ευρώ που προβλέπονται ως τον Νοέμβριο με βάση τη συμφωνία.