Τα οκτώ μέλη του γκρουπ Gogol Bordello προέρχονται από επτά διαφορετικές χώρες: Αιθιοπία, Ουκρανία, Ρωσία, Λευκορωσία, Κίνα, Ισημερινός και ΗΠΑ. Εχουν μόνιμη έδρα το Μανχάταν και θεωρούνται gipsy-punk γκρουπ. Ο ήχος τους παραπέμπει χωρίς δεύτερη σκέψη σε βαλκανική μουσική, από αυτήν που συνήθως ακούγεται σε ταινίες του Εμίρ Κουστουρίτσα.
Αυτή είναι η τυπική σύστασή τους, αφού περισσότερο απ’ όλα αυτά οι Gogol Bordello είναι μια ακούραστα δημιουργική μπάντα με μέλη που είναι ανήσυχα και σκεπτόμενα πολιτικά και κοινωνικά. Ο Τόμι Γκομπένα γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αντίς Αμπέμπα της Αιθιοπίας και στα δεκαέξι του μετακόμισε με τους γονείς του στην Ουάσιγκτον. Εγινε ο μπασίστας των Gogol Bordello το 2006, όταν έψαχναν μέσω αγγελίας «μπασίστα που να έχει γνώσεις και εμπειρία πολυπολιτισμικής μουσικής».

Πόσο εύκολο θα ήταν να δημιουργηθεί ένα γκρουπ σαν τους Gogol Bordello οπουδήποτε αλλού εκτός από τη Νέα Υόρκη ή πιθανά και το Λονδίνο;
«Πολύ δύσκολο είναι η αλήθεια. Χρειαζόταν ένα περιβάλλον που να περιέχει και να στηρίζει απόλυτα την πολυπολιτισμικότητα».
Αυτό που παρουσιάζετε στη σκηνή μοιάζει σαν να περιέχει μια δομημένη αναρχία. Εχετε κάποιο σενάριο, κάποιον σχεδιασμό από πριν;
«Βεβαίως, όλα τα τραγούδια γίνονται πρόβα, όλα έχουν προσχεδιαστεί, αλλά η αντίδρασή μας επί σκηνής στην ίδια τη μουσική δεν είναι προσχεδιασμένη και μπορεί να γίνει με διαφορετικούς τρόπους. Υπάρχουν οι επαγγελματικές πρόβες που αφορούν κάποια μέρη της παράστασης, αλλά υπάρχει και ο ανθρώπινος παράγοντας. Παίζεις μουσική στη σκηνή, όμως ταυτόχρονα θέλεις να συμμετέχεις, να χοροπηδήσεις, ό,τι προκύψει σαν αντίδραση».
Ολη αυτή η σκηνική αναρχία για να έχει τελικά έναν σεβασμό προς το κοινό θέλει και επαγγελματική προετοιμασία.
«Σε αυτό που κάνουμε πρέπει οπωσδήποτε να είμαστε επαγγελματίες. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Ο κόσμος νομίζει ότι έχει μόνο πλάκα και τρέλα, όμως για να είσαι ένας σοβαρός μουσικός που κάνει περιοδεία χρειάζεται απόλυτος επαγγελματισμός. Εμείς λειτουργούμε έτσι σε αυτό το κομμάτι».
Μια και ο Γιουτζίν (Eugene Hutz) είναι από την Ουκρανία, συζητάτε μεταξύ σας για το τι γίνεται εκεί τις τελευταίες εβδομάδες;
«Οχι με πολιτικούς όρους. Ο Γιουτζίν είναι από την Ουκρανία, ο Σεργκέι από τη Ρωσία, οπότε το θέμα υφίσταται ανάμεσά μας αλλά δεν το θίγουμε σε πολιτική βάση παρά μόνο σαν κατάσταση όπου άνθρωποι πεθαίνουν και υποφέρουν εξαιτίας των γεγονότων. Ο Γιουτζίν είναι από το Κίεβο και κατά πάσα πιθανότητα γνωρίζει αρκετούς που υποφέρουν ή και σκοτώθηκαν αυτές τις μέρες. Τις περισσότερες φορές μιλάμε για κοινωνική κουλτούρα περισσότερο από την πολιτική. Για κοινωνικά θέματα που υπάρχουν, για τα οποία γράφουμε και τραγουδάμε. Εχουμε περισσότερη κοινωνική συνείδηση από πολλούς πολιτικούς».
Υπάρχει κάποιος πολιτικός στον οποίο θα συνιστούσατε να έλθει να δει μια συναυλία σας;
«Ολοι οι πολιτικοί πρέπει να παρακολουθήσουν τις συναυλίες μας. Στο συγκρότημά μας υπάρχουν Αιθιοπία, Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία, Κίνα, Ισημερινός, Αμερική και έχουμε βοηθούς Ιρλανδούς και Αγγλους. Είμαστε το σωστό παράδειγμα για το πώς πρέπει να είναι ο κόσμος. Οι πολιτικοί πρέπει να μάθουν πώς να γίνουν ανοικτοί και περιεκτικοί χωρίς αποκλεισμούς».
Κατάγεστε από τη χώρα από όπου πριν από τριάμισι εκατομμύρια χρόνια προήλθε ο πρώτος άνθρωπος και θα έλθετε στην Ελλάδα όπου πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια αυτός ο άνθρωπος έκανε το μεγαλύτερο πνευματικό του άλμα.
«Υπάρχει και μία ακόμη σύνδεση. Μοιραζόμαστε την ίδια ορθόδοξη χριστιανοσύνη, αφού είμαστε από τις πιο παλιές ορθόδοξες χώρες. Στην Αιθιοπία κουλτούρα και θρησκεία είναι πολύ κοντά».

