Ο Χαρουγιάσου Μιγιάμπε ήταν επικεφαλής μιας γραμμής παραγωγής ημιαγωγών για ηλεκτρονικούς υπολογιστές της Fujitsu σε μεγάλο εργοστάσιο της εταιρείας στην Ιαπωνία. Μέχρι που μια ωραία πρωία του 2013 ο μάνατζερ του εργοστασίου τον κάλεσε για να τον προετοιμάσει για μια αλλαγή στην καριέρα του, που του ετοίμαζε η επιχείρηση. «Από αύριο η μονάδα που εποπτεύεις θα φτιάχνει μαρούλια» του είπε ο μάνατζερ.
Να τι είχε συμβεί: Ο Μιγιάμπε θυμόταν ότι όταν ξεκίνησε η κρίση, το 2009, η Fujitsu είχε κλείσει μία από τις τρεις γραμμές παραγωγής ημιαγωγών στη βιομηχανική μονάδα που εργαζόταν.
Τώρα η διοίκηση αποφάσισε να κλείσει και τη δική του. «Αντιπροτείναμε να εργαστούμε σε ένα κέντρο διαχείρισης δεδομένων ή και σε τηλεφωνικό κέντρο, αλλά ήταν δύσκολο να τους πείσουμε» θυμάται μιλώντας στη «Wall Street Journal» το στέλεχος της Fujitsu. Και ευτυχώς που δεν πείστηκε η διοίκηση της μονάδας, διότι σήμερα ο Μιγιάμπε και οι περίπου 30 υφιστάμενοί του είναι περήφανοι για το προϊόν που παράγουν. «Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι ικανοποίηση νιώθεις όταν βλέπεις τα μαρούλια που περιποιείσαι να μεγαλώνουν! Είναι υπέροχο…» δηλώνει με ενθουσιασμό.
Η ομάδα του, άλλωστε, δεν χρειάστηκε να βγει από τα αποστειρωμένα και απολύτως καθαρά από κάθε κόκκο σκόνης εργαστήριά τους. Απλούστατα, αντί να παράγουν τσιπάκια, άρχισαν να καλλιεργούν λαχανικά, χρησιμοποιώντας βεβαίως ανάλογες «high tech» μεθόδους.
Η Fujitsu δεν είναι η μοναδική ιαπωνική εταιρεία ηλεκτρονικών ειδών και λευκών συσκευών που διαφοροποιεί άρδην την παραγωγή της στρέφοντάς την από τον δευτερογενή στον πρωτογενή τομέα. Και άλλες διάσημες εταιρείες ηλεκτρονικών ειδών πιεζόμενες από τον ανταγωνισμό των Κορεατών και των Κινέζων μετέτρεψαν βιομηχανικές μονάδες σε… αγροκαλλιέργειες. Η Toshiba, για παράδειγμα, καλλιεργεί λαχανικά σε μια κλειστή εδώ και χρόνια μονάδα παραγωγής κοντά στο Τόκιο όπου κάποτε κατασκεύαζε floppy disk (τους εύκαμπτους δίσκους που χρησιμοποιούσαμε κάποτε στους υπολογιστές για την αποθήκευση και μεταφορά δεδομένων). Η Sharp ξεκίνησε πέρυσι εργαστηριακές δοκιμές για την καλλιέργεια φράουλας σε κλειστούς χώρους στο Ντουμπάι χρησιμοποιώντας λάμπες ωρίμασης και τεχνολογίες καθαρισμού αέρος. Η Panasonic ξεκινά εντός του έτους την πώληση ψηφιακά ελεγχόμενων θερμοκηπίων για την καλλιέργεια σπανακιού και άλλων λαχανικών…
Η κυβέρνηση του Σίνζο Αμπε ενθαρρύνει την ενασχόληση ομίλων υψηλής τεχνολογίας με τις αγροτικές καλλιέργειες, καθώς έχει εντάξει τη μεταστροφή αυτή στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του αγροτικού τομέα της χώρας. Η Fujitsu, άλλωστε, αποτελεί πρωτοπόρα στη μεταστροφή αυτή, καθώς βοήθησε πολύ στην ανοικοδόμηση και επαναλειτουργία των αγροτικών επιχειρήσεων που καταστράφηκαν από τον φονικό σεισμό και το τσουνάμι στη Φουκουσίμα το 2011 –η Φουκουσίμα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες αγροτικές επαρχίες της Ιαπωνίας.
