Η λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας σε καθεστώς χαώδους κατάστασης, χωρίς ουσιαστικό έλεγχο, χωρίς σύγχρονα πρωτόκολλα, χωρίς σύγχρονες υποδομές και κατάλληλο βοηθητικό προσωπικό, αναδείχθηκε από την παρουσίαση στο υπουργείο Δικαιοσύνης, των αλλαγών που πράγματι συντελέστηκαν μετά τις αποκαλύψεις για λανθασμένες ιατροδικαστικές εκθέσεις στις υποθέσεις Ρούλας Πισπιρίγκου και Ειρήνης Μουρτζούκου.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης, που παρουσίασε με στοιχεία τη σημερινή κατάσταση της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας, δεν απέκρυψε τις συνθήκες χάους που επικρατούσαν σε πανελλαδικό επίπεδο, χαρακτηρίζοντας την προσπάθεια, όχι «αναδιοργάνωση», καθώς κάτι τέτοιο, όπως είπε, θα προϋπέθετε «οργάνωση», αλλά «οργάνωση εξ υπαρχής».
Ο υπουργός Δικαιοσύνης αναφέρθηκε λεπτομερώς στον νέο νόμο που ψηφίστηκε το 2025 και δημιούργησε νέα οργανωτική δομή στην Ιατροδικαστική Υπηρεσία, τις προσλήψεις προσωπικού, τη δημιουργία πρωτοκόλλων, με βάση τα οποία πλέον, θα συντάσσονται σε πανελλαδική κλίμακα οι ιατροδικαστικές εκθέσεις.
Παράλληλα, ο υπουργός έδωσε έμφαση στο γεγονός, ότι τα νέα πρωτόκολλα υποχρεώνουν τους ιατροδικαστές σε συγκεκριμένες ενέργειες και πράξεις, ώστε να μπορούν να διευκολύνουν με τις εκθέσεις τους τα δικαστήρια και να αποφαίνονται σωστά στις ποινικές υποθέσεις. Μάλιστα τόνισε, ότι οι λανθασμένες ιατροδικαστικές εκθέσεις, οδηγούν σε λανθασμένες δικαστικές αποφάσεις. Με τα μελανότερα χρώματα περιέγραψε την κατάσταση των ιατροδικαστικών υπηρεσιών, πριν τις νομοθετικές και γενικότερες αλλαγές που ήδη έχουν αποδώσει, η υπηρεσιακή γραμματέας του υπουργείου, Βίκυ Γιαβή.
Η κυρία Γιαβή αναφέρθηκε σε ιατροδικαστικές υπηρεσίες με πεταμένες ανθρώπινες σορούς και απαράδεκτη ακαταστασία, ενώ εξήρε τον ρόλο της Εκκλησίας για την αξιοπρεπή ταφή σορών που δεν είχαν ταυτοποιηθεί και κυρίως το έργο των Μητροπολιτών Πειραιώς και Πάτρας στον τομέα αυτό. Η σημερινή κατάσταση της Ιατροδικαστικής σε πανελλαδική κλίμακαν σαφώς με διαφορετική από την προηγούμενη εικόνα, εμφανίστηκε στην παρουσίαση με φωτογραφίες (πριν και μετά), ενώ στο υπουργείο έχει συσταθεί Γενική Διεύθυνση για τις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες, στην οποία προΐσταται ο έμπειρος ιατροδικαστής Νίκος Καρακούκης.
Η περιγραφή του χάους
Ειδικότερα, ο υπουργός Δικαιοσύνης, περιγράφοντας την κακή, όπως τη χαρακτήρισε, κατάσταση της Ιατροδικαστικής, σημείωσε ότι «δυστυχώς αυτό πιστοποιήθηκε και από τις αποφάσεις των ίδιων των δικαστηρίων, που θεώρησαν ότι οι ιατροδικαστές που διενήργησαν συγκεκριμένες εξετάσεις, για σοβαρές υποθέσεις, δεν είχαν κάνει καλά τη δουλειά τους, για να το πω σε απλά ελληνικά».
Παράλληλα, ο κοσμήτορας της Σχολής Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών και Διευθυντής στο Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου Πειραιά, Ηλίας Μαγκλόγιαννης, παρουσίασε το καινοτόμο ερευνητικό πληροφοριακό σύστημα, με τη χρήση τεχνικής νοημοσύνης, δηλαδή μια ψηφιακή βάση, που χρησιμοποιείται σε όλες τις ιατροδικαστικές υπηρεσίες.
