Δεν είμαι μονίμως απαισιόδοξος, δηλαδή δεν γράφω στην εφημερίδα διαρκώς. Αντίθετα, όταν γράφω τα δικά μου, δηλαδή όταν εκφράζω τη συγκίνησή μου με την ποίηση, βρίσκω μέσω μιας αλληλουχίας περιστατικών- που θα είναι ο εκφραστικός τύπος της συγκίνησής μου – την ακρίβεια και την αμεσότητα.
Στη δημοσιογραφία αυτό που συνήθως παρουσιάζεται είναι ο εξουσιοδοτημένος θυμός.
Γράφει δημόσια κανείς για τα «δημόσια», σα να μην είναι ο εαυτός του ανακατεμένος μ’ αυτά. Γράφει όμως απομονωμένος «ιδιωτικά», επειδή υπάρχει ο εαυτός που του απευθύνεται εμμονικά μέσα από τα πράγματα.
Γυμνώνει την καρδιά του, δεν φουσκώνει τον εγωισμό. Κι όταν θέλει να «παρέμβει», τότε τον «παίζουν» με μέτρο ώστε η πινελιά της κουλτούρας, σε δεύτερο επίπεδο, να μην ταράξει τους κύκλους αυτού που πρέπει να διαβαστεί και να πουληθεί.
Και δεν έχουν άδικο. Το παιχνίδι γίνεται αλλού, ψηλά, όπου τα γράμματα θεωρούνται «ψιλά γράμματα» -σαν τα ψιλά που δίνουμε στο παιδί με την παραγγελία της Wolt.
Ο Λάσλο Κράσναχορακαϊ που βραβεύτηκε πρόσφατα με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, σημειώνει ότι στη λογοτεχνία όταν η γλώσσα εξεγείρεται, αρχίζει μια φράση και δεν θέλει πια να σταματήσει, κρέμεται από μια άβυσσο εξαιτίας μιας αδυναμίας και τότε τα πράγματα γίνονται περίπλοκα και για τον αναγνώστη και για τον συγγραφέα.
Ο Γουάλας Στίβενς στα «Adagia» ως ποιητής έχει μια απλούστερη φόρμουλα για τη σχέση γλώσσας και εξέλιξης του πολιτισμού: «Η εξέλιξη, σε κάθε τομέα, είναι κίνηση μέσω των αλλαγών της ορολογίας».
Αν μάλιστα ο αναγνώστης συνδέσει τον αφορισμό του με αυτόν που ακολουθεί πάλι από τα «Αdagia»: «Κάθε εποχή είναι ταχυδρομική θυρίδα», τότε θα καταλάβει ότι τα γράμματα που γράφουμε (ποιήματα, άρθρα, δοκίμια) και τα στέλνουμε στον «αποχωρισμό για να γεμίσει», δείχνουν το πού βρισκόμαστε όχι μόνο πολιτιστικά ή πολιτικά ή ψυχολογικά, αλλά και ηθικά.
Ενώ ο σκοπός των «μυθιστοριών» μας, δηλαδή των βιωμάτων μας και των απόψεών μας στο χαρτί, είναι η τέρψη, εξίσου σημαντική με το νόημα, την ίδια στιγμή ένα άλλο προϋποτιθέμενο της γραφής αναδεικνύεται: η ειρωνεία κάποιου που ξέρει να κόβει και να ράβει στη σελίδα.
Ο Στίβενς στο «Μια θεοσεβούμενη χριστιανή ηλικιωμένη» θα πει:
-«Η ποίηση είναι η υπέρτατη μυθοπλασία, μαντάμ. Πάρτε τον ηθικό νόμο και φτιάξτε έναν ναό. Κι απ’ το ναό χτίστε το στοιχειωμένο ουρανό.»-
Ο Χάρολντ Μπλουμ στο τελευταίο σπουδαίο έργο του: «Η ανατομία της επίδρασης- Η λογοτεχνία ως τρόπος ζωής», που κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τον Gutenberg το 2024, μιλά για την ανάπτυξη τριών αναγκαιοτήτων χωρίς τις οποίες ό,τι γράφουμε είναι για τα μπάζα της αγοράς. Το έργο μας (η «μυθοπλασία») οφείλει να ξεφεύγει από τη «μπαγιάτικη ψευδοπραγματικότητα», να προκύπτει από μια πρωτοτυπία και να προσφέρει απόλαυση.
