Επί δεκαετίες, η Ιταλία ήταν συνδεδεμένη με την πολιτική αστάθεια και τις διαδοχικές βραχύβιες κυβερνήσεις, σε αντίθεση με τη Γαλλία που συμβόλιζε την πολιτική σταθερότητα και τις ισχυρές κυβερνήσεις.
Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ωστόσο, η εικόνα έχει αντιστραφεί: η Γαλλία κλυδωνίζεται από συνεχείς πολιτικές κρίσεις, μετά το αποτέλεσμα των πρόωρων βουλευτικών εκλογών που προκήρυξε ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, τον Ιούλιο του 2024 και οι οποίες δεν έδωσαν αυτοδυναμία σε κανένα κόμμα ούτε σε συνασπισμό κομμάτων, με αποτέλεσμα, η Γαλλία, έκτοτε, να έχει κυβερνηθεί από πέντε διαφορετικές κυβερνήσεις.
Αντιθέτως, η Ιταλία, η οποία από το φθινόπωρο του 2022, κυβερνάται από έναν πολύ δεξιό συνασπισμό, υπό την ηγεσία της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, χαρακτηρίζεται από πολιτική σταθερότητα, ενώ το κόμμα της Μελόνι, οι Αδελφοί της Ιταλίας, κόμμα με ακροδεξιές καταβολές, καταγράφει ποσοστό 30% στην πρόθεση ψήφου.
Η Ιταλία δεν είναι πλέον ο φτωχός συγγενής της Γαλλίας
Η Μελόνι αισθάνεται δικαιωμένη ότι έδωσε στην Ιταλία τη θέση που της αναλογεί στην Ευρώπη. Επιπλέον, ως προς την Γαλλία, η οποία παρά τη συμπάθεια που τρέφει για τους Ιταλούς, αντιμετώπιζε την Ιταλία ως τον φτωχό συγγενή, η ιταλίδα πρωθυπουργός μπορεί να ισχυριστεί ότι την αντιμετωπίζει πλέον, ως ίσος προς ίσο. Στο δημοσιονομικό πεδίο, το 2025, το έλλειμμα στη Γαλλία (5,5% του ΑΕΠ) ήταν δυόμιση μονάδες μεγαλύτερο από της Ιταλίας (3% του ΑΕΠ).
Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης της οικονομίας αναβάθμισαν την Ιταλία, ενώ υποβάθμισαν τη Γαλλία. Στην εξωτερική πολιτική, ενώ η Γαλλία εξακολουθεί τη σταδιακή αποχώρηση της από την Αφρική, η Ιταλία έχει δρομολογήσει μια φιλόδοξη διπλωματική στρατηγική απέναντι στην Αφρική, η οποία συνδυάζει υποσχέσεις οικονομικής στήριξης των αφρικανικών χωρών, με μέτρα για τον περιορισμό της μετανάστευσης.
Γαλλική συμπάθεια και ιταλική αντιπάθεια
Αν και η πλειονότητα των Γάλλων τρέφει θετικά αισθήματα για τους Ιταλούς, το αντίστροφο δεν ισχύει στον ίδιο βαθμό. Έρευνα του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Ipsos, η οποία παρουσιάστηκε στις 26 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο των “Γαλλοϊταλικών Διαλόγων για την Ευρώπη” στο πανεπιστήμιο Luiss της Ρώμης, κατέγραψε ότι ενώ το 60% των Γάλλων τρέφει συμπάθεια για την Ιταλία, μόλις το 30% των Ιταλών την ανταποδίδει, ενώ το 20% των Ιταλών δηλώνει ευθαρσώς ότι αντιπαθεί τους Γάλλους.
Η αιτία αποδίδεται συχνά στην αντίληψη περί αλαζονείας της Γαλλίας, παρά την πολιτισμική εγγύτητα των δύο λαών. «Το ιταλικό εθνικό αφήγημα καλλιεργεί μια αρνητική εικόνα της Γαλλίας ήδη από τον 19ο αιώνα, όταν η ηγεσία της Γαλλίας ταλαντευόταν ανάμεσα στη στήριξη και την υπονόμευση της ενοποίησης της Ιταλίας», εξηγεί στη γαλλική εφημερίδα Le Monde, ο Ζαν Πιερ Νταρνί, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Côte d’Azur, υπεύθυνος του μεταπτυχιακού προγράμματος για τις γαλλοϊταλικές σχέσεις.
«Η μακρόχρονη επιδίωξη της Ιταλίας, η οποία ως κράτος, ιδρύθηκε το 1861, να διαδραματίσει ρόλο στο διεθνές σύστημα, τροφοδότησε ένα διαρκές αίσθημα ανταγωνισμού με τη Γαλλία».
Οι Γάλλοι αντιμετωπίζουν συχνά την Ιταλία ως μια ειδυλλιακή, φιλική χώρα, παραβλέποντας το γεγονός ότι πρόκειται για τη δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανική δύναμη της Ευρώπης. Όσο για τους Ιταλούς, πολλοί εξ αυτών αισθάνονται όντως ότι οι Γάλλοι τους αντιμετωπίζουν ως φτωχοί συγγενείς. Και η Τζόρτζια Μελόνι, η οποία προέρχεται από έναν εθνικιστικό πολιτικό χώρο με ρίζες στον φασισμό, αντιμετωπίζει τη Γαλλία ως γείτονα με συχνά εχθρικές προθέσεις.
Η προσωπική της διαδρομή εξηγεί εν μέρει, αυτή τη στάση. Το 2008, ο τότε πρωθυπουργός της Ιταλίας, Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ανέθεσε στη Μελόνι, το υπουργείο Νεότητας, κάνοντας της, σε ηλικία 31 ετών, τη νεότερη σε ηλικία, υπουργό της Ιταλίας στην ιστορία της χώρας. Το 2011 όμως η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, την οποία χλεύαζε ο τότε πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, αναγκάστηκε, λόγω της δημοσιονομικής κρίσης, να δώσει τη θέση της σε μια τεχνοκρατική κυβέρνηση -μια εξέλιξη την οποία η Ιταλία θεώρησε ότι επεβλήθη από τις Βρυξέλλες (την ΕΕ) μέσω της Γερμανίας και της Γαλλίας.
Το 2025, κλείνει για την Ιταλία με ευνοϊκούς οιωνούς: παρά τις εντάσεις που πέρασαν οι σχέσεις της με τη Γαλλία, την τελευταία τριετία, με αφορμή κυρίως τις μεταναστευτικές ροές από την Αφρική, οι δύο πλευρές προετοιμάζουν διμερή σύνοδο για την άνοιξη του 2026, με στόχο ένα νέο ξεκίνημα.
Στο μεταξύ, η Τζόρτζια Μελόνι επαίρεται για τα επιτεύγματα της, τη στιγμή που η Γαλλία, προσπαθεί να ψηφίσει τον προϋπολογισμό του 2026, με στόχο την αποφυγή νέας κυβερνητικής κρίσης.