Πολλές εταιρείες υψηλής τεχνολογίας λαμβάνουν μεγάλες επιδοτήσεις από την κυβέρνηση του Τόκιο για να «παντρέψουν» την υψηλή τεχνολογία με την αγροτική παραγωγή προς όφελος και των παραγωγών και των καταναλωτών. Περισσότερα από 380 αγροτικά πάρκα σαν το προαναφερθέν της Fujitsu, που χρησιμοποιούν μεθόδους υψηλής τεχνολογίας, έχουν δημιουργηθεί την τελευταία τριετία. Το ερώτημα τι θρεπτική αξία μπορούν να έχουν τα ανήλιαγα λαχανικά του εργαστηρίου θα πρέπει, ασφαλώς, να απαντηθεί με πειστικότητα από τους ειδικούς.


«Αγρο-βολταϊκά»
Oι γεωργοί συστεγάζουν τα φυτά με τα φωτοβολταϊκά πάνελ
Τα προϊόντα της γης είναι τόσο πολύτιμα όσο και η ενέργεια που απαιτείται για την παραγωγή τους. Για τον λόγο αυτόν η εφαρμοσμένη έρευνα στον τομέα της γεωργίας προσανατολίζεται όλο και περισσότερο προς την εφαρμογή καινοτόμων και βιώσιμων λύσεων, τόσο για τη φύση όσο και για την κοινότητα. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι τα «αγρο-βολταϊκά».
Στη βάση τους, αυτά είναι ένα σύστημα παραγωγής ενέργειας και ταυτόχρονης γεωργικής καλλιέργειας κατά το οποίο μπορεί κανείς να εκμεταλλευτεί τον χώρο γύρω και κάτω από τους ηλιακούς συλλέκτες φυτεύοντας γεωργικά προϊόντα και φυτά. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνονται δύο στόχοι (η παραγωγή ενέργειας αλλά και γεωργικής καλλιέργειας) με το ίδιο εφόδιο, που δεν είναι άλλο από το νερό που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό των ηλιακών πάνελ και την απομάκρυνση της σκόνης.
Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε το αμερικανικό πανεπιστήμιο Stanford απέδειξε ότι η συστέγαση φωτοβολταϊκών και φυτών θα μπορούσε πραγματικά να κάνει μέρη όπως την έρημο πιο φιλόξενα για τη γεωργία. Για να ελέγξουν μάλιστα την ιδέα, επέλεξαν φυτά αγαύης, πηγή βιοκαυσίμων αλλά και παραγωγός αιθανόλης, που είναι αρκετά ανθεκτικά και απαιτούν λίγο νερό για να επιβιώσουν.
Οι ερευνητές, οι οποίοι λειτουργούσαν υπό την καθοδήγηση του Σούζιθ Ράβι, διαπίστωσαν ότι συνδυάζοντας μια φωτοβολταϊκή εγκατάσταση με την παραγωγή αγαύης, σε μια συγκεκριμένη περιοχή θα μπορούσε να αποδώσει περισσότερη ενέργεια με την ίδια ποσότητα νερού απ’ ό,τι ένα φωτοβολταϊκό πάνελ ή το φυτό από μόνο του.
Στη Γαλλία έχουν εφαρμοστεί πολλά τέτοια έργα και ελέγχεται η αποτελεσματικότητά τους. Το ίδιο παρατηρείται και στη Ιαπωνία όπου, στη μετά Φουκουσίμα εποχή, παρατηρείται μια στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Σε πειραματικό στάδιο βρίσκονται «αγρο-βολταϊκές» καλλιέργειες και στο Πανεπιστήμιο της Μασαχουσέτης.
Τέλος, στη γειτονική Ιταλία δοκιμάζεται και μια άλλη μέθοδος, κατά την οποία οι συλλέκτες δεν βρίσκονται στο έδαφος αλλά είναι κρεμασμένοι με ειδικές κατασκευές πάνω από τις γεωργικές καλλιέργειες.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