Από το πρώτο κύμα της πανδημίας, έχει γίνει σαφές ότι οι πλέον ευάλωτοι στη νόσο COVID-19 είναι οι ηλικιωμένοι. Εξ ου και οι ειδικοί πιέζουν να ενταθούν οι προσπάθειες για εμβολιασμό των ηλικιωμένων, καθώς η χώρα μας υστερεί αισθητά. Στις ηλικίες άνω των 80 βρίσκεται στη 18η θέση μεταξύ των κρατών του ΕΟΧ, με ποσοστό 69,8% (μέσος όρος άνω του 80%), ενώ τουλάχιστον 12 κράτη-μέλη έχουν επιτύχει ποσοστά άνω του 90% και επτά άνω του 99%. Χαμηλά είναι τα ποσοστά των εμβολιασμών και στις ηλικίες 70-79. Παρά το ικανοποιητικό ποσοστό του 78,8% στην εν λόγω ηλικιακή ομάδα, η σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες δείχνει ότι η χώρα μας βρίσκεται στη 19η θέση μεταξύ των 27, ενώ 11 κράτη-μέλη έχουν εμβολιάσει τον πληθυσμό αυτό σε ποσοστό άνω του 90%. Υγειονομικοί Το ποσοστό των εμβολιασμένων εργαζομένων στον υγειονομικό τομέα ελάχιστα έχει αυξηθεί τις τελευταίες εβδομάδες, πυροδοτώντας τη συζήτηση περί υποχρεωτικότητας, τουλάχιστον για ιατρούς και νοσηλευτές, από το ερχόμενο φθινόπωρο. Το ποσοστό των εμβολιασμένων υγειονομικών στη χώρα μας με τουλάχιστον μία δόση φτάνει το 76,2%, όταν στις 7 από τις 17 χώρες του ΕΟΧ που δίνουν στοιχεία στο ECDC ξεπερνά το 90%. Οίκοι ευγηρίας Ενας στους πέντε (19,5%) ενοίκους οίκων ευγηρίας και µονάδων µακροχρόνιας περίθαλψης παραμένει ανεμβολίαστος, με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτό για τα επερχόμενα πανδημικά κύματα. Συγκριτικά, στην Ισπανία έχει εμβολιαστεί το 100% των ενοίκων, ενώ στη Σουηδία το ποσοστό φτάνει το 94,4%. Σε αμφότερες τις χώρες, οι απώλειες σε μονάδες φροντίδας στα προηγούμενα κύματα ήταν τεράστιες. Μετανάστες Το πρόγραμμα προσφύγων και μεταναστών που διαμένουν στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης εμβολιασμού, με τα μονοδοσικά εμβόλια της Johnson & Johnson, ξεκίνησε στις αρχές Ιουνίου, αλλά παραμένει χαμηλό το ποσοστό όσων εκδήλωσαν ενδιαφέρον. Σύμφωνα με δηλώσεις του γενικού γραμματέα του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου Μάνου Λογοθέτη, πρόθυμο να εμβολιαστεί ήταν μόλις το 15% όσων διαμένουν στα ΚΥΤ – ποσοστό χαμηλό, δεδομένων των συνθηκών διαβίωσης και της πρακτικής αδυναμίας τήρησης των μη φαρμακευτικών μέτρων. Είναι πάντως αξιοσημείωτο ότι περίπου το ένα τρίτο όσων διαμένουν σήμερα στα ΚΥΤ είναι ανήλικοι, ενώ εκτιμάται ότι περίπου το 30% όσων διαμένουν στις μονάδες φιλοξενίας έχει νοσήσει. