Οταν το σερφάρισμα μας κάνει… υποχόνδριους

Γάλλοι διακωμώδησαν τους υποχόνδριους («Ο κατά φαντασίαν ασθενής», Μολιέρος, 1673), Βρετανοί όμως κοστολόγησαν το βάρος τους στην κοινωνία. Μελέτη που δημοσίευσε προσφάτως στο περιοδικό που εκδίδει το Εθνικό Ινστιτούτο Υγειονομικών Μελετών (National Institute for Health Research Journal) απεφάνθη ότι η υποχονδρία, η ασθένεια δηλαδή εκείνη η οποία εκδηλώνεται με το να πιστεύει κάποιος ότι είναι άρρωστος, κοστίζει στο βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) 56 εκατ. στερλίνες (64 εκατ. ευρώ) ετησίως.

«Η αίσθηση ότι έχει κανείς ανύπαρκτα συμπτώματα μιας ασθένειας ή η διαπίστωση ότι υπερβάλλει για αυτά συνιστά ένα πραγματικό βάρος για το βρετανικό Σύστημα Υγείας, καθώς ετησίως χάνονται περί τα 56 εκατ. στερλίνες για τη διενέργεια ιατρικών εξετάσεων κάθε είδους» σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση του έγκυρου Ινστιτούτου.

Αν και η υποχονδρία δεν αποτελεί μια «μοντέρνα» ασθένεια, αφού εδώ και τρεισήμισι αιώνες τη διακωμωδεί με μεγάλη επιτυχία ο Μολιέρος, οι ειδικοί διαπιστώνουν ότι τα τελευταία χρόνια βρίσκεται σε έξαρση. Και σε αυτό συνεισφέρει τα μάλα το Διαδίκτυο.

«Οι ασθενείς φθάνουν στο γραφείο του γιατρού τους με έναν κατάλογο τεσσάρων σελίδων, κατά μέσον όρο, με τα συμπτώματα, τις επιπλοκές και τις ενδεικνυόμενες θεραπείες ασθενειών από τις οποίες πιθανότατα υποφέρουν, στοιχεία τα οποία αλίευσαν στο Internet, και ο δυστυχής γιατρός είναι υποχρεωμένος να αφιερώσει τουλάχιστον ένα πεντάλεπτο για να διαβάσει την ιατρική έρευνα του πελάτη του» εξήγησε σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε πρόσφατα ο Πίτερ Τάιρερ, ομότιμος καθηγητής στο Imperial College του Λονδίνου.

«Ο δόκτωρ Google είναι ένα πραγματικό χρυσωρυχείο ιατρικών πληροφοριών. Ομως δεν βοηθά τους ανθρώπους για να θέσουν τα πράγματα στις πραγματικές διαστάσεις τους» πρόσθεσε ο βρετανός καθηγητής.

Η μελέτη του Ινστιτούτου Ιατρικών Ερευνών σημειώνει τη σημασία της ιατρικής διάγνωσης και συνιστά στους παθολόγους να ρωτούν τους ασθενείς τους αν αισθάνονται αγχωμένοι από την κατάσταση της υγείας τους. Η μελέτη συνιστά επίσης την ανάπτυξη γνωστικών θεραπειών που βοηθούν στη διαχείριση του στρες το οποιο συνδέεται με τον φόβο για την εμφάνιση ασθενειών που διακατέχει ορισμένους ανθρώπους.

Ετσι 444 ασθενείς υποχόνδριοι ακολούθησαν σε πέντε νοσοκομεία της Βρετανίας γνωστική θεραπεία από γιατρούς, νοσηλευτές και ψυχολόγους. «Τα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά, καθώς μειώθηκε το στρες» σημειώνεται στη μελέτη, η οποία συνιστά να επεκταθεί η πρακτική αυτή σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας.

Η πατρίδα του Μολιέρου, ασφαλώς, δεν έμεινε αλώβητη από την επιδημία της υποχονδρίας που έφερε το Διαδίκτυο. Μελέτη της εταιρείας Ifop-Capital Image, που διενεργήθηκε το 2014, αποκάλυψε ότι ένας στους έξι Γάλλους (ποσοστό 13%) αναπτύσσει κατά τη διάρκεια του βίου του έναν αδικαιολόγητο φόβο ότι θα προσβληθεί από μια ασθένεια, ακόμα κι αν δεν έχει κανένα σύμπτωμα.

Η έρευνα αποκάλυψε ότι το 74% εξ αυτών αναζητεί στοιχεία για την κατά φαντασίαν ασθένειά του σε ενημερωτικές ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο, το 58% ψάχνει σε μπλογκ και φόρουμ, ενώ σε ποσοστό 47% συμβουλεύονται βιβλία και περιοδικά ιατρικού περιεχομένου, ενώ παρακολουθούν και τις ιατρικές στήλες και εκπομπές των μέσων ενημέρωσης.

Επίσης η γαλλική έρευνα έδειξε ότι το 59% των σύγχρονων Αργκάν (ο κεντρικός ήρωας του θεατρικού του Μολιέρου) συμβουλεύεται τον γιατρό για να επιβεβαιώσει τους φόβους του. Καθώς φυσικά απογοητεύεται, το 44% των υποχόνδριων σπεύδει να διασταυρώσει τις ιατρικές γνωματεύσεις επισκεπτόμενο και άλλους γιατρούς, ενώ, φευ, σε ποσοστό 61% «πρήζουν» τους δικούς τους διεκτραγωδώντας την κατάστασή τους. Κάποια στιγμή πάντως το 56% των υποχόνδριων προσπαθεί να μη σκέφτεται την (φανταστική) κατάστασή του και το… ξεπερνά.

Το πιο ανησυχητικό από τη γαλλική έρευνα του 2014 είναι ότι οι πλέον επίφοβοι να αναπτύξουν την ασθένεια της υποχονδρίας είναι άνδρες, και μάλιστα οι έχοντες ηλικία μικρότερη των 35 ετών! Η πλειονότητα των νέων υποχόνδριων Γάλλων ζει, κατά την έρευνα, στο Παρίσι και στα περίχωρά του.