Διαβάζοντας κινδυνολόγα άρθρα περί «εσωτερικής υποτίμησης» και «πτώχευσης», δεν είναι να μη σου χαλάει η διάθεση ή έστω, να «βαραίνεις» κάπως. «Τελειώνουν τα μετρητά στην αγορά, οι τράπεζες σύντομα θα πληρώνουν μόνο τα δικά τους χρέη, οι πολίτες θα πεινάσουν. Μοναδική λύση η εξωστρέφεια με τις διάφορες όψεις τις όπως ο τουρισμός και οι εξαγωγές».
Ήδη φαίνεται να γίνονται κάποια βήματα (πχ. ο Σύνδεσμος Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδας δηλώνει 40% αύξηση των μελών του) αλλά οι παραπάνω κλασικές απαντήσεις έχουν τα δεδομένα προβλήματα τους: Πώς καλύπτεται ο χαμένος χρόνος που δεν έχουμε; Πώς θα δημιουργηθούν ή θα ανανεωθούν οι υποδομές; Πώς θα γίνουν πράξη οι όποιες πρωτοβουλίες ώστε να προκύψουν αποτελέσματα -τόσο για τους επαγγελματίες όσο και για τη χώρα συνολικά;
Η απάντηση είναι περισσότερο κοντά από ότι νομίζουμε –και σίγουρα όχι πιο μακριά από μερικά κλικ στο διπλανό παράθυρο του browser μας. Το διαδίκτυο μπορεί να δώσει λύσεις και διεξόδους με τον πιο άμεσο τρόπο. Δεν είναι απαραίτητες υποδομές μεγάλης κλίμακας, μπορεί μέχρι και ο καθένας μόνος του να προσπαθήσει από το σπίτι του. Δε χρειάζεται σημαντικό κεφάλαιο, το πιο σημαντικό «έξοδο» είναι ο προσωπικός χρόνος που απαιτείται για ενασχόληση, πειραματισμό και προσπάθεια.
Δεν απαιτείται καν σημαντική τεχνογνωσία – πλέον το διαδίκτυο αναδεικνύεται περισσότερο ως μέσο και ως εργαλείο του οποίου τη χρήση μπορεί να την κατακτήσει ο οποιοσδήποτε που έχει μια σελίδα στο Facebook. Οι συναλλαγές είναι λυμένο πρόβλημα: ασφαλείς γρήγορες και με πλήθος τρόπων ως προς την υλοποίηση τους –ακόμη και για όσους δεν νιώθουν άνετα με τη φοβερή και τρομερή Πιστωτική Κάρτα. Ακόμα και η γλώσσα δεν είναι σημαντικό πρόβλημα – ευτυχώς οι γονείς των περισσότερων από εμάς φρόντισαν να έχουμε μια υποτυπώδη έστω ευχέρεια με τα αγγλικά, τη lingua franca του μέσου.
Επομένως, αυτά αρκούν; Όχι. Χρειάζεται μια ιδέα για το εξαγώγιμο προϊόν –δεν έχει σημασία τι από όσα έχουμε στο μυαλό μας βάλουμε μπρος– αυτό θα αλλάξει και θα βελτιωθεί στην πορεία. Χρειάζεται προσωπικός χρόνος και ενέργεια για να ασχοληθούμε και να μάθουμε και μάλιστα, παράλληλα με την τωρινή δουλειά μας (αν αυτή υπάρχει, βεβαίως). Αλλά το τελικό αποτέλεσμα της αυτάρκειας – ατομικά και συλλογικά – θα αξίζει. Προσωπικά, δε βλέπω κι άλλη διέξοδο.