Ο Μπλουμ επίσης, σημειώνει πως ο Στίβενς προτρέπει τον Άγγελο (δηλαδή τον Κανόνα), που «κατεβαίνει για να επιβάλει απατηλές απόψεις τάξης», να φύγει. Στην πολιτική δεν υπάρχουν κανόνες, υπάρχουν μόνο όπλα.
Όσο περνάει ο καιρός και με τα φυτευμένα του μαλλιά, κοράκου χρώμα, ο Άδωνις Γεωργιάδης μου θυμίζει όλο και περισσότερο τον «Κομφορμίστα» του Μπερτολούτσι με τον Τρεντινιάν. Δεν χρειάζεται το όπλο κάτω από την καμπαρντίνα, έχει τη φωνή και τη γλώσσα της διαταγής, όπως όλοι οι κονφορμίστες. Μπορούμε να το αποφύγουμε αυτό; Μπορούν οι πολιτικοί που τελευταία μας τρέλαναν στις βιβλιοπαρουσιάσεις του «τίποτα», να ζωντανέψουν την ιδέα μέσα σε ένα απολαυστικό κείμενο;
Ο Βενιζέλος είναι ένα παράδειγμα γραφιά Είμαι έτοιμος να αποδεχτώ τον τίτλο του αιθεροβάμονα και όλων όσων «πλήττονται από μια επιληψία χωρίς πτώση και αφρούς» και που «μας αφήνουν να διαβλέπουμε τη στιγμή που οι θυρωρίνες θα βασανίζονται από αισθητικές ανησυχίες». (*)
Αυτά βέβαια που έγραφε ο Σιοράν για τις λεπταίσθητες φύσεις προφανώς και δεν τα πίστευε. Τα ξενύχτια από το νύκτιο παρελθόν του των διαψεύδουν. Μια ψυχούλα ήταν κι αυτός.
Εμείς; Εμείς «εξ ενστίκτου ειδωλολάτρες, μετατρέπουμε σε απόλυτο τα αντικείμενα των ονείρων και των συμφερόντων μας, γιατί και η Ιστορία δεν είναι παρά μιά παρέλαση Απολύτων» (*).
Εμείς είμαστε οι τσόντες στο σφαγείο της επιβίωσης κατι σαν παλιός Φασμπίντερ.
Αρνάκια της Λαμπρής στο τσιγγέλι στη Βαρβάκειο με κόκκινά και πράσινα φώτα για τα πλάνα με τον μπάτσο. Και τότε ποιός χασάπης θα μας περάσει στη σούβλα; Τα χασαπάκια του;
Υ. Γ.
«Η σχέση μου με τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν μια σχέση ζωής, αλλά έχει κλείσει. Και αν κάποιος καταλαβαίνει την απόφασή μου να μην είμαι πια βουλευτής και να επιχειρήσω μια “πορεία στο λαό” ως ανταγωνιστική, τότε κάνει λάθος. Είναι απόφαση υπέρβασης και όχι ανταγωνισμού» Κατι τέτοια υπερβατολογικά, σαν του Τσίπρα, έλεγε ο Αθανάσιος Διάκος και τον σούβλισαν στην Αλαμάνα.
(*) (**) Το «Εγκόλπιο ανασκολοπισμού» του Εμίλ Σιοράν, σε μετάφραση Κωστή Παπαγιώργη, έχει εξαντληθεί στον εκδότη.