Τι θα λέγατε αν σας ζητούσα να μου περιγράψετε τον Θεό;
«Πιστεύω σε μια ανώτερη ενέργεια, μιαν ανώτερη δύναμη. Πείτε το όπως θέλετε, Θεό, Αλλάχ, Βούδα. Υπάρχει κάτι ανώτερο που όμως δεν πιστεύω πως μοιάζει με άνθρωπο ή ότι έχει άσπρα γένια. Σίγουρα υπάρχει μια υψηλή ενέργεια που είναι παρούσα γύρω μας, και δεν έχει να κάνει με το αν πιστεύεις αλλά με ό,τι συμβαίνει μπροστά σου καθημερινά. Η μουσική είναι ένα από αυτά τα ενεργειακά σημάδια που μπορείς να τα νιώσεις και σ’ αυτήν υπάρχει κάτι που με συνδέει με αυτό το ανώτερο. Αυτό συμβαίνει με όλους τους ανθρώπους, οπότε κατά κάποιον τρόπο όλοι συνδεόμαστε. Είμαι τόσο άθεος».
Εχετε χρόνο να διαβάζετε βιβλία;
«Ναι. Μάλιστα τώρα διαβάζω το «How Music Works» του Ντέιβιντ Μπερν. Απίθανο βιβλίο, όμορφα γραμμένο και διδακτικό».
Διαβάσατε κάτι που δεν το γνωρίζατε για τη μουσική;
«Υπάρχει κάτι ενδιαφέρον που διάβαζα τη στιγμή που μου τηλεφωνήσατε. Εξηγεί γιατί τα είδη μουσικής εκτελούνται με συγκεκριμένα όργανα και έχουν συγκεκριμένο ήχο. Γράφει ότι όλα σχετίζονται με τους χώρους στους οποίους πρωτοπαίχτηκε κάθε είδος μουσικής. Το ροκ εν ρολ για παράδειγμα παιζόταν σε μικρά κλαμπ χωρίς πολλές ακουστικές δυνατότητες και απαιτήσεις. Μιλάει για όλα όσα ξέρουμε, αλλά ο τρόπος του Ντέιβιντ Μπερν είναι εύκολος και κατανοητός».
Δεν είναι η πρώτη φορά που θα έλθετε στην Ελλάδα, οπότε αναπόφευκτα θα έχετε κάποια βασική ανάμνηση.
«Το 2004, στους Ολυμπιακούς Αγώνες, είχα έλθει με την (σ.σ.: μεγαλύτερη τραγουδίστρια της Αιθιοπίας) Τζίτζι να παίξουμε για την αιθιοπική κοινότητα στην Αθήνα. Εμεινα για οκτώ ημέρες και γράψτε το όπως σας το λέω: έζησα τις οκτώ πιο ωραίες μέρες της ζωής μου. Από τότε όποτε έρχομαι με τους Gogol Bordello προσπαθώ να μην κοιμάμαι γιατί νιώθω ότι θα χάσω χρόνο από την επαφή μου με την Ελλάδα. Ακόμη και μετά τη συναυλία θα βγω και θα περιφέρομαι στους δρόμους ως την άλλη μέρα το πρωί».

«Η μουσική και οι άνθρωποι έχουν ομορφιά»

Gogol. Ο Ντοστογέφσκι έγραψε ότι «όλοι βγήκαμε από το «παλτό» του Γκόγκολ».
«Ο Γκόγκολ έκανε γνωστή την ουκρανική λογοτεχνία σε όλον τον κόσμο. Νομίζω ότι είναι ίσης αξίας με τον Πούσκιν και τον Ντοστογέφσκι».
Bordello. Πώς μπορεί κάποιος να αποφύγει να κάνει τη ζωή του έτσι;
«Ο κόσμος πρέπει να κλείσει την τηλεόραση. Εκεί μέσα ο κόσμος μοιάζει με μπορντέλο. Το μόνο που σου δείχνουν είναι πόνος, αεροπλάνα που πέφτουν και πολέμους που ξεκινούν. Πρέπει να συντονιστούμε με τη θετική πλευρά του κόσμου. Για εμένα η Γη είναι ένα όμορφο μέρος. Δεν αγνοώ όσα γίνονται σε όλον τον κόσμο, απεναντίας, έρχομαι από μια πολύ φτωχή χώρα που όμως έχει μία από τις πλουσιότερες κουλτούρες. Μπορούσα λοιπόν να διαλέξω τη φτωχή πλευρά της χώρας μου ή να αγκαλιάσω την πλούσια κουλτούρα της και να σκεφτώ θετικά. Η μουσική και οι άνθρωποι έχουν ομορφιά, σκεφτείτε θετικά και ζήστε έτσι αντί να μείνετε στην αρνητική πλευρά της ζωής».

πότε & πού:
Gogol Bordello: Την Τετάρτη 7 Μαΐου στη Θεσσαλονίκη στο Principal Club Theater. Την Πέμπτη 8 Μαΐου στην Αθήνα στον νέο συναυλιακό χώρο της πόλης, Stage Volume 1.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