Η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει από ψηφιακά… χέρια

«Η Ευρώπη πρέπει να δώσει βάση στο πώς αναπτύσσεται το εργατικό δυναμικό σήμερα στην Ασία και στον αραβικό κόσμο, ενώ παγκοσμίως πρέπει να διδαχθούμε πώς αναπτύσσεται ψηφιακά η Ευρώπη μέσα από την εκπαίδευση» σημείωσε στη διάρκεια του διεθνούς ECDL Foundation Forum ο διευθύνων σύμβουλος του οργανισμού κ. Ντάμιεν Ο’ Σάλιβαν στη Βουδαπέστη. Οπως τόνισε, μέσα σε έναν χρόνο από το προηγούμενο φόρουμ η ψηφιακή οικονομία και η ψηφιακή εκπαίδευση των εργαζομένων εισέβαλαν στην καθημερινότητα χωρών που πριν έδειχναν αδιάφορες όπως η Ινδία, η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία και το Βιετνάμ.

Στην Ινδία η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων αποτελεί πια στρατηγική για την αύξηση της απασχολησιμότητας του πληθυσμού με τη σύσταση Ειδικής Γραμματείας Ανάπτυξης Ψηφιακών Δεξιοτήτων. Ακόμη και χώρες που αντιμετωπίζουν εγγενείς δυσκολίες, πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές, όπως η Συρία, η Λιβύη, η Υεμένη και η Παλαιστίνη, έχουν αντιληφθεί αυτή την πρόκληση και διενεργούν εξετάσεις πιστοποίησης ψηφιακών δεξιοτήτων σε πόλεις που παραμένουν ασφαλείς.

Λείπουν επαγγελματίες

Οσο για τη Λατινική Αμερική, το ενδιαφέρον συμμετοχής σε αντίστοιχες δραστηριότητες ανάπτυξης ψηφιακών δεξιοτήτων αυξήθηκε κατά 560%, με περισσότερα από 240 πανεπιστήμια να γίνονται πρωτοπόροι αυτής της εξέλιξης. Ακόμη η κυβέρνηση της Ρουάντα δεσμεύτηκε μέσα στο 2015 να κάνει τις νέες τεχνολογίες «καρδιά» της οικονομίας της χώρας χτίζοντας τις δεξιότητες του εργατικού δυναμικού.

Μέσα σε αυτό το διεθνές περιβάλλον η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι ως το 2020 η Ευρώπη θα βρεθεί μπροστά σε ένα μεγάλο χάσμα καθώς περί τις 825.000 θέσεις εργασίας στον τομέα των νέων τεχνολογιών και της πληροφορικής θα είναι κενές λόγω της έλλειψης επαγγελματιών με προχωρημένες δεξιότητες. Χάσμα που ανέρχεται ήδη στις 500.000, σε μια εποχή μάλιστα που, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Eurostat, 23,748 εκατ. άνθρωποι στην ΕΕ είναι άνεργοι (Μάρτιος 2015), εκ των οποίων 18,105 εκατ. στον χώρο της ευρωζώνης. Αντίστοιχο χάσμα εντοπίζεται στις ΗΠΑ, όπου μόνο τα κενά στον τομέα της κυβερνοασφάλειας ξεπερνούν τα 3 εκατ. θέσεις εργασίας.

Αν και τα στατιστικά δείχνουν ότι σήμερα οι επαγγελματίες των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αντιστοιχούν μόλις στο 5% του εργατικού δυναμικού της Ευρώπης, ο κλάδος συνεισφέρει το 6% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ και συμβάλλει κατά 50% στην αύξηση της παραγωγικότητας. Ως το 2020, κατα την Κομισιόν, το 90% των θέσεων εργασίας θα απαιτούν ανεπτυγμένες ψηφιακές δεξιότητες, όμως η έρευνα «Digital Inclusion and Skills» έδειξε ότι το 40% του πληθυσμού έχει ανεπαρκείς ψηφιακές δεξιότητες, ενώ ένα ακόμα 22% δεν έχει καθόλου. Επίσης, το ένα τρίτο των ήδη εργαζομένων βρίσκονται σε μη ικανοποιητικό επίπεδο, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να σημειώνονται στη Βουλγαρία (61%) και στη Ρουμανία (77%).

Υψηλό κόστος

Το κόστος της σπατάλης χρόνου εξαιτίας της ανεπάρκειας των εργαζομένων σε ψηφιακές δεξιότητες ανέρχεται μόνο στην Ολλανδία σε 19,3 δισ. ευρώ ετησίως, όπως συμπέρανε έρευνα του Πανεπιστημίου του Τβέντε. Αντίστοιχα, οι ερευνητές του Ινστιτούτου Εκπαίδευσης Ενηλίκων της Σιγκαπούρης εκτίμησαν ότι οι εργαζόμενοι χρειάζονταν κατά μέσον όρο 151 λεπτά την εβδομάδα για να αντιμετωπίσουν δυσκολίες σχετικές με ψηφιακές εφαρμογές. Ως συνέπεια οι οργανισμοί χάνουν 32 ευρώ την εβδομάδα ανά εργαζόμενο, ποσό που ανέρχεται σε 1.523 ευρώ ετησίως. Μετά την εκπαίδευση και πιστοποίησή τους στο ICDL η σπατάλη χρόνου μειώθηκε σε 26 λεπτά την εβδομάδα εξοικονομώντας 262 ευρώ ετησίως ανά εργαζόμενο.

«Η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις νέες προκλήσεις λαμβάνοντας υπόψη ότι οι μισές θέσεις εργασίας που υπάρχουν σήμερα θα έχουν μετασχηματιστεί μέσα στα επόμενα 20 χρόνια. Πολλές εξ αυτών θα αντικατασταθούν από ρομπότ δημιουργώντας απαιτήσεις για πολύ ανεπτυγμένες δεξιότητες όλων των εργαζομένων στις νέες τεχνολογίες» ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ενώσεων Εταιρειών Πληροφορικής (CEPIS) κ. Βύρων Νικολαΐδης.

Ο δρόμος λοιπόν για να ανταποκριθεί η Ευρώπη, αλλά και όλος ο πλανήτης, στις προκλήσεις που φέρνει η ραγδαία εξέλιξη των νέων τεχνολογιών είναι, όπως τόνισε στη διάρκεια του φόρουμ ο διευθύνων σύμβουλος της John Von Neumann Computer Society κ. Ιστβαν Αλφόλντι, «η διά βίου πιστοποίηση, δηλαδή lifelong learning solutions». Βασικές δεξιότητες που σήμερα αποκτώνται στην εφηβεία θα πιστοποιούνται πια ήδη από το Δημοτικό, όπως η παραγωγή κειμένου, η χρήση υπολογιστικών φύλλων και η ασφαλής χρήση του Διαδικτύου.

Οσο οι νέοι πλησιάζουν εγγύτερα στην αγορά εργασίας θα αποκτούν πιο προχωρημένες δεξιότητες, όπως η ψηφιακή δημιουργικότητα, η online επικοινωνία και η κωδικοποίηση. Στον «προθάλαμο» ήδη του Πανεπιστημίου θα αποκτούν επαγγελματικά πιστοποιητικά ψηφιακών δεξιοτήτων. Η Μεγάλη Βρετανία θέτει ήδη την πύλη εντάσσοντας στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού ως μάθημα την επιστήμη της πληροφορικής, συμπεριλαμβανομένης και της κωδικοποίησης.