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, καθοριστικός παράγοντας για τη διστακτικότητα προσφύγων και μεταναστών είναι η παραπληροφόρηση και η συνωμοσιολογία που διακινείται στα κέντρα φιλοξενίας, αλλά και μέσω social media. Φυλακισμένοι Οι εμβολιασμοί κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές ξεκίνησαν την 1η Ιουλίου, κατόπιν πρωτοβουλίας της Γενικής Γραμματείας Αντεγκληματικής Πολιτικής. Οπως δήλωσε στο «Βήμα» η Γενική Γραμματέας Σοφία Νικολάου, από τα 6.105 μονοδοσικά εμβόλια που εξασφαλίστηκαν προκειμένου να εμβολιαστούν οι κρατούμενοι που ενδιαφέρθηκαν έχουν ήδη χορηγηθεί περισσότερα από 2.500 και η διαδικασία εξελίσσεται ομαλά, με στόχο να ολοκληρωθεί έως τα μέσα Ιουλίου. Το ποσοστό συμμετοχής, βάσει των όσων εκδήλωσαν ενδιαφέρον, κινείται περίπου στον μέσο όρο του πληθυσμού, αλλά λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στα καταστήματα κράτησης, είναι σαφές ότι τα ποσοστά πρέπει να αυξηθούν. Προς αυτή την κατεύθυνση μελετώνται ειδικά προνόμια για όσους κρατουμένους εμβολιαστούν. Σώματα ασφαλείας Τα ποσοστά εμβολιασμού στα σώματα ασφαλείας κινούνται μεν πάνω από τον μέσο όρο του πληθυσμού, αλλά όχι ακόμη στα επιθυμητά επίπεδα, δεδομένου ότι είναι μία από τις επαγγελματικές ομάδες πρώτης γραμμής. Στην Ελληνική Αστυνομία για παράδειγμα, το ποσοστό των εμβολιασθέντων κινείται στο 53%, παρότι στην πρώτη φάση του εμβολιαστικού προγράμματος δόθηκε η δυνατότητα σε όσους ένστολους επιθυμούσαν να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα με τις αδιάθετες δόσεις. Ελαφρώς υψηλότερα, αλλά όχι ακόμη στα επιθυμητά επίπεδα, είναι τα ποσοστά των εμβολιασμένων στο Πυροσβεστικό Σώμα, γεγονός άλλωστε που οδήγησε στην απόφαση για υποχρεωτικό εμβολιασμό των υπηρετούντων στην ΕΜΑΚ. Ο δύσκολος γρίφος των φοιτητών Οπως δήλωσε η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως, το ποσοστό των εκπαιδευτικών που έχουν ήδη εμβολιαστεί με έστω μία δόση ή έχουν κλείσει ραντεβού, κυμαίνεται στο 73%. Το ποσοστό κρίνεται ικανοποιητικό, ειδικά αν συγκριθεί με άλλες επαγγελματικές ομάδες, αλλά ασφαλώς οι ιθύνοντες του υπουργείου θα επιθυμούσαν υψηλότερη συμμετοχή εν όψει της επανέναρξης των μαθημάτων τον Σεπτέμβριο. Κομβικό ρόλο θα διαδραματίσει ασφαλώς και η πορεία του εμβολιασμού των μαθητών. Υπενθυμίζεται ότι τις επόμενες ημέρες ανοίγει η πλατφόρμα για τον εμβολιασμό εφήβων ηλικίας 15-17 ετών, ενώ σύντομα αναμένεται να ανοίξει και για νεότερες ηλικίες.Δεδομένα για τα ποσοστά εμβολιασμού των πανεπιστημιακών δεν διατίθενται, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις ακολουθούν τον μέσο όρο των αστικών κέντρων. Ο δυσεπίλυτος γρίφος όμως έχει να κάνει με τον εμβολιασμό των φοιτητών, ο οποίος κρίνοντας από τη συμμετοχή της ηλικιακής ομάδας 18-24 κινείται ακόμη σε χαμηλά ποσοστά. Προς την κατεύθυνση της ενθάρρυνσης των φοιτητών να εμβολιαστούν προκειμένου να γεμίσουν ξανά τα αμφιθέατρα, γίνονται συστηματικά