Επ αυτού, ο υπουργός Δικαιοσύνης, παρουσιάζοντας το νέο σύστημα, τόνισε: «Σήμερα θα σας παρουσιάσουμε ένα πρότυπο, του πως μπορεί να οργανωθεί μια υπηρεσία, η οποία παρουσίαζε χαρακτηριστικά πλήρους διάλυσης, διάλυσης υπό την έννοια ότι δεν υπήρχε μια δομή, στην οποία ήταν ενταγμένες οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες του υπουργείου Δικαιοσύνης σε όλη τη χώρα, δεν υπήρχε μια δομή στο υπουργείο, στην οποία να υπάγονται και να καθοδηγούνται και προφανώς, δεν υπήρχαν δομές και στην περιφέρεια όπου λειτουργούσαν. Υπηρεσίες αυτονομημένες από την μια πλευρά, αλλά και χωρίς υποστήριξη από την άλλη».
«Οργάνωση από το μηδέν»
Στην συνέχεια, ο υπουργός Δικαιοσύνης, επεσήμανε: «Αυτή η εικόνα, αυτή η κατάσταση δημιούργησε την ανάγκη να πάμε σε μια πλήρη οργάνωση και δε λέω αναδιοργάνωση, γιατί δεν αναδιοργανώνεις κάτι το οποίο είναι ήδη οργανωμένο. Εδώ μιλάμε για μια οργάνωση εξ υπαρχής, η οποία είχε τελικά τα εξής χαρακτηριστικά, με τον νόμο 5172/2025. Δημιουργήθηκε γενική διεύθυνση στο υπουργείο και δημιουργήθηκαν περιφερειακές διευθύνσεις και τμήματα. Άρα, αποκτήθηκε μια ραχοκοκαλιά της υπηρεσίας αυτής, όπου ξέρει ο καθένας πια πού υπάγεται και τι κάνει.
Ο νόμος προέβλεψε ότι είναι υποχρεωμένοι να τηρούν ένα συγκεκριμένο τρόπο έκδοσης ιατροδικαστικών εκθέσεων, ποια είναι τα στοιχεία που σίγουρα περιλαμβάνει μια ιατροδικαστική έκθεση, ώστε να μην έχουμε την εικόνα στα δικαστήρια, όπου ο ιατροδικαστής να ερωτάται γιατί δεν ερεύνησε αυτό το στοιχείο και να απαντάει ότι δεν προβλέπεται από πουθενά. Τώρα προβλέπεται. Προβλέψαμε την τριμελή επιτροπή επαναξιολόγησης, γιατί εκθέσεις που έγιναν και δημιουργούσαν σοβαρές αμφιβολίες, δεν μπορούσαν να ληφθούν με έναν τρόπο από τη μια μεριά επιστημονικά έγκαιρο και από την άλλη αποδεκτό στην ποινική διαδικασία της χώρας».
«Ακούσαμε τα μύρια όσα»
Δεν παρέλειψε ο κ Φλωρίδης, να τονίσει: «Γι’ αυτή την επιτροπή ακούσαμε τα μύρια όσα, ότι είχε κάποιους περίεργους σκοπούς, όμως αυτή η επιτροπή είναι ένα σημαντικό εργαλείο για να μπορέσει η υπηρεσία να επιτελέσει την αποστολή της, ως ένα σημαντικό κρίκο στην απόδοση της ελληνικής δικαιοσύνης. Ως αποτέλεσμα της προγραμματικής συμφωνίας που συνήψε το υπουργείο Δικαιοσύνης με το Πανεπιστήμιο Πειραιά, για το πως μια υπηρεσία που σας περιγράφω, τέτοια, μετά τη δομή που απέκτησε, μετατρέπεται πλέον, σε μια καθολικά ψηφιακά οργανωμένη υπηρεσία. Αυτό σημαίνει διαφάνεια και ταχύτητα. Θα δείτε πως αυτό πραγματοποιείται, όχι σε ένα εικονικό σχέδιο του μέλλοντος, αλλά τώρα.
Δεν είναι μόνο αυτό που δημοσιοποιήθηκε, ότι η προγραμματική σύμβαση προέβλεπε έναν νέο τρόπο πραγματοποίησης ιατροδικαστικών εξετάσεων, με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, που θα διευκόλυνε πάρα πολύ το έργο των ιατροδικαστών, που είναι ένα τμήμα, αλλά η δουλειά που έκανε το Πανεπιστήμιο Πειραιά, μέσα από αυτή την προγραμματική σύμβαση, είναι το πως οργανώνεται σε πλήρη ψηφιακή βάση το σύνολο της ιατροδικαστικής υπηρεσίας της χώρας και πώς αυτή λειτουργεί και πώς διαλειτουργεί με άλλες υπηρεσίες, πώς συνδέεται με άλλες υπηρεσίες, έτσι ώστε το παραγόμενο έργο να είναι αυτό το οποίο αναζητά ως υποστηρικτικό βοήθημα η ελληνική Δικαιοσύνη, προκειμένου να εκδώσει τις αποφάσεις της».
