Η μάθηση σημαίνει μετάνοια υποστηρίζει ο Αμερικανός καθηγητής του ΜΙΤ Π. Σενγκ. Από την περιπέτεια των τελευταίων 18 μηνών η χώρα έμαθε πολλά και ήρθε η ώρα και για τους πολίτες και για το πολιτικό προσωπικό να μετανοήσουν και να αλλάξουν τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς ώστε η χώρα να βγει από αυτό τον φαύλο κύκλο ύφεσης που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην ανεξέλεγκτη χρεοκοπία.

Ειδικά τώρα που οι χώρες του Νότου, η Ιταλία, η Ισπανία αλλά και η Γαλλία αρνούνται να συμμετάσχουν μέσω των τραπεζών και των ασφαλιστικών τους ταμείων στο εθελοντικό κούρεμα του ελληνικού χρέους κατά 50% προκειμένου να πιέσουν ακόμη περισσότερο τη Γερμανία για την έκδοση ευρωομολόγου. Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι η διάσωση της χώρας βρίσκεται στον αέρα, ακριβώς γιατί το κοινό νόμισμα είναι ένα συνονθύλευμα διαφορετικών εθνικών συμφερόντων.

Το μεγάλο σφάλμα όσο και αν η πολιτική ελίτ της χώρας αρνείται να το παραδεχθεί – και σε αυτό οι εταίροι μας έχουν δίκιο – ήταν η είσοδος της χώρας στην ΟΝΕ, με όρους λογιστικής και όχι πραγματικής οικονομίας. Χωρίς παραγωγικό μοντέλο και χωρίς ανταγωνιστικότητα η χώρα εκχώρησε τη δυνατότητα να ασκεί η ίδια νομισματική πολιτική και απώλεσε την εθνική της κυριαρχία, με αντάλλαγμα υποτίθεται μία ομπρέλα που θα της επέτρεπε να νιώθει σχετική ασφάλεια στους κόλπους μίας ισχυρής νομισματικής ένωσης…

Βέβαια ο αντίλογος είναι ότι και χώρες εκτός ευρωζώνης όπως η Ουγγαρία, η Ρουμανία και η Τουρκία βρέθηκαν στις αγκάλες του ΔΝΤ… Πλην όμως η Ελλάδα κατείχε μέχρι την είσοδό της στην ΟΝΕ μία περίοπτη θέση στους δείκτες ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ (βρισκόταν στην 16η ενώ σήμερα στην 92η)…

Προφανώς η χώρα δεν επωφελήθηκε από τα φθηνά επιτόκια του ισχυρού αλλά και ακριβού ευρώ, παρά μόνο για να αυξήσει τις εισαγωγές και την κατανάλωση.

Η ευρωπαϊκή περιπέτεια της χώρας από το 1981 που πρωτοεντάχθηκε στην τότε ΕΟΚ είναι μία ιστορία χαμένων ευκαιριών και αδύναμης διαπραγμάτευσης σε μία σειρά από ζητήματα που διέλυσαν την παραγωγική της βάση και οδήγησαν τη χώρα σε ένα στρεβλό μοντέλο ανάπτυξης με κυρίαρχο το δημόσιο τομέα και τις υπηρεσίες.

Τη δεκαετία του ’80 χάθηκαν σημαντικές βιομηχανικές μονάδες όπως η ΙΖΟΛΑ και η ΠΙΤΣΟΣ, η PIRELLI, η Πειραϊκή Πατραϊκή στην Πάτρα, η NISSAN και η CITROEN ΡΟΝΥ στο Βόλο κ. α. Ταυτόχρονα με μία σειρά από πολιτικές ενίσχυσης των κτηνοτροφικών προϊόντων του ευρωπαϊκού Βορρά φτάσαμε να έχουμε εισαγωγές σε βόειο κρέας και γάλα μεγαλύτερες από εκείνες για πετρέλαιο και φυσικό αέριο σε μία χώρα που κατά βάση πριν την είσοδο της στην ΕΟΚ ήταν αγροκτηνοτροφική….

Στο διάστημα προ της εισόδου στην ΟΝΕ με τη φούσκα του χρηματιστηρίου και αμέσως μετά γιγαντώθηκε πέρα από τον πελατειακό δημόσιο τομέα και ο τραπεζικός με εξαγορές τραπεζών στη Βαλκανική και την ανατολική Ευρώπη. Εντούτοις οι επενδύσεις αυτές δεν κατέστησαν δυνατές να θωρακίσουν το τραπεζικό μας σύστημα και μαζί την οικονομία της χώρας ώστε να αντέξει στην παγκόσμια οικονομική κρίση που άρχισε να διαφαίνεται από το 2007. Και βέβαια, τώρα που η κρίση γενικεύτηκε ακόμη και στον σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης, διαφάνηκε αυτό που πολλοί υποστήριζαν αλλά ουδόλως ακούγονταν, ότι δηλαδή δεν είναι η Ελλάδα ο αδύναμος κρίκος της ευρωζώνης, πόσο μάλλον η αιτία για την παγκόσμια οικονομική κρίση. Απλά η χώρα ήταν η πρόθυμη για να μπορέσουν με επιμέλεια να κρύψουν όλα τα κράτη τις αδυναμίες τους που πηγάζουν από το γεγονός ότι εκχώρησαν την κυριαρχία τους στις αγορές…

Τώρα λοιπόν που και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης στέκονται πάνω από τον γκρεμό στον οποίο φρόντισαν πρώτα να μας ρίξουν ως θυσία (για ποιους άραγε και για ποια ιδέα και για ποιο κοινό ευρωπαϊκό όραμα;) ήρθε η ώρα να αναθεωρήσουμε πρακτικές και ιδεοληψίες και να αντιληφθούμε πως πρωτίστως το πρόβλημα της χώρας είναι πολιτικό και δευτερευόντως οικονομικό.

Τώρα κατανοήσαμε πως κανένα μνημόνιο δεν έγινε για να σώσει την Ελλάδα παρά μόνο για να κερδίσει χρόνο η ευρωπαϊκή ελίτ να αντιμετωπίσει τις επιθέσεις των κερδοσκόπων προς την ευρωζώνη… Και ως εκ τούτου η επιτυχία του ή η αποτυχία του μικρή σημασία έχει αφού εκείνο που πρέπει άμεσα να υλοποιηθεί είναι πολιτικές ανάσχεσης της ύφεσης και εμπέδωσης κοινωνικής δικαιοσύνης. Αυτό βέβαια δεν αποτελεί κανένα άλλοθι για καθυστερήσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές ή για την αδυναμία πάταξης της φοροδιαφυγής.

Τους στόχους πρέπει να τους θέτουμε μόνοι μας και όχι να μας τους επιβάλλουν.

Η χώρα χρειάζεται ένα εθνικό σχέδιο σωτηρίας αντί του μνημονίου που διασφαλίζει μόνο τα συμφέροντα των δανειστών μας. Αυτό θα οδηγήσει σε πρωτογενή πλεονάσματα και όχι η συνεχής ύφεση που έχει ως στόχο μόνο να ξεπουληθούν τα ασημικά για ένα κομμάτι ψωμί και να είμαστε διαρκώς χρεωμένοι στους δανειστές μας.