εκκλήσεις καθηγητών και πρυτάνεων, όπως του Θάνου Δημόπουλου του ΕΚΠΑ. Εντύπωση προκαλεί πάντως στους ακαδημαϊκούς κύκλους η άρνηση πρυτανικών αρχών και πολλών καθηγητών να συμβάλουν στην άτυπη καμπάνια ενθάρρυνσης των φοιτητών. Τα ποσοστά εμβολιασμού ανά ηλικία 78,8% είναι το ποσοστό εμβολιασμού στην Ελλάδα για την ηλικιακή ομάδα 70-79, που φαίνεται ότι έχει πειστεί περισσότερο από τις υπόλοιπες για την αναγκαιότητα του «τσιμπήματος». Ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 60-69 με 74,1% και οι άνω των 80 ετών με 69,8%. 16,5% μόλις είναι το ποσοστό των Ελλήνων ηλικίας 18-24 ετών που έχουν περάσει την πόρτα του εμβολιαστικού κέντρου, αν και η συγκεκριμένη ομάδα έχει το ελαφρυντικό ότι η πλατφόρμα άνοιξε για αυτήν τελευταία. Αντίστοιχα, 44,8% είναι το ποσοστό εμβολιασμένων στις ηλικίες 25-49 και 63,8% στις ηλικίες 50-59. Διπλή μάχηυποστήριξηςκαι πειθούς Μία από τις πλέον ευάλωτες κατηγορίες πληθυσμού είναι οι άστεγοι, που σε συντριπτικά ποσοστά διαβιούν στο κέντρο της Αθήνας. Οπως δήλωσε στο «Βήμα» ο πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής & Αλληλεγγύης του Δήμου Αθηναίων Γρηγόριος Λέων, αυτή η ευπαθής ομάδα που βρίσκεται διαρκώς σε κίνδυνο έχει εμβολιαστεί σε ποσοστό υψηλότερο από τον γενικό πληθυσμό. Είναι αξιοσημείωτο ότι ήδη έχει ξεπεραστεί το 50% στους πλήρως εμβολιασμένους. «Εχουμε καταφέρει να τους πείσουμε να εμβολιαστούν και συνεχίζουμε την προσπάθεια υποστήριξης και πειθούς ώστε να καμφθούν οι όποιες αμφιβολίες» τόνισε ο κ. Λέων, επισημαίνοντας ότι εφόσον εισακουστεί το αίτημά του ΚΥΑΔΑ προς το υπουργείο Υγείας να διενεργηθούν εμβολιασμοί στις δομές, στα κοινωνικά ιατρεία του δήμου, αλλά και στα πεζοδρόμια της πόλης, τα ποσοστά θα αυξηθούν περαιτέρω. Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό των Ρομά που έχουν εμβολιαστεί ή κλείσει ραντεβού κυμαίνεται σε 15-20%, σύμφωνα με την Ευγενία Ζαρόκωστα, επιστημονική υπεύθυνη του Κέντρου Ημέρας για Ρομά της «Κλίμακας» που κάνει συστηματικές παρεμβάσεις στους καταυλισμούς της Αττικής από το ξεκίνημα της πανδημίας. Οι άνθρωποι της «Κλίμακας» ενημερώνουν για τον εμβολιασμό κατά της COVID-19, συνδράμοντας μάλιστα στο κλείσιμο των ραντεβού μέσω της πλατφόρμας, τόσο στο Κέντρο Ημέρας για Ρομά όσο και κατά τις επισκέψεις τους σε σπίτια και καταυλισμούς. Η δύσκολη προσπάθεια να πειστούν περισσότεροι συνεχίζεται, αλλά όπως διαπιστώνει η κυρία Ζαρόκωστα το μείγμα φόβου, άγνοιας και παραπληροφόρησης εντείνει τη διστακτικότητα ως προς τον εμβολιασμό τους. Οι φήμες που διακινούνται στους καταυλισμούς εντείνονται από τις θεωρίες συνωμοσίας που μεταδίδονται από σύγχρονα κανάλια επικοινωνίας όπως το TikTok.