Γιατί συμφέρει το ελαφρύ πρόγραμμα

Ενα ελαφρύ πρόγραμμα είναι η καλύτερη λύση για την Ελλάδα την επόμενη ημέρα του τέλους του έπους των μνημονίων, εκτιμούν μεγάλες τράπεζες και οικονομικοί αναλυτές. Σύμφωνα με τη Societe Generale, η τρίτη αξιολόγηση θα ολοκληρωθεί τη Δευτέρα, επιτρέποντας την εκταμίευση περισσότερων κεφαλαίων διάσωσης, ενώ το τρίτο πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί με επιτυχία τον προσεχή Αύγουστο.

Η Ελλάδα θα μπορέσει να εκδώσει νέο ομόλογο τις προσεχείς εβδομάδες, κάτι που θα θεωρηθεί σήμα για τις αγορές και τους οίκους αξιολόγησης.

Ωστόσο, τα δεδομένα δείχνουν πως ένα ελαφρύ οικονομικό πρόγραμμα, κάτι το οποίο δεν βρίσκει σήμερα σύμφωνη την ελληνική κυβέρνηση, είναι μάλλον απαραίτητο για να επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να διατηρήσουν την πρόσβασή τους στην ΕΚΤ. Από την άλλη πλευρά, όσο το Eurogroup παραμένει απρόθυμο να προσφέρει σημαντική ελάφρυνση του χρέους στην Ελλάδα, η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους θα παραμείνει ένα μακροπρόθεσμο ανεπίλυτο ζήτημα. Τα τελικά μέτρα ελάφρυνσης του χρέους είναι ο καλύτερος τρόπος για να προβούν οι οίκοι αξιολόγησης σε ουσιαστική αναβάθμιση της Ελλάδας από την κατηγορία μη επενδύσιμων χωρών.

Οσο όμως παραμένουν τα ελληνικά ομόλογα κάτω του επενδυτικού βαθμού, δεν είναι επιλέξιμα ως collateral στις πράξεις αναχρηματοδότησης της ΕΚΤ (ή το QE), εκτός εάν η ΕΚΤ εφαρμόσει μια υπό όρους εξαίρεση (waiver), αλλά αυτό προϋποθέτει πως η χώρα θα βρίσκεται σε κάποιου είδους οικονομικό πρόγραμμα.

Σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, αν η Ελλάδα βρεθεί εκτός προγράμματος, τα ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου θα παύσουν να είναι αποδεκτά από την ΕΚΤ ως ενέχυρο για άντληση ρευστότητας λόγω της χαμηλής πιστοληπτικής διαβάθμισής τους. Αν δεν αναβαθμιστεί η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας κατά πέντε-έξι βαθμίδες, από την κατηγορία «σκουπίδια» Β- σήμερα στην «επενδυτική βαθμίδα» ΒΒΒ- (investment grade), οι τράπεζες θα χάσουν την πρόσβαση στην ΕΚΤ και θα αναγκαστούν να δανείζονται από τον ακριβό ELA της Τράπεζας της Ελλάδος.

Τέτοια αναβάθμιση αποκλείεται να συμβεί σε σύντομο χρονικό διάστημα, ακόμη και αν αυτή η κυβέρνηση ή κάποια άλλη προχωρήσει ταχύτατα μια κρίσιμη μάζα μεταρρυθμίσεων, ώστε να καταστεί η χώρα πόλος έλξης επενδύσεων, την ώρα που χρειάζεται χρόνος για να κερδηθεί η εμπιστοσύνη των αγορών και των οίκων αξιολόγησης. Παράλληλα, χωρίς πρόγραμμα η Ελλάδα δεν θα μπορέσει να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, είτε στην κανονική του διάρκεια είτε επανεπενδύοντας σε νέους τίτλους μετά τη λήξη του.