Σε μια περίοδο αναδιάταξης του ευρωπαϊκού ενεργειακού χάρτη, επενδυτικής κινητικότητας και γεωπολιτικών ανακατατάξεων, ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ και πρόεδρος του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας Νταγκ Μπέργκαμ υπογραμμίζει μιλώντας στο «Βήμα» ότι «η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο των ενεργειακών εξελίξεων», καθώς οι συμφωνίες που υπογράφηκαν στο πλαίσιο της 6ης Συνόδου Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC), που διεξήχθη στο Ζάππειο, «σηματοδοτούν μια νέα εποχή στρατηγικής συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Οπως τονίζει, η Ουάσιγκτον «λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος», φέρνοντας σε επαφή αμερικανικές εταιρείες LNG με ευρωπαίους αγοραστές και επενδυτές υποδομών, ενώ η Ελλάδα αποκτά καθοριστικό ρόλο στον Κάθετο Διάδρομο (Vertical Corridor) που θα μεταφέρει αμερικανικό αέριο από τη χώρα μας έως την Ουκρανία. Παράλληλα, προβλέπει ότι «με την άνοδο της τεχνητής νοημοσύνης, η Ελλάδα ως ενεργειακός κόμβος μπορεί να προσελκύσει σημαντικό κεφάλαιο».
Κύριε Μπέργκαμ, ποιο είναι το ευρύτερο πλαίσιο συνεργασίας των δύο χωρών; Πρόκειται μόνο για μια εμπορική συνεργασία ή περιλαμβάνει και άλλους στρατηγικούς ή γεωπολιτικούς στόχους;
«Πιστεύω ότι αυτή η συνεργασία καθοδηγείται από κοινές αξίες και στρατηγικούς στόχους. Η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι δημοκρατίες που αγαπούν την ελευθερία και θέλουν να δουν τους λαούς τους να ευημερούν. Υπάρχει κοινή αντίληψη σε ολόκληρη την Ευρώπη ότι η ενεργειακή εξάρτηση από έναν αντίπαλο είναι κακή ιδέα. Ορισμένες χώρες υπέφεραν περισσότερο από τις ενέργειες της Ρωσίας, όπως η Ουκρανία.
Αλλες, όπως η Βουλγαρία, είδαν τη ροή φυσικού αερίου να διακόπτεται. Οπότε ο κοινός στόχος είναι να μπορέσουμε να πουλήσουμε και να διανείμουμε ενέργεια – που σημαίνει η Ελλάδα να γίνει ενεργειακός κόμβος, να δέχεται και να μεταφέρει ενέργεια προς τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης για να απεξαρτηθούν από το ρωσικό αέριο. Επιπλέον, με την άφθονη και φθηνή ενέργεια που θα εισρέει στην Ελλάδα όλο το κεφάλαιο που θα ακολουθήσει την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης θα έρθει στην Ελλάδα. Η σημερινή ημέρα (σ.σ.: Παρασκευή) είναι ιστορική καθώς σηματοδοτεί την απαρχή του Κάθετου Διαδρόμου που θα επιτρέψει την απεξάρτηση 100 εκατ. ανθρώπων από το ρωσικό φυσικό αέριο».
Εξετάζετε άλλες ευκαιρίες, εκτός των συμφωνιών που ήδη υπογράφηκαν στο πλαίσιο της P-TEC;
«Ναι. Στην πραγματικότητα, λειτουργούμε σαν “συνδετικοί κρίκοι”. Προσπαθούμε να φέρουμε σε επαφή αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες, ειδικά εταιρείες εξαγωγής LNG, με τους αγοραστές, όπως και τους παρόχους υποδομών. Οι ΗΠΑ έχουν αυξήσει δραματικά τη δυνατότητά τους για εξαγωγές αερίου. Πρέπει, όμως, να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει δυνατότητα παραλαβής του αερίου στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Ιδιαίτερο είναι το ενδιαφέρον για πλωτούς σταθμούς παραλαβής LNG – τα λεγόμενα FSRUs – για να ταιριάξουν με την εξαγωγική μας δυναμική. Aυτό είναι ένα από τα πεδία συνεργασίας. Παράλληλα γίνονται συζητήσεις γύρω από συμφωνίες για LNG, αγωγούς, FSRUs και ναυτιλία, όπως και για την υποστήριξη του Κάθετου Διαδρόμου που θα βοηθήσει να μετατραπεί η Ελλάδα σε πραγματικό ενεργειακό κόμβο υποδεχόμενη φυσικό αέριο που θα καταναλώνεται εδώ αλλά θα κατευθύνεται και βόρεια».
Εχετε υπολογίσει το συνολικό ύψος των αμερικανικών επενδύσεων που θα κατευθύνουν προς την Ελλάδα;
«Δεν έχω ακριβή αριθμό, αλλά μπορώ να πω ότι ποτέ δεν έχω βρεθεί σε συνέδριο όπου να έχουν υπογραφεί τόσο πολλές συμφωνίες σε ένα 24ωρο. Πρέπει να είναι ρεκόρ».
Γίνεται λόγος για τις τιμές του LNG. Πιστεύετε ότι μπορεί να επιτευχθεί μείωση;
«Ο μόνος τρόπος να κρατηθούν οι τιμές χαμηλά είναι να διασφαλίσουμε σταθερή και αυξημένη προσφορά. Και μία από τις πιο σημαντικές συμφωνίες που υπογράφηκαν σήμερα Παρασκευή (σ.σ.: μεταξύ ΔΕΠΑ – Aktor – Venture Global) ήταν το πρώτο μακροχρόνιο συμβόλαιο εισαγωγής αμερικανικού LNG».
Μπορείτε να αποκαλύψετε την τιμή που έκλεισε το συγκεκριμένο συμβόλαιο;
«Οχι, γιατί πρόκειται για εμπορική συμφωνία μεταξύ δύο πλευρών. Γνωρίζω όμως ότι εταιρείες όπως οι Cheniere, Sempra και Venture Global έχουν διαφορετική τιμολόγηση ανάλογα με τη χρονική διάρκεια της δέσμευσης – όσο αυξάνεται μειώνεται η τιμή, γιατί η μακροχρόνια δέσμευση σταθεροποιεί την αγορά.
Αλλος τρόπος μείωσης των τιμών είναι μέσω συμφωνιών όπως εκείνης που υπογράφηκε μεταξύ των έξι διαχειριστών δικτύων μεταφοράς αερίου του Κάθετου Διαδρόμου, που ζητούν από τις χώρες τους μείωση των τελών διέλευσης, τα οποία αυξάνουν το συνολικό κόστος του αερίου. Διότι έτσι το κόστος γίνεται πολύ υψηλό και ξαφνικά το ρωσικό φυσικό αέριο φαίνεται φθηνότερο αφού διασχίζει μόνο ένα σύνορο».
